Ολιγοπώλιο και στην ηλεκτρονική τιμολόγηση επιχειρήσεων (Mydata);

Το θέμα της ηλεκτρονικής τιμολόγησης των επιχειρήσεων και τις συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού, που έχουν δημιουργηθεί στη βάση του θεσμικού πλαισίου και των διατάξεων του υπουργείου Οικονομικών, έθιξε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Φραγκίσκος Παρασύρης.

Το θέμα αυτό έχουν θίξει κατά καιρούς και αρκετοί λογιστές, οι οποίοι επισημαίνουν ότι ελάχιστες εταιρείες φορολογικού λογισμικού εκμεταλλεύονται χιλιάδες επιχειρήσεις.

Ο κ. Παρασύρης υπογραμμίζει ότι οι συνθήκες ολιγοπωλίου που έχουν δημιουργηθεί επιβαρύνουν τη λειτουργία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και επισημαίνει ότι αυτό συνέβει γιατί το δημόσιο με το MyDATA δεν επέλεξε δημόσιο πάροχο, δεν έδωσε ούτε καν οδηγίες έτσι ώστε να υπάρχει ένα ενιαίο apping, ένα ενιαίο πρωτόκολλο διεπαφής, έτσι ώστε όλες οι εταιρείες ERPs να μπορούν να δεχθούν τα λογισμικά των παρόχων και να «κουμπώνουν» πάνω τους. Αντίθετα, το έργο δόθηκε σε τρεις -τέσσερις ιδιώτες παρόχους, οι οποίοι είναι πιστοποιημένοι και μάλιστα έχουν εξαγοραστεί από εταιρείες λογισμικού.

Η ερώτηση του Φραγκίσκου Παρασύρη με θέμα: «Προβλήματα στην Ηλεκτρονική Τιμολόγηση» έγινε πριν από μερικές ημέρες στη Βυολή και απάντησε  ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χρίστος Δήμας.

Αναλυτικά η συζήτηση της ερώτησης:

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Συνεχίζουμε με τη δεύτερη, με αριθμό 1272/15-7-2024 επίκαιρη ερώτηση του πρώτου κύκλου του Βουλευτή Ηρακλείου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, κ. Φραγκίσκου Παρασύρη, προς τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με θέμα: «Προβλήματα στην Ηλεκτρονική Τιμολόγηση».
Ο συνάδελφος κ. Παρασύρης έχει τον λόγο.

ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ (ΦΡΕΝΤΥ) ΠΑΡΑΣΥΡΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, η ερώτηση αφορά στη διασύνδεση των λογισμικών λειτουργίας, των ERP, των POS και των ταμειακών και πώς όλη αυτή η πρωτοβουλία που έχετε αναλάβει έχει επηρεάσει τη λειτουργία των μικρομεσαίων κατά βάση επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν και τον κορμό της ελληνικής οικονομίας σε πάρα πολύ υψηλό, μάλιστα, ποσοστό.

Γνωρίζετε ότι εμείς ως πολιτικός χώρος κάθε τέτοια πρωτοβουλία τη στηρίζουμε, όπως και κάθε εκσυγχρονισμό που επιχειρείται, προκειμένου να γίνονται καλύτερες διασταυρώσεις, για να πατάσσεται η φοροδιαφυγή. Είμαστε δίπλα σε κάθε τέτοια πρωτοβουλία.

Ένα τέτοιο σημαντικό βήμα ήταν, για παράδειγμα, το myData και ο τρόπος με τον οποίο υλοποιήθηκε, όπου δόθηκε ο χρόνος έτσι ώστε να μπορέσουν όλες οι επιχειρήσεις να προσαρμοστούν σε αυτά τα δεδομένα.

Δυστυχώς ανάλογος χρόνος δεν υπήρχε σε σχέση με την ηλεκτρονική τιμολόγηση. Και εδώ θέλω να ξεκινήσω λέγοντας ότι το MyDATA ενώ ήταν μια καλή πρωτοβουλία και με κάποια επιπλέον βήματα θα μπορούσε να αποτελέσει τον δημόσιο πάροχο, έτσι ώστε να γίνεται η ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω των MyDATA, εσείς επιλέγετε να δώσετε το έργο αυτό σε ιδιώτες παρόχους, οι οποίοι ακριβώς επειδή είναι πολύ συγκεκριμένες εταιρείες στη χώρα μας -τρεις, τέσσερις είναι πιστοποιημένοι μέχρι σήμερα και μάλιστα είναι εξαγορασμένοι και από τις εταιρείες λογισμικού- δημιουργούν συνθήκες ολιγοπωλίου και συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού στο επίπεδο αυτό, επιβαρύνοντας τρομερά με ένα κόστος τη λειτουργία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αφού δεν επιλέξατε να πάτε με το MyDATA για έναν δημόσιο πάροχο, δεν δώσατε ούτε καν τις οδηγίες έτσι ώστε να υπάρχει ένα ενιαίο apping, ένα ενιαίο πρωτόκολλο διεπαφής, έτσι ώστε όλες οι εταιρείες ERPs να μπορούν να δεχθούν τα λογισμικά των παρόχων να «κουμπώνουν» πάνω τους.
Ερωτάσθε, λοιπόν, γιατί κάνατε αυτή την επιλογή και δεν προχωρήσατε με έναν δημόσιο πάροχο και γιατί, αφού δεν μπορέσατε να το κάνετε αυτό, δεν δώσατε αυτή την οδηγία έτσι ώστε να φτιαχτεί ένα κοινό apping για όλους, έτσι ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει υγιώς ο ανταγωνισμός.

Η δεύτερη ερώτηση -και τελειώνω, κύριε Πρόεδρε, σε είκοσι δευτερόλεπτα- αφορά στα ζητήματα του B2G. Μια πολύ μικρή επιχείρηση η οποία έχει τιμολόγηση στο Δημόσιο δυόμισι, τρεις χιλιάδες ευρώ είναι αναγκασμένη τώρα να πληρώνει το κόστος ηλεκτρονικής τιμολόγησης για το PEPPOL, το οποίο είναι αυξημένο. Νομίζω ότι εκεί πρέπει να πάρετε μια πρωτοβουλία.

Το δεύτερο είναι γιατί εταιρείες που είναι εντατικής λιανικής, όπως είναι φούρνοι, φαρμακεία, βενζινάδικα, αναγκάζονται μέσα από τον ιδιωτικό πάροχο να δίνουν ένα ημερήσιο κόστος στην έκδοση των αποδείξεων ενδεχομένως και πάνω από 50 ευρώ. Και αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο κόστος για μια μικρομεσαία επιχείρηση.

Και το τελευταίο. Υπάρχουν πόλεις, όπως είναι το Ηράκλειο –και πρέπει να σας το πω αυτό-, το κέντρο του Ηρακλείου,…

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Παρακαλώ, κύριε συνάδελφε, ολοκληρώστε.

ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ (ΦΡΕΝΤΥ) ΠΑΡΑΣΥΡΗΣ:…το οποίο έχει πολύ χαμηλές ταχύτητες ίντερνετ. Επειδή γίνονται επτά βήματα, επτά διαδρομές προκειμένου να εκδοθεί η απόδειξη, δημιουργούνται καθυστερήσεις και ουρές. Πώς σκέπτεσθε να αντιμετωπίσετε αυτό το πρόβλημα;

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Ευχαριστούμε.
Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΗΜΑΣ (Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε συνάδελφε, χαίρομαι πάρα πολύ που λέτε ότι είναι κοινός στόχος η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Είναι το αυτονόητο. Βέβαια το αυτονόητο τα τελευταία χρόνια το έχουμε χάσει σε κάποιες περιπτώσεις. Και εμείς θεωρούμε ότι είναι μια πάρα πολύ σημαντική μεταρρύθμιση. Πάμε όμως να δούμε ένα προς ένα τα θέματα τα οποία έχετε θίξει.

Αναφορικά με το επαρκές χρονικό διάστημα για την απόσυρση των φορολογικών μηχανισμών των ΕΑΦΔΣΣ, των Ειδικών Ασφαλών Φορολογικών Διατάξεων Σήμανσης Στοιχείων και τη διασύνδεση ERP – POS να αναφέρω αρχικά ότι μετατίθενται ως εξής οι παρακάτω καταληκτικές ημερομηνίες, με σκοπό τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις απόσυρσης, αντικατάστασης ταμειακών μηχανισμών και διασύνδεσης λογισμικών ERP με τα POS.

Πρώτον, όσον αφορά στις ΕΑΦΔΣΣ – φορολογικοί μηχανισμοί, που είναι συσκευές εγκεκριμένης φορολογικής σήμανσης παραστατικών λιανικής και χονδρικής πώλησης όλων των επιχειρήσεων, αποσύρονται υποχρεωτικά έως 31 Ιουλίου του 2024.
Οι απλοί ΦΗΜ -Φορολογικός Ηλεκτρονικός Μηχανισμός, ταμειακή μηχανή- που χρησιμοποιούνται και από επιχειρήσεις εστίασης, όπως είπατε, με σερβίρισμα σε τραπεζοκαθίσματα, αποσύρονται υποχρεωτικά και αυτές ως τις 31 Ιουλίου του 2024.

Ειδικά οι επιχειρήσεις που έχουν διασυνδέσει τα POS με τα ταμειακά τους συστήματα υποχρεούνται να αποσύρουν τις ΕΑΦΔΣΣ, τις συσκευές εγκεκριμένης, όπως είπα, φορολογικής σήμανσης που χρησιμοποιούν, έως τις 31 Οκτωβρίου του 2024.

Πρατήρια καυσίμων παύουν τη χρήση των ΕΑΦΔΣΣ που διαθέτουν, έως και 31 Δεκεμβρίου του 2024 και έχουν υποχρέωση διασύνδεσης των ταμειακών συστημάτων με τα οποία αντικαθιστούν τις ΕΑΦΔΣΣ με τα POS έως 1-1-2025.

Από 1η Αυγούστου του 2024 οι επιχειρήσεις εστίασης με σερβίρισμα σε τραπεζοκαθίσματα, που σήμερα χρησιμοποιούν τις ΕΑΦΔΣΣ ή απλούς ΦΗΜ, έχουν υποχρέωση να επιλέξουν ένα από τα παρακάτω ταμειακά συστήματα: ΦΗΜΑΣ Εστιατορίου, ΦΤΜ Εστιατορίου, ΑΔΗΜΕ Εστιατορίου ή πάροχο ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων. Έτσι, λοιπόν, είναι στη διακριτική τους ευχέρεια τι θα επιλέξουν και δεν είναι υποχρέωση να συνεργαστούν με πάροχο.

Επίσης, δεν πρέπει να παραλείπουμε τις εξαιρέσεις από την υποχρέωση αντικατάστασης των απλών ΦΗΜ, πρώτον, σε οντότητες που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε οικισμό με πληθυσμό κάτω των πεντακοσίων κατοίκων και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των τριών χιλιάδων εκατό κατοίκων, πλην των τόπων που έχουν ανακηρυχθεί ως τουριστικοί.

Όσον αφορά τις συναλλαγές πώλησης σε πακέτα, το take away, τη διανομή, το delivery, την αυτοεξυπηρέτηση, καθώς και κατά τη διενέργεια συγκεκριμένων συναλλαγών η επιχείρηση δεν παρακολουθεί τα ανοιχτά τραπέζια.

Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου να πω ότι είναι η τέταρτη παράταση που δίνεται για την αντικατάσταση των ΕΑΦΔΣΣ. Όλοι νομίζω καταλαβαίνουμε ότι οι ΕΑΦΔΣΣ είναι εστίες φοροδιαφυγής και έχει έρθει η στιγμή που πρέπει να το αντιμετωπίσουμε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Κύριε συνάδελφε, έχετε τον λόγο. Παρακαλώ να ολοκληρώσετε εντός τριών λεπτών.

ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ (ΦΡΕΝΤΥ) ΠΑΡΑΣΥΡΗΣ: Καταρχάς, κύριε Υπουργέ, και μόνο το ότι πάμε σε μία τέταρτη παράταση επιβεβαιώνει ότι δεν δώσατε εξαρχής ή δεν είχατε γνώση των ακριβών χρονοδιαγραμμάτων που απαιτούνται τουλάχιστον από την αγορά έτσι ώστε να προσαρμοστεί. Ωστόσο δεν μου απαντήσατε σε κανένα από τα ερωτήματα που σας έθεσα.

Ξαναλέω, οδηγείτε την ηλεκτρονική τιμολόγηση, με συγκεκριμένες οδηγίες, με συγκεκριμένα βήματα, σε ολιγοπώλια ακόμη και στο κομμάτι της πληροφορικής, των εταιριών πληροφορικής στη χώρα μας. Υπάρχουν δύο – τρεις εταιρείες αυτή τη στιγμή οι οποίες έχουν καθετοποιήσει ουσιαστικά την αγορά λογισμικά, ιδιωτικοί πάροχοι ηλεκτρονικής τιμολόγησης, και οι οποίες δίνουν προσφορές πολύ συγκεκριμένες και πολύ υψηλές, επιβαρύνοντας πάρα πάρα πολύ τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ένα επιπλέον κόστος.
Δεύτερον, δεν μου απαντήσετε σε σχέση με έναν επαγγελματία ο οποίος βρίσκεται απέναντι, ας πούμε, από ένα κέντρο υγείας κάπου στην Καστοριά, ο οποίος εκδίδει ένα τιμολόγιο για το κέντρο υγείας πάνω από 2.500 ευρώ. Αυτός γιατί πρέπει να είναι αναγκασμένος να δώσει 500 ευρώ συν την εγκατάσταση για PEPPOL και ηλεκτρονική τιμολόγηση και δεν προχωρήσατε σε έναν δημόσιο πάροχο ηλεκτρονικής τιμολόγησης;

Και το τελευταίο. Γιατί δεν δώσατε οδηγίες για ένα κοινό apping, ένα κοινό πρωτόκολλο στο οποίο επάνω να «κουμπώσουν», να παραμετροποιηθούν δηλαδή, όλοι οι υπόλοιποι πάροχοι μαζί με τα EFT-POS, τα οποία έχουν εκατόν τριάντα άλλα λογισμικά και δυστυχώς ακόμη και με τις παρατάσεις που έχετε δώσει δεν πρόκειται αυτά να «κουμπώσουν»;

Όλα αυτά διαμορφώνουν μία κατάσταση αναταραχής στον κόσμο της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και των επαγγελματιών, και όχι μόνο της μικρομεσαίας, αλλά γενικότερα της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Δημιουργούν αναστάτωση, διότι είτε είναι οι παρατάσεις, είτε είναι οι οδηγίες, είτε το ότι δεν δίνετε απαντήσεις συγκεκριμένες, υπάρχει μια τεράστια αναταραχή στην αγορά. Όσον αφορά το χρονικό διάστημα δε στο οποίο θα διασυνδεθούν τα EFT με τα POS μέχρι 1-1-2025 που είναι, σύμφωνα με τις σημερινές τουλάχιστον οδηγίες όπως αυτές ισχύουν, υποχρεωμένοι όλοι να περάσουν στην ηλεκτρονική τιμολόγηση και στη διασύνδεση, αυτό δεν πρόκειται να γίνει. Όλη η αγορά το γνωρίζει. Είναι 130 διαφορετικά λογισμικά των POS. Δεν πρόκειται αυτά ποτέ να διασυνδεθούν με τα λογισμικά, με τους ιδιώτες παρόχους. Άρα είναι μία αποτυχία και μια αστοχία πολιτικής, διότι δεν ξεκινήσατε σωστά ούτε σε σχέση με το χρονικό διάστημα, αλλά ούτε και σε σχέση με τις κατευθυντήριες γραμμές.

Απαντήστε μας, λοιπόν, γιατί οδηγείτε όλο αυτό το πράγμα πάλι σε μία ολιγοπωλιακή δομή και διάρθρωση, εξυπηρετώντας ουσιαστικά τους δύο-τρεις μεγάλους παίκτες πληροφορικής στην ελληνική αγορά.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος): Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΗΜΑΣ (Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών): Κύριε συνάδελφε, είπατε και εσείς ότι στο πλαίσιο της εναρμόνισης της οδηγίας του 2014 για την έκδοση ηλεκτρονικών τιμολογίων στο πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων έχει επιβληθεί ηλεκτρονική τιμολόγηση και για τις συναλλαγές μεταξύ οικονομικών φορέων και του ευρύτερου τομέα, το λεγόμενο «B2G» που είπατε προηγουμένως, προοδευτικά από τον Σεπτέμβριο του 2023 έως τον Ιανουάριο του 2025, οπότε και θεσμοθετείται η καθολική υποχρέωση ηλεκτρονικής τιμολόγησης των δημοσίων συμβάσεων.

Η υποχρεωτική τιμολόγηση, όμως, για τις B2G συναλλαγές διενεργείται αποκλειστικά μέσω παρόχων υπηρεσιών ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων. Ακολουθούμε επομένως ορθά την ευρωπαϊκή οδηγία.

Η πλατφόρμα «MyData», στην οποία κάνατε αναφορά, ακολουθεί τις προδιαγραφές του ανωτέρω ευρωπαϊκού προτύπου και έχει σχεδιαστεί ώστε να αναπτυχθεί, προκειμένου να χρησιμοποιείται για την ηλεκτρονική τιμολόγηση, τόσο σε B2G συναλλαγές, όσο και B2B μεταξύ οντοτήτων και B2C μεταξύ ιδιωτών.

Ως προς αυτό, λοιπόν, να διευκρινίσω ότι το B2G δεν παρακολουθείται από την ΑΑΔΕ, αλλά από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων. Επομένως το «MyData» δεν λαμβάνει τα τιμολόγια B2G, αλλά μόνο τα τιμολόγια B2B και B2C. Κατ’ εφαρμογήν της προβλεπόμενης διαδικασίας υπεβλήθη από τη χώρα μας αρμοδίως αίτημα παρέκκλισης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εφαρμογή υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης που αφορά τις εγχώριες χονδρικές συναλλαγές της B2B.

Εφόσον εγκριθεί το υποβληθέν αίτημα παρέκκλισης, η χώρα μας σχεδιάζει εντός του 2024 να διευρύνει τη λειτουργικότητα της εφαρμογής έκδοσης της διαβίβασης παραστατικών, το τιμολόγιο που παρέχει η ΑΑΔΕ δωρεάν και θεωρείται αξιόπιστη λύση για όλες τις επιχειρήσεις και κυρίως μικρομεσαίες για την έκδοση και διαβίβαση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο για συναλλαγές χονδρικής, καθώς και για συναλλαγές λιανικής που δεν υποχρεούνται σε χρήση ΦΗΜ.

Από κει και πέρα σχετικά με το κόστος που αναφέρατε, θα σας πω ότι το αρχικό κόστος υπαγωγής σε πάροχο υπηρεσιών ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων ή αναβάθμισης των υφιστάμενων προγραμμάτων διαχείρισης που χρησιμοποιούν οι οντότητες κατά περίπτωση αναμένεται να αντισταθμιστεί με τη μείωση του διαχειριστικού κόστους. Κατά συνέπεια, οι οντότητες θα ανταποκρίνονται άμεσα και με χαμηλότερο κόστος στις φορολογικές υποχρεώσεις.
Αναφορικά με το ολιγοπώλιο που αναφέρατε, αναφέρατε ότι δύο, τρεις επιχειρήσεις είναι το 70% με 80% της αγοράς. Δεν γνωρίζετε. Να σας ενημερώσω ότι έχουν αδειοδοτηθεί δεκαεννέα -όχι δύο, τρεις- πάροχοι υπηρεσιών ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων. Οι σχετικές αδειοδοτήσεις αναρτώνται στην επίσημη ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ με στόχο την καλύτερη πληροφόρηση ενδιαφερομένων. Άρα μπορείτε και εσείς ο ίδιος να ανατρέξετε και να τις βρείτε.
Κλείνοντας, όσον αφορά τις χαμηλές ταχύτητες του διαδικτύου -είπατε συγκεκριμένα για το Ηράκλειο- που συνεπάγονται καθυστερήσεις, παρατηρείται συχνά το φαινόμενο η ταχύτητα του διαδικτύου πράγματι να διαφέρει ανάλογα με την επιλογή του τηλεπικοινωνιακού παρόχου ανά περιοχή. Επομένως, η επιχείρηση μπορεί να επιλέξει τον κατάλληλο πάροχο με σκοπό τη βελτίωση της ταχύτητας και τη μείωση της καθυστέρησης στην έκδοση του παραστατικού. Είναι επομένως στην απόλυτη διακριτική της ευχέρεια. Σε κάθε περίπτωση όμως η χρήση του διαδικτύου με την ανταλλαγή των απαραίτητων στοιχείων κατά τη διαδικασία έκδοσης παραστατικού μέσω παρόχου ηλεκτρονικής τιμολόγησης είναι περιορισμένη και απολύτως απαραίτητη, συνδυάζοντας την ακεραιότητα με την εμπιστευτικότητα των δεδομένων και ταυτόχρονα την ενημέρωση την φορολογικής αρχής στη συγκεκριμένη συναλλαγή.