Σύνοδος Κορυφής ΕΕ: Διαφωνία στις επιδοτήσεις, συμφωνία για το άσυλο υπό τον φόβο έκρηξης μετανάστευσης

Νέα αναβολή πήρε η συζήτηση στην ΕΕ για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. «Στα μέσα Μαρτίου, πριν την επόμενη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, η Επιτροπή θα παρουσιάσει συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις για το πράσινο βιομηχανικό σχέδιο για να απαντήσει στον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) των Ηνωμένων Πολιτειών», τόνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά το τέλος της συνόδου κορυφής. «Ο στόχος αυτών των επενδύσεων είναι φυσικά η απελευθέρωση ιδιωτικού κεφαλαίου», είπε η φον ντερ Λάιεν.

Οι 27 συμφώνησαν ότι διαφωνούν και στο θέμα των εθνικών επιδοτήσεων αλλά και στο περιεχόμενο του ειδικού Ευρωπαικού ταμείου για την ενίσχυση της πράσινης μετάβασης.

Οι χώρες του Νότου ζητούν έναν ευρωπαϊκό ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, που να χρηματοδοτείται από ευρωομόλογα ως απάντηση στον νόμο Μπάιντεν για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, είπε ότι οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν μια απάντηση με τρεις πυλώνες: Πρώτον, την χαλάρωση των κανόνων για κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες πρέπει να είναι στοχευμένες και χρονικά περιορισμένες, σε συνδυασμό με την ευελιξία των υφιστάμενων χρηματοδοτικών μέσων για τη στήριξη της οικονομικής και βιομηχανικής βάσης της ΕΕ. Ο δεύτερος πυλώνας συνδέεται με τη ρύθμιση και τις άδειες για την επιτάχυνση των διαδικασιών και ο τρίτος ότι χρειάζονται δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε βασικούς τομείς για το μέλλον».

Αλλά ο Βορράς εμμένει στη λογική της αντιμετώπισης του προβλήματος κατά μόνας: Όποια χώρα έχει δημοσιονομικό χώρο θα ενισχύει τις βιομηχανίες με επιδοτήσεις. Οι υπόλοιπες; Στα αζήτητα  Η συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ευρώπη είναι ειλικρινά αφοπλιστική, γιατί μετά τον Covid και την ενεργειακή κρίση φαίνεται οι ισχυρές χώρες και πρώτα και κύρια η Γερμανία, δεν θέλει να καταλάβει ότι η απάντηση μπορεί να είναι μόνο ευρωπαϊκή.  Δεν μπορεί να συνίσταται στο να επιτραπεί σε μεμονωμένες χώρες να έχουν μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις,, τιμωρώντας όσους έχουν υψηλό δημόσιο χρέος, με κίνδυνο διάσπασης της ενιαίας αγοράς. «Χρειαζόμαστε ένα ευρωπαϊκό κρατικό επενδυτικό ταμείο που στοχεύει σε μια ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική που στοχεύει στην τεχνολογική καινοτομία, την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας» τονίζουν στην Ναυτεμπορική διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες.

«Κάποιοι εταίροι δεν έχουν καταλάβει ότι στην παγκοσμιοποίηση, και κυρίως στις σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών-Ευρώπης, μόνο μια ισχυρή ΕΕ  θα μπορέσει να πετύχει κάτι. Δυστυχώς, η Ευρώπη στιγματίζεται από μια μεγάλη υποκρισία στο θέμα των κρατικών ενισχύσεων», τονίζουν οι ίδιες πηγές.

Στο επίκεντρο η μετανάστευση

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ασχολήθηκε πάντως σχεδόν αποκλειστικά με το θέμα της μετανάστευσης, εκτιμώντας  είναι μια ευρωπαϊκή πρόκληση που απαιτεί ευρωπαϊκή απάντηση.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρόσθεσε ότι «οι 27 ηγέτες συμφώνησαν να αναγνωρίσουν αμοιβαία τις αποφάσεις για επαναπατρισμούς, οι οποίες θα επιτρέψουν την επιτάχυνση των απελάσεων. Η αρχή είναι ότι η απόφαση επαναπατρισμού που λαμβάνεται σε μία χώρα ισχύει σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Εάν το άτομο αυτό μετακομίσει σε άλλη χώρα μέλος, δεν θα χρειαστεί να υποβληθεί στην ίδια διαδικασία γιατί η απόφαση που θα ληφθεί σε μια χώρα θα ισχύει σε όλη την Ευρώπη», τόνισε η φον ντερ Λάιεν.

Προστασία των συνόρων

Πάνω από 900.000 άτομα υπέβαλαν αίτηση ασύλου στην ΕΕ πέρυσι και ακόμη περισσότεροι πρόσφυγες αναμένονται το 2023.Λόγω της απότομης αύξησης της ανεπιθύμητης μετανάστευσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε να ενισχύσει την κοινή πολιτική ασύλου και μετανάστευσης. Αυτό θα πρέπει να συμβεί, για παράδειγμα, μέσω περισσότερης προστασίας των συνόρων, ταχύτερων απελάσεων και εντατικής καταπολέμησης των διακινητών ανθρώπων.

«Θα ενεργήσουμε για να ενισχύσουμε τα εξωτερικά μας σύνορα και να αποτρέψουμε την παράτυπη μετανάστευση», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Χρηματοδότηση φράκτη στη Βουλγαρία

Σύμφωνα με την φον ντερ Λάιεν, ένα από τα σχέδια είναι η διασφάλιση των συνόρων μεταξύ της Βουλγαρίας και Τουρκίας, με οχήματα, κάμερες και παρατηρητήρια. Αυτά θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν από κονδύλια της ΕΕ, τον βουλγαρικό προϋπολογισμό και συνεισφορές από τα κράτη της ΕΕ.

Πριν από τη σύνοδο κορυφής, το κύριο πολιτικό ζήτημα ήταν εάν οι φράχτες κατά μήκος των εξωτερικών συνόρων θα έπρεπε να χρηματοδοτούνται επίσης από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στο μέλλον. Χώρες όπως η Αυστρία και η Ελλάδα το απαιτούν έντονα, αλλά η Επιτροπή της ΕΕ, η Γερμανία και το Λουξεμβούργο είναι εναντίον. «Θα ήταν κρίμα να χτιστεί ένα τείχος στην Ευρώπη με τα ευρωπαϊκά αστέρια πάνω του», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπέτελ  στο περιθώριο της συνόδου κορυφής. Η τελική απόφααη δεν αναφέρει τη χρηματοδότηση των φρακτών από την ΕΕ. Λέει μόνο ότι πρέπει να δοθούν κονδύλια της ΕΕ για «υποδομές» στα σύνορα, μεταξύ άλλων.

Τα κράτη της ΕΕ συμφωνούν ότι θα πρέπει να ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση στις χώρες που δεν συνεργάζονται για την επιστροφή των αιτούντων άσυλο που έχουν απορριφθεί. Τα κράτη μέλη θέλουν να ασκήσουν πίεση στις μη συνεργάσιμες χώρες καταγωγής, για παράδειγμα μέσω μιας αυστηρότερης πολιτικής θεωρήσεων, της εμπορικής πολιτικής και της αναπτυξιακής βοήθειας. Ταυτόχρονα, θα πρέπει επίσης να δημιουργηθούν ευκαιρίες για νόμιμη μετανάστευση. Ο καγκελάριος της Αυστρίας Καρλ Νιχάμερ εξέφρασε την ικανοποίησή του, μιλώντας για μια «νέα εστίαση» στη μεταναστευτική πολιτική, η οποία πρέπει τώρα να αναπτυχθεί περαιτέρω.»

Ελληνική ικανοποίηση

Ικανοποιημένη εμφανίζεται η κυβέρνηση από τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το Μεταναστευτικό, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές.

Όπως ανέφεραν οι ίδιες πηγές με το πέρας της άτυπης Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, το Συμβούλιο υιοθετεί βασικές ελληνικές θέσεις και η ΕΕ αναγνωρίζει ότι το πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό και ότι χρειάζεται ευρωπαϊκή απάντηση. Αναγνωρίζει δε την ανάγκη αποτελεσματικού ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, την ώρα που αναφέρεται σε χερσαία και θαλάσσια σύνορα και χαιρετίζει τις προσπάθειες των χωρών πρώτης γραμμής για τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.

Μάλιστα, καλεί σε άμεση ενεργοποίηση κοινοτικών πόρων για την ενίσχυση των δυνατοτήτων και των υποδομών ελέγχου των συνόρων, των μέσων επιτήρησης, συμπεριλαμβανομένων και των εναέριων.

Οι ίδιες πηγές παρατηρούν δε ότι σχετικά με το ζήτημα των επιστροφών, το κείμενο συμπερασμάτων υπογραμμίζει τη δυνατότητα επιβολής μέτρων που αφορούν τις βίζες εις βάρος τρίτων χωρών που δεν συνεργάζονται στο ζήτημα των επιστροφών. Εστιάζει, δε, στην ανάγκη αποτελεσματικών επιστροφών προς τις χώρες προέλευσης και τέλος, καταδικάζει τις προσπάθειες εργαλειοποίησης του Μεταναστευτικού για πολιτικούς σκοπούς.