Τη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ η Ελλάδα ως προς την ελευθερία του Τύπου (και) το 2023

Ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς του 2023, που δημοσιεύτηκε από τη Διεθνή Διαφάνεια, δείχνει ότι οι περισσότερες χώρες δεν έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο στον δημόσιο τομέα αναφορικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Ο παγκόσμιος μέσος όρος του Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς παραμένει αμετάβλητος στους 43 βαθμούς για δωδέκατη συνεχόμενη χρονιά, με περισσότερα από τα δύο τρίτα των χωρών να σημειώνουν κάτω από τους 50 βαθμούς.

Με πτώση τριών βαθμών (49 βαθμοί το 2023 από 52 βαθμούς το 2022 & 59η θέση για το 2023 από 51η θέση το 2022), η Ελλάδα αντιμετωπίζει κρίση του κράτους δικαίου που αντιστρέφει τη θετική πορεία της χώρας κατά την τελευταία δεκαετία.

Οι συνέπειες από τις φερόμενες παράνομες υποκλοπές επικοινωνιών δημοσιογράφων και πολιτικών της αντιπολίτευσης από την κυβέρνηση, οι επιθέσεις στην ελευθερία του τύπου και η μειωμένη δικαστική ανεξαρτησία συνέβαλαν στην πιο απότομη πτώση του κράτους δικαίου στην Ε.Ε.

Οι ανησυχίες αυξάνονται εξαιτίας της υπερβολικής παρέμβασης της κυβέρνησης στο σκάνδαλο των  υποκλοπών  ‘Predatorgate’, με αναφορές για απειλές σε μέλη του ανεξάρτητου ελεγκτικού οργάνου που ερευνά την υπόθεση και για παρεμπόδιση  μαρτύρων.

Η Ελλάδα είναι η χώρα με τη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου (World Press Freedom Index).

Η χρήση SLAPP (Strategic Lawsuit Against Public Participation), για να φιμωθούν οι δημοσιογράφοι είναι συνήθης, εμποδίζοντας τη δυνατότητα των ΜΜΕ να αναφέρουν υποθέσεις διαφθοράς.

Αυτό ενισχύεται από τη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας ΜΜΕ σε πρόσωπα με στενούς δεσμούς με την πολιτική ελίτ.

Η Ελλάδα έκανε μια πολλά υποσχόμενη κίνηση ιδρύοντας την Εθνική Αρχή Διαφάνειας το 2019, όμως τα μέλη της διοίκησής της επιλέγονται από την κυβέρνηση.

Η θέση του Διοικητή είναι κενή για περισσότερο από ενάμιση χρόνο, ενώ μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης παραιτήθηκαν πρόσφατα εν μέσω καταγγελιών για σκάνδαλο. 

Για να σταματήσει η διολίσθηση, η κυβέρνηση πρέπει να εγγυηθεί την προστασία και την ασφάλεια των δημοσιογράφων, να ενισχύσει τους νόμους για το lobbying και τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και διατηρήσει μια ανεξάρτητη αρχή κατά της διαφθοράς.

Ο Πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος, Γιώργος Χατζηγιαννάκης, δήλωσε: “Για πρώτη φορά μετά από 10 χρόνια παρατηρούμε πτώση της βαθμολογίας της χώρας μας στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς, που επηρεάζει αρνητικά και τη συνολική κατάταξή της παγκοσμίως. Ήδη από πέρυσι η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος προειδοποίησε για τα φαινόμενα περιστολής του κράτους δικαίου, την έλλειψη πρωτοβουλιών για τη βελτίωση της ελευθερίας του τύπου και την αποδυνάμωση των Ανεξάρτητων Αρχών. Για να επιστρέψει η χώρα στην ανοδική πορεία των προηγούμενων ετών, θα πρέπει να σημειωθούν ουσιαστικές παρεμβάσεις, μεταξύ άλλων, για την προστασία των δημοσιογράφων, την ανεξαρτησία των διοικήσεων των Ανεξάρτητων Αρχών και την ενδυνάμωση του κράτους δικαίου. Η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος προτίθεται να συμβάλλει με κάθε πρόσφορο τρόπο στην επίτευξη των παραπάνω στόχων.”

Σχετικά με τον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς

Από την έναρξη εφαρμογής του το 1995, ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς έχει γίνει ο κορυφαίος παγκόσμιος δείκτης διαφθοράς του δημόσιου τομέα.

Ο Δείκτης βαθμολογεί 180 χώρες και περιοχές σε όλο τον κόσμο με βάση την αντίληψη για τη διαφθορά στον δημόσιο τομέα, χρησιμοποιώντας δεδομένα από 13 εξωτερικές πηγές, συμπεριλαμβανομένης της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, ιδιωτικών εταιρειών αξιολόγησης κινδύνου και συμβουλευτικών εταιρειών, δεξαμενών σκέψης και άλλων. Οι βαθμολογίες αντικατοπτρίζουν τις απόψεις εμπειρογνωμόνων και επιχειρηματιών.

Η διαδικασία για τον υπολογισμό του Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς επανεξετάζεται τακτικά, ώστε να διασφαλίζεται ότι είναι όσο το δυνατόν πιο ισχυρός και συνεκτικός.

Η πλέον πρόσφατη επανεξέτασή του έγινε από το European Commission’s Joint Research Centre το 2017.

Όλες οι βαθμολογίες από το 2012 και εφεξής είναι συγκρίσιμες από τον έναν χρόνο στον επόμενο.

Για περισσότερες πληροφορίες, βλ.: The ABCs of the CPI: How the Corruption Perceptions Index is calculated

Σχετικά με τη Διεθνή Διαφάνεια Ελλάδος

Η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς αποτελεί το ελληνικό παράρτημα της Διεθνούς Διαφάνειας www.transparency.org και λειτουργεί στην Ελλάδα από το 1996. Κύριοι σκοποί της δράσης της είναι να ενημερώνει και να ευαισθητοποιεί τους πολίτες για τους κινδύνους της διαφθοράς στην Ελλάδα και, ταυτόχρονα, να προωθεί ουσιαστικές συστημικές αλλαγές που θα οδηγήσουν στη λειτουργία της κοινωνίας με περισσότερη διαφάνεια. www.transparency.gr