Κλειστοί οι δρόμοι διαφυγής των αμάχων, ναρκοθετημένη η Μαριούπολη – Νέα διαπραγμάτευση Ουκρανίας – Ρωσίας

Ο ρωσικός στρατός ανακοίνωσε προσωρινή κατάπαυση του πυρός από τις 09:00 (ώρα Ουκρανίας και ώρα Ελλάδας) προκειμένου να ανοίξουν ανθρωπιστικοί διάδρομοι σε πόλεις της Ουκρανίας και να απομακρυνθούν οι άμαχοι, ωστόσο οι διάδρομοι παραμένουν κλειστοί. 

Εν τω μεταξύ νέος γύρος διαπραγμάτευσης Ρωσίας – Ουκρανίας θα ξεκινήσει στις 16.00, όπως έκανε γνωστό η ουκρανική πλευρά.

Οι ανθρωπιστικοί διάδρομοι, όμως δεν έχουν ακόμη τεθεί σε λειτουργία, δήλωσε σήμερα η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Ουκρανίας Ιρένα Βερετσούκ. Σημείωσε ότι υπάρχουν σχεδόν 300.000 άμαχοι που είναι άμεσης ανάγκης να εγκαταλείψουν την Μαριούπολη, η οποία δέχεται επίθεση από τις ρωσικές δυνάμεις. Εκπρόσωποι του ΟΗΕ συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, είπε.

Οι ανθρωπιστικοί διάδρομοι έχουν σχεδιαστεί για τις πόλεις Κίεβο, Χάρκοβο, Μαριούπολη και Σούμι, έπειτα από αίτημα του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και λόγω της τρέχουσας κατάστασης σε αυτές. Να σημειωθεί όμως, ότι Σάββατο και Κυριακή η κατάπαυση πυρός στην Μαριούπολη δεν κράτησε με αποτέλεσμα να μην γίνει απεγκλωβισμός αμάχων.

Ωστόσο, όπως μεταδίδει το BBC ορισμένοι από τους ανθρωπιστικούς διαδρόμους που άνοιξαν οδηγούν σε Λευκορωσία και Ρωσία! Ο διάδρομος από το Κίεβο οδηγεί στη Λευκορωσία, ενώ αυτός στο Χάρκοβο στην ίδια τη Ρωσία. Σύμφωνα με το AFP οι διάδρομοι από τη Μαριούπολη και το Σούμι κατευθύνονται προς άλλες ουκρανικές περιοχές.

Μάλιστα το Παρίσι έσπευσε σήμερα να διαψεύσει ότι ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν ζήτησε από τον Πούτιν αυτή την κίνηση. «Ο πρόεδρος της Γαλλίας ούτε ζήτησε, ούτε έμαθε για ανθρωπιστικούς διαδρόμους που θα οδηγούν στη Ρωσία, μετά το διάλογό του με τον Ρώσο Πρόεδρο», είπε το Ελιζέ στον τηλεοπτικό σταθμό BFMTV.

Εκπρόσωπος της ουκρανικής κυβέρνησης χαρακτήρισε «ανήθικους» τους διαδρόμους που οδηγούν στη Ρωσία. Είναι μια ανήθικη ιστορία, οι άνθρωποι που υποφέρουν χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν μια στημένη τηλεοπτική εικόνα, είπε. Θα πρέπει να επιτραπεί στους Ουκρανούς πολίτες να αφήσουν τα σπίτια τους μέσω διαδρόμων στην Ουκρανία.  

Ναρκοθετημένοι δρόμοι

Ο Ντομινίκ Στίλχαρτ διευθυντής της διεθνούς επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού μίλησε στο BBC και εξήγησε τους λόγους που απέτυχαν οι έως τώρα προσπάθειες εκκένωσης της Μαριούπολης. Όπως είπε γίνονται συζητήσεις με τις δυο πλευρές για μέρες αλλά υπάρχουν προβλήματα στον καθορισμό των λεπτομερειών της κατάπαυσης πυρός. Χρειάζεται, τόνισε, μια συμφωνία που θα είναι «στέρεα, λειτουργική και ακριβής».

Εως τώρα, όμως, υπήρξαν μόνο συμφωνίες «επί της αρχής», οι οποίες έσπασαν άμεσα καθώς δεν υπήρξε ακριβής καταγραφή των διαδρομών που θα ακολουθούσαν οι άμαχοι. Αποκάλυψε δε πως στελέχη του Ερυθρού Σταυρού προσπάθησαν να βγουν από την πόλη από τη συμφωνημένη διαδρομή την Κυριακή και συνειδητοποίησαν ότι ο δρόμος ήταν ναρκοθετημένος!

Εν τω μεταξύ, οι φιλορώσοι αυτονομιστές αντάρτες στην ανατολική Ουκρανία εξαπέλυσαν επίθεση εναντίον της Μαριούπολης, μια πόλη-λιμανι στην Αζοφική θάλασσα, με μάχες να σημειώνονται κυρίως στο δυτικό της τμήμα, ανακοίνωσε σήμερα το ρωσικό υπουργείο Άμυνας. Το υπουργείο πρόσθεσε ότι τα ρωσικά στρατεύματα έχουν κηρύξει προσωρινή κατάπαυση του πυρός προκειμένου να ανοίξει ανθρωπιστικός διάδρομος για την απομάκρυνση των αμάχων από την πόλη, που υπό κανονικές συνθήκες έχει 400.000 κατοίκους.

Νέες επιθέσεις

Παράλληλα, πάντως, ο ρωσικός στρατός συνεχίζει την επίθεσή του σφίγγοντας τον κλοιό στην πρωτεύουσα, το Κίεβο.

Σφοδροί αεροπορικοί βομβαρδισμοί σημειώθηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα στο Χάρκοβο, στη βορειοανατολική Ουκρανία, με στόχους μεταξύ άλλων αθλητικό συγκρότημα τοπικού πανεπιστημίου και πολιτικές κτιριακές υποδομές, μετέδωσε δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.

Σύμφωνα με το ουκρανικό επιτελείο, οι ρωσικές δυνάμεις επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους στο Χάρκοβο, στην Τσερνιγκίβ (βόρεια), στη Σούμι (βορειοανατολικά) και στη Μικολάγεφ (νότια), ενώ «συγκεντρώνουν πόρους για να εξαπολύσουν έφοδο» στο Κίεβο.

«Εντός ημερών»

Στην πρωτεύουσα, ο ουκρανικός στρατός διαμηνύει πως είναι έτοιμος να καταστρέψει την τελευταία γέφυρα που συνδέει την πόλη με τις δυτικές επαρχίες, για να φρενάρουν την προέλαση των ρωσικών αρμάτων μάχης. Το επιτελείο αναμένει τη ρωσική έφοδο «εντός ημερών».

«Αν λάβουμε διαταγή, ή αν δούμε τους Ρώσους να προελαύνουν, θα την ανατινάξουμε (…) με όσα περισσότερα άρματα του εχθρού πάνω της είναι δυνατό», δήλωσε ο λοχίας «Κάσπερ», μέλος μονάδας ουκρανών εθελοντών.
Σκληρές μάχες διεξάγονταν την Κυριακή στην περιφέρεια του Κιέβου, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές, ειδικά γύρω από τους οδικούς άξονες που οδηγούν προς τη Ζιτόμιρ (150 χλμ. δυτικά) και την Τσερνιγκίβ (150 χλμ. βόρεια).

Σε δυτικά προάστια του Κιέβου, ιδίως στο Ιρπίν, βομβαρδίζονταν κτίρια «από το πρωί ως το βράδυ», κατόπιν «μπήκαν άρμα μάχης». «Ήταν τρομακτικό, φοβηθήκαμε πολύ. Νομίζαμε ότι δεν θα καταφέρναμε να φύγουμε» ζωντανοί, είπε η Τατιάνα Βοζνιουτσένκο, κάτοικος του προαστίου αυτού, ηλικίας 52 ετών.

Ρωσικοί πύραυλοι που εκτοξεύθηκαν από τη θάλασσα έπληξαν σήμερα το χωριό Τούζλι, στην περιφέρεια της Οδησσού, ανέφερε εκπρόσωπος του ουκρανικού στρατού στην περιοχή, ο Σεργκέι Μπρατσούκ. Εξήγησε ότι οι πύραυλοι είχαν στόχο «κρίσιμες υποδομές». Δεν αναφέρθηκαν πάντως τραυματισμοί.

Αμερικανοί αξιωματούχοι, που επικαλέστηκε η εφημερίδα Wall Street Journal, υποστήριξαν ότι η Ρωσία έχει στρατολογήσει Σύριους μισθοφόρους, με εμπειρία στην αντιμετώπιση αντάρτικου πόλης, για να πολεμήσουν στην Ουκρανία. Στην άλλη πλευρά, το Κίεβο κάνει λόγο για δεκάδες χιλιάδες «εθελοντές» ξένους που πήγαν στην Ουκρανία για να ενταχθούν στις τάξεις των δυνάμεών της.

Ο τρίτος γύρος των ρωσοουκρανικών διαπραγματεύσεων προγραμματίζεται να γίνει σήμερα, αλλά οι ελπίδες επιτυχίας των συνομιλιών χαρακτηρίζονται απειροελάχιστες, με δεδομένο ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θέτει ως αναγκαία προϋπόθεση το Κίεβο να αποδεχθεί όλες τις ρωσικές αξιώσεις, ιδίως αυτές για την αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας και την ανακήρυξη της ουδετερότητας της χώρας.

Στους δύο προηγούμενους κύκλους συνομιλιών, στα σύνορα Ουκρανίας-Λευκορωσίας και Πολωνίας-Λευκορωσίας αντίστοιχα, το μόνο απτό αποτέλεσμα ήταν πρακτικά η συμφωνία για τη δημιουργία «ανθρωπιστικών διαδρόμων» ώστε να απομακρυνθούν οι άμαχοι.

Πυρηνική (αν)ασφάλεια

Χθες το βράδυ, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής του με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο κ. Πούτιν διεμήνυσε ότι εννοεί να «επιτύχει τους στόχους του» στην Ουκρανία, «είτε με διαπραγμάτευση, ή με τον πόλεμο», σύμφωνα με το Ελιζέ.

Πάντως διαβεβαίωσε τον συνομιλητή του πως «δεν έχει πρόθεση να προχωρήσει σε επιθέσεις εναντίον πυρηνικών εργοστασίων» και δήλωσε «έτοιμος να σεβαστεί τους κανόνες του ΔΟΑΕ για την προστασία των (πυρηνικών) σταθμών», ενώ δέχθηκε να γίνει «διάλογος μεταξύ του ΔΟΑΕ, της Ουκρανίας και της Ρωσίας» ώστε να υπάρξουν εγγυήσεις για την «ασφάλειά τους», πάντα σύμφωνα με την ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας.

Μετά τον βομβαρδισμό –η Μόσχα τον αρνήθηκε– την 4η Μαρτίου στο πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίζια (νότια), το μεγαλύτερο της Ουκρανίας και της Ευρώπης, που προκάλεσε ανησυχία για πυρηνική καταστροφή, ο ΔΟΑΕ ενημερώθηκε από το Κίεβο ότι η διεύθυνση του σταθμού αυτού βρίσκεται πλέον υπό τις διαταγές των ρωσικών δυνάμεων.

Σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, μόνο επικοινωνίες μέσω κινητών τηλεφώνων είναι ακόμη εφικτές, αλλά και αυτές κακής ποιότητας. Ο επικεφαλής του ΔΟΑΕ Ραφαέλ Γκρόσι εξέφρασε την «βαθιά ανησυχία του» για την «επιδείνωση της κατάστασης όσον αφορά τις ζωτικής σημασίας επικοινωνίες μεταξύ του (ουκρανικού) ρυθμιστικού φορέα και του σταθμού».

Ο ρωσικός στρατός, από την πλευρά του, κατηγόρησε την Ουκρανία ότι επιδίωκε να προκαλέσει διαρροή ραδιενέργειας στη Χαρκίβ και να κατηγορήσει κατόπιν τη Μόσχα.

Προσφυγική κρίση

Ο Ύπατος Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, ο Φιλίπο Γκράντι, τονίζει πως ο πόλεμος στην Ουκρανία προκαλεί την «ταχύτερα εξελισσόμενη προσφυγική κρίση στην Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».

«Πάνω από 1,5 εκατ. πρόσφυγες από την Ουκρανία πέρασαν (τα σύνορα) με γειτονικές χώρες μέσα σε δέκα ημέρες», ανέφερε ο κ. Γκράντι χθες.

Οι ΗΠΑ, η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία ζήτησαν από την Interpol να αναστείλει τη συμμετοχή της Ρωσίας σε αυτόν τον διεθνή οργανισμό, σύμφωνα με την υπουργό Εσωτερικών της Βρετανίας, την Πρίτι Πατέλ, για την οποία «οι ενέργειες της Ρωσίας αποτελούν άμεση απειλή για την ασφάλεια των ατόμων και τη διεθνή συνεργασία σε ό,τι αφορά την επιβολή του νόμου».

Θα χτυπηθούν βιομηχανίες όπλων

Οι ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας σκοπεύουν να εντείνουν τις επιθέσεις τους εναντίον της βιομηχανίας όπλων της Ουκρανίας, διεμήνυσε χθες εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Άμυνας. «Στο πλαίσιο του καθήκοντος να αποστρατιωτικοποιηθεί η Ουκρανία, οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις θα βάλουν στο στόχαστρο εταιρείες της ουκρανικής βιομηχανίας όπλων», προχωρώντας σε πλήγματα «υψηλής ακρίβειας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Άμυνας Ιγκόρ Κονασένκοφ.

Είπε ακόμη ότι ο ρωσικός στρατός ανακάλυψε ότι καταστράφηκαν εσπευσμένα ίχνη «προγράμματος κατασκευής βιολογικών όπλων από το καθεστώς του Κιέβου». Ανέφερε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις κατέστρεψαν παθογόνους οργανισμούς, μεταξύ άλλων μικρόβια της χολέρας και της πανώλης, την πρώτη ημέρα της εισβολής των δυνάμεων της Ρωσίας, την 24η Φεβρουαρίου. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δημοσιοποίησε έγγραφα στα ουκρανικά, ερίζοντας πως το πρόγραμμα αυτό χρηματοδοτείτο από τις ΗΠΑ.

Ο Ιγκόρ Κονασένκοφ είπε ακόμη ότι ουκρανικά μαχητικά πέταξαν στη Ρωσία, ενώ προειδοποίησε ότι η Μόσχα θα θεωρήσει πως όποια χώρα επιτρέψει σε αεροσκάφη της ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας να χρησιμοποιήσουν αεροδρόμιά της συμμετέχει στην ένοπλη σύρραξη.

Η αντίδραση Ζελένσκι

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας επέκρινε χθες Κυριακή τη σιωπή των δυτικών ηγετών, την έλλειψη αντίδρασης μετά την απειλή της Ρωσίας ότι θα βάλει στο στόχαστρο την ουκρανική βιομηχανία όπλων. «Αναλογιστείτε την αίσθηση ατιμωρησίας των εισβολέων», στηλίτευσε ο κ. Ζελένσκι σε βίντεο που μεταφορτώθηκε στον λογαριασμό της ουκρανικής προεδρίας στην πλατφόρμα Telegram. «Δεν άκουσα καμία αντίδραση από οποιονδήποτε ηγέτη χώρας του κόσμου (…) ούτε λέξη, είναι λες και οι δυτικοί ηγέτες διαλύθηκαν»

«Το θράσος των εισβολέων είναι ξεκάθαρο μήνυμα προς τη Δύση ότι οι κυρώσεις που επέβαλε στη Ρωσία δεν αρκούν», έκρινε ο πρόεδρος της Ουκρανίας.