Ξένος Τύπος: «Η Ελλάδα συγκλονίζεται από το σκάνδαλο των υποκλοπών»

Η αυστριακή εφημερίδα Die Presse διερωτάται σε άρθρο της με τίτλο αν «παρακολουθούσε τα κινητά των αντιπάλων του ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης;»
Η εφημερίδα τονίζει ότι «ο συντηρητικός αρχηγός της ελληνικής κυβέρνησης απορρίπτει τους ισχυρισμούς ότι κατασκόπευε υπουργούς, μέλη της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφους».

«Από τον Αύγουστο -γράφει η Die Presse- υποβόσκουν φήμες και τώρα η βόμβα έσκασε: Την Κυριακή, η εβδομαδιαία εφημερίδα «Documento» δημοσίευσε μια λίστα με 33 δημόσια πρόσωπα των οποίων τα κινητά τηλέφωνα φέρεται να παρακολουθούνταν με χρήση του λογισμικού κατασκοπείας «Predator». Η κατηγορία βαραίνει τη συντηρητική κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη: τις υποκλοπές συντόνιζε το Πρωθυπουργικό Υπουργικό Συμβούλιο κατόπιν εντολής του. Η εφημερίδα και ο συντάκτης της Κώστας Βαξεβάνης δεν έχουν προσκομίσει ακόμη στοιχεία για τους ισχυρισμούς.

Στη λίστα περιλαμβάνονται ο πρώην συντηρητικός Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο πρώην Επίτροπος της ΕΕ Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο πρώην Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, αλλά και ορισμένα νυν μέλη της κυβέρνησης, μεταξύ των οποίων ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας και ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Μέλη της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφοι και επιχειρηματίες, καθώς και οι σύζυγοί τους, αναφέρονται επίσης ως θύματα των επιθέσεων.

Τίποτα δεν έχει αποδειχθεί ακόμα, αλλά οι πολιτικοί αντέδρασαν άμεσα: Ο Αλέξης Τσίπρας, επικεφαλής του αντιπολιτευόμενου ΣΥΡΙΖΑ, ζήτησε πληροφορίες σε κοινοβουλευτική του ερώτηση. Ο Μητσοτάκης έδωσε συνέντευξη, απέρριψε τις κατηγορίες ως «απίστευτα ψέματα» και δήλωσε: «Πίσω από τον κ. Βαξεβάνη κρύβεται ο κ. Τσίπρας, στρατηγική του οποίου είναι να αφήσει τη χώρα να βυθιστεί στη “λάσπη”». Από τον Αύγουστο ήταν γνωστό ότι η ελληνική μυστική υπηρεσία παρακολουθούσε τον επικεφαλής του αντιπολιτευόμενου σοσιαλδημοκρατικού  Κόμματος ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Νίκο Ανδρουλάκη και τον δημοσιογράφο Θανάση Κουκάκη.

Ο Μητσοτάκης παραδέχτηκε ότι αυτό έγινε μετά από αίτημα εισαγγελέα, αλλά ο ίδιος δεν γνώριζε τίποτα. Αρνήθηκε, επίσης, οποιαδήποτε σύνδεση μεταξύ των υπηρεσιών του και του λογισμικού Predator. Είχε διαπιστωθεί ότι παράλληλα με τις υποκλοπές της ΕΥΠ είχαν γίνει προσπάθειες «μόλυνσης» των κινητών τηλεφώνων με το Predator.

Έκτοτε, ο Μητσοτάκης προσπάθησε να περιορίσει τις «ζημιές» με επιτυχία μέχρι την Κυριακή. Απέλυσε τον αρχηγό της ΕΥΠ και τον επικεφαλής του Υπουργικού Συμβουλίου, τον ανιψιό του Γρηγόρη Δημητριάδη. Επιπλέον, ο ίδιος και οι αρμόδιες αρχές αναφέρθηκαν στο απόρρητο των στοιχείων και αρνήθηκαν να παράσχουν πληροφορίες στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής. Οπότε ακόμα δεν ξέρει κανείς το λόγο για τον οποίο παρακολουθούνταν ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, Ανδρουλάκης. Δεν είναι επίσης γνωστό ποιος άλλος βρισκόταν υπό παρακολούθηση. Η τακτική της άρνησης παροχής πληροφοριών ίσως τώρα μετατραπεί σε μπούμερανγκ».

Ο Βαξεβάνης – αναφέρει η Die Presse -είναι πολύ γνωστός από τότε που το 2012 δημοσίευσε μια λίστα με Έλληνες που διαθέτουν τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελβετία. Η «συγγένειά» του με τον αριστερό ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι επίσης μυστική. Η κυβέρνηση συνεχίζει να αρνείται τη χρήση του Predator από τις κρατικές υπηρεσίες, αλλά δεν αποκλείει «ιδιωτικές» επιθέσεις. Θα είχε ενδιαφέρον να ακούσουμε την απάντησή της στην κοινοβουλευτική ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ: ζητά πληροφορίες για το εάν τα 33 άτομα της λίστας παρακολουθούνταν «νόμιμα» από τη μυστική υπηρεσία. Αυτό θα καθιστούσε πιθανότερη τη «μόλυνση» με το Predator.

Der Standaard: «Ευρωπαϊκό Watergate»

Στο θέμα αναφέρεται και η βελγική Der Standaard, σε άρθρο με τίτλο «Το Ευρωπαϊκό Watergate απειλεί τη δημοκρατία».

Το δημοσίευμα σημειώνει ότι τέσσερις χώρες της ΕΕ έχουν χρησιμοποιήσει παράνομα spyware εναντίον των πολιτών τους, αλλά σχεδόν μετά βεβαιότητας όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένου του Βελγίου, διαθέτουν εμπορικό λογισμικό κατασκοπείας και επικρατεί «ομερτά», σύμφωνα με τα όσα ανέφερε η ευρωβουλευτής, που έκανε λόγο για ευρωπαϊκό και όχι εθνικό σκάνδαλο.

Για την Ελλάδα ειδικότερα Der Standaard: η σημειώνει ότι «ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είναι σε δύσκολη θέση μετά τη διαρροή ότι το κινητό τηλέφωνο του Νίκου Ανδρουλάκη, αρχηγού του αντιπολιτευόμενου κόμματος ΠΑΣΟΚ, είχε χακαριστεί με spyware Predator». «Ο Μητσοτάκης έφερε τις υπηρεσίες πληροφοριών απευθείας υπό τον έλεγχό του όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του, αλλά επιμένει ότι δεν γνώριζε τίποτα γι’ αυτό. Ήδη έχει θυσιάσει δύο έμπιστους, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών».

Η εφημερίδα σημειώνει τη δήλωση της Ολλανδής ευρωβουλευτή ότι «το spyware χρησιμοποιείται με πολύ συστηματικό τρόπο ως πολιτική στρατηγική στην Ελλάδα» και σχολιάζει: «ο Μητσοτάκης αρνείται τα πάντα και κατηγορεί την αντιπολίτευση ότι θέλει να βλάψει τη χώρα για πολιτικούς λόγους – η εβδομαδιαία εφημερίδα είναι κοντά στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ του πρώην πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα. Ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε επίσης ότι η Ελλάδα θα θεσπίσει ρητά την απαγόρευση της χρήσης κατασκοπευτικού λογισμικού». «Η αδυναμία της έκθεσης είναι ότι βασίζεται κυρίως σε πηγές που είναι διαθέσιμες στο κοινό, όπως εφημερίδες και αναφορές από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», επισημαίνεται, ενώ καταγράφεται και η απάντηση της Σόφι ιντ Βελντ  ότι οι εθνικές κυβερνήσεις αρνούνται να συνεργαστούν.

«Το ερώτημα είναι πόσο άθικτο θα περάσει από την ειδική επιτροπή το σχέδιο έκθεσης», σχολιάζει η εφημερίδα. «Μέλη των κοινοβουλευτικών ομάδων στις οποίες ανήκουν οι στοχευόμενες κυβερνήσεις ενδέχεται να προσπαθήσουν να αποδυναμώσουν τη διατύπωση μέσω τροπολογιών. Το γεγονός ότι η Ιντ Βελντ διοργάνωσε ήδη μια συνέντευξη Τύπου σχετικά με το προσχέδιο της έκθεσής της μπορεί να θεωρηθεί ως άλμα προς τα εμπρός», καταλήγει.

La Vanguardia: Στο μάτι του κυκλώνα

«Η Ελλάδα συγκλονίζεται από σκάνδαλο υποκλοπών σε βάρος πολιτικών και δημοσιογράφων», γράφει η ισπανική  La Vanguardia.

Η εφημερίδα αναφέρει ότι ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, βρίσκεται «στο μάτι του κυκλώνα» μετά τις εναντίον του κατηγορίες περί παρακολούθησης πολιτικών, δημοσιογράφων και επιχειρηματιών, το οποίο είναι πλέον γνωστό στον Τύπο ως «το ελληνικό Watergate». Σημειώνεται ότι η δημοσίευση λίστας 33 ονομάτων που σύμφωνα με την εφ. Documento παρακολουθούνταν, αύξησε τις εντάσεις γύρω από την  υπόθεση, ενώ  ο κ. Μητσοτάκης, σε πρόσφατη συνέντευξή του στον ελληνικό τηλεοπτικό σταθμό ANT1,  αναγνώρισε ότι το λογισμικό κατασκοπείας Predator χρησιμοποιείται στην Ελλάδα, αλλά αρνήθηκε κατηγορηματικά οποιαδήποτε ανάμιξη δική του ή της κυβέρνησης στην εν λόγω υπόθεση.

Η Vanguardia κάνει αναφορά στην πρόσφατη επίσκεψη στην  Ελλάδα της Επιτροπής PEGA του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για παρακολουθήσεις με παράνομο λογισμικό, ενώ σημειώνεται ότι   η Ολλανδέζα ευρωβουλευτής και εισηγήτρια Σόφη ιντ Βελντ δήλωσε ότι η PEGA αναχωρεί «με περισσότερες ερωτήσεις, παρά απαντήσεις».

Βελγική La Libre: «Καθηλωμένος στο σκάνδαλο»

Η βελγική εφημερίδα La Libre σε άρθρο με τίτλο «Ο Κυριάκος Μητσοτάκης καθηλωμένος στο σκάνδαλο των υποκλοπών», υποστηρίζει ότι «ο Έλληνας πρωθυπουργός προσπαθεί να βγει από το σκάνδαλο που συγκλονίζει τη χώρα και ιδιαίτερα την κυβέρνησή του για αρκετούς μήνες».

Η βελγική εφημερίδα καταγράφεο αποσπάσματα από τη συνέντευξη του Πρωθυπουργού και σημειώνει ότι «αρνήθηκε πλήρως τις κατηγορίες της κυριακάτικης εφημερίδας Documento», για την οποία αναφέρει ότι βρίσκεται πολύ κοντά στο ΣΥΡΙΖΑ και ότι αποκάλυψε το 2012 λίστα φοροφυγάδων στην Ελβετία. «Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατηγόρησε το Documento ότι προέβη σε ‘απίστευτα και απαράδεκτα ψέματα, αλλά ακόμη και μέσα στο κόμμα του δεν φαίνεται να πείθει πολλούς», υποστηρίζει η La Libre . «Αφενός γιατί αυτές οι αποκαλύψεις βασίζονται, σύμφωνα με τον διευθυντή της εφημερίδας Κώστα Βαξεβάνη, σε πηγές εντός των υπηρεσιών πληροφοριών, αφετέρου γιατί όλα τα άτομα που παρακολουθούνται είναι πιθανοί αντίπαλοι ή επικριτές του Πρωθυπουργού, όπως αρκετοί εν ενεργεία υπουργοί, ο πρώην συντηρητικός πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς ή ακόμη, και είναι πολύ περίεργο, ο Ευάγγελος Μαρινάκης», για τον οποίο υποστηρίζει ότι «χρηματοδότησε σε μεγάλο βαθμό την προεκλογική εκστρατεία Μητσοτάκη το 2019».

Το δημοσίευμα αναφέρεται σε δημοσκόπηση της Public Issue σχετικά με τις υποκλοπές και υποστηρίζει ότι οι ψηφοφόροι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους, ενώ καταγράφει το ιστορικό της υπόθεσης, σημειώνοντας ότι «το πιο ανησυχητικό είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε να διερευνήσει την εταιρεία κατασκευής Predator Intellexa, η οποία μετέφερε την έδρα της από την Κύπρο στην Ελλάδα το 2021 ενώ λίγο μετά τις πρώτες αποκαλύψεις της Documento τον περασμένο Αύγουστο, 200 πράκτορες υπηρεσιών πληροφοριών μεταφέρθηκαν σε άλλες κρατικές υπηρεσίες». «Για να αποδείξει την καλή του πίστη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποσχέθηκε την ψήφιση νόμου με στόχο την απαγόρευση της εμπορευματοποίησης κακόβουλου λογισμικού», σημειώνει η δημοσιογράφος, που καταγράφει δηλώσεις της Βελγίδας ευρωβουλευτή των Πρασίνων Σάσκια Μπρίκμοντ , που επισκέφθηκε την Ελλάδα με την Επιτροπή Pega, ότι «η κυβέρνηση δεν φαίνεται διατεθειμένη να διερευνήσει αυτό το θέμα». «Ωστόσο, αν σφίξει η θηλιά γύρω από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, η κυβέρνησή του δεν κινδυνεύει να πέσει γιατί έχει μεγάλη πλειοψηφία στη Βουλή», σημειώνει η δημοσιογράφος, που σχολιάζει ότι υπάρχει φόβος για τις επικείμενες εκλογές, καθώς σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ,δεν θα προκύψει πλειοψηφία και «το επιβλαβές κλίμα στη χώρα θα συνεχίσει να δηλητηριάζει τη δημόσια ζωή».

Τέσσερις χώρες

«Η Ελλάδα, η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Ισπανία βρίσκονται στο στόχαστρο της ειδικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» αναφέρει η La Libre σε δημοσίευμα για τη συνέντευξη της ευρωβουλευτή Σόφι ιντ Βελντ, εισηγήτριας της της ειδικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη χρήση του Pegasus και άλλων spyware (Pega). Η εφημερίδα καταγράφει μέρος των δηλώσεων της Ολλανδής ευρωβουλευτή, ότι «βλέπουμε σημάδια συστηματικής και ευρείας κλίμακας χρήσης σαφώς ως μέρος μιας πολιτικής στρατηγικής» και σημειώνει ότι ζητά «επείγουσα και ενδελεχή έρευνα» για το σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών που λειτουργούν στην Ελλάδα μέσω του λογισμικού Predator». Αναφορά γίνεται στο ιστορικό σύστασης της ειδικής επιτροπής, στον κίνδυνο και για τα υπόλοιπα κράτη μέλη πλην των τεσσάρων ως άνω, με βάση τις δηλώσεις της Σόφι ιντ Βελντ Sophie , καθώς και στην εκτίμησή της ότι τα κράτη μέλη βρίσκουν καταφύγιο πίσω από την ασπίδα της «εθνικής ασφάλειας».

Το δημοσίευμα αναφέρει και δηλώσεις του μέλους της Επιτροπής Βελγίδας ευρωβουλευτή των Πρασίνων Σάσκια Μπρίκμοντ  ότι η Ελλάδα «ήταν συνεργάσιμη μόνο επιφανειακά». «Μας υποδέχτηκε ένας Υπουργός Επικρατείας και ο πρόεδρος της εξεταστικής επιτροπής του ελληνικού κοινοβουλίου που είναι μέλος της πλειοψηφίας. Πάντα έχουν την απάντηση σε όλα, αλλά δεν μας έχουν κοινοποιήσει το παραμικρό έγγραφο και συγκεκριμένα την έκθεση της κοινοβουλευτικής επιτροπής που παραμένει μυστική», υπογραμμίζει. Εκφράζει, επιπλέον, τη λύπη της διότι μέχρι στιγμής η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέμεινε «παθητική, παρά τη σειρά των αποκαλύψεων» ενώ εκτιμά ότι «δεν μας φαίνεται δικαιολογημένο ότι στο όνομα της εθνικής ασφάλειας όλα επιτρέπονται». Τέλος, το δημοσίευμα καταγράφει τις προτάσεις της προκαταρκτικής έκθεσης και την πορεία που θα έχει η διαδικασία.