New York Times : Από τις ράβδους χρυσού, το κρέας χαλάλ και τα πολυτελή αμάξια… στο σκάνδαλο Μενέντεζ

Αντιμέτωποι με κατηγορίες διαφθοράς και δωροδοκίας βρίσκονται ο Ρόμπερτ Μενέντεζ και η σύζυγος του Ναντίν Αρσλάνιαν. Στην ουσία, οι ομοσπονδιακοί εισαγγελείς κατηγόρησαν το ζευγάρι, ότι δέχθηκαν δωροδοκίες με αντάλλαγμα συγκεκριμένες ενέργειες από την πλευρά του γερουσιαστή.

Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, όλα ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2018, όταν ο γερουσιαστής είχε μόλις πετύχει μία τεράστια νομική νίκη. Με απόφαση των ενόρκων, η δίκη του για κατηγορίες περί δωροδοκίας είχαν λήξει και δεν θα επιβαρυνόταν με ποινική δίωξη, πράγμα που τον άφηνε να τρέξει ακόμα μία εκστρατεία επανεκλογής του στο Νιου Τζέρσεϊ.

Όταν η γυναίκα του τον σύστησε στον Ουάελ Χάνα

Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο ίδιος είχε αρχίσει να βγαίνει με τη Ναντίν Αρσλάνιαν. Η μετέπειτα σύζυγος του, τον σύστησε γρήγορα σε έναν από τους παλιούς της φίλους: τον Ουάελ Χάνα, έναν Αιγυπτιώτη Αμερικανό επιχειρηματία στο Νιου Τζέρσεϊ. Η ίδια ήταν πρόθυμη να συνδέσει τον σύζυγο της με τις υψηλού επιπέδου διασυνδέσεις του κ. Χάνα στην αιγυπτιακή κυβέρνηση.

Αυτό που εκτυλίχθηκε τα επόμενα τέσσερα χρόνια είναι αυτό που οι εισαγγελείς περιέγραψαν την Παρασκευή ως ένα εκτεταμένο σχέδιο διαφθοράς που θα συμπαρασύρει τη βιομηχανία κρέατος halal, την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια προς την Αίγυπτο και τον διορισμό ενός κορυφαίου αξιωματούχου της αστυνομίας του Νιου Τζέρσεϊ.

Η έρευνα του FBI

Οι εισαγγελείς κατηγόρησαν τον κ. Μενέντεζ  ότι έκανε κατάχρηση της εξουσίας του για να επηρεάσει τις πωλήσεις όπλων στην Αίγυπτο και να προσπαθήσει να παρέμβει σε ποινικές έρευνες για το δίκτυο επιχειρηματικών συνεργατών του κ. Χάνα. Μια έρευνα του F.B.I. πέρυσι στο σπίτι του ζευγαριού στο Νιου Τζέρσεϊ αποκάλυψε μερικούς από τους καρπούς του σχεδίου τους, δήλωσαν οι εισαγγελείς.

Οι ομοσπονδιακοί πράκτορες βρήκαν περισσότερα από 480.000 δολάρια σε μετρητά, μέσα σε φακέλους και στις τσέπες σακακιών που είχαν κεντημένο το όνομα του γερουσιαστή. Μέσα στο σπίτι υπήρχαν ράβδοι χρυσού αξίας άνω των 100.000 δολαρίων, μερικές από τις οποίες είχαν μοναδικούς σειριακούς αριθμούς που οδηγούσαν στον κ. Χάνα. Στο γκαράζ βρισκόταν ένα γυαλιστερό κάμπριο Mercedes-Benz.

Οι δωροδοκίες

Η κα Μενέντεζ, 56 ετών, συχνά πίεζε τους συνεργάτες της για περισσότερες πληρωμές δωροδοκιών, είπαν οι εισαγγελείς, και δεν δίσταζε να πανηγυρίζει για την επιρροή του συζύγου της, στέλνοντας μια φορά ένα άρθρο ειδήσεων στον κ. Χάνα σχετικά με στρατιωτικές πωλήσεις 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Αίγυπτο και γράφοντας: «Ο Μπομπ έπρεπε να υπογράψει γι’ αυτό.»

Οι συνεργάτες γύρω από τον κ. Χάνα έδειχναν να βρίσκουν όλο και περισσότερους τρόπους για να αποσπάσουν ό,τι χρειάζονταν από τον κ. Μενέντεζ, αρκεί να μπορούσαν να δώσουν μετρητά. Οι δωροδοκίες περιλάμβαναν ακόμη και δύο μηχανήματα γυμναστικής και έναν καθαριστή αέρα που παραδόθηκαν στο σπίτι του Μενέντεζ, σύμφωνα με τους εισαγγελείς.

Το αντάλλαγμα για πωλήσεις στρατιωτικού εξοπλισμού στην Αίγυπτο

Ο κ. Χάνα συμφώνησε να βάλει την κα Μενέντεζ στη μισθοδοσία της εταιρείας του με κρέας χαλάλ, αν ο κ. Μενέντεζ μπορούσε να υποσχεθεί ότι θα βοηθούσε να διευκολύνει περισσότερες πωλήσεις στρατιωτικού εξοπλισμού στην Αίγυπτο, δήλωσαν οι εισαγγελείς.

Εκείνη την εποχή, το ζήτημα αποτελούσε υψηλή προτεραιότητα για την αιγυπτιακή κυβέρνηση, επειδή το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών είχε παρακρατήσει κάποια στρατιωτική βοήθεια μέχρι η χώρα να επιδείξει βελτιώσεις όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ως μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας -και σύντομα πρόεδρος-, ο κ. Μενέντεζ ασκούσε σημαντική επιρροή στο ύψος της στρατιωτικής βοήθειας που παρείχαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στην Αίγυπτο και σε άλλες χώρες.

Μοιράστηκε απόρρητες πληροφορίες από το ΥΠΕΞ

Ο κ. Μενέντεζ μοιράστηκε ευαίσθητες πληροφορίες από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σχετικά με τον αριθμό και τις εθνικότητες των ανθρώπων που εργάζονταν στην πρεσβεία των ΗΠΑ στο Κάιρο με τη φίλη του, η οποία τις διαβίβασε στον κ. Χάνα, ο οποίος τις προώθησε σε έναν Αιγύπτιο κυβερνητικό αξιωματούχο, δήλωσαν οι εισαγγελείς. Ο κ. Μενέντεζ συμφώνησε επίσης να υπογράψει μια επιστολή από έναν Αιγύπτιο αξιωματούχο, ο οποίος επιθυμούσε να παροτρύνει την αμερικανική Γερουσία για περισσότερη στρατιωτική βοήθεια προς την Αίγυπτο.

Τον Ιούλιο του 2018, μετά από συναντήσεις του κ. Μενέντεζ με Αιγύπτιους αξιωματούχους, έστειλε μήνυμα στην κ. Μενέντεζ για να πει στον κ. Χάνα ότι επρόκειτο να υπογράψει την πώληση όπλων πολλών εκατομμυρίων δολαρίων στην Αίγυπτο. Η κ. Menendez προώθησε το μήνυμα στον κ. Hana, ο οποίος το έστειλε σε δύο Αιγύπτιους αξιωματούχους, ο ένας εκ των οποίων απάντησε με ένα emoji με τον αντίχειρα προς τα πάνω.

Το αντάλλαγμα για την Mercedes

Στην συνέχεια, ο κ. Hana και ο συνεργάτης του, Jose Uribe, εντόπισαν μία νέα ευκαιρία για να χρησιμοποιήσουν τον κ. Menendez, δήλωσαν οι εισαγγελείς. Γνώριζαν ότι η κ. Menendez είχε πρόσφατα εμπλακεί σε αυτοκινητιστικό ατύχημα και χρειαζόταν ένα αυτοκίνητο, οπότε προσφέρθηκαν να αγοράσουν στο ζευγάρι μια καινούργια Mercedes-Benz C-300 Cabrio, αξίας άνω των 60.000 δολαρίων. Σε αντάλλαγμα, ζήτησαν από τον κ. Μενέντεζ να παρέμβει σε μια εν εξελίξει δίωξη και ποινική έρευνα που αφορούσε επιχειρηματικούς συνεργάτες του κ. Ουρίμπε. Ο κ. Uribe, 56 ετών, ο οποίος εργαζόταν στον κλάδο των φορτηγών και των ασφαλειών, είχε καταδικαστεί στο παρελθόν για απάτη.

Στις αρχές του 2019, ο κ. Μενέντεζ επικοινώνησε με έναν ανώτερο εισαγγελέα στο γραφείο του γενικού εισαγγελέα του Νιου Τζέρσεϊ που επέβλεπε τις υποθέσεις και τον πίεσε να τις επιλύσει ευνοϊκά για τους κατηγορούμενους, αναφέρεται στο κατηγορητήριο. Ο εισαγγελέας δεν συμφώνησε να παρέμβει, αλλά μία από τις υποθέσεις κατέληξε τελικά σε συμφωνία ομολογίας χωρίς ποινή φυλάκισης. Στην άλλη, δεν απαγγέλθηκαν ποτέ κατηγορίες.

Λίγες ημέρες αφότου ο κ. Μενέντεζ τηλεφώνησε στον εισαγγελέα, η κ. Μενέντεζ έστειλε μήνυμα στον κ. Χάνα: «Όλα είναι ΥΠΕΡΟΧΑ! Είμαι τόσο ενθουσιασμένη που θα πάρω αυτοκίνητο την επόμενη εβδομάδα.» Συνάντησε τον κ. Ουρίμπε στο πάρκινγκ ενός εστιατορίου, όπου της έδωσε περίπου 15.000 δολάρια σε μετρητά, και κατέβαλε την επόμενη ημέρα την προκαταβολή για τη νέα της Mercedes.

Η ρήξη μεταξύ του κ. Χάνα και των Μενέντεζ

Αλλά περίπου εκείνη την εποχή, προέκυψε ένα πρόβλημα. Η εταιρεία κρέατος halal του κ. Hana, IS EG Halal Certified Inc., είχε ελάχιστα έως καθόλου έσοδα. Η κ. Menendez, η οποία, σύμφωνα με τους εισαγγελείς, είχε αναλάβει εκεί μια δουλειά χωρίς πολλά καθήκοντα, άρχισε να παραπονιέται στους επιχειρηματικούς συνεργάτες του κ. Hana ότι δεν πληρωνόταν. Έστειλε μήνυμα στον κ. Menendez για το πόσο αναστατωμένη ήταν για τις αθετημένες υποσχέσεις του κ. Hana.

Μια σημαντική ρήξη ήρθε την άνοιξη του 2019. Η αιγυπτιακή κυβέρνηση έδωσε στην εταιρεία του κ. Χάνα το μονοπώλιο της πιστοποίησης των αμερικανικών εξαγωγών τροφίμων στην Αίγυπτο ως συμβατών με τα πρότυπα halal, σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο. Η εταιρεία του κ. Χάνα, παρά το όνομά της, δεν είχε καμία εμπειρία με την πιστοποίηση halal.

Την επομένη που ένας Αιγύπτιος αξιωματούχος ενημέρωσε τον κ. Χάνα ότι η εταιρεία του πιθανότατα θα γινόταν ο μοναδικός πιστοποιητής χαλάλ για τις αμερικανικές εισαγωγές, η κ. Μενέντεζ έστειλε μήνυμα στον γερουσιαστή: «Φαίνεται ότι το halal πέρασε. Μπορεί να είναι ένα φανταστικό 2019 σε όλη τη διαδρομή». Το κατηγορητήριο δεν αναφέρει αν ο κ. Μενέντεζ χρησιμοποίησε τη θέση του για να επηρεάσει την απόφαση της Αιγύπτου.

Πώς ο Μενέντεζ έβαλε τέλος στην διαμάχη για το μονοπώλιο του κ. Χάνα

Λίγο αργότερα, η κ. Μενέντεζ δημιούργησε μια εταιρεία συμβούλων, την Strategic International Business Consultants LLC, η οποία, σύμφωνα με τους εισαγγελείς, χρησιμοποιήθηκε για να λάβει δεκάδες χιλιάδες δολάρια σε πληρωμές δωροδοκιών.

Το μονοπώλιο του κ. Hana, ωστόσο, αύξησε το κόστος για ορισμένους προμηθευτές κρέατος των ΗΠΑ, γεγονός που δεν διέφυγε της προσοχής του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ. Την άνοιξη του 2019, αξιωματούχοι του U.S.D.A. ζήτησαν από την Αίγυπτο να επανεξετάσει τα μονοπωλιακά δικαιώματα για την πιστοποίηση halal, τα οποία είχαν προηγουμένως παραχωρηθεί σε κάποιες εταιρείες.

Κατόπιν αιτήματος του κ. Χάνα, ο κ. Μενέντεζ τηλεφώνησε σε υψηλόβαθμο αξιωματούχο του U.S.D.A. και τους ζήτησε να σταματήσουν να αντιτίθενται στο μονοπώλιο, δήλωσαν οι εισαγγελείς. Ο αξιωματούχος δεν συναίνεσε στις απαιτήσεις του κ. Menendez, αλλά ο κ. Hana εξακολουθούσε να διατηρεί τον αποκλειστικό έλεγχο της αιγυπτιακής πιστοποίησης.

Πλήρωσαν το δάνειο της Μενέντεζ – Άρχισαν να διαγράφουν τα email

Δύο μήνες αργότερα, δήλωσαν οι εισαγγελείς, ο κ. Χάνα χρησιμοποίησε την εταιρεία του χαλάλ για να πληρώσει περίπου 23.000 δολάρια στην κ. Μενέντεζ για να τη βοηθήσει να παραμείνει ενήμερη για το στεγαστικό της δάνειο, ενώ βρισκόταν σε διαδικασία κατάσχεσης.

Παρόλα αυτά, υπέθεσαν οι εισαγγελείς, η κ. Μενέντεζ ένιωθε ότι της άξιζαν περισσότερα χρήματα για όλη τη βοήθεια που έδινε ο φίλος της στον κ. Χάνα, ειδικά αφού ο γερουσιαστής είχε συμφωνήσει να συναντηθεί με ορισμένους ανώτερους Αιγύπτιους αξιωματούχους. Έστειλε μήνυμα στον κ. Μενέντεζ: «Είμαι τόσο πολύ αναστατωμένη».

Ήθελε να παραπονεθεί σε έναν από τους επιχειρηματικούς συνεργάτες του κ. Χάνα, αλλά ο κ. Μενέντεζ την προειδοποίησε: «Όχι, δεν πρέπει να στέλνετε μηνύματα ή email». Αντ’ αυτού, τηλεφώνησε. Την επόμενη μέρα, η εταιρεία halal του κ. Hana έστελνε 10.000 δολάρια στην εταιρεία συμβούλων της. Καθώς το σχέδιό τους επεκτεινόταν, είπαν οι εισαγγελείς, διέγραφαν όλο και περισσότερα κείμενα και μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Γιατί ο Μενέντεζ πρότεινε τον Σέλιντζερ για εισαγγελέα

Λίγους μήνες μετά τον γάμο του ζευγαριού, τον Οκτώβριο του 2020, ο κ. Μενέντεζ συναντήθηκε με τον Φίλιπ Σέλινγκερ, έναν πιθανό υποψήφιο για την θέση του εισαγγελέα του Νιου Τζέρσεϊ, τον κορυφαίο ομοσπονδιακό εισαγγελέα της πολιτείας.

Αυτή τη φορά, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο κ. Μενέντεζ εκτελούσε το δικό του μέρος μιας άλλης διεφθαρμένης συμφωνίας. Στη συνάντηση, ο κ. Μενέντεζ επέκρινε την εν εξελίξει υπόθεση εναντίον του Φρεντ Ντάιμπες, στον οποίο απαγγέλθηκαν κατηγορίες το 2018 από ομοσπονδιακούς εισαγγελείς στο Νιου Τζέρσεϊ. Έτυχε επίσης να είναι επιχειρηματικός συνεργάτης του κ. Χάνα και μακροχρόνιος χρηματοδότης του κ. Μενέντεζ.

Όταν ο κ. Σέλινγκερ είπε ότι ίσως θα έπρεπε να αυτοεξαιρεθεί από την έρευνα ούτως ή άλλως λόγω προηγούμενης σύγκρουσης συμφερόντων, ο κ. Μενέντεζ είπε ότι δεν θα τον πρότεινε για εισαγγελέα της πολιτείας, σύμφωνα με το κατηγορητήριο. Τελικά, ο κ. Μενέντεζ πρότεινε τον κ. Σέλιντζερ για εισαγγελέα, πιστεύοντας ότι θα μπορούσε να επηρεάσει την έρευνα αν ο κ. Σέλιντζερ κατείχε αυτή τη θέση, ανέφεραν οι εισαγγελείς. Το κατηγορητήριο δεν αναφέρει γιατί ο κ. Μενέντεζ το πίστευε αυτό.

Τα τηλεφωνήματα του Μενέντεζ στον εισαγγελέα

Στις αρχές του 2022, ο κ. Μενέντεζ έκανε δύο τηλεφωνήματα στον ομοσπονδιακό εισαγγελέα που επέβλεπε την υπόθεση του κ. Ντάιμπες. Λίγα λεπτά μετά το δεύτερο τηλεφώνημα, ο κ. Μενέντεζ κάλεσε απευθείας τον κ. Daibes.

Δύο μήνες αργότερα, η κ. Menendez έφαγε μεσημεριανό γεύμα με τον κ. Daibes και του έστειλε μήνυμα μετά: «ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ Fred», με ένα σωρό emojis. Την επόμενη ημέρα, η κ. Menendez συναντήθηκε με έναν κοσμηματοπώλη που ήταν φίλος του κ. Daibes και πούλησε στον κοσμηματοπώλη δύο ράβδους χρυσού που οι εισαγγελείς πιστεύουν ότι ανήκαν προηγουμένως στον κ. Daibes, αξίας περίπου 120.000 δολαρίων εκείνη την εποχή.

Παρόλα αυτά, ο εισαγγελέας του Νιου Τζέρσεϊ δεν υπέκυψε στην πίεση των Μενέντεζ, σύμφωνα με το κατηγορητήριο. Στην συνέχεια, ο κ. Daibes δήλωσε ένοχος τον Απρίλιο του 2022.