Πέτρος Λιάκουρας (Καθ. Διεθνούς Δικαίου): Δεν αναμένεται θερμό επεισόδιο από την Τουρκία για τη δημοσίευση του χάρτη

Γλιτώνει το πρόστιμο από την ΕΕ η Ελλάδα για την καθυστερημένη δημοσίευση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, ενώ δεν αναμένεται αντίδραση από την Τουρκία στη μορφή θερμού επεισοδίου, δήλωσε μεταξύ άλλων στο Financial Report ο κ. Πέτρος Λιάκουρας, Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.

Η Ελλάδα γλιτώνει το πρόστιμο

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός: Ενα νέο κεφάλαιο για την Ελλάδα

Για πρώτη φορά η χώρα μας θέτει τους κανόνες για την οργάνωση του θαλάσσιου χώρου

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε ζητήσει από όσα κράτη δεν έχουν οριοθετήσει μεταξύ τους την ΑΟΖ, να καταθέσουν ποια είναι τα απώτατα όρια για τα οποία θεωρούν ότι εκτείνεται η δικαιοδοσία τους. Αυτό προβλεπόταν με την Οδηγία 2014/89/ΕΕ, την οποία η χώρα μας έπρεπε να εφαρμόσει έως το 2021.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την σχετική προσφυγή της χώρας μας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο από την Κομισιόν το Φεβρουάριο του 2024, η Επιτροπή προσέφυγε καθώς η Ελλάδα δε θέσπισε ως όφειλε τα οικεία εθνικά θαλάσσια χωροταξικά σχέδια, ενώ «η Ελληνική Δημοκρατία στην απάντησή της στην αιτιολογημένη γνώμη παραδέχεται ότι δεν κατάρτισε το θαλάσσιο χωροταξικό σχέδιο έως τις 31 Μαρτίου 2021 και δεν απέστειλε αντίγραφά του στην Επιτροπή και στα άλλα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη εντός τριών μηνών από τις δημοσιεύσεις τους».

Η ΕΕ ουσιαστικά ζήτησε αυτό καθώς στα όρια αυτά τα οποία όφειλαν να καταθέσουν τα κράτη μέλη ήταν και τα θαλάσσια όρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας που μαζί με την Κύπρο αποτελεί το ανατολικότερο θαλάσσιο άκρο της ΕΕ. Για το λόγο αυτόν ήταν κρίσιμη η θέσπιση του χωροταξικού σχεδιασμού για την άσκηση των κοινών αρμοδιοτήτων της ΕΕ, αυτές δηλαδή που λαμβάνει από κοινού με τα κράτη μέλη, και μερικές χαρακτηριστικές από αυτές τις πολιτικές είναι η πολιτική της ενέργειας, της προστασίας της αλιείας και του περιβάλλοντος.

Μετά την προσφυγή, ακολούθησε η καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την Ελλάδα στις 27 Φεβρουαρίου του 2025 για παράλειψη των υποχρεώσεων της.

Με τη δημοσίευση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, ουσιαστικά «η Ελλάδα τελειώνει την υποχρέωση της απέναντι στην ΕΕ και γλιτώνει το πρόστιμο που θα της επιβαλόταν», δήλωσε ο κ. Πέτρος Λιάκουρας Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, καθώς η προθεσμία που είχε λάβει ήταν η 27η Απριλίου.

Όμως, ο εν λόγω χωροταξικός σχεδιασμός, «δεν αποτελεί χάρτη οριοθέτησης της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης με τα όμορα κράτη αλλά ορίζονται, με αυτόν τον τρόπο, τα όρια της ΑΟΖ όπως τα εκλαμβάνει η ίδια η χώρα», συμπλήρωσε ο καθηγητής.

Τι σημαίνει για την Ελλάδα

Μπορεί να μην αποτελεί οριοθετημένη ΑΟΖ ο εν λόγω χάρτης, αλλά αδιαμφισβήτητα αποτυπώνει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για τις αξιώσεις και τα όρια της χώρας μας στα θαλάσσια σύνορά της.

Ο σχεδιασμός όπως δημοσιεύτηκε αποτελεί τη βάση για την «δυνητική οριοθέτηση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ», παρατήρησε ο καθηγητής.

«Όταν η Ελλάδα θα οριοθετεί με τις γειτονικές της χώρες, τώρα πλέον θα έχει να παρουσιάσει ένα διαφορετικό χάρτη για τα όρια των διεκδικήσεων της», δήλωσε ο κ. Λιάκουρας.

«Η μόνη οριοθετημένη ΑΟΖ με συμφωνία που αποτυπώνεται στο χάρτη είναι αυτής της Ελλάδας με την Αίγυπτο, ενώ εκκρεμεί κι η συμφωνία με την Ιταλία στο Ιόνιο», εξήγησε ο καθηγητής.

Η αντίδραση της Τουρκίας

Σχετικά με την αντίδραση της Τουρκίας, ο κ. Λιάκουρας εκτίμησε ακριβώς ότι η Τουρκία θα ενισχύσει τον χάρτη της Γαλάζιας Πατρίδας την ώρα που δημοσίευμα της τουρκικής Milliyet αναφέρει πως είναι στο τελικό του στάδιο ο εν λόγω χάρτης της Τουρκίας.

Το πρακτορείο Anadolu, από την άλλη, αλλά και πολλά τουρκικά ΜΜΕ δημοσίευσαν μια μελέτη από το Εθνικό Κέντρο Ερευνών Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου της Άγκυρας συνοδευόμενη από έναν χάρτη, και όπως αναφέρουν την είχε αναθέσει η Τουρκία πριν από χρόνια για να προστατεύσει τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της στις γύρω θάλασσες, να αξιολογήσει καλύτερα τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των μελλοντικών δραστηριοτήτων της στις θάλασσες και να αξιοποιήσει στο έπακρο τις θαλάσσιες περιοχές.

«Η Τουρκία θα αντιδράσει μόνο λεκτικά. Πιστεύω πως δεν θα προβεί η Τουρκία σε αντίδραση που θα προκαλέσει θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο», δήλωσε ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου.