Ουκρανικό μέτωπο: Μετακίνηση ρωσικών στρατευμάτων μακριά από το Κίεβο, δύσπιστος ο Ζελένσκι

Μετακίνηση ρωσικών στρατευμάτων μακριά από το Κίεβο και το Τσερνίχιβ, διαπιστώνουν Ουκρανοί αλλά και Αμερικανοί αξιωματούχοι, προειδοποιώντας πάντως ότι ενδέχεται να πρόκειται για μια παραπλανητική κίνηση από την πλευρά της Μόσχας.

Το Γενικό Επιτελείο των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, αναφέρει ότι οι ρωσικές μονάδες συνεχίζουν να απομακρύνονται από τις δύο περιοχές και εκτιμά ότι αυτή η απόσυρση ενδεχομένως να αφορά «εναλλαγή μεμονωμένων μονάδων». Όπως επισημαίνει και το BBC, η Ρωσία έχει ήδη δηλώσει ότι τώρα θα επικεντρώσει τις επιχειρήσεις της στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς.

Ο ρωσικός στρατός έχει αρχίσει να απομακρύνει στρατιώτες από περιοχές γύρω από το Κίεβο και τους τοποθετεί σε άλλα σημεία της Ουκρανίας, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο Τύπου του αμερικανικού Πενταγώνου Τζον Κέρμπι.

Το Πεντάγωνο χαρακτηρίζει τις κινήσεις αυτές στρατηγική στροφή στην εισβολή που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου, σημειώνοντας πως «μέχρι πρόσφατα είχαμε εκτιμήσεις πως σχέδιό τους ήταν να καταλάβουν και να προσαρτήσουν την Ουκρανία χρησιμοποιώντας προσεγγίσεις σε τρεις γραμμές επίθεσης. Τώρα νομίζουμε πως θα βάλουν σε προτεραιότητα τα ανατολικά της Ουκρανίας» είπε ο κ. Κέρμπι. Προειδοποίησε πάντως πως οι κινήσεις του στρατού δεν συνιστούν υποχώρηση αλλά επανατοποθέτηση.

Χθες το βράδυ, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι υπήρξαν θετικά σημάδια στις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ των αντιπροσωπειών Κιέβου και Μόσχας που διεξήχθησαν στην Τουρκία, συμπληρώνοντας όμως ότι δεν μπορούν να «πνίξουν» τις εκρήξεις από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς.

Ζελένσκι: Περιμένω χειροπιαστά αποτελέσματα

Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, αργά το βράδυ της Τρίτης, ο Ζελένσκι τόνισε πως το Κίεβο δεν βλέπει τον λόγο να πιστέψει τα λόγια των Ρώσων διαπραγματευτών και ότι η Ουκρανία μπορεί να εμπιστευτεί μόνο «χειροπιαστά αποτελέσματα» που τυχόν προκύψουν από αυτές τις συνομιλίες, καταδεικνύοντας τη δυσπιστία του αναφορικά με τις προθέσεις της Μόσχας.

Σχολιάζοντας την ανακοίνωση του Κρεμλίνου για «περιορισμό» των στρατιωτικών επιχειρήσεων, ανέφερε πως «η κατάσταση δεν έχει γίνει ευκολότερη» στην Ουκρανία.

Αναφερόμενος στις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί σε βάρος της Ρωσίας, ο ουκρανός πρόεδρος σημείωσε ότι η άρση τους μπορεί να εξεταστεί μόνο μετά το τέλος του πολέμου.

Υπενθυμίζεται πως, σύμφωνα με δηλώσεις Ουκρανού διαπραγματευτή, μετά το τέλος του χθεσινού γύρου διαπραγματεύσεων Ρωσίας – Ουκρανίας στην Κωνσταντινούπολη, στο τραπέζι τέθηκε ένα νέο πλαίσιο εγγυήσεων. Όπως ειπώθηκε, η Τουρκία θα μπορούσε να είναι μεταξύ των κρατών που θα εγγυηθούν την ασφάλεια της Ουκρανίας. Αν συμφωνηθεί αυτό το σύστημα, τότε το Κίεβο θα αποδεχτεί το στάτους ουδετερότητας. Αυτό θα περιλαμβάνει τη δέσμευση να μην υπάρχουν στο έδαφος της χώρας ξένες στρατιωτικές βάσεις. 

Τι εισηγείται η Ουκρανία

Κατά ορισμένες πληροφορίες το αίτημα της Ουκρανίας σε ότι αφορά της εγγυήσεις ασφάλειας είναι παρόμοιο με το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ. Αν γίνει η χώρα στόχος επίθεσης, όλες οι εγγυήτριες δυνάμεις έχουν τρεις ημέρες να αντιδράσουν και να προσφέρουν στρατιωτική βοήθεια. Οι εγγυήτριες δυνάμεις πρέπει να είναι μέλη του ΟΗΕ, κυρίως Βρετανία, Κίνα, Ρωσία, ΗΠΑ, Γαλλία, Πολωνία και Τουρκία.

Σε ότι αφορά την ουδετερότητα, αυτό σημαίνει ότι δεν θα έχει πυρηνικά όπλα ή στρατιωτικές συμμαχίες. Αν θέλει να φιλοξενήσει στρατιωτικές ασκήσεις ή να έχει ξένη στρατιωτική βάση στο έδαφός της, πρέπει να έχει την έγκριση όλων των εγγυητών.

Η ουδετερότητα απαιτεί αλλαγή στο Σύνταγμα. Χρειάζεται δημοψήφισμα γι’ αυτό.

Οι εγγυήσεις δεν ισχύουν για Κριμαία και Ντομπάς. Αυτά είναι ξεχωριστά θέματα που απαιτούν περαιτέρω συζητήσεις.

Η Ουκρανία μπορεί να ενταχθεί στην ΕΕ, η Ρωσία δεν έχει αντίρρηση σε αυτό.

«Εποικοδομητικές» χαρακτήρισε τις νέες διαπραγματεύσεις με την ουκρανική αντιπροσωπεία ο επικεφαλής της ρωσικής αποστολής Βλαντίμιρ Μεντίνσκι. 

Ο κ. Μεντίνσκι υπογράμμισε ότι θα εξετασθούν οι προτάσεις του Κιέβου και θα υπάρξει σχετική αναφορά στον Βλαντίμιρ Πούτιν. 

Όσον αφορά σε ενδεχόμενη συνάντηση Πούτιν-Ζελένσκι, σημείωσε ότι κάτι τέτοιο θα είναι δυνατόν μόνο αν υπάρχει ήδη συμφωνία σε επίπεδο υπουργείων Εξωτερικών.  

Ο κ. Μεντίνσκι υπογράμμισε, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο RIΑ, ότι η Μόσχα δεν είναι αντίθετη στο να ενταχθεί η Ουκρανία στην Ευρωπαϊκή Ενωση. 

Όπως αναφέρει το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, οι διαπραγματεύσεις Ρωσίας – Ουκρανίας δεν θα συνεχιστούν την Τετάρτη. 

Σε κάθε περίπτωση, θα απαιτηθεί δημοψήφισμα για τη συμφωνία που θα κλειστεί με τη Ρωσία.

Ο Ουκρανός διαπραγματευτής συνέχισε λέγοντας, όπως μεταδίδει το Reuters, ότι απαιτείται πλήρης ειρήνη σε όλο το ουκρανικό έδαφος για να τεθεί σε ισχύ η όποια συμφωνία με τη Ρωσία και ότι προτείνει να υπάρξει διαβούλευση για το καθεστώς στην Κριμαία τα επόμενα 15 χρόνια. 

«Παράθυρο» για συνάντηση Μπαίντεν – Πούτιν

Εν τω μεταξύ, η διευθύντρια επικοινωνιών του Λευκού Οίκου δήλωσε χθες σε δημοσιογράφους πως μια συνάντηση μεταξύ του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν θα είναι εφικτή μόνον όταν υπάρξει σημαντική αποκλιμάκωση στην Ουκρανία.

«Είπε χθες πως θα ήταν πρόθυμος να συναντηθεί με τον πρόεδρο Πούτιν και πάλι ή να του μιλήσει», είπε. «Δεν θα θέσω προϋποθέσεις για μια συζήτηση μεταξύ του Προέδρου Μπάιντεν και του Προέδρου Πούτιν, παρά μόνον θα πω πως υπήρξαμε πολύ ξεκάθαροι και ο Πρόεδρος Μπάιντεν υπήρξε πολύ ξεκάθαρος πως πρέπει να υπάρξει απτή αποκλιμάκωση από τη Ρωσία και ξεκάθαρη, γνήσια δέσμευση στη διπλωματία».

ΟΗΕ: Χιλιάδες οι άμαχοι που σκοτώθηκαν στη Μαριούπολη

Κι ενώ συνεχίζεται ο διπλωματικός μαραθώνιος για μια εκεχειρία, η επικεφαλής της αποστολής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ουκρανία δήλωσε στο Reuters πως χιλιάδες πολίτες μπορεί να έχασαν τη ζωή τους στην πολιορκημένη Μαριούπολη από την έναρξη του πολέμου πριν από τέσσερις εβδομάδες, δίνοντας μια πρώτη εκτίμηση για τους νεκρούς μεταξύ του άμαχου πληθυσμού.

Σχεδόν 5.000 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων 210 παιδιά, έχουν σκοτωθεί στη Μαριούπολη από τότε που τα ρωσικά στρατεύματα άρχισαν να την πολιορκούν, πριν από έναν μήνα, υποστήριξε χθες Δευτέρα ο εκπρόσωπος του δημάρχου Βαντίμ Μποϊτσένκο. Σύμφωνα με τον ίδιο, το 90% των κτιρίων στη Μαριούπολη έχει υποστεί ζημιές και το 40% έχει καταστραφεί, μεταξύ αυτών νοσοκομεία, σχολεία, νηπιαγωγεία και εργοστάσια.

«Πιστεύουμε όντως ότι μπορεί να είναι χιλιάδες οι θάνατοι αμάχων στη Μαριούπολη», είπε σε μια διαδικτυακή συνέντευξη στο Reuters η Ματίλντα Μπόγκνερ, επικεφαλής της αποστολής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ουκρανία, η οποία αναπτύσσει περίπου 60 παρατηρητές. Διευκρίνισε ότι δεν έχει κάποια ακριβή εκτίμηση, αλλά ότι εξακολουθεί να συγκεντρώνει περισσότερες πληροφορίες.

Τοπικοί αξιωματούχοι, επικαλούμενοι αυτόπτες μάρτυρες, εκτίμησαν την περασμένη εβδομάδα ότι 300 άνθρωποι σκοτώθηκαν στον βομβαρδισμό της 16ης Μαρτίου του θεάτρου της Μαριούπολης, όπου είχαν βρει καταφύγιο πολλοί κάτοικοι.

Μέχρι σήμερα, το γραφείο του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα είχε επιβεβαιώσει 1.179 θανάτους πολιτών και τον τραυματισμό 1.860 άλλων σε όλη την Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου, εν μέσω καθυστερήσεων στην υποβολή αναφορών εξαιτίας των εχθροπραξιών.

Την περασμένη εβδομάδα η Μπόγκνερ είχε δηλώσει σε σχετική ενημέρωση ότι παρατηρητές του ΟΗΕ είχαν λάβει πολλές πληροφορίες για μαζικούς τάφους στη Μαριούπολη, συμπεριλαμβανομένου ενός που φέρεται να έχει 200 πτώματα.

«Όσον αφορά στους μαζικούς τάφους, αποφασίσαμε πως πλέον θα τους αποκαλούμε “αυτοσχέδιους τάφους”», ανέφερε η Μπόγκνερ, εξηγώντας πως ο όρος «μαζικοί τάφοι» συνήθως υποδηλώνει θύματα ενός εγκλήματος (σ.σ. στη συγκεκριμένη περίπτωση εγκλήματος πολέμου), ενώ στη Μαριούπολη αφορούν θανάτους από μια σειρά αιτίων, όπως είπε.

Οι απώλειες αμάχων εξαιτίας του ρωσικών πυρών εκτιμάται πως αποτελούν ένα «αρκετά μικρό τμήμα» των σορών μέσα στους «αυτοσχέδιους τάφους» που ανοίχτηκαν σε πάρκα και κήπους, δήλωσε.

Ορισμένοι άνθρωποι που πέθαναν από φυσικά αίτια δεν μεταφέρθηκαν ποτέ σε νεκροτομεία ή μεμονωμένους τάφους εξαιτίας των εχθροπραξιών, ενώ πολλοί άρρωστοι δεν έφθασαν ποτέ σε γιατρούς για να τους περιθάλψουν, συμπλήρωσε η Μπόγκνερ.

Ο Ρόμπερτ Μαρντίνι, γενικός διευθυντής της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού, δήλωσε νωρίτερα σήμερα στο Reuters πως δεν είχε «πληροφόρηση από πρώτο χέρι» σχετικά με τα θύματα του βομβαρδισμού στο θέατρο της Μαριούπολης.

Βομβαρδίστηκε γραφείο της αποστολής της ΕΕ

Εν τω μεταξύ, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Τζουζέπ Μπορέλ, δήλωσε χθες πως γαφείο της Συμβουλευτικής αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μεταρρύθμιση του τομέα της μη στρατιωτικής ασφάλειας στην Ουκρανία (EUAM) στη Μαριούπολη της Ουκρανίας υπέστη επίθεση από το πυροβολικό του ρωσικού στρατού.

Σύμφωνα με τον Ισπανό, η EUAM «έλαβε αξιόπιστες πληροφορίες ότι το γραφείο της στη Μαριούπολη χτυπήθηκε από ρωσικό βομβαρδισμό», με αποτέλεσμα «να υποστεί μεγάλη ζημιά», πάντως «κανένα μέλος ή συμβασιούχος της αποστολής δεν τραυματίστηκε».

«Καταδικάζουμε σθεναρά την επίθεση αυτή, όπως και οποιαδήποτε επίθεση που βάζει στο στόχαστρο άμαχους ή πολιτικές υποδομές», πρόσθεσε ο κ. Μπορέλ, σύμφωνα με δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ).

«Απαιτούμε η Ρωσία να σταματήσει αμέσως τη στρατιωτική επίθεσή της και να αποσύρει άνευ όρων όλες τις δυνάμεις και τον στρατιωτικό εξοπλισμό της από όλη την επικράτεια της Ουκρανίας, όπως καλούν ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και διέταξε το Διεθνές Δικαστήριο» της Χάγης, πρόσθεσε ο κ. Μπορέλ