Κηδεία τέως: Οι «ερασιτεχνισμοί», η πιθανή ένταση στην Μητρόπολη, τα δημοψηφίσματα και το «ανακτορικό» ακροατήριο

Του Δημήτρη Κεμπέ

Οι παλαιότεροι πολιτικοί, όπως ο Κώστας Καραμανλής και πιο πριν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, αντιμετώπιζαν  τους φιλοβασιλικούς βουλευτές του κόμματος  τους με αρκετό χιούμορ  κυρίως διότι το πολιτειακό το είχε κλείσει οριστικά ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με την αυστηρή ουδετερότητα που κράτησε στο δημοψήφισμα του ’74 και με έναν ακόμη τρόπο που θα διαβάσετε στο τέλος αυτού του κειμένου. 

Βουλευτές όπως ο γιατρός Φρανς Τσαγκάρης από τη Φθιώτιδα, ο Μανιάτης Απόστολος Ανδρεουλάκος και φυσικά ο Μακεδόνας Γιώργος Τζιτικώστας, στήριξαν μεγάλο μέρος της πολιτικής τους διαδρομής στο «ανακτορικό» τους ακροατήριο και στις κατά τόπους οργανώσεις  με τα δύο εμβλήματα, τον πυρσό της ΝΔ και το στέμμα. Όταν  όμως τα πράγματα σοβάρευαν, όταν δηλαδή έλεγαν ή έκαναν δυο – τρία πράγματα παραπάνω από το κανονικό, τότε σοβάρευαν κι από την άλλη μεριά. Ο Μητσοτάκης «μάζευε» τον Τσαγκάρη και ο Καραμανλής τον Τζιτζικώστα και τον  Ανδρεουλάκο. Ήπια και χωρίς πολλά – πολλά.

Για παράδειγμα, ο εκλιπών Κωνσταντίνος είχε δηλώσει το 2000 ότι θα παραστεί στην κηδεία του Τζιτζικώστα αλλά όταν έμαθε πως θα πάει ο Καραμανλής, τότε έκανε πίσω κι ουδέποτε ενόχλησε ξανά, τουλάχιστον στη διάρκεια της Καραμανλικής διακυβέρνησης  2004-2009. Πήγε όμως στην κηδεία του Μητσοτάκη, αφού στο μεταξύ είχαν λυθεί τα όποια διαδικαστικά με τα ονόματα, τις ιθαγένειες, τις ιδιοκτησίες, τα επώνυμα και τις αποζημιώσεις.

Ερασιτεχνισμοί

Σήμερα, οι ερασιτεχνισμοί διαδέχονται ο ένας τον άλλον και εξ΄ αυτού ενδέχεται να προκληθεί μεγάλο θέμα την ερχόμενη Δευτέρα στην κηδεία του έκπτωτου μονάρχη. Καμιά 15αρια  Νεοδημοκράτες υπουργοί και βουλευτές, όπως και ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης  Σαμαράς ετοιμάζονται να πάνε στη Μητρόπολη μαζί με τους χιλιάδες από τη Δυτική  Μακεδονία, τη Θεσσαλονίκη, την Ήπειρο και φυσικά από τη Μεσσηνία, τη Λακωνία, την Ηλεία που νοικιάζουν πούλμαν προκειμένου να πουν το τελευταίο αντίο αν και η συντριπτική  πλειοψηφία αυτών (σ.σ. με εξαίρεση τους εν ζωή υπερήλικες) δεν πρόλαβαν να πουν ούτε το… πρώτο. 

Ως γνωστόν ο τέως αποχώρησε με την οικογένεια του, ήτοι την έγκυο σύζυγο, τον γυναικολόγο της και τη μάνα Φρειδερίκη, τον Δεκέμβριο του 1967 για  Ρώμη κι επέστρεψε για 5-6 ώρες το 1981 για την κηδεία της Φρειδερίκης. Έμεινε δε μόνιμα στην Ελλάδα από το 2013.

Τα δημοψηφίσματα 

Στα 9 δημοψηφίσματα που διενεργήθηκαν από τη σύσταση του ελληνικού κράτους, τα  7 αφορούσαν τον θεσμό της βασιλείας και το αποτέλεσμά τους ήταν σεβαστό, έστω κι αν οι συνέπειες τους αποδείχθηκαν αρκετές φορές επαχθείς.

Αντίθετα, τα 2 δημοψηφίσματα του 1968 για τις συνταγματικές αλλαγές και του 2015 για την παραμονή της χώρας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, ουδέποτε εφαρμόστηκαν στην πράξη.

Το πρώτο δημοψήφισμα λοιπόν έγινε τον Νοέμβριο του 1862 ωστόσο ο λαός δεν εκφράστηκε για τη διατήρηση ή μη της μοναρχίας  αλλά του διαδόχου του Όθωνα ο οποίος στο μεταξύ  είχε αποχωρήσει εν μέσω γενικής κατακραυγής, δηλαδή  είχε  πάει ταξίδι αναψυχής στην Πελοπόννησο μετά της συζύγου  του Αμαλίας αλλά δεν επέστρεψε ποτέ.

Ο εκλεγείς Αλφρέδος δεν έγινε αποδεκτός από τις  Προστάτιδες  Δυνάμεις   (Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία) που τότε έδεναν κι έλυναν, ενώ αντιρρήσεις εξέφρασε και η μητέρα του («που να μπλέκει τώρα το παιδί»), η βασίλισσα της Αγγλίας  Βικτώρια. Με τα πολλά, στις  αρχές του 1863 ανέλαβε ο πρίγκιπας Χριστιανός  Γουλιέλμος Φερδινάνδος Αδόλφος Γεώργιος του Χόλσταϊν , Ζόντερμπουργκ, Γλύξμπουργκ. Ο πατέρας του έγινε λίγο αργότερα βασιλιάς της Δανίας και εκείνος βασιλιάς της Ελλάδος ως Γεώργιος Α΄, Roi De Grece, εξ΄ ου και το «Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ». Ήταν ο μακροβιότερος μονάρχης  ο οποίος δολοφονήθηκε το 1913 στη Θεσσαλονίκη.

Το δεύτερο δημοψήφισμα πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 1920, που όπως και εκείνο του 1935, ήταν εξόφθαλμα νόθο. Συγκεκριμένα το «υπέρ» της βασιλείας συγκέντρωσε το 98,9% και το κατά, μόλις το 1,1%. Ο γιός του  Γεωργίου Α΄, επανήλθε δριμύτερος έχοντας νωρίτερα εκδιωχθεί από τους συμμάχους και τον Βενιζέλο. Γνωστός και ως «γιος του αητού» καλλιέργησε σε  λαϊκούς κύκλους την εντύπωση  ότι ήταν ελέω θεού απόγονος του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και πως θα ξανάπαιρνε την Κωνσταντινούπολη. Πέθανε τον Ιανουάριο του 1923 εξόριστος στο Παλέρμο  αφού είχε προλάβει να καταστρέψει ιστορία 2.500 ετών στην Ιωνία και τη Σμύρνη.

Τον Απρίλιο του 1924 ο λαός δημοψηφισματικά για 3^η φορά κατήργησε τη μοναρχία με ποσοστό 70% έναντι 30%. Περαιτέρω αναφορές περί αμφισβήτησης της ετυμηγορίας δεν έχουν νόημα καθώς το αποτέλεσμα αποδέχθηκαν τόσο ο Βενιζέλος όσο και ο μετέπειτα δικτάτορας Ιώαννης  Μεταξάς. Τον Νοέμβριο του 1935, ο Γεώργιος Β, γιος του Κωνσταντίνου Α’, γυρίζει στην Ελλάδα όπως ο πατέρας του με ποσοστό 97,8% έναντι 2,2% του «Όχι». 

Κι αυτή η αλλοίωση είχε τις συνέπειες της, μία εκ των οποίων ήταν η δικτατορία Μεταξά κι άλλη μία, η αναιμική θέση της βασιλείας απέναντι στη φασιστική και ναζιστική επέλαση. Εκείνο φυσικά που δεν πολυακούγεται είναι ότι ο φιλόπατρις – κατά τα άλλα – μονάρχης την περίοδο της Γερμανικής κατοχής έφυγε αρχικά για Κρήτη και μετά για Λονδίνο.

Μετά τον πόλεμο 

Στο πρώτο μεταπολεμικό δημοψήφισμα, τον Σεπτέμβριο του 1946 εκδόθηκαν δύο ψηφοδέλτια, το ένα ανέγραφε «βασιλεύς Γεώργιος» και το άλλο ήταν λευκό. Το  68,4 ψήφισε υπέρ του και το 31,6% κατά. Δεν πρόλαβε να το χαρεί όμως διότι απεβίωσε αιφνιδίως  λίγους μήνες αργότερα, τον Απρίλιο του  1947. Τότε ανέλαβε το 4^ο παιδί του,  ο Παύλος Α’ φέρνοντας «πακέτο» και τη σύζυγο του, τη Φρειδερίκη.

Τον Μάρτιο του 1964 πεθαίνει κι εκείνος και το χρίσμα λαμβάνει ο νεαρός Κωνσταντίνος Β’ ο οποίος προσπάθησε να ανατρέψει τη  Χούντα νομίζοντας α) ότι έχει το στράτευμα μαζί του και β) πως δεν τον παρακολουθούσαν όσο εξύφαινε το σχέδιο του.  

Το 1973, μετά το αποτυχημένο κίνημα του  Ναυτικού, η χούντα κατήργησε τη βασιλεία με το δημοψήφισμα της 29^ης  Ιουλίου.  Ο μεν Κωνσταντίνος αμφισβήτησε από τη Ρώμη όπου  βρισκόταν διωκόμενος, το αδιάβλητο της διαδικασίας, ομοίως δε ο Κ. Καραμανλής από το Παρίσι. «Ναι» «στην κατάργηση της μοναρχίας και στην εγκαθίδρυση Προεδρικής κοινοβουλευτικής  δημοκρατίας» ψήφισε το  78,43 % των ψηφοφόρων και  «Όχι» το 21,57%.   

Όταν αποκαταστάθηκαν «η τάξη και το πολίτευμα», ο λαός ξαναψήφισε για το Πολιτειακό (Δεκέμβριος 1974) με ποσοστό  69,2% υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας και 30,8% υπέρ της βασιλευομένης. Άρα η ετυμηγορία δεν ήταν και τόσο …αμφισβητούμενη. Ο Καραμανλής με τη μαεστρία που τον διέκρινε σε κάτι τέτοια, δεν απογοήτευσε κανένα, παρά μόνο όσους  ήλπιζαν  ότι θα συνέχιζαν να δαγκώνουν το δημόσιο χρήμα.