Κτηματολόγιο: Στην ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο για την ολοκλήρωση της διαδικασίας

Με την ανακοίνωση νομοτεχνικών βελτιώσεων, από τον υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κώστα Κυρανάκη, ολοκληρώθηκε στην επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, η επεξεργασία του νομοσχεδίου για την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης και το Ελληνικό Κτηματολόγιο.

Υπέρ του νομοσχεδίου, που εισάγεται σήμερα Τρίτη στην ολομέλεια, δήλωσε η ΝΔ. «Κατά» δήλωσαν ΚΚΕ και Πλεύση Ελευθερίας. Επιφύλαξη, για την τελική τους στάση στην ολομέλεια δήλωσαν τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνηση αναφέρθηκε στη διάταξη του νομοσχεδίου με την οποία η «Ελληνικό Κτηματολόγιο» μπορεί να ορίσει την ψηφιακή υποβολή εγγραπτέων πράξεων σε εικοσιτετράωρη βάση. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κρούουν το κώδωνα του κινδύνου για μεταμεσονύχτιες κατασχέσεις ακινήτων από funds. «Με τη διάταξη αυτή, ο φορέας μπορεί να δώσει δυνατότητα 24ωρης ψηφιακής υποβολής ανά πράξη», είπε ο Κώστας Κυρανάκης και πρόσθεσε: «Αν έχουμε καταχρηστικά ενδεχόμενα, αν έχουμε για παράδειγμα κακόβουλες πρακτικές με funds που θέλουν να κάνουν κατασχέσεις την τελευταία στιγμή κλπ, αυτό μπορεί να εξαιρεθεί. Το 24ωρο λειτουργεί πάντοτε υπέρ του πολίτη, διότι τράπεζες, funds, τέτοιου είδους σχήματα, έχουν συγκεκριμένο ωράριο εντός του οποίου λειτουργούν και εκείνοι θα έπρεπε πρωτίστως να διαμαρτύρονται, διότι ένας πολίτης, ο οποίος θέλει να μεταβιβάσει το ακίνητό του σε τρίτον, ενώ για παράδειγμα ξέρει ότι χρωστάει και ότι πιθανώς κάποιος να διενεργήσει πράξη κατάσχεσης ή κάποια άλλη πράξη προσημείωσης στο ακίνητό του, την ώρα που διαπραγματεύεται μια συναλλαγή με έναν αγοραστή, αυτό λειτουργεί υπέρ του πολίτη και όχι υπέρ των funds. Σε κάθε περίπτωση, εμείς είμαστε θετικοί να ξεκαθαρίσουμε στην υπάρχουσα διάταξη, ότι μπορεί το Κτηματολόγιο με απόφασή του να εισάγει εξαιρέσεις από την 24ωρη λειτουργία, ουσιαστικά εννοώντας τις πράξεις της κατάσχεσης και της προσομοίωσης».

Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης επέφερε νομοτεχνικές βελτιώσεις, στη βάση των παρατηρήσεων που υπεβλήθησαν και στο στάδιο της ακρόασης φορέων και στη διαβούλευση. Μεταξύ αυτών:

– Τροποποίηση στο άρθρο 9 του νομοσχεδίου που ορίζει ότι ανάθεση αιτήσεων διόρθωσης σε πιστοποιημένο μηχανικό γίνεται μέσω αλγοριθμικής κληρωτίδας της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων, με βάση την αρχή της τυχαιότητας. Όπως είπε ο κ. Κυρανάκης, η τροποποίηση επέρχεται προκειμένου να μην υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων για μηχανικούς που θα αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν υποθέσεις στη δική τους περιοχή. Με την τροποποίηση, προϋπόθεση ανάληψης διόρθωσης είναι η υπεύθυνη δήλωση του πιστοποιημένου μηχανικού, ότι για την υπόθεση που του ανατίθεται δεν συντρέχει στο πρόσωπό του περίπτωση σύγκρουσης, «αναγόμενη ιδίως σε ύπαρξη συγγένειας εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, κατ΄ευθεία γραμμή απεριόριστα, εκ πλαγίου δε έως και δεύτερου βαθμού ή επαγγελματικών συμφερόντων».

– Απάλειψη από το νομοσχέδιο, της πρώτης παραγράφου του άρθρου 16 που όριζε ότι «ο κύριος γηπέδου ή οικοπέδου με υφιστάμενα ένα ή περισσότερα κτίσματα, επί των οποίων δεν έχουν συσταθεί οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες, δύναται, αν υπάρχει ταύτιση μεταξύ των στοιχείων της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, της εγγραφής στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου και της αποτύπωσης στα κτηματολογικά διαγράμματα, να προβαίνει μονομερώς χωρίς τη συναίνεση των λοιπών εξ αδιαιρέτου ιδιοκτητών, στη διόρθωση, σύμφωνα με την ως άνω ταύτιση, των συμβολαιογραφικών πράξεων κτήσης της κυριότητας επί του γεωτεμαχίου αναφορικά με: α) την πραγματική επιφάνεια, β) το περίγραμμα και γ) τη χρήση των κτισμάτων».

Ο εισηγητής της ΝΔ, Ιωάννης Λοβέρδος, σχολίασε ότι είναι ιδιαίτερη θετική και καίρια η διευκρίνιση του υφυπουργού, σε σχέση με ανησυχίες για το ενδεχόμενο εκμετάλλευσης από μέρους των servicers και των funds, της 24ωρης λειτουργίας της «Κτηματολόγιο», για την ψηφιακή υποβολή εγγραπτέων πράξεων. Ο κ. Λοβέρδος ανέφερε ότι το νομοσχέδιο έχει κύριο μέλημα την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου, «ενός προβλήματος που διαρκεί όσο και η ολοκλήρωση του μετρό της Θεσσαλονίκης, δηλαδή περίπου 30 χρόνια» και τελικά μέσα στο 2025 θα έχει ολοκληρωθεί στο 100%. Αυτό θα συμβεί, είπε ο εισηγητής της ΝΔ, επειδή η κυβέρνηση είχε τη βούληση και έτσι τώρα το Κτηματολόγιο προχωρά με την αξιοποίηση και της ψηφιακής τεχνολογίας. Ο κ. Λοβέρδος υπογράμμισε πως η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου θα ωφελήσει την κοινωνία και την οικονομία, διότι η εθνική οικονομία χρειάζεται γρήγορες συναλλαγές και στον τομέα των ακινήτων.

Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Καραμέρος, αναφέρθηκε σε όσα έγιναν με την κυβέρνηση Τσίπρα, προκειμένου το Κτηματολόγιο «να τεθεί σε νέες βάσεις» σε συνάρτηση με την τεχνοκρατική επάρκεια που διασφάλιζε η εποπτεία του νπδδ «Ελληνικό Κτηματολόγιο», από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Στη συνέχεια όμως, όπως ανέφερε, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, «το θεώρησε πρόβλημα ψηφιακής διακυβέρνησης και εν μέρει είναι, όπως είναι όμως αναγκαία η συμβολή του ψηφιακού τομέα, σε κάθε πτυχή της κρατικής λειτουργίας». Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση ένταξης των υπό κτηματογράφηση περιοχών της χώρας σε καθεστώς λειτουργούντος Κτηματολογίου και προειδοποίησε ότι οι πολίτες θα μπουν σε δικαστικές περιπέτειες, σε περίπτωση που δουν ένα ακίνητό τους δηλωμένο σε άλλον ιδιοκτήτη. Σε σχέση με την 24ωρη λειτουργία της «Κτηματολόγιο» για την ψηφιακή υποβολή εγγραπτέων πράξεων, ο κ.Καραμέρος κάλεσε την κυβέρνηση να καταθέσει ξεκάθαρη διατύπωση ώστε να υπάρχει ασφάλεια δικαίου, ιδίως τώρα που μιλάμε για περιουσίες πολιτών.

Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ Ιλχάν Αχμέτ στάθηκε στην ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων, μεταξύ δημόσιων φορέων και φυσικών προσώπων και επισήμανε ότι πολλοί άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά μέσα, γι΄αυτό ζήτησε στην ενημέρωση να περιληφθεί και η δυνατότητα επικοινωνίας με το σταθερό τηλέφωνο, δηλαδή να υποχρεώνεται το ΚΕΠ να καλεί και να ενημερώνει τον πολίτη ότι πρέπει να προσέλθει για να λάβει γνώση εγγράφου που τον αφορά.

Με το άρθρο 29 του ν. 4727/2020 (Α’ 184) εισήχθη η δυνατότητα διακίνησης δημοσίων εγγράφων με χρήση ΤΠΕ, επέχουσα θέση επίδοσης ή κοινοποίησης στις περιπτώσεις που το έγγραφο εκδίδεται μετά από αίτηση του πολίτη ή εφόσον έχει επιλέξει την ηλεκτρονική επίδοση εγγράφων στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας Πολιτών. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην εισηγητική έκθεση, «τέσσερα χρόνια μετά τη διάταξη αυτή, κρίνεται ότι οι συνθήκες είναι ώριμες προκειμένου το προαναφερθέν καθεστώς «opt in» να μετατραπεί σε «opt out», δηλαδή η ηλεκτρονική επίδοση εγγράφων να αποτελέσει τον κανόνα. Με τον τρόπο αυτό, εξυπηρετείται με βέλτιστο τρόπο το δημόσιο συμφέρον, λόγω της επίσπευσης των διαδικασιών βεβαίωσης και είσπραξης τυχόν δημοσίων εσόδων που προκύπτουν από τις επιδόσεις διοικητικών πράξεων, αναβαθμίζεται η ασφάλεια των επιδόσεων λόγω της αποφυγής περιπτώσεων πλημμελών επιδόσεων με μη ηλεκτρονικό τρόπο, ενώ περιορίζεται το κόστος για το Δημόσιο από την πραγματοποίηση επιδόσεων με μη ηλεκτρονικό τρόπο». Ως προϋπόθεση τίθεται η υποχρέωση ειδοποίησης του ενδιαφερόμενου για την έκδοση και ανάρτηση των εγγράφων δια της αποστολής ηλεκτρονικού μηνύματος. Στην περίπτωση που δεν είναι εφικτή η ηλεκτρονική κοινοποίηση ή επίδοση, αυτές μπορούν να πραγματοποιούνται μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών, με βάση διαδικασία που θα καθοριστεί σε κοινή απόφαση των υπουργών Εσωτερικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Σημειωτέον ότι στο νομοσχέδιο έχει περιληφθεί άρθρο για τα «υποχρεωτικά στοιχεία εγγραφής πολιτών στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας» και εισάγει υποχρέωση των πολιτών να καταχωρίζουν στη βάση του Εθνικού Μητρώου Επικοινωνίας (Ε.Μ.Επ.) τον αριθμό κινητού τηλεφώνου, εφόσον υφίσταται. Επιπρόσθετα, οι πολίτες καταχωρίζουν, είτε τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τους, είτε την ταχυδρομική διεύθυνση διαμονής, ή την ταχυδρομική διεύθυνση επικοινωνίας τους.

«Αφού ταΐστηκαν οι ανάδοχοι και ουσιαστικά δίνονται και παρατάσεις στα έργα τους, για ακόμα μια φορά τα σπασμένα θα τα πληρώσουν οι πολίτες, μικροϊδιοκτήτες κυρίως, που αναγκάζονται να καταφεύγουν για πολλοστή φορά και να πληρώνουν τεράστια έξοδα για τις διορθώσεις, είτε δικαστικά, είτε προκειμένου να ξαναγίνουν τοπογραφικά από την αρχή για να διορθώσουν τα τραγικά λάθη των αναδόχων», ανέφερε η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ Μαρία Κομνηνάκα και κάλεσε την κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλία ώστε αυτά τα προβλήματα να λύνονται ατελώς για τους πολίτες.

«Οι δεσμεύσεις ιδιωτικών εκτάσεων που χαρακτηρίστηκαν δασικές, έχουν οδηγήσει πάρα πολλούς συμπολίτες μας στην απαξίωση της περιουσίας τους, διότι συλλήβδην χαρακτηρίζονταν δημόσιες και πολλοί συμπολίτες μας τα προηγούμενα χρόνια δεν είχαν τα χρήματα, αλλά και τα απαραίτητα νομικά εφόδια και δυνάμεις, να αντιδικήσουν», ανέφερε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Βασίλης Γραμμένος και πρόσθεσε ότι «ο δασικός χαρακτηρισμός βασίζεται εν πολλοίς σε αεροφωτογραφίες προ αμνημονεύτων, βέβαια, χρόνων που απέχουν παρασάγγας από την επί μακρόν πραγματικότητα. Για τον λόγο λοιπόν αυτό, πρέπει πρωτίστως να αναμορφωθεί η διαδικασία των δασικών χαρακτηρισμών, να βασίζεται σε πρόσφατες αυτοψίες και να μη γίνονται υπερβολικοί χαρακτηρισμοί, ακόμα και όταν εντοπίζονται απλά πουρνάρια».

«Το λειτουργούν Κτηματολόγιο δέχεται μεγαλύτερες αποκλίσεις σφαλμάτων. Έτσι αν μεταφέρουμε τη σύνταξη της κτηματογράφησης στο λειτουργούν αυτόματα, υποβαθμίζουμε την ποιότητα που έχει κατακτηθεί τώρα με τις εξελίξεις των νέων τεχνολογιών», είπε η ειδική αγορήτρια της Νέας Αριστεράς Πέτη Πέρκα και πρόσθεσε ότι «το ζητούμενο είναι πώς και πότε θα αναβαθμιστούν ποιοτικά οι κτηματογραφήσεις των πιλοτικών προγραμμάτων που κυρίως αφορούν και περιοχές υψηλής αξίας γης. Γι’ αυτό και έχει πολύ μεγάλη σημασία οι κτηματογραφήσεις που θα ενταχθούν στο λειτουργούν, να έχουν ενιαίους κανόνες και να έχουν τύχει της ίδιας επεξεργασίας».

Να δώσει νέες προθεσμίες για τη διόρθωση λαθών στους πλημμυροπαθείς της Λάρισας, ζήτησε από την κυβέρνηση ο ειδικός αγορητής της «Νίκης» Γιώργος Ρούντας. «Κατανοώ σίγουρα ότι όλες οι κτηματογραφήσεις γίνονται με δημόσιες συμβάσεις, υπάρχει οικονομικό κόστος και όφελος κλπ. Μεταφέρω όμως την κραυγή αγωνίας, ειδικά για τους δήμους της περιφερειακής ενότητας Λαρίσης. Ένα χρόνο οι άνθρωποι, είναι σε περιοχές που δεν έχουν καν σπίτια να μείνουν», είπε ο βουλευτής της «Νίκης».

«Πρόθεση του υπουργείου μας, είναι να δίνουμε πάντα τη δυνατότητα, ειδικά σε αυτούς τους ανθρώπους, να έχουν δυνατότητες διόρθωσης σε οποιαδήποτε φάση. ‘Αρα, να μη νιώθουν ότι μια διοικητική προθεσμία μπορεί να είναι ο λόγος απώλειας περιουσίας τους. Σε καμία περίπτωση», απάντησε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κώστας Κυρανάκης.

«Υποσχεθήκατε στην αρχή της διαδικασίας, ότι φέρνετε ρύθμιση με νομοτεχνική βελτίωση, ως προς τη μέριμνα της πολιτείας σε σχέση με τους χρόνους καταχώρισης προσημειώσεων, κατασχέσεων από τους servicers. Το εννοείτε; Γιατί χθεσινό δημοσίευμα φιλοκυβερνητικής εφημερίδας, εμφανίζει την ένωση, τον φορέα των servicers, την Ένωση Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων Δανείων και Πιστώσεων, να ζητεί να επιτραπεί η πρόσβαση τους στα στοιχεία επικοινωνίας τους, μέσω του Taxisnet. Αίτημα που εξετάζεται από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, από τον κύριο Χατζηδάκη», ανέφερε η ειδική αγορήτρια της Πλεύσης Ελευθερίας, Ελένη Καραγεωργοπούλου.

«Κλείνει το 2025 και ολοκληρώνεται θεωρητικά η κτηματογράφηση με τη μετάβαση σε λειτουργούν Κτηματολόγιο. Ναι μεν, τυπικά ολοκληρώνεται, όμως, ολοκληρώνεται με ελλείψεις και σφάλματα, τα οποία πολύ φοβόμαστε θα ταλαιπωρήσουν πάρα πολύ τους πολίτες», είπε ο ειδικός αγορητής των «Σπαρτιατών» Πέτρος Δημητριάδης και επισήμανε: «Στην περίπτωση του αγνώστου ιδιοκτήτη θα υπάρχει μια διαδικασία διόρθωσης με αίτηση προδήλου σφάλματος, όμως, εάν υπάρξει κάποιος άλλος που έχει δηλώσει το ακίνητο, ο πολίτης θα πρέπει να πάει στα δικαστήρια. Όπως, επίσης, υπάρχει και το αμάχητο τεκμήριο του δημοσίου που, κατά την άποψή μας, δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα. Αυτά θα πρέπει να αποσυρθούν».