ΥΠΕΘΟ: Νέα φορολογικά και αναπτυξιακά κίνητρα για συγχωνεύσεις επιχειρήσεων

Περισσότερα φορολογικά και αναπτυξιακά κίνητρα με στόχο την ενίσχυση και τη μεγέθυνση των ελληνικών επιχειρήσεων μέσω συγχωνεύσεων, δίνει το ΥΠΕΘΟ.

Δυνατότητα συγχώνευσης με μεγάλες εταιρείες της Ελλάδας ή και του εξωτερικού, πρόσθετα φορολογικά κίνητρα, σε συνδυασμό με χρηματοδοτήσεις για επενδύσεις καινοτομίας και διευκολύνσεις για την ένταξη σε κεφαλαιαγορές, είναι μερικά από αυτά, καθώς ο πρώτος νόμος για την παροχή κινήτρων για τη συγχώνευση επιχειρήσεων (Ν. 4935/2022) δεν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Ετσι το Υπουργείο, προτίθεται να προβεί σε μια νέα προσπάθεια, με πιο ενδιαφέροντα κίνητρα, με στόχο την αλλαγή του επιχειρηματικού χάρτη της χώρας, όπου σήμερα κυριαρχούν οι περίπου 800.000 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες απασχολούν από 1 μέχρι και 10 άτομα. Πλέον εδραιωμένη αντίληψη είναι ότι, για να αυξηθεί η δυναμική της οικονομίας, πρέπει να μεγαλώσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις.

Ο υφιστάμενος νόμος στοχεύει στις συγχωνεύσεις μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών, οι οποίοι ενώνουν τις δυνάμεις τους. Τα κίνητρα που δόθηκαν αρχικά ήταν:

– Η απαλλαγή για 9 έτη κατά 30% από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των κερδών, υπό την προϋπόθεση ενός ελάχιστου αθροιστικά κύκλου εργασιών, στις περιπτώσεις μετασχηματισμού επιχειρήσεων, συνεργασίας προσώπων, μετατροπής ή συνένωσης ατομικών επιχειρήσεων.

– Στην περίπτωση μετασχηματισμού επιχειρήσεων ή εισφοράς ατομικής επιχείρησης, το φορολογικό όφελος από την απαλλαγή μπορεί να ανέλθει συνολικά έως το ποσό των 500.000 ευρώ.

– Στην περίπτωση της συνεργασίας προσώπων, το φορολογικό όφελος από την απαλλαγή μπορεί να ανέλθει συνολικά έως το ποσό των 125.000 ευρώ για καθένα από τα συνεργαζόμενα πρόσωπα.

– Η δυνατότητα μεταφοράς των ζημιών των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων στον ισολογισμό της νέας επιχείρησης και η δυνατότητα φορολογικού συμψηφισμού αυτών με τα κέρδη της νέας επιχείρησης, είτε της τρέχουσας είτε επόμενων χρήσεων, υπό την προϋπόθεση ότι ο κύκλος εργασιών της νέας επιχείρησης είναι ίσος ή μεγαλύτερος του ποσού των 450.000 ευρώ.

– Η αναγνώριση έκπτωσης δαπανών που πραγματοποιούνται για την απόκτηση τίτλων στην περίπτωση εξαγοράς επιχείρησης.

– Η απαλλαγή κατά 50% από τον φόρο εισοδήματος στις συνεργασίες φυσικών προσώπων (ελευθέρων επαγγελματιών) και κατά κύριο επάγγελμα αγροτών.

Τι φέρνει ο νέος νόμος

Ο νέος νόμος για τις συγχωνεύσεις σχεδιάζεται για να διευρύνει τις δυνατότητες συνεργασίας, παρέχοντας μεγαλύτερα και πιο “επίκαιρα” κίνητρα για τις συγχωνεύσεις επιχειρήσεων, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τις εισαγωγές στις κεφαλαιαγορές ή ειδικούς χρηματοδότες. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΥΠΕΘΟ, ο οποίος αναμένεται να οριστικοποιηθεί μετά τα μέσα του χρόνου, σχεδιάζεται:

1. Η επέκταση του ισχύοντος πλαισίου στην απορρόφηση μικρών από μεγαλύτερες επιχειρήσεις, ώστε να αυξηθεί το εύρος των πιθανών συγχωνεύσεων και συνεργασιών, το οποίο σήμερα περιορίζεται μεταξύ μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

2. Η δυνητική συγχώνευση ελληνικών επιχειρήσεων με μικρές ή μεγαλύτερες εταιρείες του εξωτερικού. Αυτό θα γίνει με την ενσωμάτωση στο Εθνικό Δίκαιο της κοινοτικής οδηγίας 2009/133 που αφορά το κοινό φορολογικό καθεστώς το οποίο εφαρμόζεται στις συγχωνεύσεις, διασπάσεις, μερικές διασπάσεις, εισφορές ενεργητικού και ανταλλαγές μετοχών που αφορούν εταιρείες διαφορετικών κρατών-μελών. Μεταξύ άλλων, θα ρυθμίζονται οι διασυνοριακές συγχωνεύσεις εταιρειών.

3. Η κωδικοποίηση και απλούστευση του πλαισίου, που σήμερα περιλαμβάνει νόμους από τη δεκαετία του 1970. Επίσης, επιδίωξη είναι να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής των κινήτρων, στον βαθμό που θα συμφωνηθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εμφανίζεται διστακτική, προβάλλοντας επιχειρήματα στο πλαίσιο του καθεστώτος κρατικών ενισχύσεων.

4. Θα δοθούν φορολογικά κίνητρα σε επενδυτές, όπως οι angel investors, οι οποίοι δεν θα τοποθετούν μόνο κεφάλαια, αλλά θα βοηθούν στη διοίκηση και την πρόσβαση σε χρηματοδότηση σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες θα εισάγονται στην εναλλακτική αγορά. Τα κίνητρα θα είναι αντίστοιχα με αυτά που ισχύουν για το “Elevate Greece” (έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα του 50% του κεφαλαίου που επενδύεται και έως 300.000 ευρώ ανά φορολογικό έτος).

5. Θα δοθούν επιπλέον κίνητρα για την εισαγωγή στην κύρια αγορά, όπως υπερέκπτωση δαπανών που συνδέονται με την είσοδό τους σε οργανωμένη κεφαλαιαγορά.

6. Κίνητρα για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων που βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης, έχοντας ξεπεράσει το πρώτο στάδιο της δημιουργίας, δηλαδή δεν είναι πλέον startups. Τα κίνητρα αυτά θα σχεδιαστούν με χρηματοδότηση από τα κονδύλια του ΕΣΠΑ 2021-2027 και ειδικά εργαλεία που θα προετοιμάσει η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα.

7. Θα μειωθεί το κόστος εισαγωγής στην εναλλακτική αγορά, π.χ. με την αύξηση του ορίου για την υποχρέωση δημοσίευσης ενημερωτικού δελτίου, εξαντλώντας το όριο που προβλέπει ο σχετικός ευρωπαϊκός κανονισμός (από 5 εκατ. ευρώ σε 8 εκατ. ευρώ).

8. Για την ενίσχυση της εξωστρέφειας, θα ενδυναμωθεί περαιτέρω το υφιστάμενο πλαίσιο που προβλέπει φορολογικά κίνητρα για καινοτόμες δραστηριότητες. Μεταξύ άλλων, θα επεκταθεί το χρονικό όριο των 3 ετών στα 5 χρόνια, για την απαλλαγή φόρου για κέρδη που συνδέονται με εκμετάλλευση πατέντας, στα πρότυπα του δημοφιλούς στο εξωτερικό patent box.

Οι πιο μικρές επιχειρήσεις της Ευρώπης

Στο ΥΠΕΘΟ αναγνωρίζουν ότι η Ελλάδα έχει τις μικρότερες μικρές, τις μικρότερες μεσαίες και τις μικρότερες μεγάλες επιχειρήσεις της Ευρώπης, κάτι που θα πρέπει να αλλάξει, αν θέλει κάποιος να μεταβάλει το παραγωγικό μοντέλο της οικονομίας.

Οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπως δείχνουν τα στοιχεία, είναι πιο αδύναμες και λιγότερο ανταγωνιστικές από τις ευρωπαϊκές. Συγκεκριμένα, μεταξύ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα κυριαρχούν οι πολύ μικρές, που απασχολούν έως 10 εργαζόμενους. Σε αριθμό αντιστοιχούν στο 94,5% του συνόλου των μικρομεσαίων, έναντι 92,3% μέσου όρου στην Ε.Ε., ενώ σε απασχόληση αντιστοιχούν στο 55,8%, έναντι 42% μέσου όρου στην Ε.Ε., και σε προστιθέμενη αξία στο 30,6%, έναντι 37,1% στην Ε.Ε. Όλα αυτά εξηγούν την περιορισμένη εξαγωγική δραστηριότητα και τη δυσκολία χρηματοδότησης από τις εμπορικές τράπεζες.