Real estate: 300 εκατ. ευρώ στα εμπορικής χρήσης ακίνητα το ά εξάμηνο

Σταδιακή ανάκαμψη μετά το «μούδιασμα» που επέφερε η πανδημία στην εγχώρια αγορά ακινήτων καταγράφεται στο α’ εξάμηνο του 2021, με τις σημαντικές συναλλαγές εμπορικής χρήσης ακινήτων που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί να αγγίζουν τα 300 εκατ. ευρώ. 

_x000D_

Παρά τις προκλήσεις της εποχής και το μετασχηματισμό της εγχώριας αγοράς ακινήτων, πρόσφατη έκθεση αποτίμησης του α’ εξαμήνου του 2021  της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Δανός – η οποία συνεργάζεται με την BNP Paribas Real Estate – καταδεικνύει την ανθεκτικότητα του κλάδου real estate. 

_x000D_

Στην αναλυτική έκθεση γίνεται λόγος τόσο για τη διατήρηση του ενδιαφέροντος σε επιμέρους κατηγορίες ακινήτων όσο και για το απόθεμα και τις τιμές αυτών όπως διαμορφώθηκαν μέσα στη χρονιά της πανδημίας.

_x000D_

Γραφειακοί χώροι: Έλλειψη καλού, ποιοτικού… προϊόντος

_x000D_

Ειδικότερα, και σε ό,τι αφορά τους γραφειακούς χώρους, επισημαίνεται ότι η ζήτηση για καλά γραφεία υψηλών προδιαγραφών παραμένει υψηλή και πολλοί από τους υποψήφιους επενδυτές εστιάζουν το ενδιαφέρον τους σε τέτοιου είδους projects.

_x000D_

H αγορά γραφειακών χώρων στην Αθήνα παραμένει σε ανοδική τροχιά, ενώ οι αποδόσεις και οι μισθωτικές αξίες δεν φαίνεται να έχουν επηρεαστεί ιδιαίτερα λόγω της πανδημίας, ενδεχομένως λόγω της έλλειψης καλού ποιοτικού προϊόντος. 

_x000D_

Σύμφωνα με την έκθεση το μέσο ενοίκιο ανά τετραγωνικό διατηρήθηκε σταθερό (18 ευρώ/τμ) για σύγχρονους γραφειακούς χώρους (Grade A) σε καλές τοποθεσίες, ενώ η μέση απόδοση (yield) διαμορφώθηκε μεταξύ 6%-6,5%. Πίεση αντιθέτως ασκείται στους παλαιούς γραφειακούς χώρους που βρίσκονται σε δευτερεύουσες αγορές με αποτέλεσμα η μέση απόδοση να κινείται μεταξύ 8%-8,5%.

_x000D_

Σημαντική παράμετρος είναι η «απορρόφηση» των γραφειακών χώρων που διατίθενται, καθώς φαίνεται πως παρά την τηλεργασία που επέβαλλε η πανδημία, η ζήτηση συνεχίζει να είναι ισχυρή τουλάχιστον για γραφειακούς χώρους υψηλών προδιαγραφών. Στην έκθεση καταγράφεται πως στο α’ εξάμηνο του 2021 προστέθηκαν στην αγορά γραφείων επιπλέον 42.000 τ.μ., ενώ υπό κατασκευή βρίσκονται επιπλέον 70.000 τ.μ.. Οι αναλυτές σημειώνουν πως παρά την αβεβαιότητα, διατηρούνται προβλέψεις για σημαντική ανάπτυξη της αγοράς γραφειακών χώρων την προσεχή 5ετία.

_x000D_

Το retail αντιστέκεται… λόγω σούπερ μάρκετ

_x000D_

Η άνθηση του ηλεκτρονικού εμπορίου και τα διαδοχικά lockdown επηρέασαν ευθέως την αγορά των καταστημάτων, ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία που αθροίζονται στην ανάλυση της Δανός/ BNP Paribas, τόσο τα εμπορικά κέντρα όσο και τα καταστήματα σε προβεβλημένες εμπορικές πιάτσες (Ερμού, Κηφισιά, Κολωνάκι, Γλυφάδα κ.α.)

_x000D_

Έτσι, οι αποδόσεις στους μεγάλους δρόμους της πρωτεύσουσας παρέμειναν σταθερές για το πρώτο εξάμηνο του 2021, με τα υψηλότερα ποσοστά στα εμπορικά κέντρα (6,75% -7,75% με μέση τιμή ενοικίασης τα 30 ευρώ ανά τ.μ.) και τα χαμηλότερα ποσοστά στην οδό Ερμού 5,75% -6%. 

_x000D_

Παράμετρος που στήριξε τον υποκλάδο των καταστημάτων λιανικής ήταν τα big boxes και ειδικότερα τα σούπερ μάρκετ, όπου διατηρείται υψηλή η ζήτηση. Σύμφωνα με την εκτίμηση της Δανός/BNP Paribas, η μέση τιμή ενοικίασης κυμαίνεται στα 12 ευρώ ανά τ.μ. για καταστήματα οργανωμένου λιανεμπορίου.

_x000D_

Ακόμη και καταστήματα σε δευτερογενής αγορές (πέρα από τις μεγάλες εμπορικές πιάτσες) διατηρούν μισθώματα της τάξης των 22 ευρώ ανά τ.μ., αν και εκεί σημειώνεται η σημαντικότερη πίεση με αρκετές ξενοίκιαστες ιδιοκτησίες. Όσον αφορά τις συναλλαγές, καταγράφεται επιβράδυνση στις μισθώσεις, καθώς οι έμποροι λιανικής θα περιμένουν το τέλος της πανδημίας πριν επανατοποθετηθούν ή επεκταθούν. Είναι επίσης σαφής η επιβράδυνση από το ύψος των επενδύσεων που περιορίστηκαν στα 12 εκατ.ευρώ στο α’ εξάμηνο της χρονιάς.

_x000D_

Μεγάλη ζήτηση για logistics

_x000D_

Αντίθετα, με την αγορά retail, ο τομέας των logistics γνωρίζει εντυπωσιακή αύξηση τόσο του όγκου των συναλλαγών όσο και σε σχέση με τα επίπεδα ενοικίασης τα τελευταία χρόνια. Οι περιοχές στις οποίες συγκεντρώνεται η ζήτηση είναι ο Ασπρόπυργος και η Μαγούλα, ωστόσο η υψηλή ζήτηση ωθεί και τις δευτερεύουσες τοποθεσίες όπως τα Οινόφυτα και το Μαρκόπουλο.

_x000D_

Το μέσο ενοίκιο για προβεβλημένα αποθηκευτικά και βιομηχανικά ακίνητα διαμορφώνεται στα 4,25 ευρώ/τ.μ. ενώ για εκείνα στις δευτερεύουσες αγορές στα 2 ευρώ ανά τ.μ. Είναι δε ενδεικτικό ότι η διαθεσιμότητα χώρων έχει περιοριστεί στο 8%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Δανός/BNP Paribas. Στο α’ εξάμηνο του 2021 ολοκληρώθηκαν επενδύσεις 30 εκατ.ευρώ, ενώ υπό κατασκευή βρίσκονται ήδη 80.000 τ.μ. αποθηκών.

_x000D_

Αντέχει η… κατοικία

_x000D_

Σε ότι αφορά τα οικιστικά ακίνητα, δεδομένου ότι η βραχυχρόνια μίσθωση αλλά και οι συναλλαγές Golden Visa παρουσίασαν θεαματική κάμψη, υπήρξε εύλογη μείωση συναλλαγών.

_x000D_

Ωστόσο, σύμφωνα με την ανάλυση, τόσο οι τιμές αγοράς όσο και ενοικίασης στην πρωτεύουσα παρουσίασαν σημαντική «ανθεκτικότητα» πέρα από τις περιοχές του αθηναϊκού κέντρου – που ως χώροι υποδοχής τουριστών- επλήγησαν περισσότερο. Στο α’ εξάμηνο του 2021, παρατηρείται μικρή πτώση στις τιμές ενοικίασης (-4.10%) στο κέντρο της Αθήνας, αν και η τιμή πώλησης καταγράφει μικρή αύξηση κατά 1,40% ανά τ.μ.

_x000D_

Παρόλα αυτά οι τιμές ενοικίασης ή αγοράς πήραν την «ανηφόρα» στους πρώτους έξι μήνες της χρονιάς τόσο στα Βόρεια Προάστια όσο και στα Νότια της Αθήνας, καθώς και σε όλες τις περιοχές του Πειραιά.

_x000D_

Στην έκθεση γίνεται δε ειδική μνεία για το project του Ελληνικού και για το γεγονός του ότι θα επηρεάσει δραστικά τις τιμές ακινήτων στην περιοχή των Νοτίων προαστείων.

_x000D_

_x000D_

_x000D_