Σύνοδος «27» για την ενέργεια: Μάχη Βορρά – Νότου, απειλή βέτο από Ισπανία – Τον… Μάιο οι αποφάσεις

Το θέμα της ενέργειας είναι πού δύσκολο, παραδέχτηκε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μετά την ολοκλήρωση της πολύωρης συνεδρίασης των ηγετών.

Υπάρχει η επιλογή να στηθεί μηχανισμός κοινός μηχανισμός για προμήθεια φυσικού αερίου και θα πρέπει να εργαστούμε για να δούμε ποια άλλα μέτρα θα είναι τα πλέον επωφελή.

Εξετάσαμε διάφορες επιλογές για τη στήριξη των οικονομιών μας, σημείωσε από την πλευρά της η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα βον ντε Λάιεν. Όλες οι επιλογές έχουν υπέρ και κατά. Πρέπει να δούμε πρώτα την πηγή του προβλήματος των υψηλών τιμών ενέργειας και αυτό είναι οι τιμές στο φυσικό αέριο. Τα ενεργειακά μίγματα των κρατών μελών είναι διαφορετικά αλλά θα πρέπει να έχουμε μια κοινή προσέγγιση.

Θα χρησιμοποιήσουμε την κοινή διαπραγματευτική μας δύναμη. Επιπλέον πρέπει να διευρύνουμε το δίκτυο αγωγών μας αλλά και τους αποθηκευτικούς μας χώρους. Στόχος να έχουμε καλύψει 80% των αποθηκών φέτος και το 90% την επόμενη χρονιά.

Παράλληλα, σημείωσε ότι θα παρουσιαστούν λύσεις για «αποδέσμευση» της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από αυτή του φυσικού αερίου. Επ’ αυτού η Κομισιόν θα παρουσιάσει τις προτάσεις της τον Μάιο.

Η πρόεδρος της Κομισιόν επεσήμανε ότι στην Ιβηρική χερσόνησο υπάρχει ένα ειδικό θέμα γιατί έχει πολύ μικρό δίκτυο αγωγών. Γι’ αυτό θα υπάρχει «ειδικό καθεστώς», για την περιοχή.

Ατέλειωτες ώρες έντασης, διαφωνιών και εκνευρισμού Σάντσεθ που σηκώθηκε κι έφυγε να… πάρει αέρα

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πάσχιζαν από το πρωί να συμφωνήσουν σε μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ενεργειακή αγορά, αναζητώντας δύσκολους συμβιβασμούς για τον περιορισμό των επιπτώσεων στους καταναλωτές που πλήττονται σκληρά από την άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου και του πετρελαίου.

Οι συζητήσεις τη δεύτερη ημέρα της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες ήταν «έντονες», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ στο Reuters, ενώ άλλη πηγή της ΕΕ είπε ότι μια «σκληρή» συζήτηση για το πλαφόν στις τιμές έφερε αντιμέτωπες ορισμένες από τις νότιες χώρες του μπλοκ με την Γερμανία και την Ολλανδία.

«Οι διαπραγματεύσεις είχαν τελματώσει», είπε πηγή της ισπανικής κυβέρνησης, εξηγώντας ότι η ήδη τεταμένη συζήτηση σταμάτησε για λίγο αφού ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ έφυγε από τη συνεδρίαση για μια «τεχνική διακοπή, ώστε οι διαπραγματεύσεις να επανέλθουν σε τροχιά». «Πολύ ωραία! Πάω να πάρω λίγο αέρα και να καθαρίσει το μυαλό μου και αν έχετε κάτι καινούριο να μου πείτε, πείτε το», ε’ιπε φανερά εκνευρισμένος ο Ισπανός πρωθυπουργός.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία ώθησε τις τιμές της ενέργειας σε νέα υψηλά ρεκόρ και την ΕΕ να δεσμευτεί να μειώσει τη χρήση ρωσικού φυσικού αερίου κατά τα δύο τρίτα φέτος, αυξάνοντας τις εισαγωγές από άλλες χώρες και ενισχύοντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό έκλεισε συμφωνία με τις ΗΠΑ για επιπλέον ποσότητες LNG..

Ενώ οι νότιες πολιτείες θέλουν να περιορίσουν τις αυξήσεις των τιμών του φυσικού αερίου για να προστατεύσουν τα φτωχότερα νοικοκυριά, η άλλη πλευρά υποστηρίζει ότι αυτό θα αποτελούσε ουσιαστικά κρατική χρηματοδότηση για επιδότηση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων.

«Μπλοκάρουν επιλογές που θα μπορούσαν να ωφελήσουν άλλες χώρες που έχουν διαφορετικό ενεργειακό μείγμα από το δικό τους», είπε η πηγή της ΕΕ για τη Γερμανία και την Ολλανδία.

Η συνάντηση, η οποία επρόκειτο να ολοκληρωθεί το απόγευμα, κράτησε μέχρι το βράδυ, με τις δύο πλευρές» να κάνουν εντατικές προσπάθειες για την εξεύρεση συμβιβασμού με την Ισπανία.

Νωρίτερα την Παρασκευή, ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ Ντε Κρό είχε υποστηρίξει τις προτάσεις των χωρών της Νότιας Ευρώπης.

«Η ΕΕ δεν αφορά μόνο μεγάλες αρχές, μεγάλες συναντήσεις και Αμερικανούς προέδρους», είπε ο De Croo στους δημοσιογράφους νωρίτερα αφού ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ο οποίος συμμετείχε στην πρώτη ημέρα της συνόδου κορυφής, δεσμεύτηκε να βοηθήσει την Ευρώπη με περισσότερες παραδόσεις LNG.

«Σήμερα αφορά τα καθημερινά ζητήματα του λαού και αυτό είναι το τιμολόγιο του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου», είπε. «Είμαστε σε πόλεμο και σε έναν πόλεμο πρέπει να λάβεις έκτακτα μέτρα».

Η Ρωσία προμηθεύει το 40% του φυσικού αερίου που χρειάζεται η ΕΕ για θέρμανση και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και περισσότερο από το ένα τέταρτο των εισαγωγών πετρελαίου της.

Εξάρτηση από τη Ρωσία

Φάνηκε να υπάρχει περισσότερη σύμπνοια μεταξύ των 27 σε ένα σχέδιο για κοινές αγορές φυσικού αερίου για να τιθασεύσουν τις τιμές. «Υπάρχει λύση», δήλωσε ο Πρωθυπουργός της Σλοβενίας Γιάνεζ Γιάνσα πριν από τις συνομιλίες. «Είναι κοινές ευρωπαϊκές αγορές, κοινή επιμελητεία, κοινή οικοδόμηση χωρητικότητας αποθήκευσης αερίου».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι είναι έτοιμη να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων για την αναζήτηση φυσικού αερίου πριν από τον επόμενο χειμώνα, ακολουθώντας ένα παρόμοιο μοντέλο μέσω του οποίου το μπλοκ αγόρασε εμβόλια για την COVID-19 για λογαριασμό των κρατών μελών.

Η ΕΕ παρέμεινε διχασμένη και ως προς το αν θα απαγορεύσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η Γερμανία, η Ουγγαρία και η Αυστρία είναι από τις πιο επιφυλακτικές όσον αφορά την επιβολή απαγόρευσης στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Δεν ήταν σαφές τέλος εάν θα προκύψει κοινή θέση σχετικά με την ανακοίνωση της Ρωσίας αυτή την εβδομάδα ότι οι «μη φιλικές» χώρες πρέπει να χρησιμοποιούν ρούβλια για να πληρώσουν για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της και εάν η Επιτροπή θα λάβει εντολή να το αντιμετωπίσει. 

Η απαίτηση του Κρεμλίνου θέτει ένα δίλημμα για τις χώρες που εξαρτώνται από τη ρωσική ενέργεια, επειδή, αν συμφωνήσουν σε αυτήν, θα στήριζαν το ρούβλι και θα διοχέτευαν σκληρό νόμισμα στη Μόσχα – αλλά η άρνησή τους θα μπορούσε να σημαίνει εξάντληση των ενεργειακών τους αποθεμάτων».