Ξαφνικό ξέσπασμα Μπάιντεν κατά πετρελαϊκών: Μειώστε τις τιμές αλλιώς έρχεται έκτακτος φόρος

Με έκτακτο (windfall) φόρο προειδοποίησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, τις αμερικανικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Σε δηλώσεις του το βράδυ της Δευτέρας, ο Αμερικανός πρόεδρος εξαπέλυσε ολομέτωπη επίθεση κατά των εταιρειών, τις οποίες κατηγόρησε για «αισχροκέρδεια σε καιρό πολέμου», για «ουρανοκατέβατα κέρδη από μία βάρβαρη σύγκρουση που πλήττει εκατομμύρια πολίτες σε όλο τον κόσμο» και για πρακτικές με στόχο να εκτοξεύσουν «τις αμοιβές των υψηλόβαθμων στελεχών τους στα ύψη».

Με την χαρακτηριστική έκφραση “Enough is enough!”, δηλαδή «Αρκετά!», ο Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε ότι αν δεν μειωθούν οι τιμές της λιανικής που πληρώνουν οι Αμερικανοί πολίτες στα πρατήρια καυσίμων, τότε θα ετοιμάσει με την ομάδα του Λευκού Οίκου πρόταση προς το Κογκρέσο για την επιβολή «ενός έκτακτου φόρου και άλλων περιορισμών» προς τις εταιρείες.

«Τα κέρδη ρεκόρ των εταιρειών πετρελαίου δεν προκύπτουν επειδή κάνουν κάτι καινούριο ή καινοτόμο. Αντί να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στην Αμερική ή να δώσουν μία ανάσα στους Αμερικανούς καταναλωτές, τα υπερβολικά κέρδη τους επιστρέφουν στους μετόχους τους ή αγοράζουν πίσω τις μετοχές τους, ώστε οι αμοιβές των στελεχών να εκτοξευθούν στα ύψη» είπε ο Μπάιντεν.

Οι ανακοινώσεις του Τζ. Μπάιντεν έγιναν λίγες ημέρες πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές της 8ης Νοεμβρίου, εκλογές όπου οι Ρεπουμπλικάνοι αναμένεται να επικρατήσουν- σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των δημοσκοπήσεων. Κυρίαρχο θέμα πλέον στην προεκλογική ατζέντα έχει γίνει η ακρίβεια, αφού στις ΗΠΑ ο πληθωρισμός «τρέχει» με ποσοστά άνω του 8%.

Οι μέσες τιμές στις αντλίες καυσίμων ξεπέρασαν τα 5 δολάρια ανά γαλόνι τον Ιούνιο, καταγράφοντας ιστορικό ρεκόρ. Έκτοτε οι μέσες τιμές έχουν πέσει λίγο κάτω από τα 4 δολάρια/ γαλόνι, αλλά ο Λευκός Οίκος επιμένει ότι οι τιμές θα πρέπει να είναι χαμηλότερες, δεδομένης της πτώσης των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου.

Πρωτοφανή κέρδη

Την ώρα που οι Αμερικανοί πίεζονται από την αύξηση του κόστους ζωής, οι εταιρείες ενέργειας γνωρίζουν μία πρωτοφανή «άνθηση».

Τα τελευταία δύο τρίμηνα του 2022, οι εταιρείες ExxonMobil,  Chevron,  Shell,  BP, ConocoPhillips και TotalEnergy κατέγραψαν κέρδη που ξεπέρασαν τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια—περισσότερα από ό,τι κέρδισαν όλο το περασμένο έτος. Κέρδη που ήταν δυόμισι φορές υψηλότερα από ό,τι κέρδισαν τα ίδια τρίμηνα του 2021.

Συγκεκριμένα, η ExxonMobil ανακοίνωσε κέρδη 19,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο το τρίτο τρίμηνο του 2022. Η εταιρεία χρησιμοποίησε τα κέρδη- ρεκόρ για να παρέχει στους μετόχους μεγάλα μερίσματα και επαναγορές μετοχών. Η Chevron πέτυχε κέρδη 11,23 δισεκατομμυρίων δολαρίων το τρίτο τρίμηνο του έτους, επαναλαμβάνοντας τα κέρδη- ρεκόρ που κατέγραψε το προηγούμενο τρίμηνο. Η Shell πραγματοποίησε κέρδη 9,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων το τρίτο τρίμηνο, σχεδόν διπλάσια από ό,τι την ίδια περίοδο πέρυσι.

Όπως αναφέρει ο Λευκός Οίκος, τους τελευταίους έξι μήνες, 6 από τις μεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου είχαν κέρδη άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δηλαδή 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε λιγότερο από 200 ημέρες. Εάν αυτές οι εταιρείες περιορίζονταν σε  μέσα κέρδη στη διύλιση, αντί για τα κέρδη που αποκομίζουν σήμερα, οι τιμές της βενζίνης θα έπεφταν περίπου 50 σεντς το γαλόνι.

Απαντώντας στην κριτική για την χρήση των υπερκερδών της, η διοίκηση της Chevron υπερασπίστηκε την πολιτική αυξημένων μερισμάτων υποστηρίζοντας ότι έτσι επιστρέφει τα κέρδη της στους Αμερικανούς.

«Δεν μπορώ να πιστέψω ότι πρέπει να το πω αυτό, αλλά το να δίνεις κέρδη στους μετόχους δεν είναι το ίδιο με τη μείωση των τιμών για τις αμερικανικές οικογένειες» απάντησε ο Τζ. Μπάιντεν με ανάρτηση στο Twitter.

Διακομματική αγανάκτηση

Οι προειδοποιήσεις Μπάιντεν για έκτακτους φόρους στις ενεργειακές εταιρείες έρχονται μετά από ανάλογες εκκλήσεις Δημοκρατικών, όπως οι Μπέρνι Σάντερς και Ελίζαμπεθ Γουόρεν.

Την περασμένη εβδομάδα, ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια Γκάβιν Νιούσομ κάλεσε το Κογκρέσο να φορολογήσει τα κέρδη των πετρελαϊκών εταιρειών.

«Οι τιμές του αργού πετρελαίου έχουν πέσει, αλλά οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου ανέβασαν τις τιμές στην αντλία στην Καλιφόρνια. Αυτό δεν είναι λογικό» δήλωσε. «Δεν πρόκειται να παραμείνουμε αδιάφοροι ενώ οι άπληστες πετρελαϊκές εταιρείες εξαπατούν τους Καλιφορνέζους. Ζητώ έναν έκτακτο φόρο για να διασφαλιστεί ότι τα υπερκέρδη από το πετρέλαιο θα επιστραφούν στα εκατομμύρια των Καλιφορνέζων που τους κλέβουν».

Η αμερικανική Βουλή που ελέγχεται από τους Δημοκρατικούς ενέκρινε νομοσχέδιο τον Μάιο που εξουσιοδοτεί την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου να επιβάλλει κυρώσεις στις εταιρείες που εμπλέκονται σε αυθαίρετες αυξομειώσεις τιμών. Επίσης προέβλεπε μια νέα ομάδα ελέγχου για την παρακολούθηση των αγορών καυσίμων. Όμως, το σχετικό νομοσχέδιο έχει παγώσει στη Γερουσία.

Από την πλευρά τους, οι εταιρείες απορρίπτουν την προοπτική ενός έκτακτου φόρου, προειδοποιώντας ότι «πιθανότατα θα γυρίσει μπούμερανγκ, αυξάνοντας περαιτέρω το ενεργειακό κόστος για τις αμερικανικές οικογένειες και επιχειρήσεις», όπως δήλωσε η Αν Μπραντμπουρι, διευθύνουσα σύμβουλος του Αμερικανικού Συμβουλίου Ερευνών & Παραγωγής (American Exploration & Production Council).