Συνήγορος του Πολίτη: Επιστολή οργής Συλλόγων Λογιστών κατά ΑΑΔΕ για δυσλειτουργίες μηχανογραφικών συστημάτων

Στον Συνήγορο του Πολίτη περιήλθε πρόσφατα αναφορά του Λογιστικού Συλλόγου Αθηνών, του Συλλόγου Οικονομολόγων Λογιστών Νομού Θεσσαλονίκης, του Συλλόγου Οικονομολόγων Λογιστών Ελευθέρων Επαγγελματιών Ν. Μαγνησίας, του Συλλόγου Λογιστών Θήρας και Πανελλήνιας Ένωσης Φοροτεχνών Επιστημόνων ΠΕΦΕ, σχετικά με οργανωτικές δυσλειτουργίες και ζητήματα ορθής λειτουργίας των μηχανογραφικών συστημάτων της φορολογικής διοίκησης.

Η ανωτέρω αναφορά επικεντρώνεται ειδικότερα στα ακόλουθα θέματα:

1. Τεχνικά προβλήματα και καθυστέρηση φόρτωσης και εμπλουτισμού οικονομικών δεδομένων των φορολογουμένων στο μηχανογραφικό σύστημα, τα οποία αφενός καθυστερούν την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, αφετέρου δημιουργούν την ανάγκη υποβολής τροποποιητικών δηλώσεων. Xαρακτηριστικά αναφέρεται η περίπτωση που οι φορολογούμενοι ενημερώνονται μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος, ότι κατόπιν νέων δεδομένων έχει μεταβληθεί η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων που έχουν υποβάλει για το φορολογικό έτος 2023, λόγω αποστολής αρχικού ή τροποποιητικού αρχείου από τον εργοδότη τους ή τον αρμόδιο φορέα. Σημειώνεται, επιπλέον, ότι το σύστημα των προσυμπληρωμένων φορολογικών δηλώσεων που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά φέτος δεν φαίνεται να έχει διευκολύνει την υποβολή φορολογικών δηλώσεων, λόγω της σωρείας ζητημάτων και λαθών που αυτές παρουσιάζουν.

2. Το μηχανογραφικό σύστημα της φορολογικής διοίκησης σε αρκετές περιπτώσεις υπολειτουργεί ή παύει εντελώς να λειτουργεί, ακόμα και σε περιόδους αιχμής, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα τόσο στους ίδιους τους πολίτες φορολογουμένους όσο και στους επαγγελματίες, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με τις φορολογικές υποχρεώσεις των πολιτών, φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων.

3. Οι συγχωνεύσεις του μεγαλύτερου μέρους των περιφερειακών υπηρεσιών (Δ.Ο.Υ.), κάποιες εκ των οποίων διενεργήθηκαν εντός του Ιουνίου και Ιουλίου δημιουργούν επιπρόσθετα προβλήματα, καθώς η οργάνωση των νέων υπηρεσιών (βλ. ιδίως ΚΕΒΕΙΣ και πρόσφατα ΚΕΦΟΔΕ) δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, στις υπηρεσίες αυτές οι υπάλληλοι εργάζονται ακόμη και χωρίς να διαθέτουν ηλεκτρονικούς υπολογιστές με αποτέλεσμα ακόμη και εργασίες οι οποίες θα ήταν δυνατό να διεκπεραιωθούν άμεσα από τους αρμόδιους υπαλλήλους κατά το παρελθόν να φτάνουν να χρονίζουν (βλ. ιδία συμψηφισμοί, επιστροφές).

Οι ανωτέρω ενδεικτικές παρατηρήσεις των επαγγελματιών λογιστών αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, όπως έχει διαμορφωθεί με τις πρόσφατες παρεμβάσεις της φορολογικής αρχής. Το μηχανογραφικό σύστημα της φορολογικής διοίκησης συχνά αδυνατεί σε περιόδους αιχμής να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες των πολιτών, οι διαδικασίες συγχώνευσης των υπηρεσιών της φορολογικής διοίκησης φαίνεται να μην αποδίδουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, η διαδικασία υποβολής των ηλεκτρονικών αιτημάτων των πολιτών καθυστερεί, χωρίς καν να υπολογίζει κανείς τη δυσκολία που συναντά πλέον ο φορολογούμενος πολίτης να ανεύρει τόσο την αρμόδια υπηρεσία για να υποβάλει το αίτημά του όσο και να επιλέξει με ορθό τρόπο το αρμόδιο τμήμα κ.λ.π.

Εν όψει των ανωτέρω, η παράταση της προθεσμίας υποβολής των αρχικών και τροποποιητικών δηλώσεων των φορολογουμένων, χωρίς την επιβολή προστίμου, για εύλογο χρονικό διάστημα, θα αποτελούσε μέτρο σύμφωνο με την αρχή της χρηστής διοίκησης και της επιείκειας, προς όφελος όλων των εμπλεκομένων (υπηρεσιών της ΑΑΔΕ, πολιτών/φορολογούμενων και επαγγελματιών λογιστών). Συγχρόνως, αναγκαία κρίνεται η αποτίμηση του αντικτύπου -και ενδεχομένως και η επανεξέταση- της συγχώνευσης των περιφερειακών υπηρεσιών της φορολογικής διοίκησης που, τουλάχιστον σε αυτή τη πρώτη, μεταβατική, φάση, σε αρκετές περιπτώσεις φαίνεται να επιτείνουν αντί να επιλύουν ζητήματα αποτελεσματικής εξυπηρέτησης των πολιτών και των εκπροσώπων τους.

Κατόπιν των ανωτέρω, παρακαλούμε να εξετάσετε με την δέουσα προσοχή όσα ανωτέρω αναπτύχθηκαν και να προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες για την διευθέτηση τους.

Ολόκληρη η επιστολή των Συλλόγων Λογιστών

Αξιότιμοι κύριοι,

λόγω της μη ορθής λειτουργίας του συστήματος της ΑΑΔΕ τα μέλη των Συλλόγων μας και εν γένει ο κλάδος των λογιστών καθημερινά έρχονται αντιμέτωποι με μεγάλες δυσκολίες όσον αφορά τις δηλωτικές υποχρεώσεις των πολιτών/εντολέων τους και ειδικότερα δεν μπορούν να εργαστούν απρόσκοπτα ώστε να τις διεκπεραιώσουν με αποτέλεσμα την απαγορευτική αύξηση των ωρών εργασίας τους μέσα στα ήδη στενά χρονοδιαγράμματα που θέτει η φορολογική διοίκηση.

Παρά τις συνεχείς και επανειλημμένες οχλήσεις του Συλλόγου μας και εν γένει του Κλάδου μας προς τις αρμόδιες υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, δυστυχώς, η Διοίκηση δεν έχει προβεί σε ενέργειες προκειμένου να διευθετηθούν τα προβλήματα καθιστώντας αδύνατη την ορθή και ομαλή εργασία των Λογιστών με αποτέλεσμα εκτός των άλλων να δημιουργούνται  και θέματα ψυχικής και σωματικής υγείας τους.

Επιπλέον, η ως άνω μη ορθή λειτουργία των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ, αφενός συνεπάγεται άρνηση εξυπηρέτησης των πολιτών και επιχειρήσεων –εντολέων του επαγγελματία Λογιστή-Φοροτεχνικού, αφετέρου προκαλεί στον εν λόγω επαγγελματία και οικονομική βλάβη, καθώς δεν δύναται να διεκπεραιώσει τις υποχρεώσεις των εντολέων του.

Ως γνωστόν,  ο Συνήγορος του Πολίτη ερευνά ατομικές διοικητικές πράξεις ή παραλείψεις ή υλικές ενέργειες οργάνων των δημοσίων υπηρεσιών που παραβιάζουν δικαιώματα ή προσβάλλουν νόμιμα συμφέροντα φυσικών ή νομικών προσώπων. Ιδίως ερευνά τις περιπτώσεις, κατά τις οποίες όργανο δημόσιας υπηρεσίας, ατομικό ή συλλογικό, (άρθρο 3 § 3 του Ν. 3094/2003) : προσβάλλει, με πράξη ή παράλειψη, δικαίωμα ή συμφέρον προστατευόμενο από το Σύνταγμα και τον νόμο, ενεργεί ή παραλείπει νόμιμη οφειλόμενη ενέργεια, κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης και της διαφάνειας ή κατά κατάχρηση εξουσίας.

Το έργο του ΣτΠ οργανώνεται εκτός των άλλων και στον κύκλο δραστηριότητας (άρθρα 2 § 1 του ΠΔ 273/1999 και 1 § 1 του Ν. 3094/2003) των σχέσεων Κράτους – Πολίτη (πληροφόρηση και επικοινωνία, ποιότητα παρεχομένων υπηρεσιών, κακοδιοίκηση σε ΟΤΑ, ΔΕΚΟ, μεταφορές, επικοινωνίες, εργασία, βιομηχανία, ενέργεια, φορολογία, τελωνεία, δημοσιονομικά θέματα, εμπόριο και κρατικές προμήθειες, γεωργία και αγροτική πολιτική, παιδεία).

Εν προκειμένω ενδεικτικά αναφέρουμε συγκεκριμένες πράξεις και παραλείψεις της διοίκησης της ΑΑΔΕ οι οποίες έρχονται σε πλήρη σύγκρουση με τις αρχές της χρηστής διοίκησης και ειδικότερα κακοδιοίκησης στην ποιότητα των παρεχομένων φορολογικών υπηρεσιών γεγονός που πλήττει τα μέλη του κλάδου μας:

Θέματα που αφορούν στην υποβολή των φορολογικών δηλώσεων φορολογικού έτους 2023:

• Τεχνικά προβλήματα και καθυστέρηση εμπλουτισμού δεδομένων στο σύστημα, ανάγκασαν την ουσιαστική δυνατότητα υποβολής κάποιων δηλώσεων από 15/05/2024 και μετά.

Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής φορολογικών δηλώσεων μετατέθηκε στις 26/07, δηλαδή δόθηκε σε λογιστές και φορολογούμενους το χρονικό διάστημα περίπου δύο μηνών για την υποβολή – εκτός των άλλων – 1.500.000 Ε3 και περίπου 7.000.000 Ε1 – η επίτευξη του οποίου καθίσταται ανθρωπίνως αδύνατη!

• Στο μεσοδιάστημα εμπλουτίζεται συνεχώς το σύστημα με δεδομένα, γεγονός που δημιουργεί την ανάγκη για υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων.

Αποστέλλεται σε συχνά χρονικά διαστήματα e-mail στους φορολογούμενους, που αφενός επιβεβαιώνει τον ελλιπή εμπλουτισμό του συστήματος, αφετέρου δημιουργεί σύγχυση στους φορολογούμενους και τα λογιστικά γραφεία. Παραθέτουμε ως παράδειγμα e-mail που εστάλη στις… 09/07!!!

• Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με την Α. 1064/2024, άρ. 4:

«8. α. Οι τροποποιητικές δηλώσεις που υποβάλλονται εκπρόθεσμα, όχι λόγω υπαιτιότητας του δικαιούχου των εισοδημάτων, αλλά εξαιτίας εκπρόθεσμης αποστολής αρχικού ή τροποποιητικού ηλεκτρονικού αρχείου στην ΑΑΔΕ, μηνιαίου ή ετήσιου, από τον εργοδότη/αρμόδιο φορέα που έχει την υποχρέωση, όπως και σε κάθε περίπτωση εκπρόθεσμης έκδοσης, διόρθωσης και χορήγησης βεβαίωσης από υπόχρεο φορέα, όταν αυτή είναι απαραίτητη για την συμπλήρωση και την υποβολή δήλωσης, θεωρούνται εμπρόθεσμες εφόσον υποβάλλονται εντός του φορολογικού έτους που εκδόθηκαν οι βεβαιώσεις από τον φορέα. Προκειμένου να μην επιβληθούν πρόστιμα και να μην υπολογιστούν τόκοι, οι τροποποιητικές δηλώσεις αυτές υποβάλλονται στην αρμόδια υπηρεσία κατά τα αναφερόμενα στην παρ. 1γ του άρθρου 1 της παρούσας».

Συνεπώς, παράτυπα η ΑΑΔΕ ζητά την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων έως 26/07, ενώ παράλληλα δημιουργεί πανικό σε φορολογούμενους και χάος στα λογιστικά γραφεία.

• Το σύστημα πολύ συχνά παύει να λειτουργεί. Παρουσιάζουμε μερικά παραδείγματα: