Πώς η κλιματική αλλαγή στη Βραζιλία επηρεάζει τις τιμές του μελομακάρονου στην Ελλάδα

Ανάμεσα στις πρώτες ύλες που συνέχισαν το ”ράλι’ τους προς τα πάνω, μαζί με το κακάο, τη σοκολάτα και το βούτυρο κατά τη διάρκεια του 2024, είναι και η ζάχαρη, κάτι το οποίο αντικατοπτρίζεται και στις τιμές της στην ελληνική αγορά, με την τωρινή περίοδο μάλιστα, λόγω των παραδοσιακών γλυκών, των κουραμπιέδων και των μελομακάρονων, να υποχρεώνει, επίσης, σε ανοδική πορεία τα τελικά κόστη ανά κιλό, τόσο στη λιανική, όσο και, περισσότερο, στη χονδρική. Σύμφωνα με τους δείκτες τιμών του 2024, μέχρι τώρα, η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε στην τιμή της ζάχαρης, ήταν κατά 10,4% αυξημένη τον Αύγουστο.

Η αιτία για αυτό ήταν, καταρχήν, η επιδείνωση των προοπτικών, αλλά και η πραγματική επιδείνωση της σοδειάς στη Βραζιλία, που συνιστά έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς ζάχαρης στον κόσμο, και των φόβων ότι η απόφαση της Ινδίας, επίσης σημαντικός εξαγωγέας του προϊόντος αυτού, να άρει τους περιορισμούς στη χρήση ζαχαροκάλαμου για την παραγωγή αιθανόλης, κάτι το οποίο μπορεί να επηρεάσει τη διαθεσιμότητα των εξαγωγών ζάχαρης από τη χώρα.

Το ζήτημα, δηλαδή, όπως σε όλες τις πρώτες ύλες που δεν παράγονται, κατά κύριο λόγο στην Ελλάδα, έρχεται από το εξωτερικό: Σύμφωνα με όσα αναφέρουν ξένα δημοσιεύματα, οι τιμές της ζάχαρης παρέμειναν φέτος καθολικά υψηλές λόγω των ανησυχιών σχετικά με την προσφορά που μπορούσε να υπάρξει από πλευράς της Βραζιλίας. Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο η πολιτεία του Σάο Πάολο αντιμετώπισε αριθμό ρεκόρ πυρκαγιών, λόγω της έλλειψης υγρασίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καταστραφούν σε μεγάλο βαθμό οι ρίζες των ζαχαροκάλαμων, γεγονός που είχε υποχρεώσει τους παραγωγούς να ξαναφυτέψουν, με αμφίβολα αποτελέσματα.

Επιπλέον, το δεύτερο χτύπημα στη σοδειά της Βραζιλίας ήρθε όταν τον περασμένο Οκτώβριο ξεκίνησε μια μακρά περίοδο ξηρασίας, η οποία περιόρισε τις τελικές αποδόσεις του υπόλοιπου της χρονιάς.

Κατά όσα αναφέρονται στα ξένα δημοσιεύματα στα τέλη του Νοεμβρίου, η περιοχή αναμένεται να παράξει περίπου 595 εκατομμύρια τόνους ζαχαροκάλαμου, αποδίδοντας τελικά από αυτά, μόλις λίγο περισσότερο από 39 εκατομμύρια τόνους παραγωγής ζάχαρης, τα οποία θα κρατηθούν για εγχώρια κατανάλωση και για εξαγωγές.

«Μεγάλα τμήματα της Βραζιλίας έχουν υποφέρει από ξηρασία, αν και η περιοχή είχε βροχές πιο πρόσφατα, καθώς προχωράμε στην περίοδο των βροχών. Εάν συνεχιστούν οι κανονικές καιρικές συνθήκες, αυτό θα επιτρέψει στις γεωργικές αποδόσεις να ανακάμψουν και να δούμε τη βιομηχανία να παράξει περισσότερο ζαχαροκάλαμο από ό,τι στη συγκομιδή 2024/25» τονίζεται από τα ίδια δημοσιεύματα.

Όλο αυτό οδήγησε σε ανατιμήσεις στις τιμές παραγωγού, άνοδο στις τιμές εξαγωγών και στη συνέχεια των μεσαζόντων, με αποτέλεσμα αυτές οι αυξημένες τιμές να έχουν επίδραση και στη βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα. Έτσι, και τα φετινά Χριστούγεννα καταγράφεται εκ νέου άνοδος στα παραδοσιακά γλυκά, αλλά και γενικότερα στα εδέσματα που περιλαμβάνουν στις συνταγές τους πρώτες ύλες όπως ζάχαρη, κακάο, βούτυρο.

Έλσα Κουκουμέρια, Αντιπρόεδρος Ομοσπονδίας Αρτοποιών: Αν περνούσαμε στα προϊόντα τις αυξήσεις, δεν θα έπρεπε να τα έχουμε στα καταστήματα

Για συνεχείς αυξήσεις στη ζάχαρη, καθ΄όλη τη διάρκεια του 2024, αλλά και σε άλλες πρώτες ύλες, οι οποίες επηρεάζουν τις τιμές καταναλωτή μιλά στο Financial Report η Αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών κ. Έλσα Κουκουμέρια: «Τα δύο τελευταία χρόνια, δεν υπάρχει πρώτη ύλη που δεν ανεβαίνει, σχεδόν κάθε μήνα. Το ίδιο συνέβη και κατά τη διάρκεια του 2024, είχαμε αυξήσεις μήνα με το μήνα στη ζάχαρη, 20-30%, το ίδιο και στη σοκολάτα, στο κακάο, στο βούτυρο. Αν περνούσαμε στα προϊόντα τις πραγματικές αυξήσεις που έχουμε στις πρώτες ύλες, είτε δεν θα είχαμε καθόλου προϊόντα είτε δεν θα αγόραζε κανείς, γιατί οι τιμές θα ήταν εξωπραγματικές. Κι όμως, τα τελευταία χρόνια οι περισσότερες επιχειρήσεις απορροφούν τις αυξήσεις και δεν είναι τυχαίο ότι πολλά καταστήματα τελικά δεν αντέχουν. Οι πληροφορίες μου θέλουν το 2024 να έχουν κλείσει σχεδόν 250 καταστήματα του κλάδου, μόνο στη Θεσσαλονίκη έχουν ολοκληρώσει τη λειτουργία τους 40 και άλλα τόσα είναι στο κόκκινο».

Έλσα Κουκουμέρια

Ως εκ τούτου, φέτος, όπως αναφέρει η κ. Κουκουμέρια οι τιμές στα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα γλυκά είναι αυξημένες κατά μέσο όρο ένα ευρώ το κιλό σε σχέση με πέρυσι: Στα 13-16 ευρώ τα μελομακάρονα, στα 16-20 οι κουραμπιέδες, ανάλογα με τα υλικά τους, αν έχουν σοκολάτα, στέβια κλπ.

Γ. Λαγός: Πρόεδρος Ομοσπονδίας Ζαχαρωδών: Λαίλαπα αυξήσεων και το 2024

Για έναν συνδυασμό αυξήσεων στις πρώτες ύλες και την τρέχουσα χρονιά κάνει λόγο, μιλώντας στο Financial Report ο Πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανιών και Βιοτεχνιών Ζαχαρωδών Γιάννης Λαγός: «Το 2024 ήταν μια χρονιά στην οποία είχαμε εκ νέου αυξήσεις σε πρώτες ύλες, κάτι το οποίο επηρέασε τις τιμές στις οποίες τις προμηθευόμαστε. Σε ό,τι αφορά τη ζάχαρη ξεκίνησε με αυξήσεις στην αρχή του έτους, ωστόσο στη συνέχεια μειώθηκε, για να σημειώσει ξανά άνοδο τις τελευταίες ημέρες. Αυτό συμβαίνει πάγια τα τελευταία χρόνια. Όμως δεν είναι μόνο η ζάχαρη. Οι βιοτέχνες και βιομήχανοι που ασχολούμαστε με τα ζαχαρώδη βιώνουμε τα τελευταία χρόνια έναν συνδυασμό ανατιμήσεων που έχουν να κάνουν με τις πρώτες ύλες, αλλά και με την ενέργεια. Ενδεικτικά αναφέρω το κακάο, του οποίου η τιμή τελευταίους μήνες έχει τριπλασιαστεί, αλλά και την ενέργεια για την οποία τα δύο τελευταία χρόνια έχουμε κάνει αλλεπάλληλα διαβήματα στα Υπουργεία’’ αναφέρει ο κ. Λαγός

Ιωάννης Λαγός