«Ο επιχειρηματικός κόσμος θέλει πράξεις»

Κατ’ αρχάς, θα ήθελα την άποψή σας για τις έως τώρα επιδόσεις της κυβέρνησης στο χώρο της οικονομίας…

Η οικονομία, που ούτως ή άλλως αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα, αλλά είχε δείξει πως άρχιζε να πατάει σιγά-σιγά στα πόδια της, δεν χρειαζόταν καμία από τις τρεις φετινές εκλογικές αναμετρήσεις που προκάλεσε ο ΣΥΡΙΖΑ. Το αντίθετο μάλιστα. Όλα όσα έγιναν είχαν επώδυνες συνέπειες, τις οποίες προσωπικά είχα προβλέψει πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου, ενημερώνοντας μάλιστα τον σημερινό πρωθυπουργό με επιστολή μου. Το κλίμα της παρατεταμένης και έντονης πολιτικής αβεβαιότητας οδήγησε την οικονομία στην ύφεση, αύξησε την ανεργία και προκάλεσε τεράστιες ζημιές στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας. Επιπλέον, θα έλεγα ότι δεν έχω δει –μέχρι σήμερα τουλάχιστον– να υλοποιείται καμία από τις βαρύγδουπες προεκλογικές υποσχέσεις για καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, για πάταξη της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής, για χτύπημα στο λαθρεμπόριο των καυσίμων και των τσιγάρων, για προσέλκυση νέων επενδύσεων, για την ανάπτυξη παράλληλου αναπτυξιακού προγράμματος και τόσα άλλα. Συμπερασματικά θα έλεγα ότι η χώρα βρίσκεται σήμερα σε πολύ χειρότερη θέση σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2014 και επίσης ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αποδείχθηκε ανέτοιμη να χειριστεί τα καυτά προβλήματα του τόπου. Ακόμη και σήμερα, σε πολλούς κρίσιμους τομείς, οι υπεύθυνοι κυβερνητικοί παράγοντες, αντί να εφαρμόζουν λύσεις, αναζητούν προτάσεις και απλά καθυστερούν μέχρις ότου δουν τι μπορούν να κάνουν. Αλλά φοβάμαι ότι πολλοί από αυτούς δεν μπορούν να κάνουν τίποτε.

Πώς κρίνετε τον προϋπολογισμό του 2016 που ψηφίστηκε από τη Βουλή πριν από μερικές ημέρες;

Είναι προϋπολογισμός φόρων, φόρων και φόρων, που αναμφίβολα θα αδυνατίσουν κι άλλο το πορτοφόλι των νοικοκυριών. Αν σε αυτό προστεθεί το ότι απουσιάζουν οι αναπτυξιακές κινήσεις και πρωτοβουλίες, τότε αναμφίβολα πέφτει στον ιδιωτικό τομέα ένα επιπρόσθετο βάρος, προκειμένου να σηκώσει για μια ακόμη χρονιά την οικονομία στην πλάτη του. Αυτό όμως θα γίνει με μεγαλύτερες θυσίες. Πολλές επιχειρήσεις δεν θα αντέξουν, η ανεργία θα αυξηθεί, οι αποδοχές των εργαζομένων θα περικοπούν και ακόμη πιο πολλοί νέοι μας θα μεταναστεύσουν στο εξωτερικό. Επίσης, όλα αυτά γίνονται σε ένα ευρύτερα επικίνδυνο περιβάλλον, που ξεκινάει από τις διεθνείς γεωπολιτικές εξελίξεις και φτάνει στην πρόσθετη αβεβαιότητα λόγω των νέων καθυστερήσεων που παρατηρούνται στις συζητήσεις της κυβέρνησης με την τρόικα.

Ως επιχειρηματίας και άνθρωπος της αγοράς, πώς κρίνετε τις κατά καιρούς εξαγγελίες της κυβέρνησης περί αναπτυξιακής πολιτικής στη χώρα;

Οι επιχειρηματίες έχουν ακούσει πολλές φορές κατά το παρελθόν «μεγάλα και κούφια λόγια», οπότε τα έχουν βαρεθεί. Ο επιχειρηματικός κόσμος θέλει πράξεις. Κάποιες από τις εξαγγελίες δείχνουν να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο ελάχιστοι τις πιστεύουν. Αντίθετα, ακούν πως θα αυξηθούν κι άλλο οι ήδη υπέρογκες εργοδοτικές εισφορές, ακούν διαρροές για νέους φόρους, αναδρομικούς και μη, επί παντός επιστητού. Πρόσφατα άλλωστε είχαμε αυξήσεις στον ΦΠΑ και αποφάσεις για φοροεπιδρομή στους δύο κλάδους που θα έπρεπε να στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις προκειμένου να έρθει η ανάπτυξη: τον τουριστικό και τον αγροτικό.

Θεωρείτε ότι μπορεί να συνδυαστεί η ανάπτυξη με τη φορολογική πολιτική που η κυβέρνηση φαίνεται να επιδιώκει να εφαρμόσει;

Έχω γράψει πολλές φορές ότι χρειάζεται μια πολύ πιο έξυπνη και επιθετική φορολογική πολιτική για να προσελκύσεις επενδύσεις, για να γίνει η Ελλάδα κέντρο διεθνών υπηρεσιών, για να αποτελέσουμε χώρα διαμονής πλούσιων ατόμων απ’ όλο τον κόσμο, για να φέρουν τα πανεπιστήμιά μας φοιτητές από το εξωτερικό και τόσα άλλα. Καμία από τις προτάσεις μου δεν έχει υιοθετηθεί από την κυβέρνηση, τουλάχιστον στην παρούσα φάση. Ακόμη όμως και κάτω από αυτές τις συνθήκες, μπορούν να προσελκυστούν κάποιες επενδύσεις από το εξωτερικό, κυρίως σε δραστηριότητες που απευθύνονται σε καταναλωτές του εξωτερικού (π.χ. εξαγωγικές επιχειρήσεις, τουρισμός). Θα πρέπει όμως να λέμε αλήθειες: Όσο πιο αδύναμα είναι τα δημοσιονομικά μας δεδομένα και όσο εντονότερη η ανασφάλεια στην οικονομία μας, με τόσο χειρότερους όρους θα έρχονται οι επενδύσεις από το εξωτερικό.

Ποιο το σχόλιό σας για την ανακεφαλαιοποίηση των «συστημικών» τραπεζών της χώρας; Μπορούμε να περιμένουμε σύντομα διάθεση κεφαλαίων στην αγορά;

Το ζήτημα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των όσων έλεγα πιο πριν. Αν η οικονομία βάδιζε ομαλά μέσα στο 2015, οι τράπεζες δεν θα είχαν ανάγκη νέα κεφάλαια και μάλιστα το ελληνικό Δημόσιο θα είχε πιθανόν τη δυνατότητα να ανακτήσει ένα σημαντικό μέρος των χρημάτων που είχε δώσει παλαιότερα μέσα από τη διαδικασία άσκησης των warrants. Αντί γι’ αυτό, η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης μας ανάγκασε να διαθέσουμε τις νέες μετοχές των τραπεζών έναντι πινακίου φακής και η κυβέρνηση να χάσει πάνω από 10 δισ. ευρώ. Για την ακρίβεια, ενδεχομένως ένα πινάκιο φακής να αξίζει πάνω από 1 λεπτό, ή πάνω από 0,3 λεπτά του ευρώ, με τα οποία αποτιμήθηκαν οι νέες μετοχές των τραπεζών. Η ουσία είναι πως το ελληνικό Δημόσιο αλλά και εκατοντάδες χιλιάδες επενδυτές από Ελλάδα και εξωτερικό είδαν τις περιουσίες τους να ισοπεδώνονται.

Θα ήθελα και την άποψή σας συνολικά για τη συμφωνία του καλοκαιριού μεταξύ της κυβέρνησης και των εταίρων και δανειστών της χώρας…

Επρόκειτο για αναγκαίο κακό. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ πίστεψε εσφαλμένα ότι φτάνοντας τη διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους στο «και πέντε» θα κέρδιζε περισσότερα. Ήταν μια στρατηγική που ήταν απολύτως εσφαλμένη σε όλα τα σημεία της και σε όλες τις παραδοχές της. Το λάθος σκεπτικό ήταν τόσο προφανές, που ακόμη και τα παιδιά του «Ράδιο Αρβύλα» είχαν προδιαγράψει το τέλος της υπόθεσης σε μια εκπομπή που είχαν κάνει τον Μάιο. Η ουσία είναι πως, πρώτον, αντί να εκβιαστούν οι Ευρωπαίοι εκβιαστήκαμε εμείς και, δεύτερον, στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα είχαμε καταφέρει ένα γερό πλήγμα στην οικονομία μας.

Τελικά, μετά από σχεδόν επτά χρόνια κρίσης, υπάρχει τρόπος να ανακάμψει η οικονομία της χώρας;

Η οικονομία δεν θα μπορέσει να ανακάμψει ουσιαστικά αν δεν αλλάξουμε νοοτροπία. Πρώτα, θα πρέπει να πάμε σε μια γρήγορη συμφωνία με τους Ευρωπαίους, προκειμένου να εκλείψει η αβεβαιότητα. Και στη συνέχεια θα πρέπει να βάλουμε κάτω την κοινή λογική: Η κυβέρνηση να τοποθετήσει τους κατάλληλους ανθρώπους στις κατάλληλες θέσεις. Οι πολιτικοί να αφήσουν τις μικροκομματικές σκοπιμότητες, να πουν τις δύσκολες αλήθειες στον κόσμο και να νοιαστούν για τα προβλήματά του. Και από κει και πέρα να δουλέψουμε όλοι μας, από τον πρωθυπουργό έως τον «τελευταίο πολίτη», προκειμένου να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.

Αναδημοσίευση από τη www.free-sunday.gr