«Τελειώνει» το ρωσικό πετρέλαιο στην ΕΕ την ώρα που το βαρέλι «βλέπει» τα 110 δολάρια – Η Μόσχα χάνει τον καλύτερο πελάτη

Έτοιμη για το επόμενο βήμα στις ενεργειακές κυρώσεις εις βάρος της Ρωσίας είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αναμένεται να προτείνει την απαγόρευση εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου έως τα τέλη του 2022. 

Το νέο περιοριστικό μέτρο, το οποίο θα προβλέπει τον σταδιακό μηδενισμό των εισαγωγών πετρελαίου, θα οριστικοποιηθεί εντός της επόμενης εβδομάδας, στο πλαίσιο του έκτου πακέτου κυρώσεων εις βάρος της Μόσχας. 

Πέραν του «μαύρου χρυσού», το πλέγμα δράσεων θα περιλαμβάνει επίσης τον αποκλεισμό περισσότερων τραπεζών της Ρωσίας και της Λευκορωσίας από το διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT -συμπεριλαμβανομένης και της μεγαλύτερης τράπεζας της Ρωσίας, της Sberbank. 

Η επιβολή κυρώσεων προϋποθέτει τη στήριξη και των 27 κρατών – μελών, κάτι ωστόσο το οποίο δεν θεωρείται βέβαιο, δεδομένων των αντιδράσεων ορισμένων χωρών, όπως της Ουγγαρία, η οποία δεν συμφωνεί με το «πάγωμα» της εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου.

Πάντως, η Γερμανία, η οποία μέχρι πρότινος είχε δεύτερες σκέψεις, φαίνεται ότι πλέον συναινεί.  Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξη στο ZDF ότι το Βερολίνο δεν πρόκειται να σταθεί εμπόδιο για την επιβολή ενός πετρελαϊκού εμπάργκο. 

Εφόσον τελικά δοθεί το τελικό «οκ», αυτό είναι βέβαιο ότι θα ανεβάσει την ένταση μεταξύ των δύο πλευρών, καθώς η Ε.Ε., η οποία αποτελεί τον μεγαλύτερο αγοραστή ρωσικού πετρελαίου, προσπαθεί να ασκήσει περισσότερη πίεση στον Πούτιν. 

Ας σημειωθεί ότι το 2019, σχεδόν τα 2/3 των εισαγωγών πετρελαίου της Ε.Ε. προήλθαν από τη Ρωσία. Οι νέες κυρώσεις της Ευρώπης έχουν ως στόχο να περιορίσουν τις πηγές εισόδων του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό βασίζεται στα ενεργειακά έσοδα. 

Οι τιμές, πάντως, του πετρελαίου στα διεθνή χρηματιστήρια έχουν ήδη πάρει την ανιούσα, φλερτάροντας με τα επίπεδα των 110 δολαρίων ανά βαρέλι, δεδομένου του σφιχτού ισοζυγίου προσφοράς – ζήτησης. Βέβαια, αυτό μάλλον ωφελεί παρά τιμωρεί τη Μόσχα, η οποία μπορεί να βρει νέους αγοραστές (πιθανόν στην Ασία ή στη Νότια Αμερική), πουλώντας σε ακριβότερες τιμές.  

Η μάχη για το αέριο

Κι όλα αυτά λαμβάνουν χώρα, ενόσω Βρυξέλλες και Κρεμλίνο «τσακώνονται» για το πώς ακριβώς θα πληρώνονται τα συμβόλαια φυσικού αερίου.  

Ο Πούτιν έχει αξιώσει η πληρωμή να γίνεται σε ρούβλια, κάτι που βρίσκει αντίθετη την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θεωρεί ότι η συγκεκριμένη απαίτηση παραβιάζει τόσο τα συμφωνηθέντα μεταξύ Ε.Ε. και Gazprom, όσο και τις επιβληθείσες κυρώσεις στη Ρωσία. Το Κρεμλίνο, πάντως, έσπευσε να τραβήξει το σχοινί, κόβοντας τις ροές αερίου προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία, οι οποίες αρνήθηκαν να πληρώσουν σε ρούβλια.  

Αύριο, οι υπουργοί Ενέργειας της Ε.Ε. θα συνεδριάσουν για να συμφωνήσουν σε έναν ενιαίο τρόπο διαχείρισης της κρίσης, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι αναζητείται ένας μηχανισμός πληρωμής, ο οποίος και θα ικανοποιεί το αίτημα της Μόσχας (ώστε να μην κοπούν οι ροές αερίου προς την Ευρώπη) και δεν θα παραβιάζει τις κυρώσεις.  

Σ’ αυτό το πλαίσιο, η επικρατέστερη λύση είναι η εξής: Οι ευρωπαϊκές εταιρείες ανοίγουν τραπεζικό λογαριασμό στη ρωσική Gazprombank JSC και καταβάλλουν τα χρήματα των συμβολαίων σε ευρώ. Κατόπιν, η τράπεζα μετατρέπει αυτόματα τα ευρώ σε ρούβλια.   

Ας σημειωθεί ότι από τη Ρωσία προέρχεται περίπου το 40% των εισαγωγών αερίου της Ευρώπης, καλύπτοντας το 20% των συνολικών ενεργειακών αναγκών της ηπείρου.