Τράπεζες – Επιτόκια: Έσχατοι της ευρωζώνης Έλληνες και Κύπριοι καταθέτες

Την προηγούμενη εβδομάδα η Τράπεζα της Ελλάδος δημοσιοποίησε τα στοιχεία για το ύψος των επιτοκίων καταθέσεων και δανείων στην Ελλάδα το  μήνα Ιούλιο του 2023. Τα στοιχεία έδειξαν νέα αύξηση του επιτοκιακού κέρδους των τραπεζών. Ειδικότερα, για τις καταθέσεις προέκυψε πως το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο για το σύνολο των νέων καταθέσεων παραμένει εξαιρετικά χαμηλό στο μόλις 0,35% παρά τo το ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει αυξήσει εννέα (9) φορές στη σειρά το ύψος των επιτοκίων από τις 27 Ιουλίου 2022 έως τώρα.

Στο γενικότερο χαμηλό επιπεδο των καταθέσεων έχουν αναφερθεί αρκετοί και υπουργοί της σημερινής κυβέρνησης, χωρίς όμως να υπάρχει στην πράξη κάποια ουσιαστική μεταβολή υπέρ των πελατών των τραπεζών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Επιτόκια: Πιο ψηλά το επιτοκιακό περιθώριο των τραπεζών στο 5,86% τον Ιούλιο

Και αυτό γιατί οι τράπεζες αύξησησαν (πάλι) περισσότερο τα επιτόκια των δανείων στο 6,31% και λιγότερο των καταθέσεων στο 0,35%

Το Financial Report  ανέτρεξε στη βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όπου υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία για τα επιτόκια. Επιλέξαμε ως σημείο αναφοράς το επιτόκιο των προθεσμιακών καταθέσεων για νοικοκυριά με διάρκεια πάνω από έτος, έτσι ώστε να έχουμε μια καλύτερη εικόνα για καταθέσεις που μπορούν να πετύχουν υψηλότερα επιτόκια. Όμως, από τα συγκριτικά στοιχεία προκύπτει πως ούτε αυτή η κατηγορία απολαμβάνει στην Ελλάδα τόκους κοντά στο μέσο ευρωπαϊκό όρο. Αντίθετα, Ελλάδα και Κύπρος είναι οι δύο χώρες της ευρωζώνης, όπου οι τράπεζες προσφέρουν αυτή την περίοδο τις χαμηλότερες καταθετικές αποδόσεις στους πελάτες τους.

Αν πάμε ακρετά πίσω στο χρόνο, θα διαπιστώσουμε πως αυτό συμβαίνει διαχρονικά από το έτος 2000, όπως θα δούμε παρακάτω, με εξαίρεση τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση και την ακόλουθη μεγάλη κρίση της ελληνικής οικοονομίας.

Η διαχρονική εικόνα, δείχνει πως τα χαμηλά επιτόκια καταθέσεων αποτελούν αποτέλεσμα απουσίας ουσιαστικού ανταγωνισμού καθώς καμία από τις τράπεζες δεν  θέλει να αυξήσει το κόστος της χρηματοδοτησής της από την πολύ φθηνή δεξαμενή των καταθετών. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει σε εκκρεμότητα εδώ και τέσσερα χρόνια σχετική υπόθεση.

Ακολουθούν αναλυτικά στοιχεία από τον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τα επιτόκια σε διάφορες χώρες της ευρωζώνης.

• Για νέες προθεσμιακές καταθέσεις με διάρκεια πάνω από ένα έτος το μέσο επιτόκιο στην ευρωζώνη είναι 2,8%.

Οπως θα δείτε από το σχετικό πίνακα, 8 χώρες προσφέρουν επιτόκια πάνω από 3%, επτά χώρες από 2% έως 3% και τρεις χώρες έως 2%.

Οι τράπεζες στις μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης δηλαδή στη Γερμανία και τη Γαλλία το μέσο επιτόκιο για προθεσμιακές καταθέσεις με διάρκεια πάνω από ένα έτος, είναι 2,83% και 3,47% αντίστοιχα.

Τα στοιχεία της ΕΚΤ αναλυτικά:

• Εσθονία 4,13%
• Λιθουανία 3,84%
• Γαλλία 3,47%
• Λουξεμβούργο 3,4%
• Λετονία 3,37%
• Ιταλία 3,27%
• Βέλγιο 3,08%
• Φινλανδία 3,01%
• Γερμανία 2,83%
• Αυστρία 2,78%
• Σλοβακία 2,31%
• Μάλτα 2,28%
• Ολλανδία 2,25%
• Σλοβενία 2,25%
• Ισπανία 2,22%
• Πορτογαλία 1,94%
• Ιρλανδία 1,75%
• Ελλάδα 1,73%
• Κύπρος 1,4%

Ιστορική πορεία – Γράφημα 

Το παρακάτω διάγραμμα απεικονίζει την πορεία των επιτοκίων προθεσμιακών καταθέσεων πάνω από ένα έτος από το 2000 μέχρι και σήμερα. Είναι στοιχεία που διαθέτει στη βάση δεδομένων της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τα οποία επεξεργαστήκαμε.

Από το διάγραμμα δίνεται μία εικόνα της πορείας των επιτοκίων σε βάθος χρόνου. Προκύπτει ότι στην Ελλάδα με εξαίρεση την περίοδο της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης 2008-2010 και εν συνεχεία της μεγάλης οικονομικής κρίσης της χώρας (2010-2018), τα επιτόκια που προσφέρουν οι ελληνικές τράπεζες είναι χαμηλότερα από το μέσο όρο της ευρωζώνης.

Χρήστος Ιωάννου

[email protected]