Πώς η Ελβετία νίκησε τον υψηλό πληθωρισμό – Το ισχυρό ελβετικό φράγκο και ο ενεργειακός εφοδιασμός

Καθώς πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο μάχονται με τον επίμονα υψηλό πληθωρισμό, η άνοδος των τιμών ήταν πολύ λιγότερο δραματική στην Ελβετία.

Ο πληθωρισμός στην Ελβετία έφτασε σε υψηλό 29 ετών, στο 3,5%, το 2022, όπως αναφέρει το CNBC.
Αν και εξακολουθεί να είναι υψηλός για τα ελβετικά δεδομένα, είναι πολύ κάτω από τα διψήφια ποσοστά άλλων προηγμένων οικονομιών, όπως οι ΗΠΑ (9,1%), το Ηνωμένο Βασίλειο (11,1%) και η ευρωζώνη (10,6%).
“Νομίζω ότι το αισθάνονται περισσότερο στο εξωτερικό παρά εδώ στην Ελβετία”, δήλωσε ένας αγοραστής στη Ζυρίχη στο CNBC τον περασμένο μήνα.

Ποιοι είναι οι παράγοντες που βοήθησαν να προστατευθεί η Ελβετία από τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό; Το CNBC διερευνά.

Οι τιμές ξεκινούν από υψηλή βάση

Η Ελβετία είναι μία από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου, με κατά κεφαλήν ΑΕΠ που ξεπερνά αυτό άλλων μεγάλων οικονομιών, όπως οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και η Γερμανία.

Επίσης, φιλοξενεί μερικούς από τους πλουσιότερους πολίτες στον κόσμο, με μέσο πλούτο 696.604 δολάρια ανά ενήλικα – και ένα υψηλό κόστος ζωής που ταιριάζει με αυτό.

Οι ελβετικές πόλεις της Ζυρίχης και της Γενεύης παρέμειναν σταθερά μεταξύ των 10 πιο ακριβών πόλεων του κόσμου πέρυσι, σύμφωνα με το Economist Intelligence Unit, ακόμη και όταν ο πληθωρισμός ανέβασε το κόστος διαβίωσης σε άλλα ακριβά μέρη, όπως η Σιγκαπούρη και η Νέα Υόρκη.

Ως αποτέλεσμα, οι Ελβετοί πολίτες επηρεάζονται γενικά λιγότερο από τις αυξήσεις των τιμών, καθώς τείνουν να ξοδεύουν μικρότερο ποσοστό του εισοδήματός τους σε βασικά αγαθά, όπως η διατροφή και η διαμονή, σε σχέση με τα διακριτικά είδη.

“Επειδή οι άνθρωποι είναι κατά μέσο όρο αρκετά πλούσιοι, το μερίδιο των τροφίμων στον συνολικό προϋπολογισμό των νοικοκυριών δεν είναι τόσο μεγάλο όσο ίσως σε άλλες χώρες”, δήλωσε στο CNBC ο Tobias Straumann, καθηγητής οικονομικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης.

“Έχουμε επίσης ανισότητα, φυσικά. Αλλά, από διεθνή άποψη, έχουμε, νομίζω, μια πολύ καλά λειτουργούσα κοινωνική πολιτική”, πρόσθεσε.

Η σταθερότητα του ελβετικού φράγκου

Ένας άλλος λόγος για τη σχετική σταθερότητα των τιμών της Ελβετίας οφείλεται στο ισχυρό ελβετικό φράγκο.

Το νόμισμα της χώρας έχει ενισχυθεί σταθερά, αυξάνοντας την αξία του για να φτάσει στην ισοτιμία με το ευρώ το 2022. Ενώ πολλά νομίσματα σημείωσαν πτώση έναντι του ανατιμημένου δολαρίου ΗΠΑ, το ελβετικό φράγκο παρέμεινε σταθερό εν μέσω της αστάθειας στην Ευρώπη.

Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ιδιότητά του ως νόμισμα “ασφαλούς καταφυγίου” ή αμυντικού περιουσιακού στοιχείου. Το ελβετικό φράγκο υποστηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από μεγάλα αποθέματα χρυσού, ομολόγων και χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, τα οποία βοηθούν την Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας να διασφαλίσει τη σταθερότητα του νομίσματος σε περιόδους μεταβλητότητας.

Αυτό ωφελεί επίσης την Ελβετία, μια οικονομία που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το διεθνές εμπόριο.

Η Ελβετία εισάγει κάθε χρόνο αγαθά και υπηρεσίες αξίας περίπου 302 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η πλειονότητα των οποίων προέρχεται από τις γειτονικές χώρες της ΕΕ. Ένα ισχυρότερο ελβετικό φράγκο παρέχει πραγματική έκπτωση στις εισαγωγές αυτές.

Εν τω μεταξύ, η Ελβετία εξάγει σχεδόν ισόποσες εξαγωγές ύψους 305 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως – οι οποίες περιλαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό αγαθά και υπηρεσίες υψηλότερης αξίας, όπως ρολόγια και φαρμακευτικά προϊόντα, τα οποία είναι λιγότερο ευαίσθητα στις διακυμάνσεις των τιμών από ό,τι τα προϊόντα μαζικής παραγωγής χαμηλού περιθωρίου κέρδους.

Ενεργειακός εφοδιασμός

Η Ελβετία είναι επίσης λιγότερο εκτεθειμένη σε ορισμένους από τους εξωτερικούς παράγοντες που ώθησαν τις τιμές σε υψηλότερα επίπεδα το 2022, όπως ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Με ορεινή τοπογραφία και περισσότερες από 1.500 λίμνες, η Ελβετία εξαρτάται λιγότερο από τις εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου από ό,τι ορισμένοι Ευρωπαίοι γείτονές της, με την υδροηλεκτρική ενέργεια να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον ενεργειακό εφοδιασμό της.

Οι ελβετικοί προμηθευτές ενέργειας ανήκουν επίσης σε μεγάλο βαθμό στο δημόσιο, πράγμα που σημαίνει ότι είναι λιγότερο εκτεθειμένοι σε ακραίες διακυμάνσεις της αγοράς μέσω χρηματοοικονομικών δικλείδων ασφαλείας, ενώ υπόκεινται σε αυστηρότερες ρυθμίσεις τιμολόγησης.

Στο τέλος του 2022, οι τιμές της ενέργειας στην Ελβετία αυξήθηκαν με ρυθμό 16,2% – κάτω από τα επίπεδα που αντιμετώπιζαν μεγάλες χώρες όπως η Γερμανία (25%), οι Κάτω Χώρες (30%), το Ηνωμένο Βασίλειο (52,3%) και η Ιταλία (64,7%). 

Η ρυθμιστική αρχή ενέργειας της χώρας αναμένει τώρα ότι οι τιμές θα αυξηθούν περαιτέρω κατά 27% το 2023, με τον μέσο λογαριασμό ενέργειας των νοικοκυριών να ξεπερνά τα 1.215 ελβετικά φράγκα (1.238 δολάρια).

Ο Jean-Claude Huber, διευθυντής του ξενοδοχείου Piz Buin Klosters στην ανατολική Ελβετία, δήλωσε ότι η τυποποίηση των μακροπρόθεσμων συμβάσεων ενέργειας βοήθησε να προστατευθούν επιχειρήσεις όπως η δική του από τυχόν μεγάλες αυξήσεις των τιμών φέτος.

Η δυναμική δομή τιμολόγησης του ξενοδοχείου τεσσάρων αστέρων σημαίνει επίσης ότι ο Huber μπόρεσε να μεταβιβάσει αυξήσεις τιμών της τάξης του 5-10% στους πελάτες χωρίς να πλήξει τη ζήτηση.

“Μπορούμε να παίζουμε με τις τιμές πολύ περισσότερο απ’ ό,τι αν έχεις σταθερές τιμές όλη την ώρα, και αυτό μας βοηθάει πολύ. Είμαι βέβαιος ότι το κόστος θα είναι υψηλότερο από ό,τι πριν, αλλά και ο κύκλος εργασιών θα πρέπει να είναι υψηλότερος”, δήλωσε ο Huber.