Μάργαρης (ΑΔΜΗΕ): 3+1 παράγοντες που δεν μπορούν να ελεγχθούν στην ανάπτυξη του δικτύου

Η ανάπτυξη του δικτύου της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα είναι μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) καθώς ο ρυθμός ανάπτυξής του εξαρτάται από παράγοντες που συχνά δεν μπορούν να ελεγχθούν και να εκτιμηθούν, δήλωσε μεταξύ άλλων ο Ιωάννης Μάργαρης, αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ σε εκδήλωση την Τετάρτη (εκδήλωση της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρίας Αιολικής Ενέργειας σε συνεργασία με το Wind Europe).

Ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ, Ιωάννης Μάργαρης μιλώντας στο πάνελ συζήτησης για την διαχείριση των αδειοδοτήσεων σύνδεσης, ανέφερε δύο σημαντικές προκλήσεις:

• Πρώτον, την πολύ γρήγορη επέκταση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας τα τελευταία χρόνια που οδήγησε σε ποσοστό διείσδυσης των ΑΠΕ 60%, «ένα πραγματικά υψηλό νούμερο, το οποίο κανείς δεν περίμενε» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά με τη νέα πραγματικότητα να φέρνει νέα δεδομένα και να ανατρέπει τους μέχρι τότε γνωστούς κανόνες.
• Δεύτερον, τον ρυθμό ανάπτυξης του δικτύου που σημαίνει την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας, ώστε να συνδεθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι γίνονται μιας και τα αιτήματα σύνδεσης είναι πολλά.

«Αυτή τη στιγμή έχουν τεθεί σε λειτουργία έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 15 GW, τα μισά από τα οποία είναι στο επίπεδο διανομής και τα άλλα μισά σχεδόν στο επίπεδο μεταφοράς», εξήγησε ο κ. Μάργαρης, άρα τα μισά τα διαχειρίζονται ο ΔΕΔΔΗΕ και τα υπόλοιπα ο ΑΔΜΗΕ.

Ανάπτυξη δικτύου

Ο ρυθμός ανάπτυξης του δικτύου είναι κρίσιμος, ανέφερε με τις επενδύσεις για την κατασκευή του δικτύου να φαίνεται ότι αυξάνονται χωρίς όμως να καλύπτουν επαρκώς το κενό.

Συγκεκριμένα, σημείωσε πως πλέον υπάρχουν επενδύσεις ύψους 700 εκατ. ευρώ ανά έτος για την επέκταση του συστήματος μεταφοράς σε αντίθεση με το 2017, το έτος έναρξης λειτουργίας του ΑΔΜΗΕ, όπου οι σχετικές επενδύσεις ήταν στα 70 εκατ. Ευρώ. «Αυτό δεν φτάνει, όμως», τόνισε.

Ο ρυθμός της επέκτασης του συστήματος μεταφοράς δεν εξαρτάται μόνο από την κατασκευαστική ικανότητα, και δη τη χωρητικότητα του δικτύου. Μεγάλο μέρος εξαρτάται και από την διαδικασία αδειοδότησης της σύνδεσης ενός έργου στο σύστημα, που όπως είπε ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ, είναι συχνά και το πιο δύσκολο κομμάτι στο δίκτυο μεταφοράς.

Τέλος, το ανθρώπινο δυναμικό είναι ένας ακόμα κρίσιμος παράγοντας για την ανάπτυξη του δικτύου, αφού απαιτούνται εξειδικευμένοι κατασκευαστές του δικτύου και λειτουργούς του. Ένα πρόβλημα, το οποίο, όπως επισημάνθηκε στη συζήτηση, είναι σχεδόν πανευρωπαϊκό με τα νούμερα να είναι παρόμοια σε πολλές χώρες της ΕΕ, σύμφωνα με τις ομιλίες των παρευρισκομένων.

«Αυτά τρία πράγματα που δεν μπορούν να ελεγχθούν από κανέναν», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μάργαρης.

Ένας ακόμα παράγοντας, είναι και η αυξημένη όρεξη για περισσότερη ανανεώσιμη ενέργεια, η οποία είναι πολύ υψηλή στην Ελλάδα.

«Πολλοί επενδυτές τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό είναι πρόθυμοι να επενδύσουν σε ανανεώσιμη ενέργεια στην Ελλάδα και αυτό οφείλεται στην επιτυχία του προηγούμενου έτους που καταφέραμε να διασυνδέσουμε αρκετά GW ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο σύστημα τόσο σε επίπεδο μεταφοράς όσο και σε επίπεδο διανομής», δήλωσε.

Όμως, αυτή η μεγάλη όρεξη για σύνδεση οδήγησε στην κράτηση της δυναμικότητας (reserved capacity) στο δίκτυο ως το 2032-3, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο κ. Μάργαρης.

Το ζήτημα του overbooking

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, συχνά αναφέρθηκε στον μεγάλο αριθμό αιτημάτων σύνδεσης στο δίκτυο.

«Υπάρχουν έργα τα οποία ζητούν άδεια σύνδεσης και δεν μπορούν να συνδεθούν στο σύστημα έτσι όπως το ξέρουμε τώρα και όπως προβλέπεται να είναι στα επόμενα 5-7 χρόνια», είπε μεταξύ άλλων.

Εξήγησε ότι η κατεύθυνση του υπουργείου είναι ότι θα πρέπει να συνεχίσει ο ΑΔΜΗΕ να δίνει περισσότερες προσφορές συνδέσεων (connection offers) στο πλαίσιο του overbooking,  γεγονός που πραγματικά σημαίνει ότι «δίνεις περισσότερες συνδέσεις από αυτές που ξέρεις ότι χωράνε στη χωρητικότητα του δικτύου».

Το εν λόγω ζήτημα αναφέρθηκε και από την αρμόδια αρχή της Ισπανίας που ήταν παρούσα στη συζήτηση και φαίνεται να είναι εξίσου ένα ζήτημα που απασχολεί αρκετές χώρες στην Ευρώπη εξαιτίας της απότομης μεγάλης ώθησης που δόθηκε στις επενδύσεις ΑΠΕ για την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία χρόνια, χωρίς απαραίτητα τα κράτη μέλη να είναι έτοιμα για αυτό.

Τα επόμενα βήματα

«Αυτό που σχεδιάζουμε να κάνουμε είναι να εργαστούμε πάνω σε μια δεξαμενή νέων ευέλικτων συμβολαίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και αυτό που κάνουμε τώρα είναι να κατανοήσουμε το σύστημα προσπαθώντας να εκτιμήσουμε το ποσοστό της ισχύος που μπορούμε να εγγυηθούμε στους παραγωγούς», δήλωσε ο κ. Μάργαρης.

«Με τις συμφωνίες ευέλικτης σύνδεσης θα προσπαθήσουμε να παρέχουμε τους καλύτερους όρους σύνδεσης, αν και θα είναι πιο ακριβοί απ’ ό,τι ήταν στο παρελθόν», σημείωσε ο κ. Μάργαρης.

«Τους επόμενους μήνες θα έχουμε μαζί με το Υπουργείο Ενέργειας και τη ρυθμιστική αρχή ΡΑΑΕΥ ένα νέο πλαίσιο προκειμένου οι νέοι παραγωγοί που θα λάβουν αυτές τις προσφορές σύνδεσης να γνωρίζουν ότι μέσα στα χρόνια- ή ανάλογα με την επέκταση των δικτύων- θα έχουν ένα ποσοστό ισχύος εγγυημένο».

«Δεν μπορεί να συνδεθεί ο οποιοσδήποτε, δεν μπορούν να συνδεθούν όλα τα έργα», κατέληξε.

Μαριάνθη Πελεκανάκη