Ο Ρουμάνος του Μαξίμου που «ψαρεύει» και χρησιμοποιεί ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα για τις καμπάνιες της ΝΔ

Ο Ρουμάνος Lucian Despoiu θεωρείται ειδικός στη digital πολιτική επικοινωνία και εμφανίζεται ως ενορχηστρωτής επιτυχημένων πολιτικών εκστρατειών για πολιτικούς σε όλο τον κόσμο. Κατά τα λεγόμενά του έχει διεξάγει 25 πολιτικές καμπάνιες σε 15 χώρες, μέσω των δύο εταιρειών του, της Majoritas και της Kondiment. Ισχυρίζεται ότι έχει εργαστεί για πέντε προέδρους, εννέα πρωθυπουργούς, 20 κόμματα και διάφορους κρατικούς φορείς σε Ευρώπη, Αφρική, Ασία και Αμερική.

https://www.newsbomb.gr/bomber/apokalypseis/story/1391372/skandalo-majoritas-to-maksimou-xrisimopoiei-evaisthita-prosopika-mas-dedomena-gia-politikes-kampanies

Στις χώρες που έχει δραστηριοποιηθεί ο Lucian Despoiu συγκαταλέγει και την Ελλάδα και εμφανίζει ως πελάτη του τη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Ο Lucian Despoiu επικεφαλής της Majoritas

Οι business της Majoritas

Η προσωποποιημένη στόχευση ψηφοφόρων είναι αυτό που πουλά ο Ρουμάνος Lucian Despoiu. Το διαφημίζει άλλωστε στην ιστοσελίδα της εταιρείας του Majoritas, όπου αναφέρει : «όσο περισσότερα προφίλ δυνητικών ψηφοφόρων δημιουργούνται, τόσο πιο διαφορετικές και στοχευμένες γίνονται οι επικοινωνιακές προσπάθειες. Μέσω των αναλυτικών στοιχείων, μπορείτε να δοκιμάσετε βασικά μηνύματα σε ένα δείγμα κοινού, προκειμένου να προσαρμόσετε περαιτέρω τη στρατηγική σας και να μεγιστοποιήσετε τον αντίκτυπο».

Για παράδειγμα εάν σε κάποιον ψηφοφόρο άρεσε το ποδόσφαιρο και είχε σχολιάσει στο Facebook επανειλημμένα αγώνες ποδοσφαίρου ή ποδοσφαιριστές, αλγοριθμικά στον εν λόγω ψηφοφόρο στέλνονταν διαφημίσεις πολιτικών που τους έδειχναν να παρίστανται σε αθλητικά γεγονότα ή να εξασκούνται στο ποδόσφαιρο ή σε κάποιο άλλο σπορ. Έτσι, αυξάνονταν οι πιθανότητες οι εν λόγω πολιτικοί να καταστούν συμπαθείς στους ψηφοφόρους. Δηλαδή οι ψηφοφόροι χειραγωγούνταν.

Και η Majoritas προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποσαφηνίσει στην ιστοσελίδα της πως δεν κατέχει δεδομένα που συλλέγονται από το Google, το Facebook και το Twitter, ήτοι μέσα κοινωνικής δικτύωσης που μετά το σκάνδαλο της Cambridge Analytica έχουν θέσει περιορισμούς στην χρήση δεδομένων χρηστών για πολιτικές καμπάνιες.

Στη βάση αυτή αναφέρει πως η απόκτηση πρόσβασης σε νέα κανάλια διαδικτυακού μάρκετινγκ, που προσφέρονται από online publishers ιδιωτικών δικτύων, είναι ζωτικής σημασίας, καθώς ο εκάστοτε πολιτικός παράγοντας μπορεί να διατηρήσει την ιδιοκτησία των δεδομένων που δημιουργούνται από τους χρήστες (προφίλ) των εν λόγω πλατφορμών.

«Χρησιμοποιήστε την τεχνολογία για να μεγιστοποιήσετε τα αποτελέσματα από door-to-door εκστρατείες και να εντοπίσετε σίγουρους ψηφοφόρους, ψηφοφόρους που μπορείτε να προσελκύσετε, αλλά και ψηφοφόρους της αντιπολίτευσης», αναφέρει χαρακτηριστικά η Majoritas στην ιστοσελίδα της.

Η πλατφόρμα της Questia

Πως ο Lucian Despoiu και οι εταιρείες του Majoritas και Kondiment συλλέγουν δεδομένα χρηστών που αξιοποιούνται για πολιτική στόχευση; Με διάφορους τρόπους. Αν ανατρέξει κανείς σε δημοσιεύματα στο διαδίκτυο διαπιστώνει πως ο Ρουμάνος επιχειρηματίας κατηγορείται για εκτεταμένη χρήση δεδομένων χρηστών από μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ υπάρχουν και αναφορές που τον συσχετίζουν ακόμη και με χρήση των στοιχείων που είχε αποκτήσει η Cambridge Analytica από τη Facebook (σε εκλογές στην Αλβανία).

Μια ωστόσο πλατφόρμα με την οποία συνεργάζονται επίσημα η Majoritas και η Kondiment είναι εκείνη της ρουμανικής Questia, η οποία συστήνεται ως «διαδικτυακή κοινότητα της οποίας τα μέλη εκφράζουν τις απόψεις τους ελεύθερα και ειλικρινά» και η οποία «διεξάγει κοινωνιολογικές έρευνες και έρευνες αγοράς με τη βοήθεια των μελών της τα οποία ανταμείβει με πόντους και δωροεπιταγές για τις απαντήσεις τους».

Τι σχέση έχει ο Lucian Despoiu με την Questia; Άμεση. Επικεφαλής της Questia είναι ο Vlad Hatieganu, ο οποίος είναι managing partner της Majoritas Insights SRL Romania, συνεργάτης δηλαδή του Lucian Despoiu.

Γιατί αναφερόμαστε στην Questia; Διότι ο Lucian Despoiu και οι συνεργάτες του έχουν από το Μάρτιο του 2018 αναπτύξει στην Ελλάδα την πλατφόρμα Questia.gr και την αντίστοιχη σελίδα στο facebook, μέσω των οποίων αντλούν στοιχεία για τις έρευνες τους. Μάλιστα, προσελκύουν χρήστες χορηγώντας κουπόνια πληρωμής καυσίμων ύψους 250 ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο ήδη οι followers της «Questia Greece – Winning Opinions» στο Facebook ξεπερνούν τους 4.400!

«Δεν προωθούμε, ούτε πουλάμε κάποιο προϊόν. Ενδιαφερόμαστε πραγματικά για τις απόψεις σας οι οποίες μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τον κόσμο μας», αναφέρει χαρακτηριστικά η σελίδα της Questia Greece.

Αλλά ποιες είναι στην πραγματικότητα οι απόψεις που συλλέγει η Questia Greece από τους εγγεγραμμένους στην πλατφόρμα της χρήστες,;

Το δεύτερο ερωτηματολόγιο Ιανουαρίου 2023 που έστειλε στους εγγεγραμμένους χρήστες της η Questia είναι ενδεικτικό. Μεταξύ άλλων ρωτά τους χρήστες της πλατφόρμας για την γνωμοδότηση που εξέδωσε ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος για τους ελέγχους της ΑΔΑΕ, θέλοντας να διερευνήσει σε ποιο βαθμό οι χρήστες είναι ενήμεροι.

Σε χθεσινό ερωτηματολόγιο που έστειλε στους χρήστες της η Questia, βολιδοσκοπεί το πως βλέπουν οι πολίτες τον πιθανό αποκλεισμό του Ηλία Κασιδιάρη από τις επικείμενες εκλογές. «Πιστεύετε ότι πρέπει να αποκλειστεί με νόμο η συμμετοχή του Κόμματος ΕΛΛΗΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ (Κασιδιάρης) στις ερχόμενες εκλογές;», ανέφερε σε μια εκ των ερωτήσεων.

Αλλά και τα ερωτηματολόγια που έστειλε η πλατφόρμα στους χρήστες της προ ολίγων εβδομάδων δείχνουν την στόχευση των ερωτήσεων της Questia. «Πως αξιολογείτε συνολικά το έργο της κυβέρνησης τη χρονιά που πέρασε;». «Στις επερχόμενες εθνικές εκλογές ποιο είναι για εσάς το πιο επιθυμητό από τα ακόλουθα 4 επιθυμητά σενάρια;». «Ποιο πιστεύετε πως θα είναι το αποτέλεσμα των εκλογών με την απλή αναλογική;» «Αν το δίλλημα των εκλογών είναι Μητσοτάκης ή Τσίπρας και δεν υπάρχει άλλη επιλογή πως τοποθετείστε;».

Εκτός από ενδείξεις εκλογικών αποτελεσμάτων η Questia «μετρά» και την απήχηση πολιτικών συνθημάτων – μηνυμάτων. Ενδεικτικό είναι το ερώτημα που έθεσε ξανά στο ερωτηματολόγιο του Δεκεμβρίου: «Εν όψει των εκλογών το κεντρικό σύνθημα της Νέας Δημοκρατίας είναι σταθερότητα και του ΣΥΡΙΖΑ δικαιοσύνη. Ανεξάρτητα με την κομματική σας προτίμηση, ποιο από τα δύο θεωρείτε σημαντικότερο για τη χώρα;».

Ακόμη και θέματα επικαιρότητας όπως η υπόθεση της Εύας Καϊλή περιλαμβάνονται στις πολιτικές μετρήσεις της Questia.

Παράνομη συλλογή δεδομένων

Είναι η δραστηριότητα της Questia στην Ελλάδα παράνομη; Ναι από πολλές απόψεις. Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 5 του Νόμου 3603/2007, κάθε φορέας ή επιχείρηση δημοσκόπησης της ημεδαπής που αναλαμβάνει δημοσκοπήσεις ή κάθε άλλη έρευνα ή μέτρηση της κοινής γνώμης για λογαριασμό των φορέων του Δημοσίου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και των πολιτικών κομμάτων ή συνδυασμών, πρέπει να είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο Φορέων και Επιχειρήσεων Δημοσκοπήσεων του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Διαφορετικά οι δραστηριότητες του είναι παράνομες. 

Η Questia παρά την πενταετή της παρουσία στην Ελλάδα δεν γράφθηκε ποτέ στο Μητρώο Φορέων και Επιχειρήσεων Δημοσκοπήσεων του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.

Παρέχουν οι Ρουμάνοι απευθείας υπηρεσίες σε πολιτικά κόμματα; Οι συνδεδεμένες με την Questia ρουμανικές εταιρείες Majoritas και Kondiment παρέχουν υπηρεσίες στην Νέα Δημοκρατία. Άλλωστε η ίδια η Majoritas διαφήμιζε έως και τα μέσα του 2021 την παρουσία της στην Ελλάδα και το γεγονός ότι είχε επικουρήσει το κυβερνών κόμμα ώστε να κερδίσει τις εκλογές του 2019.