Σύνοδος της Θεσσαλονίκης: Το παρασκήνιο, η άφιξη Σολτς και το «κάλεσμα» στην Τουρκία

Λίγο μετά τις 20:30 χθες το βράδυ, οι σφυρίχτρες των αστυνομικών και τα ελικόπτερα στον ουρανό της Θεσσαλονίκης σηματοδότησαν την άφιξη του υψηλότερου ίσως καλεσμένου της χθεσινής βραδιάς στο ξενοδοχείο Hyatt Regency, του Γερμανού Καγκελαρίου Όλαφ Σολτς.

Ο κ. Σολτς, ερχόμενος από το Βελιγράδι και πριν συνεχίσει την περιοδεία του στα Δυτικά Βαλκάνια, αποδέχθηκε την πρόσκληση που του απηύθυνε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρόσφατη συνάντησή τους στις Βρυξέλλες και έφτασε στο ξενοδοχείο Hyatt της Θεσσαλονίκης. Αμέσως μετά τη φωτογραφία με τον κ. Μητσοτάκη επί της υποδοχής, πήρε θέση δίπλα του στο τραπέζι του δείπνου, ενώ επίσης στην πρώτη γραμμή ήταν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ο οποίος είχε προσγειωθεί εν μέσω κακοκαιρίας στη συμπρωτεύουσα το απόγευμα.

Η Τουρκία υπήρχε και…δεν υπήρχε στη Σύνοδο, υπό την έννοια ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν ήθελε σε καμία περίπτωση το θέμα των ελληνοτουρκικών να μονοπωλήσει μια Σύνοδο «ευρύτερης» θεματολογίας. Ο ίδιος, άλλωστε, θεωρεί κεφαλαιώδους σημασίας το να προχωρήσει ως το 2033 η ενταξιακή διαδικασία των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και να γίνουν μέλη της Ένωσης, κίνηση που θα ισοδυναμεί με φρένο σε όσους έχουν σκέψεις παρέμβασης στην ευρύτερη περιοχή.

Και μπορεί στη Θεσσαλονίκη να ήρθαν ηγέτες όπως ο Κροάτης κ. Πλένκοβιτς, ο Αλβανός κ. Ράμα, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ντιμίταρ Κοβατσέφσκι και στο δείπνο ο Βούλγαρος πρωθυπουργός κ. Πέτκοφ, ο απών, όμως, ήταν ο κ. Ερντογάν. Αντ’ αυτού, ήρθε ο μάλλον χαμηλών τόνων υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Φαρούκ Καϊμακτσί, ο οποίος είχε μάλλον ευχάριστα ενσταντανέ και με τον Νίκο Δένδια, αλλά και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη πριν την έναρξη της Ολομέλειας των Βαλκανίων.

Η ιστορία δεν ξαναγράφεται

Ο κ. Μητσοτάκης, πάντως, μετά τη Σύνοδο έστειλε και ένα μήνυμα με αποδέκτη την Τουρκία, πέραν της Ρωσίας. «Μετά την απροκάλυπτη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα πρέπει να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα: ότι κανείς στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα δεν μπορεί να δεχθεί τον δεσποτικό αναθεωρητισμό που απειλεί όχι μόνο τη διεθνή γεωπολιτική ισορροπία, αλλά και τα αποδεκτά σύνορα πάνω στα οποία χτίστηκε ο σύγχρονος κόσμος. Η Ιστορία δεν ξαναγράφεται επειδή κάποιος την κατασκευάζει αυθαίρετα στο μυαλό του», είπε ο κ. Μητσοτάκης και νοών νοείτο.

Όπως περιγράφει πηγή με γνώση της συζήτησης, πάντως, ο κ. Καϊμακτσί δεν προκάλεσε επ’ ουδενί λόγω. Σε κάποια φάση της συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών, σύμφωνα με πληροφορίες, επεσήμανε με κομψό τρόπο ότι είναι άδικο να τίθεται μονίμως θέμα για την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων και να μην γίνεται αυτό και για την Τουρκία. Μάλιστα σε κάποια φάση ανέφερε ότι ήταν ο Κεμάλ Ατατούρκ που οραματίστηκε την Ευρωπαϊκή Ένωση με το Βαλκανικό Σύμφωνο του 1934, αναφορά που προκάλεσε μια συζήτηση στα πηγαδάκια, περισσότερο με σκωπτική διάθεση.

Η εκτίμηση ανώτερης διπλωματικής πηγής, πάντως, ήταν πως δεν επρόκειτο για μια Σύνοδο με αντιτουρκικό χαρακτήρα, αντίθετα ήταν ένα ραντεβού που φέρνει την Τουρκία στο δικό μας γήπεδο, αυτό του διεθνούς δικαίου και της ευρωπαϊκής συνεργασίας.

Ο κ. Μητσοτάκης, πάντως, είχε και αλλεπάλληλες συναντήσεις με ηγέτες της περιοχής των Βαλκανίων, όπως με τον Σλοβένο πρόεδρο κ. Παχόρ, αλλά και τον κ. Τζαφέροβιτς από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, συνάντηση στην οποία συμμετείχε και ο Σαρλ Μισέλ.