Λίθιο: Ο επόμενος παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος – Γιατί η Κίνα μπαίνει στο αφρικανικό τερέν με πλεονέκτημα

Ο επόμενος παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος μπορεί να γίνει για το λίθιο. Κι εάν αυτό συμβεί, η Κίνα θα μπει στο τερέν με πλεονέκτημα, καθώς ήδη φαίνεται να κερδίζει τη μάχη για το λίθιο της Αφρικής δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μια χώρα όπου πολλοί Δυτικοί επενδυτές φοβούνται να πατήσουν. Μετά τη Ζιμπάμπουε, η Ναμίμπια είναι η επόμενη χώρα που μπαίνει στο στόχαστρο των Κινέζων επενδυτών.

Το Πεκινο ήδη κυριαρχεί στην επεξεργασία του αλκαλικού μετάλλου, που αποτελεί τη βασική πρώτη ύλη για τις μπαταρίες αυτοκινήτων. Πλέον όμως επενδύει και στην πρωτογενή εξόρυξη από τα νέα ορυχεία λιθίου της Αφρικής, αναγκάζοντας τα μεγάλα δυτικά συμφέροντα να τρέξουν για να την προλάβουν.

Στη Ζιμπάμπουε

Τον περασμένο μήνα, το πρώτο εργοστάσιο συμπυκνώματος λιθίου στην Αφρική, το οποίο ανήκει στην Κίνα, ξεκίνησε τη δοκιμαστική παραγωγή στην περιοχή Arcadia της Ζιμπάμπουε. Πρόκειται για ένα ορυχείο που αγοράστηκε από τη Huayou Cobalt το 2021 έναντι 422 εκατομμυρίων δολαρίων, στο πλαίσιο ενός μα ζικού κύματος κινεζικών deals για την παραγωγή λιθίου αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μια χώρα όπου πολλοί Δυτικοί επενδυτές φοβούνται να πατήσουν.

Μετά τη Ζιμπάμπουε, η Ναμίμπια είναι η επόμενη χώρα που μπαίνει στο στόχαστρο των Κινέζων επενδυτών

Επίσης τον περασμένο μήνα, η Huayou Cobalt απέκτησε θέση και στην περιοχή Erongo με μια μικρή αλλά υψηλού συμβολισμού επέν δυση στην Askari, αυστραλιανή εταιρεία που εξερευνά νέα κοιτάσματα λιθίου στο χωριό Uis. Η Xinfeng, άλλη κινεζική εταιρεία εξερεύνησης που δραστηριοποιείται επίσης στο Erongo, έχει ήδη εξορύξει δεκάδες χιλιάδες τόνους ακατέργαστου λιθίου και το έχει στείλει για επεξεργασία στην Κίνα.

Στο Uis ήδη λειτουργεί ένα πιλοτικό εργοστάσιο της Andrada, μεγάλου ομίλου εξορύξεων εισηγμένου στο Λονδίνο, που στοχεύει στην παραγωγή της πρώτης παρτίδας συμπυκνωμένου λιθίου έως τα τέλη Ιουνίου, χρησιμοποιώντας μετάλλευμα που εξορύσσεται από την περιοχή. Ο Άντονι Βιλχόεν, διευθύνων σύμβουλος της Andrada, πιστεύει ότι η περιοχή θα αναδειχθεί σε «παγκόσμιο πόλο» όχι μόνο για το λίθιο, αλλά και για άλλα μέταλλα κρίσιμα για την ενεργειακή μετάβαση, όπως ο κασσίτερος και το ταντάλιο.

Αφύπνιση για τους Δυτικούς

«Το πρώτο κύμα κινεζικών επενδύσεων έχει ήδη πραγματοποιηθεί και αυτό λειτούργησε ως αφύπνιση και για τις δυτικές εταιρείες», λέει ο Βιλχόεν στους Financial Times.

Η Κίνα έχει αποκτήσει δεσπόζουσα θέση σε πολλά από τα ορυκτά που είναι ζωτικής σημασίας για την ενεργειακή μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων των κοβαλτίου, λιθίου, αλλά και των σπάνιων γαιών. Η Δύση ετοιμάζεται να ξοδέψει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια για να προσπαθήσει να καλύψει τη διαφορά. Το Uis επισκέφθηκε πρόσφατα ο Τιερί Μπρετόν, ο επίτροπος εσωτερικών αγορών της Ε.Ε., υπεύθυνος για τη στρατηγική του μπλοκ για τη διασφάλιση των προμηθειών σε κρίσιμα ορυκτά. Χαρακτήρισε το ορυχείο ως «ένα από τα πιθανά μεγαλύτερα ορυχεία λιθίου hardrock στον κόσμο». Ο Άμος Χοστάιν, ο απεσταλμένος του Τζο Μπάιντεν για την ενεργειακή ασφάλεια, περιόδευσε επίσης πρόσφατα στην Αφρική και λέει ότι οι ΗΠΑ σχεδιάζουν και εκείνες μεγάλες επενδύσεις στα ορυκτά της ηπείρου. «Πρέπει να έχουμε την εξόρυξη στα χέρια πολλών χωρών και εταιρειών, πρέπει να υπάρχει ανταγωνισμός», δηλώνει.

Όμως σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο είναι ξεκάθαρο ποιος έχει ήδη αποκτήσει προ βάδισμα.

«Δεν υπάρχει φόβος ότι οι Κινέζοι μπορεί να φτάσουν εκεί πρώτοι. Οι Κινέζοι έφθασαν εκεί πρώτοι, έχει ήδη συμβεί», λέει ο Ράσελ Φράιερ, εκτελεστικός διευθυντής της Critical Metals.

Κατασκευή εργοστασίων

Οι Κινέζοι επενδυτές δεν αγοράζουν μόνο αφρικανικά ορυχεία για να παράγουν λίθιο, αλλά δημιουργούν και εργοστάσια στην Κίνα για να επεξεργάζονται την παραγωγή τους. Η Κίνα είναι πολύ μπροστά στη μετατροπή του μετάλλου σε πρώτη ύλη για μπαταρίες. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας υπολογίζει το μερίδιό της στην παγκόσμια ικανότητα διύλισης στο 58%.

Μέχρι να λειτουργήσουν παρόμοιες εγκαταστάσεις στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ ή την ίδια την Αφρική, η Κίνα θα είναι ο κύριος πόλος επεξεργασίας για το λίθιο της Αφρικής. «Είναι προφανές ότι η Αφρική είναι πιο κοντά στην Ευρώπη και η αποστολή του προϊόντος σε κάποιο ευρωπαϊκό εργοστάσιο θα είχε οικονομική λογική, αλλά η Κίνα έχει ήδη δημιουργήσει πολύ σημαντικές υποδομές», λέει ο Μπέρναρντ Άιλγουορντ, διευθύνων σύμβουλος της Kodal Minerals, στο Λονδίνο.

Η Kodal Minerals είναι εταιρεία ανάπτυξης λιθίου που δραστηριοποιείται στο Μάλι και φέτος έλαβε περισσότερα από 110 εκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση από τη θυγατρική της Fosun, Hainan Mining.

Οι χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα

Χιλή: Αποθέματα λιθίου: 9.300.000 MT. Η Χιλή ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός λιθίου το 2022, με 39.000 μετρικούς τόνους (MT), αλλά έχει τα περισσότερα αποθέματα στον κόσμο σε μεγάλη ποσότητα. Η χώρα φέρεται να κατέχει τα περισσότερα από τα παγκόσμια αποθέματα λιθίου «οικονομικά εξορύξιμα» και το Salar de Atacama φιλοξενεί περίπου το 37% της παγκόσμιας βάσης αποθεμάτων λιθίου.

Αυστραλία: Αποθέματα λιθίου: 6.200.000 MT. Είναι ενδιαφέρον ότι ενώ η Αυστραλία ήταν η μεγαλύτερη χώρα παραγωγής λιθίου στον κόσμο το 2022, βρίσκεται σε μακρινή δεύτερη θέση όσον αφορά τα αποθέματα του σημαντικού εμπορεύματος.

Αργεντινή: Αποθέματα λιθίου: 2.700.000 MT. Η Αργεντινή είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος παραγωγός λιθίου στον κόσμο και πέρυσι έβγαλε 6.200 τόνους μετάλλου. Κατατάσσεται στην τρίτη θέση όσον αφορά τα παγκόσμια αποθέματα λιθίου με 2.700.000 τόνους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Χιλή, η Αργεντινή και η Βολιβία αποτελούν το «Τρίγωνο Λιθίου», το οποίο φιλοξενεί περισσότερα από τα μισά αποθέματα λιθίου στον κόσμο. Τον Μάιο του 2022, η κυβέρνηση της Αργεντινής δεσμεύτηκε να επενδύσει έως και 4,2 δισ. δολάρια στη βιομηχανία λιθίου της με στόχο την αύξηση της παραγωγής λιθίου.

Κίνα: Αποθέματα λιθίου: 2.000.000 MT. Η Κίνα διαθέτει αποθέματα λιθίου 2.000.000 MT και πέρυσι παρήγαγε 19.000 τόνους του ορυκτού, αύξηση 500 MT από το προηγούμενο έτος. Ενώ έχει σημαντική παραγωγή και εργάζεται για να την αυξήσει, το ασιατικό έθνος εξακολουθεί να εισάγει το μεγαλύτερο μέρος του λιθίου που χρειάζεται για τις μπαταρίες του από την Αυστραλία.

Ενώ η Χιλή, η Αυστραλία, η Αργεντινή και η Κίνα φιλοξενούν τα υψηλότερα αποθέματα λιθίου στον κόσμο, άλλες χώρες κατέχουν επίσης σημαντικές ποσότητες μετάλλου. Ακολουθεί μια γρήγορη ματιά σε αυτά τα άλλα έθνη:

ΗΠΑ – 1.000.000 MT

Καναδάς – 930.000 MT

Ζιμπάμπουε – 310.000 MT

Βραζιλία – 250.000 MT

Πορτογαλία – 60.000 MT

Τα συνολικά παγκόσμια αποθέματα λιθίου ανέρχονται σε 26.000.000 τόνους. Εάν η βιομηχανία λιθίου συνεχίσει να αναπτύσσεται, η παραγωγή θα πρέπει να ακολουθήσει, και ορισμένες από αυτές τις χώρες με υψηλά αποθέματα ενδέχεται να γίνουν πιο σημαντικοί παίκτες.