Παραγραφή φορολογικών υποθέσεων: Αλλαγές στην διαδικασία και τον χρόνο ολοκλήρωσης των ελέγχων

Με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, σύμφωνα με τις οποίες η παραγραφή των παλαιών φορολογικών υποθέσεων διακόπτεται με την κοινοποίηση, εντός της πενταετίας, των καταλογιστικών πράξεων και όχι με την έκδοσή τους, εναρμονίζεται η φορολογική νομοθεσία.

Με το νέο Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών, ο οποίος πρόκειται να προωθηθεί το προσεχές διάστημα στη Βουλή, θα ορίζεται σαφώς πότε ξεκινά η αντίστροφη μέτρηση για την παραγραφή φορολογικών υποθέσεων. Οι ελεγκτικές αρχές δεν θα μπορούν να εκδώσουν και να αποστείλουν τις καταλογιστικές πράξεις μετά την παραγραφή των υποθέσεων.

Εδώ και πολλά χρόνια οι εφορίες όλης της χώρας λάμβαναν εντολές από τη φορολογική διοίκηση στην εκπνοή κάθε έτους, να διεκπεραιώσουν δεκάδες χιλιάδες υποθέσεις, οι οποίες παραγράφονταν στην πενταετία. Οι εφορίες την 31η Δεκεμβρίου βεβαίωναν φόρους και πρόστιμα, τα οποία όμως κοινοποιούσαν το έτος που ακολουθούσε, προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις των φορολογουμένων οι οποίοι υποστήριζαν ότι το δικαίωμα καταλογισμού φόρων και προστίμων είχε παραγραφεί. Η πρακτική αυτή είχε ως αποτέλεσμα να ξεκινούν δικαστικές διαμάχες σε αρκετές περιπτώσεις, ενώ σε άλλες οι φορολογούμενοι βρίσκονταν προ εκπλήξεως καλούμενοι να πληρώσουν σημαντικά ποσά στην εφορία.

Παράλληλα, με τις προωθούμενες αλλαγές, θα καθιερώνεται και μέγιστη διάρκεια ελέγχων με στόχο να περιορισθούν οι εκκρεμείς υποθέσεις που βρίσκονται στα συρτάρια των ελεγκτών, ενώ η όποια παράταση θα δίδεται σε ιδιαίτερες περιπτώσεις.

Συγκεκριμένα, ο φορολογικός έλεγχος δεν θα μπορεί να επεκταθεί πέραν του ενός έτους.

Ο βασικός χρόνος παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων είναι η πενταετία, αλλά υπάρχουν εξαιρέσεις οι οποίες επεκτείνουν το χρόνο παραγραφής κατά ένα ακόμη έτος.

Αυτό γίνεται εάν εντός του πέμπτου έτους της προθεσμίας παραγραφής, υποβάλλεται αρχική ή τροποποιητική δήλωση ή περιέρχονται σε γνώση της Φορολογικής Διοίκησης νέα στοιχεία σε υπόθεση που έχει διενεργηθεί πλήρης έλεγχος ή σε κάθε άλλη περίπτωση περιέρχονται σε γνώση της Φορολογικής Διοίκησης πληροφορίες από οποιαδήποτε πηγή εκτός Φορολογικής Διοίκησης, από τις οποίες προκύπτει φορολογική οφειλή.

Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται για φορολογικά έτη, περιόδους, υποθέσεις από την 1/1/2019 και μετά.

Σε περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί δήλωση στη φορολογία εισοδήματος ισχύει 15ετής παραγραφή. Συνεπώς η εφορία μπορεί να ελέγξει τις χρήσεις από το 2008 και εντεύθεν.

Εφόσον από συμπληρωματικά στοιχεία που περιήλθαν σε γνώση των φορολογικών αρχών εξακριβώνεται ότι το εισόδημα του φορολογουμένου υπερβαίνει αυτό που είχε δηλωθεί, ισχύει 10ετής παραγραφή. Τα συμπληρωματικά στοιχεία μπορούν να προέρχονται, για παράδειγμα, από τράπεζες του εξωτερικού, στις οποίες η φορολογική διοίκηση δεν θα μπορούσε να έχει πρόσβαση.
Εφόσον η δήλωση φορολογίας εισοδήματος ή τα έντυπα και οι καταστάσεις που τη συνοδεύουν αποδεικνύονται ανακριβή, ισχύει 10ετής παραγραφή.