Ο φόρος στους πολυεθνικούς κολοσσούς διχάζει και τις δυο πλευρές του Ατλαντικού

Η περσινή συμφωνία του ΟΟΣΑ για το νέο πλαίσιο φορολόγησης των επιχειρήσεων δεν ήταν το τέλος της μάχης, γράφουν οι Financial Times. Το επόμενο μέτωπο είναι η μεταφορά της στους εθνικούς νόμους, μια διαδικασία πολιτικά καυτή τόσο στην Ευρώπη, όσο και στις ΗΠΑ.

Η παγκόσμια συμφωνία που υπογράφηκε τον Οκτώβριο περιέχει δύο «πυλώνες» — ο ένας υποχρεώνει τις μεγάλες πολυεθνικές να δηλώνουν κέρδη και να πληρώνουν περισσότερα στις χώρες όπου δραστηριοποιούνται και ο δεύτερος ορίζει έναν παγκόσμιο ελάχιστο πραγματικό συντελεστή εταιρικού φόρου 15%.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα τέλη της περασμένης χρονιάς παρουσίασε σχέδιο οδηγίας για την εφαρμογή του Πυλώνα 2, η οποία  θα χρειαστεί έγκριση από τις κυβερνήσεις και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Από την άλλη πλευρά, οι προτάσεις που θα θέσουν σε ισχύ τον Πυλώνα 1, θα προκύψουν μόνο μετά από μια πολυμερή σύμβαση που θα περιέχει τις λεπτομέρειες της ρύθμισης, η οποία αναμένεται από τον ΟΟΣΑ αυτό το καλοκαίρι.

Εναπόκειται στη Γαλλία, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, να προωθήσει τη διαδικασία. Το Παρίσι επιθυμεί να επιδείξει όσο το δυνατόν ταχύτερη πρόοδο στον ελάχιστο φόρο, καθώς ο Εμανουέλ Μακρόν διεκδικεί την επανεκλογή του τον Απρίλιο.

Οι υπουργοί Οικονομικών θα συζητήσουν σήμερα κατά τη διάρκεια του Ecofin στις Βρυξέλλες το θέμα και οι εξελίξεις δεν αρέσουν σε όλες τις χώρες. Ορισμένα κράτη μέλη – μεταξύ αυτών η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Εσθονία – θέλουν ταυτόχρονη εφαρμογή των δύο πυλώνων, αντί να προηγηθεί ο ένας.

Οι λόγοι ποικίλλουν, αλλά ένα κίνητρο είναι η διατήρηση της πίεσης στις ΗΠΑ να προχωρήσουν και στους δυο πυλώνες της συμφωνίας και όχι στον ένα. Η Εσθονία ήταν σε κάθε περίπτωση επιφυλακτική όσον αφορά τη διεθνή συμφωνία δεδομένων των ιδιαιτεροτήτων του φορολογικού της συστήματος. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, εν τω μεταξύ, έχει εκλογές αυτή την άνοιξη, και έτσι αυξημένη διάθεση για μάχες με τις Βρυξέλλες.

Η γαλλική προεδρία και η Κομισιόν αντιτίθενται στην ιδέα να εξαρτηθεί η εφαρμογή του ενός πυλώνα από τον άλλο. «Σκοπεύουμε να προχωρήσουμε και στους δύο πυλώνες όσο το δυνατόν γρηγορότερα», είπε ένας αξιωματούχος της ΕΕ, ο οποίος προειδοποίησε ότι το φρενάρισμα του Πυλώνα 1 θα έθετε σε κίνδυνο τα σχέδια για εφαρμογή του έως το 2023. 

Ενώ ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ δηλώνουν αισιοδοξία για την παράλληλη διαδικασία στις ΗΠΑ, οι προοπτικές εκεί είναι όλο και πιο ζοφερές. Ο ελάχιστος φόρος περιλαμβάνεται στο νομοθετικό πακέτο Build Back Better που τορπιλίστηκε στα τέλη του περασμένου έτους. Και ο Πυλώνας 1 εκτιμάται ότι θα αντιμετωπίσει δυσκολίες, καθώς οι ενδιάμεσες εκλογές πλησιάζουν.