Στο 1,8% υποβαθμίζει την εκτίμηση ανάπτυξης της Ελλάδας το ΚΕΠΕ για το 2019

Στο 1,8% αναμένει να διαμορφωθεί ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το ΚΕΠΕ, αντανακλώντας μια οριακή εξασθένηση του ρυθμού ανάπτυξης σε σχέση με το προηγούμενο έτος, κατά το οποίο ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας είχε διαμορφωθεί στο 1,9%.
Οι σχετικοί εκτιμώμενοι ρυθμοί μεταβολής για το πρώτο και δεύτερο εξάμηνο του 2019, σε σχέση με τις αντίστοιχες περιόδους του 2018, κυμαίνονται στο 1,9% και 1,6%, αντίστοιχα, και καταδεικνύουν: πρώτον, μια αναθεώρηση προς τα κάτω της αμέσως προηγούμενης πρόβλεψης του υποδείγματος παραγόντων για το πρώτο εξάμηνο του 2019 (2,2%) και, δεύτερον, μια τάση ελαφράς αποδυνάμωσης της αναπτυξιακής πορείας της χώρας στο δεύτερο εξάμηνο.
Η τάση αυτή αντικατοπτρίζεται και στις επιμέρους εκτιμήσεις των ρυθμών ανάπτυξης για τα τέσσερα τρίμηνα του 2019, ως προς τα αντίστοιχα τρίμηνα του 2018, οι οποίοι διαμορφώνονται στο 2%, 1,9%, 1,2% και 2%.

Στη βάση των ως άνω εκτιμώμενων ρυθμών μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ προκύπτει ότι η ανάπτυξη το 2019 θα κινηθεί σε παρόμοια επίπεδα με αυτά του 2018, επιδεικνύοντας μια σχετική σταθερότητα αλλά και, ταυτόχρονα, μια έλλειψη επιπρόσθετης αναπτυξιακής δυναμικής.
Η πρόβλεψη αυτή αντανακλά τις βασικές διαστάσεις των πρόσφατων βραχυπρόθεσμων εξελίξεων στην ελληνική οικονομία και συνάδει με την εξέλιξη των ενσωματωμένων στοιχείων κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2018.
Ειδικότερα, η εξασθένηση του ρυθμού μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2018 (1,6%, ως προς το αντίστοιχο τρίμηνο του 2017, σε σχέση με το 2,1% του τρίτου τριμήνου) φαίνεται να μετακυλίεται στο 2019, με μια σταδιακή αποδυνάμωση της ανάπτυξης μέχρι το τρίτο τρίμηνο και μια σημαντική ενίσχυση στο τέλος του έτους.
Συνεπώς, διαφαίνεται ότι συνεχίζουν να επικρατούν συνθήκες σταθεροποίησης και ανάκαμψης στην ελληνική οικονομία, σε συνδυασμό, εντούτοις, με μια συγκρατημένη αναπτυξιακή δυναμική που οφείλεται κυρίως στην πορεία της συνιστώσας της εγχώριας ζήτησης.
Η παρατηρούμενη έλλειψη ενδείξεων για περαιτέρω ενίσχυση του ρυθμού ανάπτυξης το 2019 δύναται να αντικατοπτρίζει μια σχετική στασιμότητα αναφορικά με την υλοποίηση μεγάλων έργων και επενδύσεων στη χώρα και τη λήψη και εφαρμογή αναγκαίων επιπρόσθετων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αλλά και μια στάση επιφυλακτικότητας και αναμονής από τους συμμετέχοντες στην οικονομική δραστηριότητα, εξαιτίας των δύο εκλογικών περιόδων που λαμβάνουν χώρα μέσα στο 2019.
Επιπλέον, μπορεί να αντανακλά και τις πλέον πιο συγκρατημένες εκτιμώμενες αναπτυξιακές προοπτικές τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και τις συνθήκες ενισχυόμενης αβεβαιότητας που επικρατούν διεθνώς και επιδρούν στην αναπτυξιακή πορεία των μεγάλων οικονομιών παγκοσμίως, με επιπτώσεις και στην πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Η παραπάνω συνολική αξιολόγηση φαίνεται να συνάδει με την πρόσφατη εξέλιξη των βασικών συνιστωσών του ΑΕΠ, καθώς και ενός σημαντικού αριθμού οικονομικών μεταβλητών, όπως διακρίνεται από τις παρατηρήσεις σε μη εποχικά διορθωμένη βάση που αφορούν το τέταρτο τρίμηνο του 2018, σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2017.
Πιο αναλυτικά, ως προς τις ευνοϊκές εξελίξεις σε βασικές συνιστώσες του ΑΕΠ, θετική, αν και ασθενής (ποσοστιαία μεταβολή κάτω της μονάδας), υπήρξε η πορεία της βασικής μακροοικονομικής συνιστώσας της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης, ενώ ιδιαίτερα ευνοϊκές ήταν οι εξελίξεις στις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών.
Επιπλέον, ανοδικές τάσεις χαρακτήρισαν τη βιομηχανία, σύμφωνα με: (α) τον γενικό δείκτη βιομηχανικής παραγωγής και τους υποδείκτες, με εξαίρεση τον δείκτη για τα διαρκή καταναλωτικά αγαθά και τα κεφαλαιουχικά αγαθά που κινήθηκαν πτωτικά, (β) τον γενικό δείκτη και τους υποδείκτες κύκλου εργασιών στη βιομηχανία στο σύνολο, αλλά και για την εσωτερική και εξωτερική αγορά, με εξαίρεση τον δείκτη για τα διαρκή καταναλωτικά αγαθά που υποχώρησε (στην περίπτωση της εξωτερικής αγοράς υποχώρηση κατέγραψε και ο δείκτης για τα κεφαλαιουχικά αγαθά) και (γ) τον δείκτη για τις νέες παραγγελίες των πρόσφατων μηνών.
Ανοδική πορεία καταγράφηκε, επιπλέον: (α) στις ταξιδιωτικές εισπράξεις και τις εισπράξεις από μεταφορές, (β) στα επιβατηγά αυτοκίνητα, στη βάση των αδειών κυκλοφορίας, καθώς και στον δείκτη για το εμπόριο-συντήρηση-επισκευή αυτοκινήτων, (γ) στην οικοδομική δραστηριότητα, σε όρους όγκου στη βάση των οικοδομικών αδειών, (δ) στο χονδρικό εμπόριο, σύμφωνα με τον δείκτη κύκλου εργασιών και (ε) στον γενικό δείκτη παραγωγής στις κατασκευές, στη βάση της θετικής εξέλιξης στην υποκατηγορία της παραγωγής οικοδομικών έργων (κτιρίων) (σε αντίθεση με την καθοδική πορεία του δείκτη έργων πολιτικού μηχανικού).
Παράλληλα, θετική υπήρξε η εξέλιξη αναφορικά με τη διαφορά των επιτοκίων (spread, μεταξύ ελληνικού και γερμανικού 10ετούς ομολόγου), η οποία υποχώρησε σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2017, ενώ ευνοϊκά κινήθηκαν:
(α) ορισμένοι από τους δείκτες που αντανακλούν και ενσωματώνουν επιχειρηματικές προσδοκίες σε κλαδικό επίπεδο, όπως στο λιανικό εμπόριο και τις κατασκευές, (β) ο δείκτης για τις προσδοκίες αναφορικά με τις εξαγωγές και (γ) ο δείκτης οικονομικού κλίματος για την Ελλάδα.
Μικρή βελτίωση σημειώθηκε, επίσης, σε ορισμένους από τους δείκτες ανταγωνιστικότητας.
Στη θετική πλευρά και με μεγάλη βαρύτητα για την πορεία της χώρας, συνεχίστηκε η αποκλιμάκωση της ανεργίας (συνολικά, για τους μακροχρόνια, αλλά και για τους νέους ανέργους) και η διατήρηση της τάσης αύξησης της απασχόλησης (στο σύνολο, και σε επίπεδο πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα), παρά τις συνολικά δυσμενείς συνθήκες που εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν την εγχώρια αγορά εργασίας.
Στην αρνητική κατεύθυνση, κεντρικό ρόλο διαδραμάτισε η πολύ μεγάλη υποχώρηση της καίριας μακροοικονομικής συνιστώσας των επενδύσεων, οδηγούμενη από τις ιδιαίτερα δυσμενείς εξελίξεις στις κατηγορίες Άλλες κατασκευές και Mεταφορικός εξοπλισμός και οπλικά συστήματα.
Ταυτόχρονα, πτωτική πορεία ακολούθησε η τελική καταναλωτική δαπάνη της Γενικής Κυβέρνησης, ο γενικός δείκτης αλλά και όλοι οι υποδείκτες όγκου στο λιανικό εμπόριο, ο Γενικός Δείκτης του χρηματιστηρίου, ενώ επιδείνωση καταγράφηκε ως προς τις εκτιμήσεις για τις προσδοκώμενες παραγγελίες στη μεταποίηση και τις εξαγωγές, καθώς και τις επιχειρηματικές προσδοκίες στη βιομηχανία.
Τέλος, σημαντική ήταν η κάμψη του δείκτη οικονομικού κλίματος για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.).
Το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας, αλλά και το εγχώριο οικονομικό περιβάλλον στο σύνολό του, δύναται να ακολουθήσουν το 2019 μια περισσότερο ή λιγότερο ευνοϊκή πορεία από την προβλεπόμενη, ανάλογα με τις κρίσιμες και αποφασιστικές εξελίξεις που θα επέλθουν σε ένα ευρύτερο φάσμα παραγόντων.
Οι παράγοντες αυτοί είναι συνυφασμένοι με την πορεία των βασικών συνιστωσών του ΑΕΠ: την τόνωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, την απόλυτα αναγκαία ανάκαμψη των επενδύσεων και τη διατήρηση του ευνοϊκού κλίματος στον τομέα των εξαγωγών, με στόχο την εξασφάλιση της βιωσιμότητας της αναπτυξιακής δυναμικής και την ισχυροποίηση του παραγωγικού δυναμικού σε καίριους κλάδους της ελληνικής οικονομίας για την εξασφάλιση νέων και διατηρήσιμων θέσεων εργασίας.
Επίσης, αφορούν την τήρηση της δέσμευσης για την εξασφάλιση εξισορροπημένων δημοσιονομικών μεγεθών και τη συνέχιση της εφαρμογής των απαραίτητων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Ταυτόχρονα, στην παρούσα συγκυρία, οι εν λόγω παράγοντες συνδέονται με τη διάρκεια και την όποια θετική ή/και αρνητική επίδραση του εκλογικού κύκλου και των συναφών προσδοκώμενων πολιτικών εξελίξεων, που δημιουργούν ένα κλίμα αβεβαιότητας ή έστω επιφυλακτικότητας και αναμονής.
Σαφώς, κεντρικό ρόλο είτε προς τη θετική ή αρνητική κατεύθυνση θα διαδραματίσει και η δυναμική της αναπτυξιακής πορείας σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και οι διεθνείς εξελίξεις συνολικά, με ζητήματα που αφορούν, για παράδειγμα, το διεθνές εμπόριο, τη μετανάστευση και τη διαπραγμάτευση για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. να αποκτούν ρόλο κλειδί.