Σπάνιες γαίες: Τα γυρίζει ο Ζελένσκι

Εντολή στους υπουργούς να μην υπογράψουν τη συμφωνία για τις σπάνιες γαίες με τις ΗΠΑ, έδωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Η προαναφερόμενη αμερικανική πρόταση, η οποία αποτελούσε βασικό αντικείμενο των συνομιλιών του Ουκρανού προέδρου με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, στο περιθώριο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου την Παρασκευή, δεν προσέφερε συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφαλείας στο Κίεβο.

Η απόφαση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι να μην υπογράψει συμφωνία, τουλάχιστον προς το παρόν, χαρακτηρίστηκε «κοντόφθαλμη» από ανώτερο αξιωματούχο του Λευκού Οίκου.

«Δεν άφησα τους υπουργούς να υπογράψουν τη σχετική συμφωνία επειδή κατά την άποψή μου δεν προστατεύει, τα συμφέροντά μας», δήλωσε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Associated Press το Σάββατο (16/2) στο Μόναχο.

Η πρόταση επικεντρωνόταν στο πώς οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τις ορυκτές σπάνιες γαίες της Ουκρανίας «ως αποζημίωση» για τη στήριξη που έχει ήδη δοθεί στην Ουκρανία από την κυβέρνηση Μπάιντεν και ως αντάλλαγμα για μελλοντική αμερικανική βοήθεια, δήλωσαν νυν και πρώην ανώτεροι Ουκρανοί αξιωματούχοι, μιλώντας με τον όρο της ανωνυμίας.

Η Ουκρανία διαθέτει τεράστια αποθέματα κρίσιμων ορυκτών που χρησιμοποιούνται στην αεροδιαστημική, αμυντική και πυρηνική βιομηχανία. Η κυβέρνηση Τραμπ έχει δηλώσει ότι ενδιαφέρεται να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτά για να μειώσει την εξάρτηση από την Κίνα, αλλά ο Βολοντίμιρ Ζελέσνκι επιμένει ότι μια τέτοια συμφωνία θα πρέπει να συνδεθεί με εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία που θα αποτρέπουν ενδεχόμενη ρωσική επιθετικότητα στο μέλλον.

«Για μένα είναι πολύ σημαντική η σύνδεση μεταξύ εγγυήσεων ασφαλείας και επενδύσεων», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν υπεισήλθε σε λεπτομέρειες σχετικά με το γιατί έδωσε εντολή στους αξιωματούχους του να μην υπογράψουν το έγγραφο, το οποίο δόθηκε στους Ουκρανούς αξιωματούχους την Τετάρτη από τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπάσεντ κατά την επίσκεψή του στο Κίεβο.

«Πρόκειται για αποικιακή συμφωνία και ο Ζελένσκι δεν μπορεί να την υπογράψει», δήλωσε ο πρώην ανώτερος αξιωματούχος.

«Ο πρόεδρος Ζελένσκι είναι κοντόφθαλμος μπροστά στην εξαιρετική ευκαιρία»
Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Μπράιαν Χιουζ, δεν επιβεβαίωσε ρητά την πρόταση, ωστόσο ανέφερε σε δήλωσή του ότι «ο πρόεδρος Ζελένσκι είναι κοντόφθαλμος σχετικά με την εξαιρετική ευκαιρία που παρουσίασε η κυβέρνηση Τραμπ στην Ουκρανία».

Η κυβέρνηση Τραμπ δηλώνει ότι φτάνει στα όρια της σχετικά με την αποστολή πρόσθετης αμερικανικής βοήθειας στην Ουκρανία και ο Μπράιαν Χιουζ επισημαίνει ότι μια ενδεχόμενη συμφωνία για τα ορυκτά θα επέτρεπε στους Αμερικανούς φορολογούμενους να “αποζημιωθούν” για τα χρήματα που έχουν σταλεί στο Κίεβο, ενώ παράλληλα θα βοηθούσε στην ανάπτυξη της ουκρανικής οικονομίας.

Ο Μπράιαν Χιουζ πρόσθεσε ότι ο Λευκός Οίκος πιστεύει ότι «οι οικονομικοί δεσμοί με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα είναι η καλύτερη εγγύηση ασφάλειας κατά μελλοντικής επιθετικότητας και αναπόσπαστο μέρος της διαρκούς ειρήνης». Και πρόσθεσε: «Οι ΗΠΑ το αναγνωρίζουν αυτό, οι Ρώσοι το αναγνωρίζουν και οι Ουκρανοί πρέπει να το αναγνωρίσουν».

Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι στις συζητήσεις με τους Ουκρανούς ομολόγους τους στο Μόναχο επικεντρώθηκαν σε μεγάλο βαθμό στην εξόρυξη σπάνιων γαιών και στην δημιουργία ειδικής εταιρικής σχέσης με το Κίεβο για το σκοπό αυτό, δήλωσε ο ανώτερος αξιωματούχος.

Η δυνητική αξία των κοιτασμάτων της Ουκρανίας δεν έχει εκτιμηθεί με ακρίβεια, καθώς πολλά από αυτά παραμένουν ανεξερεύνητα ή βρίσκονται κοντά στη γραμμή του μετώπου.

Η πρόταση των ΗΠΑ δεν λαμβάνει υπόψη της πώς θα διασφαλιστούν τα κοιτάσματα σε περίπτωση συνέχισης της ρωσικής προέλασης. Ο Ουκρανός αξιωματούχος ανέφερε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν «έτοιμες απαντήσεις» σε αυτό το ερώτημα και ότι ένα από τα συμπεράσματα που εξάγονται από τις συζητήσεις στο Μόναχο είναι ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα δίχτυ ασφαλείας για τις επιχειρήσεις που θα αναλάβουν την εξόρυξη, ειδικά για τους εργαζόμενους και τις υποδομές.

Οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να είναι σύμφωνη με την ουκρανική νομοθεσία και αποδεκτή από τον ουκρανικό λαό, δήλωσε ο ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος.

«Το υπέδαφος ανήκει στους Ουκρανούς σύμφωνα με το Σύνταγμα», δήλωσε προηγουμένως στο AP η Kseniiia Orynchak, ιδρύτρια της Εθνικής Ένωσης Μεταλλευτικής Βιομηχανίας της Ουκρανίας, υποδηλώνοντας ότι μια συμφωνία θα χρειαστεί λαϊκή υποστήριξη.