Σταϊκούρας: Ύφεση 7,8% για το 2020, επαναφορά σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το β’ τρίμηνο του 2021

Ο προϋπολογισμός κατατέθηκε σε μια περίοδο κατά την οποία, παγκοσμίως, οι κοινωνίες και οι οικονομίες δοκιμάζονται, ανέφερε στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, επισημαίνοντας πως η ύφεση για το 2020 είναι 7,8% ενώ η χώρα θα επιστρέψει σε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το β’ τρίμηνο του 2021.
«Τα κράτη δοκιμάζονται από τη σοβαρότερη υγειονομική κρίση της τελευταίας εκατονταετίας και τη συνεπακόλουθη, βαθύτερη ετήσια ύφεση από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου».
Ως εκ τούτου, ο προϋπολογισμός στοχεύει στην υπέρβαση της κρίσης, με την οικονομία σε λειτουργία και την κοινωνία όρθια, που θέτει τις βάσεις, αρχικά, για ταχεία ανάκαμψη και, στη συνέχεια, μετά το πέρας της πανδημίας, για υψηλή, διατηρήσιμη, έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.
Ειδικότερα, ο Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε πως ο προϋπολογισμός είναι ρεαλιστικός.
«Το σημερινό consensus των ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών είναι για ύφεση 7,9%.
Και των ελληνικών τραπεζών, για ύφεση 7,8%».
Παράλληλα, αν και προβλέπεται σταδιακή τριμηνιαία ανάκαμψη από το 3ο τρίμηνο του 2020, εντούτοις η επαναφορά σε θετικούς τριμηνιαίους ρυθμούς ανάπτυξης, σε ετήσια βάση, αναμένεται το 2ο τρίμηνο του 2021.
Συμπερασματικά, με τα σημερινά δεδομένα, όλοι, εντός και εκτός Ελλάδας, συγκλίνουν με τις εκτιμήσεις και τις προβλέψεις της Κυβέρνησης για τη σταδιακή επαναφορά της οικονομίας σε τροχιά κανονικότητας.
«Ο Προϋπολογισμός είναι αναπτυξιακός, μεταρρυθμιστικός και φιλοεπενδυτικός».
Η ελληνική οικονομία αναμένεται να ωφεληθεί με 32 δισ. ευρώ έως το 2026, εκ των οποίων, 19,3 δισ. ευρώ αφορούν επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια, με ευνοϊκό επιτόκιο και όρους.
Από την άλλη, σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, ο προϋπολογισμός ενσωματώνει μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, και περικλείει πρωτοβουλίες ενίσχυσης της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, ενώ περιλαμβάνει σημαντικές μεταρρυθμίσεις.
«Το υπό συζήτηση Προσχέδιο του Προϋπολογισμού αποδεικνύει ότι το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης ζει μέσα στην οικονομία και την κοινωνία, και όχι σε γυάλινους πύργους.
Αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες τους, ακούει το σφυγμό τους, και αντιδρά με αμεσότητα.
Παρεμβαίνει υποστηρικτικά, έγκαιρα και στοχευμένα, στον βαθμό και τον χρόνο που οι παρούσες, έκτακτες, συνθήκες απαιτούν.
Στόχος μας είναι να ξεπεράσουμε και αυτή τη μεγάλη δοκιμασία, με όσο το δυνατόν λιγότερες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις» κατέληξε ο υπουργός Οικονομικών.

Αναλυτικά η ομιλία του κ. Σταϊκούρα

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Συζητούμε αυτές τις ημέρες, στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων, το Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2021.
Προϋπολογισμός που κατατέθηκε σε μια περίοδο, κατά την οποία, παγκοσμίως, οι κοινωνίες και οι οικονομίες δοκιμάζονται.
Δοκιμάζονται από τη σοβαρότερη υγειονομική κρίση της τελευταίας εκατονταετίας και τη συνεπακόλουθη, βαθύτερη ετήσια ύφεση από το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου.
Στην ασυνήθιστα μεγάλη αβεβαιότητα, που συνδέεται με την άγνωστη εξέλιξη της υγειονομικής κρίσης και την ταχύτητα εξόδου από τα μέτρα που λαμβάνονται για τον περιορισμό της, έρχεται να προστεθεί η ανάγκη ισχυροποίησης για την αντιμετώπιση πρόσθετων προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο Ελληνισμός και η πατρίδα μας.
Προκλήσεις που έχουν οικονομικές διαστάσεις και απορρέουν από γεωπολιτικές εντάσεις που προκαλούν γείτονες, από ροές μεταναστών και από φυσικές καταστροφές.
Μέσα σ’ αυτό το ρευστό περιβάλλον, καταθέτουμε τον Προϋπολογισμό του 2021.
Έναν Προϋπολογισμό:

• που εδράζεται στις επιτυχημένες οικονομικές πολιτικές του τελευταίου έτους,
• που θέτει αισιόδοξους στόχους, οι οποίοι όμως δεν υπερβαίνουν τα όρια του ρεαλισμού,
• που προωθεί μεταρρυθμίσεις, οι οποίες διακρίνονται από οικονομική αποτελεσματικότητα και κοινωνική ανταποδοτικότητα,
• που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και τις ανάγκες που δημιουργεί η κάθε φάση εξέλιξης της υγειονομικής κρίσης.

Συμπερασματικά, πρόκειται για έναν Προϋπολογισμό που στοχεύει στην υπέρβαση της κρίσης, με την οικονομία σε λειτουργία και την κοινωνία όρθια, που θέτει τις βάσεις, αρχικά, για ταχεία ανάκαμψη και, στη συνέχεια, μετά το πέρας της πανδημίας, για υψηλή, διατηρήσιμη, έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Να γίνω συγκεκριμένος:

1ον. Το Προσχέδιο είναι ένας Προϋπολογισμός συνέπειας και συνέχειας.
Συνέπεια ως προς τις πολιτικές που έχουμε δεσμευτεί να υλοποιήσουμε, ακόμη και μέσα σε δύσκολες οικονομικά συνθήκες.
Και συνέχεια «βηματισμού στο μονοπάτι» στο οποίο είχε αρχίσει να μπαίνει η ελληνική οικονομία, από το 2ο εξάμηνο του 2019, με την εφαρμογή ενός διαφορετικού μείγματος πολιτικής από την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Μείγμα πολιτικής που στηρίχθηκε, κυρίως, στις μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, ενίσχυσε, γρήγορα, τις προσδοκίες νοικοκυριών και επιχειρήσεων, τις συνθήκες ρευστότητας της οικονομίας και την εμπιστοσύνη του διεθνούς περιβάλλοντος.
Ειδικότερα, σε αυτό το εξάμηνο, το 2ο εξάμηνο του 2019, προέκυψε το 54% της θετικής συνεισφοράς της ιδιωτικής κατανάλωσης και το 86% της θετικής συνεισφοράς των επενδύσεων στο πραγματικό ΑΕΠ του έτους, ενώ αντισταθμίστηκε και η αρνητική συνεισφορά των συνολικών καθαρών εξαγωγών αγαθών του 1ου εξαμήνου του έτους.
Τονίζεται, για όσους αγνοούν ή παραβλέπουν την αλήθεια των αριθμών, ότι η στατιστική καταγραφή επιβράδυνσης του ρυθμού ανάπτυξης οφείλεται στη μείωση των αποθεμάτων της οικονομίας και στη συγκράτηση της πραγματικής δημόσιας κατανάλωσης μετά την απότομη – και συνδεδεμένη με τον εκλογικό κύκλο – αύξησή της στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2019.
Να σημειωθεί τέλος ότι, το 2019, ήταν η πρώτη χρονιά που οι στόχοι επιτεύχθηκαν ακριβώς, χωρίς την παραμικρή δημοσιονομική υπέρβαση, αποδεικνύοντας ότι η ελληνική οικονομία είχε αρχίσει να αποκτά δυναμική ανάπτυξης.
Δυναμική που συνεχίστηκε και στις αρχές του 2020, όπως αποτυπώνεται και στην ηπιότερη μείωση του ελληνικού ΑΕΠ, κατά το 1ο τρίμηνο του έτους, σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

2ον. Ο Προϋπολογισμός είναι ρεαλιστικός.
Ενσωματώνει εφικτές εκτιμήσεις και προβλέψεις.
Η Αντιπολίτευση, αντιθέτως, υποστηρίζει ότι είναι ένας Προϋπολογισμός «ανεδαφικών προβλέψεων».
Σταχυολογώ, συγκρίνω και αξιολογώ:

Η Αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι η εκτίμηση για ύφεση 8,2% το 2020 είναι υπεραισιόδοξη, και τελικά αυτή θα διαμορφωθεί σε διψήφια ποσοστά.
Αυτό, με τα σημερινά τουλάχιστον δεδομένα, δεν το υποστηρίζει κανείς.
Πλέον, ούτε καν το ΔΝΤ.
Το σημερινό consensus των ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών είναι για ύφεση 7,9%.
Και των ελληνικών τραπεζών, για ύφεση 7,8%.
Μάλιστα, τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και το ΔΝΤ αναθεώρησαν, επί τα βελτίω, τις εκτιμήσεις τους για τη χώρα μας.
Διαψεύδονται έτσι οι αρχικές προβλέψεις τους, αλλά και οι πόθοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ότι η Ελλάδα θα κατέγραφε την βαθύτερη ύφεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2020.
Η αλήθεια είναι ότι προβλέπεται σταδιακή τριμηνιαία ανάκαμψη από το 3ο τρίμηνο του 2020, εντούτοις η επαναφορά σε θετικούς τριμηνιαίους ρυθμούς ανάπτυξης, σε ετήσια βάση, αναμένεται το 2ο τρίμηνο του 2021.

Η Αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι η εκτίμηση για ισχυρή ανάπτυξη, ύψους 7,5% το 2021 μετά την αξιοποίηση πόρων ύψους 5,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι υπεραισιόδοξη.
Βεβαίως δεν μας λέει πόσο είναι οι δικές της εκτιμήσεις.
Το consensus των ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών, χωρίς τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, είναι για μεγέθυνση 5,2%.
Και των ελληνικών τραπεζών, για μεγέθυνση 5,8%.
Όσο είναι και οι δικές μας εκτιμήσεις, αφού, χωρίς το Ταμείο Ανάκαμψης, η ανάπτυξη προβλέπεται στο 5,5%.
Σε κάθε περίπτωση, όλοι συμφωνούν ότι το 2021 θα είναι μία χρονιά ισχυρής ανάκαμψης, ανακτώντας το μεγαλύτερο ποσοστό της οικονομικής συρρίκνωσης του 2020!

Η Αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι η εκτίμηση για συρρίκνωση του ποσοστού ανεργίας – στο τέλος του 2021 – σε χαμηλότερα από το 2019 επίπεδα, είναι υπεραισιόδοξη.
Βεβαίως, ούτε εδώ μας λέει πόσο είναι οι δικές της εκτιμήσεις.
Σε κάθε περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην Έκθεσή της, υποστηρίζει το ίδιο με τον Προϋπολογισμό.
Και αυτό αποτυπώνεται στα πρόσφατα αποτελέσματα της ΕΛΣΤΑΤ, για τον μήνα Ιούλιο.
Και αυτό οφείλεται στην υλοποίηση μέτρων διατήρησης και τόνωσης της απασχόλησης, όπως είναι η αποζημίωση ειδικού σκοπού, το πρόγραμμα ΣΥΝ-Εργασία και η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών για τη δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας.
Ήδη, τις πρώτες 10 ημέρες λειτουργίας του σχήματος, 4.620 άτομα προσελήφθησαν με το συγκεκριμένο Πρόγραμμα.

Συμπερασματικά, με τα σημερινά δεδομένα, όλοι, εντός και εκτός Ελλάδας, συγκλίνουν με τις εκτιμήσεις και τις προβλέψεις της Κυβέρνησης για τη σταδιακή επαναφορά της οικονομίας σε τροχιά κανονικότητας.

3ον. Ο Προϋπολογισμός είναι αναπτυξιακός.
Σε αυτή την κατεύθυνση, εκτός των επεκτατικών δημοσιονομικών μέτρων, των μέτρων ενίσχυσης της ρευστότητας της οικονομίας, των μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών, σημαντικός καθίσταται ο ρόλος του Ταμείου Ανάκαμψης.
Η Ελληνική οικονομία αναμένεται να ωφεληθεί με 32 δισ. ευρώ έως το 2026, εκ των οποίων, 19,3 δισ. ευρώ αφορούν επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια, με ευνοϊκό επιτόκιο και όρους.
Για τη βέλτιστη παραγωγική αξιοποίηση αυτών των πόρων, επεξεργαζόμαστε ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο.
Οι προτεραιότητες του υπό διαμόρφωση Σχεδίου εστιάζουν στη στήριξη της επιχειρηματικότητας, την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων και την προώθηση της καινοτομίας, στην ενίσχυση της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής, στην πράσινη ανάπτυξη, στον ψηφιακό μετασχηματισμό και την τεχνολογική αναβάθμιση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, στην αναβάθμιση των υποδομών και τη στήριξη της περιφέρειας.
Και όλα αυτά σε συνδυασμό και συμπληρωματικά με τα άλλα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως αποτυπώνονται στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027, στοχεύουν στην εξάλειψη του επενδυτικού κενού στη χώρα μας.

4ον. Ο Προϋπολογισμός είναι φιλο-επενδυτικός.
Ενσωματώνει μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, και περικλείει πρωτοβουλίες ενίσχυσης της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
Συγκεκριμένα, η σημερινή Κυβέρνηση έχει μειώσει, με μόνιμο τρόπο, συγκεκριμένους φόρους και ασφαλιστικές εισφορές.

• Αναμορφώσαμε τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων με εισαγωγικό συντελεστή 9% και αυξήσαμε το αφορολόγητο για κάθε τέκνο.
• Μειώσαμε τον ΕΝΦΙΑ κατά 22%.
• Απαλλάξαμε από τον ΕΝΦΙΑ τους κατοίκους μικρών, ακριτικών νησιών.
• Μειώσαμε το φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, από το 28% στο 24%.
• Μειώσαμε τη φορολογία διανεμόμενων κερδών, από το 10% στο 5%.
• Μειώσαμε τις ασφαλιστικές εισφορές για απασχολούμενους πλήρους απασχόλησης.
• Αναστείλαμε τον ΦΠΑ στις νέες οικοδομές.
• Παρέχουμε ισχυρό φορολογικό κίνητρο για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε πράσινη οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση.
• Δώσαμε κίνητρα σε φυσικά πρόσωπα που εισφέρουν επενδυτικά κεφάλαια για νεοφυείς επιχειρήσεις.
• Θεσπίσαμε επενδυτικά κίνητρα για δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας.

Επίσης, μέσα στη υγειονομική κρίση, προχωρήσαμε σε πρόσθετες και σημαντικές, μη μόνιμες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών.
Και αυτό διότι, στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, οι ευρωπαϊκοί Προϋπολογισμοί δεν μπορούν να περιλαμβάνουν μόνιμα δημοσιονομικά μέτρα.
Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων:

• Μειώσαμε, και σε ορισμένες περιπτώσεις μηδενίσαμε, την προκαταβολή φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων.
• Καλύψαμε, από τον κρατικό προϋπολογισμό, ασφαλιστικές εισφορές επί του ονομαστικού μισθού, και εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές εργαζόμενων στις εποχικές επιχειρήσεις.
• Συμψηφίσαμε, κατά 25%, με μελλοντικές φορολογικές υποχρεώσεις την εμπρόθεσμη καταβολή ΦΠΑ.
• Παρείχαμε έκπτωση κατά 25% στις ρυθμισμένες φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές που πληρώθηκαν εμπρόθεσμα.
• Μειώσαμε τον ΦΠΑ στις υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων, σε μη αλκοολούχα ποτά, στα εισιτήρια κινηματογράφων, θεατρικών παραστάσεων και συναυλιών.
• Μειώνουμε, κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες, τις ασφαλιστικές εισφορές του ιδιωτικού τομέα.
• Καταργούμε την εισφορά αλληλεγγύης για τα εισοδήματα που προέρχονται από ιδιωτική οικονομική δραστηριότητα.

Προσδοκούμε, όταν κλείσει η παρένθεση της υγειονομικής κρίσης, και ανάλογα και με τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας και τις προτεραιότητες της Κυβέρνησης, σε κάποιους από αυτούς τους φόρους και τις ασφαλιστικές εισφορές, ή σε κάποιους άλλους, να μονιμοποιήσουμε τις μειώσεις τους.

Επίσης, μέσα στην υγειονομική κρίση δημιουργήθηκαν εργαλεία ενίσχυσης της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
Η συνολική στήριξη της ελληνικής οικονομίας από το Κεφάλαιο Κίνησης στο πλαίσιο του Ταμείου Επιχειρηματικότητας, το Ταμείο Εγγυοδοσίας της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και την Επιστρεπτέα Προκαταβολή ξεπερνά, μέχρι σήμερα, τα 6 δισ. ευρώ.
Αναμένεται, από τους επιπλέον πόρους του ΤΕΠΙΧ ΙΙ, τη 2η φάση του Ταμείου Εγγυοδοσίας και τον 3ο και 4ο κύκλο της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, να διατεθούν επιπλέον πόροι, ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ, έως το τέλος του έτους.
Δηλαδή, η συνολική «ένεση» ρευστότητας θα ξεπεράσει, μέσα από αυτά μόνο τα εργαλεία, τα 11 δισ. ευρώ σε διάστημα περίπου 9 μηνών.
Ενώ θεσμοθετήθηκε από τη σημερινή Κυβέρνηση και το νέο πλαίσιο μικρο-πιστώσεων, για τη χορήγηση δανείων έως 25.000 ευρώ, χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις, σε πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Οι χορηγήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν έως το τέλος του έτους, μετά την πρόσφατη ολοκλήρωση καθορισμού της διαδικασίας αδειοδότησης ιδρυμάτων από την Τράπεζα της Ελλάδος.

5ον. Ο Προϋπολογισμός είναι μεταρρυθμιστικός.
Η Κυβέρνηση, τον τελευταίο χρόνο, σχεδίασε και υλοποίησε σειρά μεταρρυθμίσεων.
Ακόμη και μέσα στην πανδημία, ο σχεδιασμός μας όχι μόνο δεν «εκτροχιάστηκε», αλλά συντελέστηκε και ουσιαστική πρόοδος.
Πρόοδος που αναγνωρίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην 7η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας.
Έκθεση που επισημαίνει τα σημαντικά βήματα που γίνονται στην υλοποίηση κρίσιμων διαρθρωτικών αλλαγών, με θετική επίδραση στο επενδυτικό περιβάλλον και το οικονομικό κλίμα.
Ενδεικτικά, παρά τις αντίξοες συνθήκες, μέσα στους τελευταίους 6 μήνες, ως Υπουργείο Οικονομικών:

• Προχωρήσαμε, στο βαθμό που εμπλεκόμαστε, εμβληματικά επενδυτικά έργα, όπως είναι το Ελληνικό.
• Εκκινήσαμε τις διαγωνιστικές διαδικασίες για την αξιοποίηση περιφερειακών λιμένων.
• Δρομολογήσαμε σχέδια ενίσχυσης της βιωσιμότητας εταιρειών του Δημοσίου, όπως είναι η ΕΛΒΟ, τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, η ΛΑΡΚΟ και η ΕΑΒ.
• Υλοποιήσαμε τον «Ηρακλή», με στόχο τη μείωση των «κόκκινων δανείων» στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
• Ενεργοποιήσαμε το πρόγραμμα «Γέφυρα», για τη στήριξη δανειοληπτών που πλήττονται από τις οικονομικές επιπτώσεις του κορονοϊού και έχουν δάνεια με υποθήκη στην Α΄ κατοικία.
• Καταθέσαμε, και συζητάμε από αύριο, ένα νέο, συνεκτικό, κοινωνικά ευαίσθητο και εθνικά αναπτυξιακό πλαίσιο αντιμετώπισης του υψηλού ιδιωτικού χρέους, με στόχο τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή 2ης ευκαιρίας.
• Αναβαθμίσαμε και εκσυγχρονίσαμε το θεσμικό πλαίσιο για την εταιρική διακυβέρνηση και την Κεφαλαιαγορά.
• Θεσπίσαμε το πλαίσιο των μικροχρηματοδοτήσεων.
• Θέσαμε σε εφαρμογή το νέο θεσμικό πλαίσιο για τα διαδικτυακά τυχερά παίγνια.
• Προωθήσαμε φορολογικές παρεμβάσεις για την ενίσχυση της αναπτυξιακής διαδικασίας της ελληνικής οικονομίας.
• Αναθεωρήσαμε το πλαίσιο για τη φορολογική κατοικία και εισαγάγαμε τον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης (Non-Dom).
• Ενσωματώσαμε στην εθνική έννομη τάξη κοινοτική οδηγία για το «ξέπλυμα» μαύρου χρήματος.
• Καταθέσαμε, σε δημόσια διαβούλευση, Σχεδίου Νόμου για τον περιορισμό του λαθρεμπορίου.

Το 2021, υπό ευνοϊκότερες – προσδοκούμε – συνθήκες, θα συνεχίσουμε την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, με στόχο την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης, τη δημιουργία πολλών και καλών θέσεων απασχόλησης και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

6ον. Ο Προϋπολογισμός είναι ευέλικτος.
Η αβεβαιότητα επιβάλλει εγρήγορση και προσαρμοστικότητα.
Το 2020 διαφοροποιήσαμε σημαντικά τις προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής, προχωρώντας σε μία δημοσιονομικά επεκτατική πολιτική, προκειμένου να επιτύχουμε συγκεκριμένους στόχους:

• Την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας με την προμήθεια εξοπλισμού, υγειονομικού υλικού και την ενίσχυση του προσωπικού.
• Την ενίσχυση των πληγέντων φυσικών και νομικών προσώπων.
• Την παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις.
• Τη στήριξη της απασχόλησης.
• Την ενίσχυση των ανέργων και των εποχικά απασχολούμενων.
• Τη στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών.
• Τη στήριξη των ιδιοκτητών ακινήτων.
• Τη στήριξη κλάδων που, λόγω των χαρακτηριστικών τους, επλήγησαν εντονότερα από την υγειονομική κρίση, όπως είναι ο τουρισμός, η εστίαση, ο πολιτισμός, ο αθλητισμός, οι μεταφορές και ο πρωτογενής τομέας.

Εκτός όμως από την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, βασικές προτεραιότητες για το έτος 2021 αποτελούν:

• η ανάπτυξη της οικονομίας μέσω της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας,
• η ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, με την αύξηση των δαπανών και των φυσικών παραλαβών εξοπλιστικών συστημάτων,
• η στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, μέσω της αύξησης των καταβαλλόμενων επιδομάτων από τον ΟΠΕΚΑ,
• η στήριξη των παιδείας, μέσω της πρόσληψης μεγάλου αριθμού μονίμων εκπαιδευτικών,
• η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών, μέσω της αύξησης των σχετικών δαπανών,
• η εφαρμογή του νέου πλαισίου ρύθμισης οφειλών και παροχής 2ης ευκαιρίας,
• η συνέχιση της επισκόπησης δαπανών στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, προκειμένου να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος για την εφαρμογή δράσεων με προσανατολισμό στην οικονομική ανάπτυξη και την αύξηση των κοινωνικών παροχών και
• η συνέχιση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.

Τα μέτρα που διαρκώς λαμβάνονται, επεκτείνονται, ενισχύονται και εμπλουτίζονται.
Σε πλήρη εξέλιξη, αναμένεται να ανέλθουν στα 24 δισ. ευρώ το 2020.
Με θετική επίδραση στην οικονομία, που εκτιμάται στο 6% του ΑΕΠ.
Δηλαδή, χωρίς αυτά τα μέτρα, η ετήσια ύφεση θα είχε ξεπεράσει το 14%.
Αυτά τα μέτρα σχεδιάστηκαν και εφαρμόζονται σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, χωρίς να υπάρχει εμπειρία από προηγούμενο παρόμοιο ιστορικό συμβάν, ώστε να έχουν αναπτυχθεί πρότυπες εγχώριες ή διεθνείς πρακτικές.
Σε αυτό το σημείο, όπως καταγράφουμε, με τον Αναπληρωτή Υπουργό κ. Σκυλακάκη, και στο Προσχέδιο του Προϋπολογισμού, θέλω να εξάρω τη σημαντική συμβολή των Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών, του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και των συναρμόδιων Υπουργείων και φορέων.
Υπηρεσίες που εργάστηκαν ακατάπαυστα για την υλοποίηση αυτού του πλήθους πολιτικών, σε ασφυκτικά χρονικά περιθώρια, υπό πρωτόγνωρες συνθήκες.
Είναι ενδεικτικό ότι, από τις 25 Φεβρουαρίου και έως τις 3 Οκτωβρίου, έχουν εκδοθεί 841 κανονιστικές πράξεις για την αντιμετώπιση των επιδημιολογικών και οικονομικών συνεπειών της πανδημίας.
Ανάλογα μάλιστα με την εξέλιξη της διασποράς του ιού, είναι πιθανόν να αναληφθούν πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις μέχρι το τέλος του έτους.
Είναι γεγονός ότι σε αυτό το ευμετάβλητο – παγκοσμίως – περιβάλλον, κάθε άσκηση προβλέψεων για την πορεία της οικονομίας συνοδεύεται από επισφάλεια.
Μία περαιτέρω επιδείνωση των επιδημιολογικών δεδομένων σε σχέση με αυτά που συμπεριλαμβάνονται στο βασικό μακροοικονομικό σενάριο, θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικά δυσμενέστερο μακροοικονομικό και δημοσιονομικό αποτέλεσμα, κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες στον ρυθμό ανάπτυξης και κατά 2% του ΑΕΠ στο πρωτογενές δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Πάντως, το 2021, η δημοσιονομική ευελιξία παραμένει, αφού εξακολουθεί να υφίσταται η γενική ρήτρα διαφυγής.
Απόφαση που έχει ως στόχο να προφυλαχθεί, στον μέγιστο δυνατό βαθμό, από τις επιπτώσεις της πανδημίας ο παραγωγικός και κοινωνικός ιστός, και να μην παρεμποδιστεί η σημαντική ανάκαμψη, που σε κάθε περίπτωση προβλέπεται για το επόμενο έτος.

7ον. Ο Προϋπολογισμός είναι κοινωνικά δίκαιος.
Πριν και κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, σχεδιάζουμε και υλοποιούμε πολιτικές που ενέχουν το στοιχείο της κοινωνικής δικαιοσύνης, με τη στήριξη της απασχόλησης και του διαθέσιμου εισοδήματος.

• Παρείχαμε κίνητρα για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας, μέσω της χορήγησης επιδόματος και της μείωσης του συντελεστή ΦΠΑ σε βασικά είδη βρεφικής ηλικίας.
• Συνεχίσαμε και ενισχύσαμε δράσεις του ΟΠΕΚΑ για τη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
• Χορηγήσαμε, με προκαταβολή, εμπροσθοβαρώς, διευρυμένο επίδομα θέρμανσης, προκειμένου να διευκολυνθούν τα ευάλωτα νοικοκυριά.
• Ενισχύουμε, περισσότερο, τους χαμηλόμισθους, με την αποζημίωση ειδικού σκοπού.
• Παρατείναμε και επεκτείναμε τακτικά και έκτακτα επιδόματα ανεργίας.
• Ενισχύσαμε τα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού.
• Στηρίζουμε τους μακροχρόνια ανέργους στο πλαίσιο του προγράμματος για τη δημιουργία πολλών, νέων θέσεων εργασίας.
• Υλοποιούμε πρόγραμμα κρατικής επιδότησης της μηνιαίας δόσης δανείου, για ευάλωτα, ενήμερα και μη νοικοκυριά, προστατεύοντας την 1η κατοικία τους.
• Προχωράμε στην καταβολή αναδρομικών ποσών σε συνταξιούχους δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Συμπερασματικά, ο Προϋπολογισμός του 2021 είναι ρεαλιστικός, αναπτυξιακός, φιλο-επενδυτικός, μεταρρυθμιστικός, ευέλικτος και κοινωνικά δίκαιος.
Η ορθότητα των χαρακτηριστικών που τον διέπουν, αναγνωρίζεται από την κοινωνία, τους εταίρους, τους επενδυτές και τις αγορές.

• Από την κοινωνία, αφού ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος, παρά τις πιέσεις που δέχεται εξαιτίας της πανδημίας, παραμένει σε επίπεδα κοντά στον μέσο ευρωπαϊκό όρο.

Ενώ ο δείκτης Υπεύθυνων Προμηθειών (PMI) για τον τομέα της μεταποίησης κατέγραψε την υψηλότερη τιμή από τον Φεβρουάριο του 2020, στις 50 μονάδες.

• Από τους εταίρους, οι οποίοι δημόσια αναγνωρίζουν ότι η Ελληνική Κυβέρνηση σχεδίασε και υλοποιεί, έγκαιρα, μεθοδικά και στοχευμένα, μεγάλο πακέτο μέτρων, ενώ επιπλέον επιβεβαιώνουν την πρόοδο στην υλοποίηση σημαντικών διαρθρωτικών αλλαγών.
• Από τους επενδυτές, όπως επιβεβαιώνει, προσφάτως, η ίδρυση ενός υπερσύγχρονου data centre από τη Microsoft στην Ελλάδα.
• Από τις αγορές, αφού το κόστος δανεισμού της χώρας έχει μειωθεί σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Η Κυβέρνηση, μέσα σε 14 μήνες, έχει αντλήσει, επιτυχώς, 6 φορές πόρους από τις αγορές – τις 3 κατά τη διάρκεια της κρίσης – συνολικού ύψους 14 δισ. ευρώ.
Με αποκορύφωμα την πιο πρόσφατη έκδοση 10ετούς ομολόγου, με το χαμηλότερο – ιστορικά – κόστος δανεισμού της χώρας, αλλά και την έκδοση 15ετούς ομολόγου στις αρχές Φεβρουαρίου, για πρώτη φορά μετά το 2009.
Και, σήμερα, τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας είναι στα 37,9 δισ. ευρώ.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Το υπό συζήτηση Προσχέδιο του Προϋπολογισμού αποδεικνύει ότι το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης ζει μέσα στην οικονομία και την κοινωνία, και όχι σε «γυάλινους πύργους».
Αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες τους, ακούει το σφυγμό τους, και αντιδρά με αμεσότητα.
Παρεμβαίνει υποστηρικτικά, έγκαιρα και στοχευμένα, στον βαθμό και τον χρόνο που οι παρούσες, έκτακτες, συνθήκες απαιτούν.
Στόχος μας είναι να ξεπεράσουμε και αυτή τη μεγάλη δοκιμασία, με όσο το δυνατόν λιγότερες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.
Παράλληλα, διατηρούμε αποθέματα για κάθε ενδεχόμενη εθνική ανάγκη.
Ταυτόχρονα, κινούμαστε και με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, θέτοντας, με τις συνεκτικές πολιτικές μας, στέρεες βάσεις για να ανακάμψουμε, και να επιτύχουμε, το ταχύτερο δυνατόν, υψηλή, διατηρήσιμη, έξυπνη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη.
Είναι χρέος όλων μας έναντι των καλών σελίδων της ιστορίας μας και των επόμενων γενεών, να έχουμε μία διεθνώς αξιοπρεπή και διαρκώς ισχυροποιούμενη Πατρίδα!
Όλοι μαζί θα τα καταφέρουμε!
Με σχέδιο, συνεργασία, μεθοδικότητα, εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και σκληρή δουλειά!