Ο υπερασπιστής της Αλβανίας Ολαφ Σολτς μιλάει για μεταρρυθμίσεις αλλά οι διεθνείς εκθέσεις τον διαψεύδουν

Στην προσπάθεια του να υπερασπιστεί την πολιτική απόφαση για την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας στην ΕΕ, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς μίλησε για εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις στις οποίες έχει προβεί η αλβανική κυβέρνηση. Ποιες είναι όμως οι μεταρρυθμίσεις αυτές;

Σύμφωνα με όλες τις επίσημες εκθέσεις, η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δικαιοσύνης και της ελευθερίας του τύπου, στην Αλβανία, συνεχίζει μέχρι και σήμερα να παραμένει προβληματική σε πολλά πεδία. Γεγονός που αναδεικνύεται τόσο από την έκθεση της Κομισιόν του 2022 για την Αλβανία, όσο και από την έκθεση του αμερικανικού State Department.

Οι εκθέσεις, παρότι οι ΗΠΑ και η Γερμανία είναι οι χώρες που πρωτοστατούν στην ένταξη της Αλβανίας, αναδεικνύουν πολλά προβληματικά σημεία. Στην έκθεση του State Department αναφέρεται ρητά πως η Αλβανία αντιμετωπίζει «σημαντικά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων», όπως: «προβλήματα με την ανεξαρτησία και την ακεραιότητα του δικαστικού συστήματος, έλλειψη ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και συνεχιζόμενη διαφθορά στην κυβέρνηση, στις αρχές επιβολής του νόμου και στα δημοτικά όργανα».

Επιπλέον, η έκθεση αναφέρεται σε διαφθορά κυβερνητικών αξιωματούχων και της αλβανικής αστυνομίας: «Η διαφθορά υπήρχε σε όλους τους κλάδους και τα επίπεδα της κυβέρνησης», «η διαφθορά της αστυνομίας παρέμεινε πρόβλημα. Μέχρι τον Αύγουστο η Υπηρεσία Εποπτείας της Αστυνομίας έλαβε 1.707 καταγγελίες ή ισχυρισμούς για διαφθορά της αστυνομίας.». Επιπρόσθετα, από τη διερεύνηση δημόσιων και ιδιωτικών συμβάσεων για μονάδες αποτέφρωσης αποβλήτων στις πόλεις Τίρανα, Ελμπασάν και Φιέρ φέρεται να διοχετεύτηκαν 271,5 εκατομμύρια δολάρια σε κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Παραγωγή ναρκωτικών 

Οι πολιτικές δυνάμεις που πιέζουν για την ένταξη της Αλβανίας στην ΕΕ, δεν παραβλέπουν μόνο την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και την ιδιαιτερότητα της αλβανικής οικονομίας και της αγροτικής παραγωγής- μεγάλο μέρος της οποίας αφορά στις χασισοκαλλιέργειες . Σύμφωνα με την «Παγκόσμια Έκθεση για τα Ναρκωτικά» του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών, η Αλβανία, παρότι μικρή χώρα, είναι έβδομη στην καλλιέργεια κάνναβης σε όλο τον κόσμο.

Την περασμένη χρονιά, άλλη μια έκθεση, του «Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών», ανέφερε ότι από το 2017, οι αλβανικές εγκληματικές οργανώσεις έχουν εξελιχθεί και επεκταθεί στη διανομή κοκαΐνης από τη Λατινική Αμερική στην Ευρώπη. Η κυβέρνηση Ράμα έδινε υποσχέσεις ότι η κατάσταση θα άλλαζε, αλλά χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα. Αυτό που έχει συμβεί είναι ότι νομιμοποίησε -απρόθυμα- την κάναβη για ιατρική χρήση, καθώς οι καλλιέργειες έφερναν έσοδα στην αλβανική (παρα)οικονομία, αλλά αυτά δεν συνέβαλλαν στη βιώσιμη ανάπτυξη της.

Η έκθεση της Κομισιόν για την Αλβανία το 2023 αναφέρει ότι «η διακίνηση ναρκωτικών είναι η πιο συνηθισμένη μορφή σοβαρού ποινικού αδικήματος στην Αλβανία» και πιο συγκεκριμένα «το 2022, η αστυνομία εντόπισε 2.956 αδικήματα που σχετίζονται με την καλλιέργεια, την παραγωγή, την πώληση και τη διακίνηση ναρκωτικών.»

Η εικόνα του αλβανικού Κοινοβουλίου, που πρόσφατα είδαμε όλοι, να καλύπτεται από καπνογόνα και η παρεμπόδιση από μπράβους βουλευτών της αντιπολίτευσης να εισέλθουν στην αίθουσα της Ολομέλειας, αποδεικνύει πως η Αλβανία έχει να διανύσει μεγάλη απόσταση μέχρι να γίνει μία ευρωπαϊκή δημοκρατία.

Η καταπιεσμένη ελληνική μειονότητα

Η Αλβανία του Ράμα παρουσιάζει ακόμα πολλά κοινά στοιχεία με εκείνη του Χότζα. Η κυβέρνηση του Έντι Ράμα, όχι μόνο δεν έχει κάνει εκείνα τα βήματα προόδου που απαιτούνται στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά συντηρεί μια πολύ αρνητική κατάσταση από το 1944.

Η «παράδοση» της καταπίεσης θεμελιωδών δικαιωμάτων συνεχίζεται μέχρι και σήμερα καταπατώντας πρωτίστως τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας. Το ζήτημα των ελληνικών περιουσιών στην Χειμάρρα, παρότι απλό αν υπήρχε βούληση, όχι μόνο δεν έχει επιλυθεί, αλλά πληθώρα καταγγελιών αναφέρουν πως η αλβανική δικαιοσύνη καθυστερεί την έκδοση αποφάσεων που αφορούν στις εν λόγω υποθέσεις, σκιαγραφώντας ωμή κυβερνητική παρέμβαση.

Επιπρόσθετα, δεν είναι λίγες οι αναφορές της ελληνικής μειονότητας για συνεχή καταπίεση από τις αλβανικές αρχές που αφορά στην ελληνική γλώσσα και τη θρησκεία. Την κατάσταση καθιστά ακόμα πιο δυσχερή η επίσημη αναγνώριση του αλβανικού κράτους, που θεωρεί «μειονοτική ζώνη», μόνο 99 χωριά, καθώς Έλληνες κατοικούν σε πολλά περισσότερα σημεία της Β. Ηπείρου, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της άσκησης των δικαιωμάτων των μειονοτήτων που αφορά στο δικαίωμα κατοχής περιουσίας και αυτοπροσδιορισμού.

Το «ΟΧΙ» της Ελλάδας

Την Τετάρτη (13.12), ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, παρευρέθηκε στο δείπνο εργασίας, στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ηγεσιών των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, όπου επανέλαβε την πάγια θέση της Ελλάδας στο ζήτημα της ένταξης της Αλβανίας στην Ε.Ε. σε συνάρτηση με την υπόθεση Μπελέρη.

Η στάση της Ελλάδας είναι υπέρ της ένταξης της Αλβανίας, αλλά ταυτόχρονα καθιστά σαφές πως δεν σκοπεύει να κάνει πίσω στην περίπτωση αυτή καθώς «η υπόθεση Μπελέρη είναι θέμα σεβασμού του κράτος δικαίου». Ως εκ τούτου, κυβερνητικές πηγές αναφέρουν πως η Ελλάδα δεν θα συναινέσει στην ενταξιακή διαδικασία της Αλβανίας ασκώντας βέτο, μέχρι η αλβανική πλευρά δώσει άδεια στον εκλεγμένο δήμαρχο Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρι, να ορκιστεί και να ασκήσει τα πολιτικά του δικαιώματα.

Μάριος Αϋφαντής