Παρέμβαση Παντελιάδη για τις τιμές στα σούπερ μάρκετ: Αν χαμηλώσει η κυβέρνηση έστω και προσωρινά τον ΦΠΑ, θα φανεί την άλλη μέρα στο ράφι

Ο επικεφαλής του ομίλου ΜΕΤRO και Πρόεδρος της Ένωσης Σούπερ-Μάρκετ Ελλάδας (ΕΣΕ), Αριστοτέλης Παντελιάδης με άρθρο – παρέμβαση στο LinkedIn υπεραμύνεται του κλάδου στο ζήτημα της ακρίβειας και των τιμών στα τρόφιμα, τονίζοντας ότι τα ελληνικά σούπερ μάρκετ δεν είναι ακριβότερα από τα ευρωπαϊκά και εστιάζει στην βασική, κατά τον ίδιο, αιτία της μικρής αγοραστικής δύναμης του Έλληνα καταναλωτή και το χαμηλό εισόδημά του, τα αυξημένα κόστη ενέργειας, οι υψηλοί φόροι και η γραφειοκρατία. Και καλεί την κυβέρνηση να χαμηλώσει έστω και προσωρινά τον ΦΠΑ για να δει στην πράξη εάν οι τιμές υποχωρούν.

Η παρέμβαση Παντελιάδη είναι ουσιαστική γιατί ειναι έτσι ακριβώς όπως τα λέει. Δεν χρειάζεται να γνωρίζεις εκ των έσω την λειτουργία των σούπερ μάρκετ. Αρκεί να δεις τους ισολογισμούς. Ποιοί πλουτίζουν και αυξάνουν αδικαιολόγητα τα περιθώρια κέρδους και ποιοί απλώς συντηρούν ελάχιστα περιθώρια κέρδους.

Στο άρθρο του ο κ. Παντελιάδης αναφέρει:

«Το ζήτημα του πληθωρισμού στα τρόφιμα είναι συνέχεια στην επικαιρότητα. Συνηθίσαμε τόσο πολύ να το θεωρούμε άλυτο πρόβλημα, που ακόμα και όταν τα στοιχεία δείχνουν μείωση τιμών στα Super Market, τα αντιμετωπίζουμε με δυσπιστία ή με ευφυολογήματα του τύπου «καλός ο αρνητικός πληθωρισμός, αλλά πρέπει να πέσουν και οι τιμές». Λες και είναι διαφορετικό πράγμα το ένα από το άλλο…

Συνηθίζω να λέω τα πράγματα με το όνομά τους. Και θέλω εδώ να πω μερικές αλήθειες για το θέμα των τιμών.

Είναι τα ελληνικά Super Market ακριβότερα από τα ευρωπαϊκά; Σαφώς και όχι. Με αναλυτικά στοιχεία τιμοληψίας από χιλιάδες προϊόντα.

Είναι η αγοραστική δύναμη του Έλληνα καταναλωτή μικρότερη από αυτή του μέσου Ευρωπαίου; Με εξαίρεση λίγες χώρες, αναμφισβήτητα είναι. Το βασικό πρόβλημα λοιπόν βρίσκεται στο σκέλος των εισοδημάτων και όχι των τιμών.

Είναι η μείωση του ΦΠΑ η λύση; Κανένα μέτρο από μόνο του δεν θα ανατρέψει τα δεδομένα. Η μείωση του ΦΠΑ έχει μεγάλο δημοσιονομικό κόστος, δεν μπορεί να διαφωνήσει κανείς με τη θέση αυτή του Πρωθυπουργού και του Διοικητή της ΤτΕ. Αυτό που μπορώ να εγγυηθώ με απόλυτη βεβαιότητα είναι ότι οποιαδήποτε μείωση θα εμφανιζόταν στις τιμές των Super Market την επόμενη μέρα. Και θα διατηρούνταν, στο βαθμό φυσικά που οι τιμές αγοράς των προϊόντων παρέμεναν αμετάβλητες. Ίσως μια λύση θα ήταν η δοκιμαστική εφαρμογή μειώσεων σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων βασικής διατροφής. Αν τα αποτελέσματα δεν είναι τα επιθυμητά, ο ΦΠΑ θα μπορούσε να επανέλθει στα σημερινά επίπεδα.

Ο κ. Στουρνάρας μίλησε για την ανάγκη αύξησης της ανταγωνιστικότητας στην Ελληνική οικονομία. Συμφωνώ απόλυτα. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, χρειάζονται συγκεκριμένα μέτρα. Η επιστολή του πρωθυπουργού και η αποδοχή της από την Πρόεδρο της Commission von der Leyen, σχετικά με το άνοιγμα της Ευρωπαϊκής αγοράς καταναλωτικών προϊόντων, είναι στη σωστή κατεύθυνση αλλά θα χρειαστεί πολύ χρόνο μέχρι να οδηγήσει σε απτά αποτελέσματα.

Κάτι σημαντικό, όταν μιλάμε για αύξηση ανταγωνιστικότητας στην Ελλάδα, είναι να μελετήσουμε σε ποιους κλάδους έχει νόημα να το επιδιώξουμε. Υπάρχει ένα απλό εργαλείο που μας δίνει μια σαφή ένδειξη: Οι ισολογισμοί των επιχειρήσεων. Σίγουρα λοιπόν δεν είναι στα Super market με το 1,5% κερδοφορία επί του κύκλου εργασιών η  ευκαιρία. Θα έλεγα το αντίθετο, ότι περαιτέρω μείωση του περιθωρίου κέρδους θα έθετε ζήτημα βιωσιμότητας για ορισμένες αλυσίδες, και αυτό θα ήταν αρνητική εξέλιξη για την οικονομία. Όμως ούτε και στους περισσότερους κλάδους της ελληνικής παραγωγής θα εντοπίσει κανείς υψηλά κέρδη. Η κουβέντα περί ανταγωνιστικότητας είναι σωστή, αλλά πρέπει να είμαστε ακριβείς.

Αυτό, με το οποίο κανείς δεν ασχολείται, είναι διάφοροι παράγοντες που διαμορφώνουν το κόστος. Χρειαζόμαστε 2-4 χρόνια για να πάρουμε την άδεια να χτίσουμε ένα κατάστημα. Χρειάζονται 32 διαφορετικές άδειες, από τις οποίες σε κάθε πόλη απαιτείται ένας διαφορετικός συνδυασμός, ανάλογα με τις επιθυμίες των τοπικών αρχών.

Μιλάμε για το υψηλό κόστος ενέργειας, και τα Super Market καταναλώνουν πολύ ενέργεια. Και έχουν και μεγάλες στέγες. Τι πιο προφανές; Φωτοβολταϊκά. Ναι, αλλά δεν μπορούν να διασυνδεθούν στο δίκτυο γιατί οι υποδομές είναι ανεπαρκείς. Ακούτε τίποτα για επενδύσεις βελτίωσης των υποδομών; Μόνο για περικοπές παραγωγής συζητάμε. Εντάξει, ας μη δίνουμε την περισσευούμενη ενέργεια στο σύστημα, ας την αποθηκεύσουμε για αυτό-κατανάλωση ή ας την πετάξουμε, στη χειρότερη περίπτωση. Και πάλι όμως,  το νομικό πλαίσιο αποθήκευσης και οι όροι σύνδεσης καθυστερούν επί μήνες και χρόνια.

Μικροί φόροι επιβαρύνουν το κόστος λειτουργίας μας και αθροίζονται τελικά σε αξιόλογη επιβάρυνση του τελικού κόστους. Θα δώσω ένα μόνο παράδειγμα. Ανακοίνωσε η κυβέρνηση τη μετατροπή του τέλους χαρτοσήμου σε ψηφιακό τέλος και άλλαξε μερικές κατηγορίες δαπανών, στις οποίες εφαρμόζεται. Θα συνεχίσουμε όμως να πληρώνουμε φόρο για να πάρουμε ένα δάνειο. Μα δεν θέλουμε να μειώσουμε το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων, για να κάνουν περισσότερες επενδύσεις; Επιβαρύνουμε με χαρτόσημο τις επαγγελματικές μισθώσεις, όταν το ακίνητο ανήκει σε ιδιώτη. Αυξάνουμε δηλαδή το κόστος λειτουργίας, προσθέτοντας φόρους.

Πρέπει να καταλάβουμε ότι κάθε επιβάρυνση τελικά θα φτάσει στις τιμές. Και κάθε μείωση κόστους θα μειώσει τις τιμές. Μερικοί κανόνες στην οικονομία είναι απλοί.

Μαρία Μπακοπούλου
[email protected]