ΚΕΠΕ: Μεγάλο και επίμονο το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών – Τι πρέπει να αλλάξει στις εξαγωγές

«Καμπανάκι» για το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της χώρας χτυπάει το ΚΕΠΕ (Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών)  στην έκτη ανάλυση επικαιρότητας για το 2024, σημειώνοντας πως η ελληνική οικονομία πρέπει να αναδιαρθρώσει την παραγωγική της δομή, με στόχο τη μείωση του ελλείμματος ειδικά στο ισοζύγιο αγαθών, δηλαδή στη μεγάλη διαφορά που καταγράφεται στις εισαγωγές της χώρας σε σχέση με τις εξαγωγές.

«Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών της ελληνικής οικονομίας χαρακτηρίζεται από ένα μεγάλο και επίμονο έλλειμμα, το οποίο προέρχεται κυρίως από το Ισοζύγιο Αγαθών εξαιρουμένων των καυσίμων και των πλοίων», αναφέρει στην εισαγωγή της η ανάλυση του ΚΕΠΕ.

«Το έλλειμμα αυτό οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην εξαγωγική εξειδίκευση της ελληνικής παραγωγής και στο υψηλό ποσοστό εισαγόμενου περιεχομένου των ελληνικών εξαγωγών. Παρότι το Ισοζύγιο Υπηρεσιών, κυρίως μέσω των ταξιδιωτικών υπηρεσιών, συνεισφέρει θετικά στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών, αυτό δεν επαρκεί για να αντισταθμίσει το συνολικό έλλειμμα. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η ανισορροπία, η ελληνική οικονομία πρέπει να αναδιαρθρώσει την παραγωγική της δομή, με στόχο τη μείωση του ελλείμματος του Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών».

«Την τελευταία τριετία (2021-23) παρατηρείται μια αρνητική τάση στο Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ), η οποία πρέπει να αναχαιτιστεί προκειμένου να διασφαλιστεί ο στόχος της εξωτερικής ισορροπίας της οικονομίας μας», σημειώνει το ΚΕΠΕ.

Βασική πηγή του προβλήματός του, είναι το έλλειμμα του Ισοζυγίου Αγαθών, εξαιτίας κυρίως της μεγάλης ανισορροπίας του Ισοζυγίου Αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία.

Σύμφωνα με την ανάλυση του ΚΕΠE η ανισορροπία του Ισοζυγίου Αγαθών οφείλεται στους ακόλουθους παράγοντες:

Πρώτον, στο υψηλό επίπεδο των ελληνικών εισαγωγών,

Δεύτερον, στη χαμηλή ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων, η οποία μάλιστα δεν συνδέεται άμεσα με τις τιμές και το κόστος των ελληνικών προϊόντων. Και αυτό διότι όπως σημειώνει το ΚΕΠΕ παρά την μείωση του κόστους εργασίας τα προηγούμενα χρόνια δεν έφερε αντίστοιχες μειώσεις στις τιμές. Γεγονός το οποίο το ΚΕΠΕ το αποδίδει αφενός στην έλλειψη ανταγωνισμού και αφετέρου στις αυξήσεις των έμμεσων φόρων.

Τρίτον, στο υψηλό εισαγωγικό περιεχόμενο των ελληνικών εξαγωγών, καθώς για να παραχθούν μια σειρά εξαγώγιμων προϊόντων θα πρέπει να έχει προηγηθεί σειρά εισαγωγών πρώτων υλών. Η Ελλάδα έχει το 4ο υψηλότερο ποσοστό εισαγωγικού περιεχομένου στην παραγωγή των εξαγόμενων προϊόντων της, σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες τις Ευρωζώνης, επιπλέον αυτό δείχνει μια αυξητική τάση. Αυτή η εξάρτηση της εγχώριας παραγωγής από ξένα αγαθά έχει αρνητικές επιπτώσεις σε μια σειρά παραμέτρων, όπως η απασχόληση, η παραγωγική βάση της οικονομίας, η ανταγωνιστικότητα, και ο βαθμός ευαισθησία της χώρας σε εξωτερικές διαταραχές.

Τέταρτον, στην εξαγωγική εξειδίκευση της ελληνικής παραγωγής. Όσον αφορά την εξαγωγική εξειδίκευση της ελληνικής οικονομίας, αναφορικά με τα μερίδια εξαγωγών βιομηχανοποιημένων προϊόντων διαπιστώνουμε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στη χειρότερη θέση σε σύγκριση με τις 20 χώρες της Ευρωζώνης. Επιπλέον, τα μερίδια εξαγωγών βιομηχανοποιημένων προϊόντων συρρικνώνονται σταθερά.

Πέμπτον, στον χαμηλό βαθμό εξαγωγικής διείσδυσης των ελληνικών προϊόντων,

Έκτον, στην ενεργειακή εξάρτηση της οικονομίας.

Στη βελτίωση της εικόνας του ΙΤΣ συνέβαλε σημαντικά το Ισοζύγιο Υπηρεσιών. Το Ισοζύγιο Υπηρεσιών διαχρονικά χαρακτηρίζεται από σταθερά πλεονάσματα και συμβάλλει στη μείωση του ελλείμματος του ΙΤΣ. Οι ταξιδιωτικές υπηρεσίες είναι αυτές που κυρίως οδηγούν τη βελτίωση του ισοζυγίου, οι οποίες την τελευταία διετία έχουν επανέλθει στα επίπεδα προ πανδημίας. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι ταξιδιωτικές υπηρεσίες, ή με άλλα λόγια ο τουρισμός, είναι μια μεταβλητή που επηρεάζεται από εσωτερικές και εξωτερικές διαταραχές, ενώ και τα τελευταία χρόνια συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή. Επιπρόσθετα, το γενικό αποτύπωμα του τουρισμού στο ελληνικό ΑΕΠ εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.

Τέλος, την τελευταία διετία παρατηρείται μια αξιοσημείωτη αύξηση στις πληρωμές για ταξιδιωτικές υπηρεσίες, υποδεικνύοντας μια ξεκάθαρη τάση των Ελλήνων για ταξίδια στο εξωτερικό, γεγονός που αποτελεί αρνητική εξέλιξη για το Ισοζύγιο Υπηρεσιών.

Ολόκληρη η ανάλυση του ΚΕΠΕ