Παρέμβαση Στουρνάρα (με κενά) για ένταξη μεταναστών στην αγορά εργασίας

Με άρθρο του στο ΒΗΜΑ της Κυριακής,  ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος αναφέρεται στο κενό εργατικού δυναμικού σε βασικούς τομείς της οικονομίας (τουρισμό, αγροτική παραγωγή και κατασκευές) και στο δημογραφικό και καλεί την πολιτεία να ανοίξει την κουβέντα για την ένταξη μεταναστών στην αγορά εργασίας στην Ελλάδα.

Το άρθρο πάντως έχει κάποια νοηματικά κενά ειδικά στο σημείο που αναφέρεται στην πορεία των μεταναστών στα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Αναφέρει ότι οι μετανάστες είχαν δουλειές και χαμηλό ποσοστό ανεργίας και ταυτόχρονα ότι έφυγαν για τις χώρες τους, επειδή δεν υπήρχαν πολλές δουλειές και υψηλά ποσοστά ανεργίας (σ.σ. κάτι δεν πήγε καλά προκειμένου να καταλήξει στο συμπέρασμα).

Ακολουθεί το άρθρο:

Οι επιδράσεις της μετανάστευσης στην αγορά εργασίας και στην οικονομία της χώρας υποδοχής είναι σημαντικές και πολύπλευρες Αν και οι
ποσοτικές εκτιμήσεις των επιπτώσεων της μετανάστευσης στην Ελλάδα είναι περιορισμένες ωστόσο αναγνωρίζεται ότι δεν υφίσταται ανταγωνιστική σχέση μεταξύ μεταναστών και ημεδαπών εργαζομένων και η συμβολή τους στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και στην απασχόληση είναι θετική.

Κατά την περίοδο προ της κρίσης χρέους η παρουσία των μεταναστών στην ελληνική αγορά εργασίας και ιδιαίτερα σε κλάδους όπως η γεωργία οι κατασκευές και τα ιδιωτικά νοικοκυριά λειτούργησε συμπληρωματικά προς την προσφορά εργασίας από ημεδαπούς με αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης και μικρών επιχειρήσεων.

Η κοινωνική ένταξη των μεταναστών πρέπει να αποτελεί κεντρικό μέλημα των κρατών καθώς οι επιδράσεις στην εγχώρια οικονομία είναι ιδιαίτερα σημαντικές.  Οι μετανάστες τείνουν να απασχολούνται σε θέσεις εργασίας χαμηλής εξειδίκευσης που συχνά δεν προτιμώνται από το εγχώριο εργατικό δυναμικό.

Με αυτόν τον τρόπο συμπληρώνουν ένα καίριο κενό δεξιοτήτων.  Ταυτόχρονα συμβάλλουν στην αύξηση της πολιτισμικής
πολυμορφίας και παρουσιάζουν μεγαλύτερη κινητικότητα από τους Ελληνες εργαζομένοος ίσως εξαιτίας των λιγότερο ισχυρών  οικογενειακών και κοινωνικών δεσμών βοηθώντας με αυτόν τον τρόπο την αγορά εργασίας να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά.

Την περίοδο προ της κρίσης χρέους οι μετανάστες χαρακτηρίζονταν από χαμηλό ποσοστό ανεργίας και υψηλά ποσοστά συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό.  Ωστόσο κατά τη διάρκεια της κρίσης παρατηρήθηκε σημαντική μείωση του μεταναστευτικού πληθυσμού, καθώς πολλοί μετανάστες επέστρεψαν στις χώρες προέλευσης τους ή μετακινήθηκαν σε άλλες χώρες της EE, επειδή αντιμετώπισαν ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά ανεργίας και χαμηλότερες δυνατότητες απασχόλησης. 

Η εικόνα αυτή φαίνεται να αλλάζει μετά την πανδημία. Στην παρούσα συγκυρία παρατηρούνται σημαντικές ελλείψεις εργατικού δυναμικού σε βασικούς τομείς της οικονομίας. Από τον τουρισμό μέχρι την αγροτική παραγωγή και τον κατασκευαστικό κλάδο πολλές θέσεις εργασίας
παραμένουν κενές.  Η συζήτηση για τον συνολικά θετικό αντίκτυπο της μετανάστευσης στην ελληνική οικονομία είναι πιο επίκαιρη από ποτέ ιδιαίτερα δε εν μέσω δημογραφικών προκλήσεων και γήρανσης του πληθυσμού της Ελλάδας.

Η βαθύτερη κατανόηση όλων των πτυχών της μετανάστευσης είναι καθοριστικής σημασίας για τον σχεδιασμό αποτελεσματικών πολιτικών. Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να επιδεινώσει τις υπάρχουσες προκλήσεις.   Το εύρος της μετανάστευσης λόγω της κλιματικής κρίσης ενδέχεται να ξεπεράσει κάθε προηγούμενο καθώς η ολοένα αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινομένων θα ενισχύσει
δραστικά την παγκόσμια κινητικότητα.

Σε αυτό το πλαίσιο είναι ευθύνη της χώρας υποδοχής να ορίσει το θεσμικό πλαίσιο για τις μεταναστευτικές εισροές να χαράξει στρατηγικές και να αναπτύξει πολιτικές που προωθούν την ένταξή τοος στην κοινωνία.

Πολλές χώρες έχουν προβεί στην υιοθέτηση και αναθεώρηση εξειδικευμένων μεταναστευτικών πολιτικών.

Λαμβάνοντας υπ’  όψη  τη σοβαρότητα των προκλήσεων απαιτείται άμεσα η εκπόνηση εναρμονισμένων εθνικών ευρωπαϊκών και διεθνών πολιτικών καθώς και η σύναψη διακρατικών συμφωνιών για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών.  Αξίζει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη σαφήνεια και διαφάνεια των προϋποθέσεων μετάβασης από την προσωρινή στη μόνιμη διαμονή και εν τέλει στην απόκτηση
υπηκοότητας Η πρόσβαση σε θεμελιώδη κοινωνική προστασία είναι επίσης υψίστης σημασίας.  Παράλληλα είναι απαραίτητες βελτιώσεις στην αποτελεσματικότερη διασύνδεση της μετανάστευσης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και στη θέσπιση κινήτρων για την προσέλκυση εξειδικευμένων μεταναστών.

Περαιτέρω έρευνα σε συνδυασμό με εποικοδομητικό δημόστο διάλογο και διερεύνηση των βέλτιστων πρακτικών θα καταδείξουν νέες πτυχές των πολιτικών επιτυχούς ένταξης των μεταναστών στην ελληνική αγορά εργασίας συμπεριλαμβανομένης της προάσπισης
των ανθρωπίνων και εργασιακών δικαιωμάτων της καταπολέμησης των διακρίσεων και της παροχής πρόσβασης σε σύγχρονα συστήματα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης.

Η επιτυχής και ταχεία μετάβαση από τη μετανάστευση ως αντικείμενο αντιπαράθεσης σε αδιαμφισβήτητη πηγή ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τη μεγιστοποίηση του οφέλους της στην ελληνική κοινωνία και οικονομία.