Κατατέθηκε το νομοσχέδιο για τους ποινικούς κώδικες, με το βάρος στην «τιμωρία» – Θεσπίζεται εταιρική ευθύνη για δωροδοκία

Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης – Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας».

Το νομοσχέδιο κατατέθηκε χωρίς βελτιώσεις μετά τα μεσάνυχτα της Παρασκευής και αλλάζει για έβδομη φορά τους Ποινικούς Κώδικες με αναχρονιστικές και αυταρχικές διατάξεις.

Μεταξύ πολλών άλλων το ν/σ προβλέπει μεγάλη αύξηση της κάθειρξης από τα 15 στα 20 χρόνια για περίπου 500 αδικήματα, στο πλαίσιο σημαντικής οπισθοχώρησης την ώρα που άλλες χώρες μειώνουν τις ποινές.

Το σχέδιο του υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Φλωρίδη έχει δεχτεί σκληρή κριτική από το σύνολο του νομικού κόσμου, επειδή ανάμεσα σε άλλα συρρικνώνει δραματικά τις εγγυήσεις για δίκαιη δίκη.

Από την πλευρά του το υπ. Δικαιοσύνης υποστηρίζει σε ανακοίνωσή του πως «η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη υλοποιώντας τις προγραμματικές της δεσμεύσεις, προχωρεί σε μείζονα μεταρρυθμιστική παρέμβαση, διπλής κατεύθυνσης:

Αντιμετώπιση της «μικρομεσαίας» εγκληματικότητας με βασικό μέσο την έκτιση των ποινών, που καταπολεμά το αίσθημα ατιμωρησίας και αυξάνει τη ζωτική ανάγκη ασφάλειας του πολίτη.
Επιτάχυνση των διαδικασιών και του χρόνου της ποινικής δίκης, που αποτελεί μέρος του γενικότερου σχεδίου για ταχύτερη απονομή του δικαίου στη χώρα μας».

Σύμφωνα με το υπουργείο, «περιλαμβάνονται ρυθμίσεις, που αντιμετωπίζουν κρίσιμα θέματα αυξημένου εθνικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος, όπως η οικολογική καταστροφή μέσω των εμπρησμών, η ενδοοικογενειακή βία, η προστασία αλλά και η παραβατικότητα των ανηλίκων».

Αντικείμενο του νομοσχεδίου είναι:

α) η τροποποίηση των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, προκειμένου η εφαρμογή τους να συμβάλλει στην ουσιαστικότερη, αποτελεσματικότερη, και αμεσότερη διεξαγωγή της ποινικής δίκης, στην ενίσχυση της εγκληματοπροληπτικής λειτουργίας της ποινής μέσω των αρχών της γενικής και ειδικής πρόληψης και στην οικονομία της ποινικής διαδικασίας.

Ενδεικτικά,

αα) αυξάνεται το ανώτατο όριο ποινής της κάθειρξης, αυστηροποιούνται οι ποινές επί εγκλημάτων μείζονος ποινικής απαξίας όπως ο εμπρησμός δάσους,

αβ) τίθενται αυστηρότερες προϋποθέσεις αναστολής της ποινής, προκειμένου οι ποινές και επί πλημμελημάτων να εκτίονται μέσω των εναλλακτικών τρόπων έκτισης της κοινωφελούς εργασίας και της μετατροπής της ποινής σε χρηματική, αλλά και με πραγματική έκτιση σε σωφρονιστικό κατάστημα, όταν το δικαστήριο το κρίνει αναγκαίο,

αγ) λαμβάνονται μέτρα για την προστασία της ποινικής δικαιοσύνης από άτομα που με καταχρηστική και παρελκυστική άσκηση των δικαιωμάτων τους απασχολούν ασκόπως τους λειτουργούς της και παρακωλύουν την ταχύτητα απονομής της και

αδ) επιταχύνονται οι διαδικασίες επεξεργασίας και εκδίκασης των ποινικών υποθέσεων με τη λήψη μέτρων όπως η ενθάρρυνση της διαδικασίας της ποινικής διαπραγμάτευσης, ο περιορισμός της ενδιάμεσης διαδικασίας των δικαστικών συμβουλίων, καθώς και η μεταφορά της δικαστηριακής ύλης του πλημμελειοδικείου και του εφετείου από πολυμελή σε ολιγομελή δικαστήρια, προκειμένου ο ίδιος αριθμός δικαστών να δύναται να συγκροτήσει περισσότερα δικαστήρια και έτσι να εκδικάζεται πολλαπλάσιος αριθμός υποθέσεων,

β) η αναδιαμόρφωση των διατάξεων του ν. 3500/2006 (A’ 232), προκειμένου:

βα) οι διατάξεις να είναι προσαρμοσμένες στις παρούσες κοινωνικές συνθήκες και στη δικαιοπολιτική ανάγκη τόσο της προστασίας του θεσμού της οικογένειας, της ανηλικότητας και των θυμάτων, κυρίως των γυναικών, που πλήττονται με αυξανόμενη ένταση από συμπεριφορές ενδοοικογενειακής βίας,

ββ) να ενισχυθεί η ψυχολογική και οικονομική στήριξη, καθώς και η κοινωνική αποκατάσταση των θυμάτων με διεύρυνση των αρμόδιων φορέων,

βγ) να προβλεφθεί ειδική υποχρέωση των επαγγελματιών για την καταγγελία των περιστατικών που υποπίπτουν στην αντίληψή τους,

βδ) να διευρυνθεί η διαδικασία της ποινικής διαμεσολάβησης και βε) να ενισχυθούν άλλα δικονομικά μέσα που αποσκοπούν στην πρόληψη των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας και στην παρεμπόδιση υποτροπής του δράστη, 

γ) η τροποποίηση των παρ. 1 και 2 του άρθρου 45 του ν. 4557/2018 (Α’ 139)

γα) με την αύξηση του διοικητικού προστίμου νομικών προσώπων όταν το κέρδος δεν μπορεί να προσδιοριστεί και

γβ) με την απάλειψη της προϋπόθεσης προηγούμενης αμετάκλητης καταδίκης φυσικού προσώπου,

δ) η θέσπιση ευθύνης νομικών προσώπων για αδικήματα δωροδοκίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, μέσω των μηχανισμών του ποινικού δικαίου, φαινόμενα διαφθοράς, σε συμπλήρωση του ήδη υπάρχοντος πλαισίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς στα φυσικά πρόσωπα.

Η επεξεργασία του νομοσχεδίου, από την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, θα αρχίσει τη Δευτέρα 12 Φεβρουαρίου 2024, στις 16:00′.