Ληξιπρόθεσμα χρέη: Πόσα και ποιοι χρωστάνε τα 107 δισ. ευρώ – Αποκαλυπτικά στοιχεία

Οι λίγοι χρωστούν τα πολλά στην Εφορία και οι πολλοί τα λίγα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία για τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο, τα οποία επεξεργάστηκε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή (ΓΠΚΒ).

Από τον πρώτο μήνα κιόλας του τρέχοντος έτους, τα μεγάλα «ψάρια» (που χρωστάνε από 1 έως και 100 εκατ. ευρώ) άφησαν «φέσι» 1,5 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα το 0,2% των οφειλετών του κράτους να συγκεντρώνει περίπου το 77% του συνολικού ληξιπροθέσμου των 107 δισ. ευρώ. Αντιθέτως, το 90,8% των οφειλετών έχει χρέη έως 10.000 ευρώ με το συνολικό τους ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο να αγγίζει το 3,7% των συνολικών οφειλών.

Στο τέλος του περασμένου Ιανουαρίου, η μεγάλη δεξαμενή των ληξιπρόθεσμων χρεών είχε υπόλοιπο 107 δισ. ευρώ μειωμένο κατά 7,5 δισ. ευρώ σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2023. Η μείωση αυτή ωστόσο δεν σημαίνει ότι οι φορολογούμενοι ανταποκρίνονται ευκολότερα στις φορολογικές και μη υποχρεώσεις προς το Δημόσιο, αλλά οφείλεται στη διαγραφή χρεών του ΟΣΕ ύψους περίπου 7 δισ. ευρώ κατά το 2023.

Το 24,6% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, που αντιστοιχεί σε 26,3 δισ. ευρώ, αφορά σε οφειλές που χαρακτηρίζονται ως ανεπίδεκτες είσπραξης.

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι και το στοιχείο που δείχνει ότι το 91,3% (περίπου 5 δισ. ευρώ των εισπράξεων από παλαιά και νέα χρέη) προέρχεται από τις φορολογικές οφειλές που έχουν οι μικρές κατηγορίες, ενώ από τις μεγάλες κατηγορίες εισπράττεται μόλις το 0,6%.

Από τα στοιχεία του ΓΠΚΒ προκύπτει ακόμα ότι :

*Ο συνολικός αριθμός των οφειλετών στο τέλος Ιανουαρίου του 2024 μειώθηκε κατά 99.985 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στους 3.931.625 οφειλέτες. Η μείωση προέρχεται από τις χαμηλότερες κατηγορίες οφειλής και συγκεκριμένα από τις οφειλές από 50 μέχρι 10.000 ευρώ, με τον αριθμό τους να μειώνεται συνολικά κατά 152.074 πρόσωπα. Αντιθέτως, στις υπόλοιπες κατηγορίες οφειλής παρατηρείται αύξηση του αριθμού των οφειλετών με τη μεγαλύτερη, κατά 13.735 πρόσωπα, να καταγράφεται στο εύρος οφειλής από 10.000 έως 100.000 ευρώ. Αύξηση κατά 36.057 καταγράφεται και στους οφειλέτες που χρωστούν κάτω από 50 ευρώ.

*Στις χαμηλές κατηγορίες οφειλών το σύνολο σχεδόν του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου προέρχεται από τα φυσικά πρόσωπα. Ενδεικτικό είναι ότι το 98,2% των οφειλών κάτω των 50 ευρώ και το 88,2% των οφειλών κάτω των 10.000 ευρώ πηγάζει από τα φυσικά πρόσωπα. Αντίστοιχα, το πλήθος των φυσικών προσώπων που οφείλουν λιγότερα από 50 ευρώ αντιστοιχεί στο 95,6% των οφειλετών αυτής της κατηγορίας οφειλής, ενώ για οφειλές μικρότερες των 10.000 εκατ. ευρώ το πλήθος των φυσικών προσώπων διαμορφώθηκε στο τέλος του Ιανουαρίου του 2024 στα 3.169.960 άτομα, αποτελώντας το 88,8% του συνόλου για το συγκεκριμένο εύρος οφειλής.

*Στην κατηγορία ληξιπρόθεσμου υπολοίπου άνω του 1 εκατ. ευρώ τα νομικά πρόσωπα συμμετέχουν στις οφειλές κατά 69,3%, με το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπό τους να αγγίζει στο τέλος του Ιανουαρίου του 2024 τα 57 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, το πλήθος των νομικών προσώπων που οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε στα 5.743, αποτελώντας το 61,2% του πλήθους των οφειλετών σε αυτό το εύρος οφειλής

*Οι οφειλές κάτω του 1 εκατ. ευρώ προέρχονται σε μεγάλο βαθμό (κατά 64,2%) από φυσικά πρόσωπα, ενώ η συμμετοχή των φυσικών προσώπων στο ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο είναι ακόμα υψηλότερη σε χαμηλότερες κατηγορίες οφειλής (ενδεικτικά αγγίζει το 88,3% για οφειλές μικρότερες των 10.000 ευρώ). Αντίστοιχα, το πλήθος των φυσικών προσώπων που οφείλουν λιγότερα από 1 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε στο τέλος του Οκτωβρίου του 2023 στα 3.527.328 άτομα, αποτελώντας το 88,1% του συνόλου των οφειλετών αυτής της κατηγορίας οφειλής.

*Μόλις το 5,8% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου βρίσκεται σε ρύθμιση, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 4,7 δισ. ευρώ. Το υψηλότερο ποσοστό των συνολικών ρυθμισμένων οφειλών (23,8%) εντοπίζεται στο εύρος 500 με 10.000 ευρώ, ενώ εντός αυτού του εύρους το ποσοστό των ρυθμισμένων οφειλών αγγίζει το 26,2% για ποσά από 3.000 έως 5.000 ευρώ. Ωστόσο, τα ποσοστά διαφέρουν μεταξύ φυσικών και νομικών προσώπων. Συγκεκριμένα, το υψηλότερο ποσοστό ρυθμισμένων οφειλών φυσικών προσώπων εντοπίζεται μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ (24,2%), ενώ τα νομικά πρόσωπα ρυθμίζουν σε υψηλότερο ποσοστό (30%) οφειλές που ανήκουν στο εύρος από 10.000 έως 100.000 ευρώ. Χαμηλά ποσοστά ρύθμισης οφειλών διαπιστώνονται τόσο σε χαμηλά ποσά οφειλής (ιδιαίτερα κάτω των 500 ευρώ), όσο και σε υψηλά ποσά οφειλής (άνω των 20.000 ευρώ για φυσικά πρόσωπα και άνω των 150.000 ευρώ για νομικά πρόσωπα).

*Το 59,6% των ληξιπρόθεσμων οφειλών που αντιστοιχεί σε 48,1 δισ. ευρώ, πηγάζει από φορολογικές οφειλές (άμεσοι και έμμεσοι φόροι, φόροι στην περιουσία, ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης κτλ.). Το υπόλοιπο των πραγματικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προέρχεται από άλλες κατηγορίες οφειλής, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλό ποσοστό είσπραξης. Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, σε αυτές περιλαμβάνονται τα πρόστιμα (φορολογικά και μη φορολογικά) τα οποία αποτελούν το 30,1% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, καθώς αγγίζουν τα 24,3 δισ. ευρώ και οι μη φορολογικές οφειλές (δάνεια, δικαστικά έξοδα, καταλογισμοί κτλ.), οι οποίες αποτελούν το 10,3% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 8,3 δισ. ευρώ.