Πως η Novartis «καθάρισε» από τις ζημιές του παλαιού σκανδάλου

Αν και οι πολιτικές εξελίξεις με τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη και την επιστροφή του Άδωνι Γεωργιάδη στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας, γύρισαν τις μνήμες  στην «εποχή Novartis» και στην πολυτάραχη εκείνη περίοδο, που χαρακτηρίστηκε από τις άδικες κατηγορίες εναντίον πολιτικών προσώπων αφού δεν αποδείχθηκε κάτι μεμπτό, μία πρωτοβουλία της εταιρείας τις τελευταίες ημέρες του 2023 μας υπενθύμισε το υπαρκτό σκάνδαλο.

Συμψηφισμός ζημιών 

Η Novartis Hellas, που ελέγχεται από την ελβετική Novartis AG, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων (δηλαδή της μητρικής εταιρείας), προχώρησε στις 22 Δεκεμβρίου 2023 σε μείωση μετοχικού κεφαλαίου συμψηφίζοντας συσσωρευμένες ζημιές 169,627 εκατ. ευρώ. Οι ζημιές αυτές είχαν προέλθει κατά το μεγαλύτερο μέρος από την πρόβλεψη που η εταιρεία είχε λάβει το 2019 για να πληρώσει αποζημίωση προς το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.

Συγκεκριμένα, το 2019 η εταιρεία είχε διενεργήσει πρόβλεψη ποσού 208,125 εκατ. ευρώ για ενδεχόμενη αποζημίωση. Η πρόβλεψη αυτή προκάλεσε στην εταιρεία μεγάλες ζημιές στα αποτελέσματά της – το καθαρό αποτέλεσμα της χρονιάς εκείνης ήταν ζημιές 203,593 εκατ. ευρώ – τις οποίες ζημιές στη συνέχεια μετέφερε στις οικονομικές καταστάσεις των επόμενων ετών και στο λογαριασμό των ιδίων κεφαλαίων (κέρδη/ζημιές εις νέο).

Με την παραπάνω κίνηση στο τέλος του 2023 έγινε συμψηφισμός με κεφάλαια που είχαν σχηματιστεί είτε από κέρδη προηγούμενων ετών αλλά κυρίως με νέα κεφάλαια που αναγκάστηκε να εισφέρει η μητρική εταιρεία, ο μοναδικός μέτοχος η ελβετική Novartis AG. Έτσι προχώρησε σε αύξηση κεφαλαίου εισφέροντας το ποσό των 210,495 εκατ. ευρώ (σχεδόν ισόποσο με την αποζημίωση που πλήρωσε η Novartis Hellas).

Η συμφωνία συμβιβασμού 

Ηταν 25 Ιουνίου του 2020 όταν η Novartis Hellas προχώρησε σε εξωδικαστική συμφωνία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής διευθετώντας τα θέματα σε σχέση με το νόμο περί Πράξεων Διαφθοράς των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής για ενδεχόμενες πρακτικές της στην Ελλάδα. Με βάση αυτή τη συμφωνία η εταιρεία προχώρησε σε πληρωμή 225 εκατ. δολαρίων προς στο υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.

Πιο αναλυτικά, η εταιρεία προχώρησε σε Συμφωνία Αναστολής Ποινικής Δίωξης για μη συμβατές πληρωμές σε επαγγελματίες υγείας κατά την περίοδο 2012 εώς 2015 σε σχέση με το οφθαλμολογικό προιόν Lucentis. H συμφωνία επιπρόσθετα αναφέρεται σε παραβάσεις βιβλίων και στοιχείων με βάση το δίκαιο των ΗΠΑ σε σχέση με την παρουσίαση των ανωτέρω πληρωμών για το προιόν Lucentis καθώς και για την διενέργεια μίας επιδημιολογικής κλινικής μελέτης το έτος 2009.

Η πορεία της εταιρείας

Η ιστορία του σκανδάλου έχει στοιχίσει πολλά στην Novartis Hellas. Όχι μόνο ως προς την αποζημίωση αλλά και στην απώλεια μεριδίου αγοράς. Παρά τη βελτίωση της ελληνικής οικονομίας από το 2019, αυτή η ανοδική πορεία δεν φαίνεται στα οικονομικά μεγέθη. Ενδεικτικά αναφέρεται πως το 2018, η Novartis Hellas είχε κύκλο εργασιών 310 εκατ. ευρώ, το 2019 υποχώρησε στα 291 εκατ. ευρώ, το 2021 παρουσίασε νέα πτώση στα 282 εκατ. ευρώ και το 2022 – τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις – ο κύκλος εργασιώμν υποχώρησε τα 252,642 εκατ. ευρώ.

Από πλευράς κερδοφορίας το 2022 ήταν μια καλή χρονιά καθώς επέστρεψε σε ικανοποιητικά κέρδη 15,257 εκατ. ευρώ (από ζημιές 16,175 εκατ. ευρώ το 2021 και μικρά κέρδη 1,621 εκατ. ευρώ το 2020).   Το 2022 οι πωλήσεις προς το δημόσιο αποτελούσαν το 50% των εσόδων έναντι 54% το 2021.

Χρήστος Ιωάννου 
[email protected]