Βελτίωση της Ελλάδας στον δείκτη Ελευθερίας του Τύπου αλλά παραμένει τελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Βελτίωση σημείωσε η θέση της Ελλάδας σε ότι αφορά τον δείκτη της Ελευθερίας του Τύπου, αλλά παραμένει στην τελευταία θέση ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την φετινή έκθεση της ΜΚΟ «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα» (Reporters  Sans  Frontieres).  Η έκθεση δημοσιεύτηκε την Μ. Παρασκευή, ημέρα της Ελευθεριας του Τύπου.

Η Ελλάδα βρίσεκται πλέον στην 88η θέση από την 107η που ήταν το 2023 σε σύνολο 180 χωρών.

Σύμφωνα με τον χάρτη των RSF, στην ευρύτερη ζώνη της ΕΕ και των Βαλκανίων μόνο τα κατεχόμενα της Κύπρου, η Σερβία και η Αλβανία βρίσκονται χαμηλότερα από την Ελλάδα στην κατάταξη.

Στην υψηλότερη θέση στον κόσμο, βρίσκεται η Νορβηγία και ακολουθούν Δανία, Σουηδία, δηλαδή τρεις ευρωπαϊκές χώρες. Η Γερμανία βρίσκεται στην 10η θέση, οι ΗΠΑ στην 55η και το Ισραήλ στην 101η θέση Η Ρωσία στην 162η θέση, η Κίνα στην 172η και στις τελευταίες θέσεις είναι το Αφγανιστάν, η Συρία και η αφρικανική χώρα Ερυθραία.

🔴 #RSFIndex | RSF unveils the 2024 World Press Freedom Index
1: Norway🇳🇴
2: Denmark🇩🇰
3: Sweden🇸🇪
10: Germany🇩🇪
21: France🇫🇷
55: United States🇺🇸
101: Israel🇮🇱
162: Russia🇷🇺
172: China🇨🇳
178: Afghanistan🇦🇫
179: Syria🇸🇾
180: Eritrea🇪🇷https://t.co/fdZ3RWSFjN pic.twitter.com/y30fUGVUQ2

— RSF (@RSF_inter) May 3, 2024

Η βαθμολογία κάθε χώρας στον Δείκτη των RSF λαμβάνει υπόψιν τις επιδόσεις σε πέντε επιμέρους πεδία: την κατάσταση του μιντιακού τοπίου, το πολιτικό περιβάλλον, το νομικό πλαίσιο, την οικονομική κατάσταση, το κοινωνικό και πολιτιστικό πλαίσιο και την ασφάλεια των δημοσιογράφων.

Η βελτίωση της Ελλάδας στην κατάταξη αποδίδεται όχι τόσο στη βελτίωση των συνθηκών αλλά και στην επιδείνωση της ελευθερίας του Τύπου σε άλλες χώρες, δεδομένης της οριακής βελτίωσης στη βαθμολογία. Η βαθμολογία φέτος είναι 57,15 βαθμοί έναντι 55,2 πέρυσι.

«Η ελευθερία του Τύπου βρίσκεται σε συστημική κρίση από το 2021» αναφέρει η έκθεση για την Ελλάδα. «Το σκάνδαλο της παρακολούθησης δημοσιογράφου από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) δεν έχει ακόμη διαλευκανθεί, ούτε έχει εξιχνιαστεί η δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ το 2021. Οι διαδικασίες SLAPP είναι συνηθισμένες, ενώ το 2023 ένας δημοσιογράφος (ο Καναδός Ρομέν Σοβέ) καταδικάστηκε αυθαίρετα για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων».

«Η εμπιστοσύνη του κοινού στα μέσα μαζικής ενημέρωσης είναι μία από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη επί πολλά χρόνια. Λίγοι μεγάλοι ιδιωτικοί όμιλοι, όπως η Alter Ego Media, συνυπάρχουν με εκατοντάδες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες, γεγονός που συμβάλλει στον μεγάλο κατακερματισμό του μιντιακού τοπίου», συμπεραίνουν οι RSF. «Ομοίως, λίγοι επιχειρηματίες κατέχουν τη συντριπτική πλειονότητα των μέσων ενημέρωσης, ενώ συμμετέχουν σε άλλους επιχειρηματικούς κλάδους με υψηλή ρύθμιση. Μερικοί από αυτούς έχουν στενούς δεσμούς με την πολιτική ελίτ της χώρας. Ως αποτέλεσμα, ο Τύπος είναι πολύ πολωμένος».

«Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έχει υπό την επίβλεψή του τα δημόσια μέσα ενημέρωσης, πράγμα που θέτει σε κίνδυνο τη συντακτική τους ανεξαρτησία. Η ρυθμιστική αρχή για τη ραδιοτηλεόραση, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), που κατηγορείται ότι είναι αργό και αναποτελεσματικό, δεν έχει αναμορφωθεί σημαντικά ούτε από την τρέχουσα ούτε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), την οποία εποπτεύει ο πρωθυπουργός, ενεπλάκη στην παρακολούθηση δημοσιογράφων, πολλοί από τους οποίους έγιναν στόχοι του spyware Predator».

«Η αστυνομία καταφεύγει τακτικά στη βία και σε αυθαίρετες απαγορεύσεις για να εμποδίσει τη δημοσιογραφική κάλυψη των διαδηλώσεων και της προσφυγικής κρίσης στα ελληνικά νησιά. Οι δημοσιογράφοι έχουν πέσει θύματα σωματικών επιθέσεων κατά τη διάρκεια αθλητικών εκδηλώσεων και μπροστά από τα σπίτια τους. Παρά τις συλλήψεις που έγιναν τον Απρίλιο του 2023, η δολοφονία του αστυνομικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ, ο οποίος δολοφονήθηκε το μεσημέρι μπροστά στο σπίτι του στην Αθήνα το 2021, δεν έχει ακόμη εξιχνιαστεί. Το περιορισμένο πεδίο δράσης της ομάδας εργασίας που έχει συγκροτηθεί για την προστασία των δημοσιογράφων την εμποδίζει να αντιμετωπίσει τη συστημική κρίση της ελληνικής δημοσιογραφίας».

Η διεθνής οργάνωση RSF έχει συμβουλευτικό ρόλο στον ΟΗΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Unesco. Ο δε Παγκόσμιος Δείκτης που καταρτίζει κάθε χρόνο αποτελεί σημείο αναφοράς για πολλές επίσημες εκθέσεις, όπως αυτή για την κατάσταση του κράτους δικαίου στα κράτη-μέλη της ΕΕ.