Κυκλάδες: Πώς εξελίσσεται η σεισμική δραστηριότητα – Σε ετοιμότητα οι Αρχές

Σε ετοιμότητα παραμένουν κάτοικοι, κρατικός μηχανισμός και επιστήμονες στις Κυκλάδες, εξαιτίας του μπαράζ σεισμικών δονήσεων στην περιοχή, με τη μεγαλύτερη έως τώρα, να είναι της τάξης των 5,2 Ρίχτερ. Η Σαντορίνη, με απόφαση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, μέχρι την 1η Μαρτίου, ενώ από χθες το πρωί, κλιμάκια από την Αθήνα βρίσκονται στο νησί και πραγματοποιούν αυτοψίες σε κτίρια.

Βασικά ερωτήματα των επιστημόνων, που μελετούν τη συνεχιζόμενη δραστηριότητα, είναι εάν αναμένεται ένας ακόμη μεγαλύτερος σεισμός που θα θεωρηθεί ως ο κύριος και εάν υπάρχει πιθανότητα ενεργοποίησης του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπο της Σαντορίνης. Στο μεταξύ συστήνουν προσοχή ειδικά για το φαινόμενο των κατολισθήσεων.

Ανησυχία και στην Αμοργό, όπου επίσης έχουν καταφθάσει ενισχύσεις, τόσο πυροσβέστες όσο και ιατρικό προσωπικό, ενώ αναμένεται και Κλιμάκιο της Γενικής Γραμματείας Φυσικών Καταστροφών ώστε να κάνει αυτοψία στα κτίρια.

Η σεισμική δραστηριότητα συνεχίστηκε και τη νύχτα. Σεισμική δόνηση μεγέθους 4,3 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ καταγράφτηκε στις 05:35 της Παρασκευής στο θαλάσσιο χώρο στα ανοιχτά της Σαντορίνης νότια της Αμοργού, άλλη μια 3,8 Ρίχτερ στις 04:10 τα ξημερώματα με επίκεντρο 20 χλμ. νότια νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης Αμοργού. Άλλοι έξι ασθενείς σεισμοί, από 3,2 έως 3,7 Ρίχτερ ο μεγαλύτερος, σημειώθηκαν μέσα σε μια ώρα, από τις 12:59 μετά τα μεσάνυχτα έως τις 01:41 με ίδιο επίκεντρο.

Ποια τα πιθανότερα σενάρια

Πάνω από 7.700 σεισμοί ταρακούνησαν τη Σαντορίνη μέσα σε διάστημα 10 ημερών. Παρόλα αυτά οι δονήσεις συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό. Το ερώτημα είναι αν στον παρόντα χρόνο, τα χαρακτηριστικά της σεισμικής ακολουθίας δίνουν ενδείξεις σταθεροποίησης, ύφεσης ή κλιμάκωσης.

Την Πέμπτη (5/2) λίγο μετά τις 9 το βράδυ, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο κατέγραψε την ισχυρότερη μέχρι στιγμής δόνηση εντάσεως 5,2 βαθμών της κλίμακας Ριχτερ με επίκεντρο τη νησίδα Άνυδρο, κοντά στην Αμοργό. Αμέσως μετά, ακολούθησε μπαράζ μικρότερων σεισμών κοντά στο 4, που συνεχίστηκαν μέχρι το πρωί.

«Δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε ακριβώς πότε θα έρθει η αποκλιμάκωση. Μπορεί να έρθει σε μερικές μέρες, αλλά μπορεί να διαρκέσει αρκετές βδομάδες, ανάλογα με το δυναμικό το οποίο υπάρχει στην περιοχή που εγέρθηκε και το δυναμικό αυτό δυστυχώς δεν το ξέρουμε»(…), σημείωσε ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας Ευθύμιος Λέκκας, ο οποίος μίλησε στο EPTNews.

Αναφέρθηκε στα πιθανά σενάρια που υπάρχουν λέγοντας πως, «το πρώτο σενάριο είναι να συνεχιστεί η παρούσα σεισμική δραστηριότητα με ιδιαίτερη ένταση τις αμέσως επόμενες μέρες και τις αμέσως επόμενες εβδομάδες. Το δεύτερο σενάριο είναι ότι θα μπορούσαμε να έχουμε ένα σεισμό της τάξεως των 5.5 – 5.6, o οποίος θα αφομοίωνε σημαντικά την ενέργεια που υπάρχει στο σεισμογενή χώρο. Αυτό το σενάριο δεν θα προκαλούσε ζημιές στη Σαντορίνη και στη γύρω περιοχή, στην Ανάφη, αλλά και κατά μείζονα λόγο στα υπόλοιπα νησιά. Είναι ένα σενάριο το οποίο είναι αρκετά ευνοϊκό», τόνισε.

Και το τρίτο σενάριο, είναι «το ακραίο σενάριο των 6 βαθμών. Ένα σενάριο με βάση το οποίο σχεδιάστηκε και η όλη επιχειρησιακή παρέμβαση και στην Σαντορίνη», σύμφωνα με τον κ. Λέκκα.

«Πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σε πολύ μεγάλους σεισμούς, παίρνουμε το πιο αρνητικό σενάριο για να σχεδιάσουμε τις επιχειρησιακές δράσεις», εξήγησε. Το σενάριο της σμηνοσειράς είναι το πιθανότερο, σύμφωνα με τον κ. Λέκκα.

«Όλη αυτή η σεισμικότητα εντάσσεται στο πλαίσιο της ακολουθίας της σμηνοσειράς. Δεν έχει αλλάξει η εκτίμησή μας ότι το καλό σενάριο της σμηνοσειράς, το οποίο όμως είναι και το πιο αργό, εξακολουθεί και παραμένει ως κυρίαρχο. Σε ύφεση δεν είναι με τίποτα, υπάρχει μια εξέλιξη της ακολουθίας, είμαστε προς τη σταθεροποίηση, αν σταματήσουν οι σεισμοί μεγέθους 5» τόνισε μεταξύ άλλων ο Διευθυντής Ερευνών Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών, κ. Δημήτρης Γκανάς.

Στο ρήγμα νοτίως της Ίου, επικεντρώνει την προσοχή του ο Ομότιμος Καθηγητής Τεκτονικής Γεωλογίας και Γεωδυναμικής ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παπανικολάου, θεωρώντας ότι η σεισμική δραστηριότητα κατευθύνεται προς τα εκεί. «Το 5,2 δεν είναι μόνο ότι αυξήθηκε το μέγεθος, αυξήθηκε και ο χώρος που βρίσκεται σε εντατική διέγερση και σπάνε ρήγματα σε όλη την ευρύτερη περιοχή».

Αναμένεται μεγάλος σεισμός;

Η κύρια άποψη ανάμεσα στους γεωλόγους είναι πως δεν θα υπάρξει μεγάλος σεισμός και θα συνεχιστούν για κάποιες εβδομάδες οι μεσαίας έντασης σεισμοί 4-5 ρίχτερ πριν αρχίσει η αποκλιμάκωση.

Ο κ. Γκανάς τόνισε: «Η έννοια της σεισμικότητας οφείλεται σε μια ροή ηφαιστειακών ρευστών από το Κολούμπο της Σαντορίνης και τώρα πηγαίνει προς την Άνυδρο. Από εκεί δεν μπορεί να προχωρήσει βορειότερα και τώρα σπάει ό,τι ρήγματα βρει εκεί μέσα, μικρότερα ρήγματα που δίνουν 5 – 5,2 Ρίχτερ. Εκτιμώ ότι θα πάρει 2 εβδομάδες μέχρι να σταθεροποιηθεί και κατόπιν θα αρχίσει η αποκλιμάκωση».

Τι συμβαίνει με το υποθαλάσσιο ηφαίστειο

Ρευστή είναι η κατάσταση σε σχέση με την ενεργοποίηση του υποθαλάσσιου ηφαιστείου στην περίπτωση που σπάσει.

Ο Καθηγητής Φυσικών Καταστροφών, κ. Κώστας Συνολάκης ανέφερε ότι «πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι και για τα δύο ενδεχόμενα, δηλαδή και σε περίπτωση που γίνει ένας μεγαλύτερος σεισμός αλλά και σε περίπτωση που έχουμε μία ηφαιστειακή κρίση της Σαντορίνης. Κρίση το λένε οι ηφαιστειολόγοι όταν ένα ηφαίστειο μπαίνει σε ένα μικρό παροξυσμό».

Η επιστημονική παρακολούθηση του φαινομένου είναι διαρκής, Σε κάθε περίπτωση, οι κάτοικοι των Κυκλάδων πρέπει να γνωρίζουν ότι η σεισμική δραστηριότητα θα συνεχιστεί για τις επόμενες εβδομάδες με την ίδια ένταση.