Καραβίας: Θετική εξέλιξη ο μηχανισμός περιστολής δαπανών

Οι πρόσφατες αποφάσεις του Eurogroup δρομολόγησαν την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και επιτρέπουν τη βάσιμη αισιοδοξία ότι πολύ σύντομα θα λάβει τέλος μια εκκρεμότητα που παρατάθηκε υπερβολικά και έριχνε τη σκιά της πάνω στην οικονομία τους τελευταίους μήνες.

Αυτό ανέφερε ο Φωκίων Καραβίας, Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank, στη κλειστή συνεδρίαση της Ετήσιας Τακτικής  Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΤΕ, εκφράζοντας την ανακούφισή του ότι η συνάντηση αυτή έρχεται  σε μια επιτέλους θετική συγκυρία.

Σύμφωνα με τον ίδιο, πέρα από την αναμενόμενη ολοκλήρωση της αξιολόγησης, την αναφορά στο θέμα του χρέους, ταυτόχρονα, υπήρξε μια ακόμη σημαντική εξέλιξη, για την θεσμοθέτηση ενός αυτόματου μηχανισμού περιστολής των δαπανών του δημοσίου, σε περίπτωση που διαπιστώνονται αποκλίσεις από τον προϋπολογισμό.

Πέρα από την αναμενόμενη ολοκλήρωση της αξιολόγησης, την αναφορά στο θέμα του χρέους, ταυτόχρονα, υπήρξε μια ακόμη σημαντική εξέλιξη, για την θεσμοθέτηση ενός αυτόματου μηχανισμού περιστολής των δαπανών του δημοσίου, σε περίπτωση που διαπιστώνονται αποκλίσεις από τον προϋπολογισμό. Πρόκειται για ένα βήμα που η Ελλάδα έπρεπε να έχει κάνει εδώ και πολλά χρόνια, ασφαλώς πριν από την έναρξη της οικονομικής κρίσης αποτρέποντας την έκρηξη των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και, σωρευτικά, του δημοσίου χρέους. Σε κάθε περίπτωση, έστω και τώρα, η ύπαρξη ενός συστήματος που αυτόματα θα επιβάλλει την τήρηση των δημοσιονομικών προδιαγραφών θα συμβάλει αποφασιστικά στην ανόρθωση της αξιοπιστίας της χώρας έναντι όχι μόνον των δανειστών αλλά και συνολικά της διεθνούς επενδυτικής και οικονομικής κοινότητας. Η άρση αυτής της αβεβαιότητας σχετικά με την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων μπορεί να έχει καθοριστική σημασία και για την προσέλκυση επενδύσεων.

Για να επιστρέψει η Ελλάδα στο δρόμο της ανάπτυξης χρειάζονται κεφάλαια, μεγάλης κλίμακας επενδύσεις. Στο σημείο που βρίσκεται σήμερα η ελληνική οικονομία, η προσέλκυση κεφαλαίων αποτελεί απόλυτη εθνική προτεραιότητα. Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, όπως τα επεξεργαστήκαμε στη Eurobank, το απόθεμα ξένων επενδύσεων (σε σταθερές τιμές) στην Ελλάδα από το 2007 μέχρι σήμερα έχει μειωθεί κατά 48%. Χάσαμε, δηλαδή, τις μισές από τις συνολικές ξένες επενδύσεις στη χώρα μέσα σε μόλις 8 χρόνια.
Είναι φανερό πως για να καλυφθεί ένα τέτοιο κεφαλαιακό κενό χρειάζονται ποσά που μπορούν να προέλθουν μόνο από τον διεθνή ιδιωτικό τομέα, καθώς μάλιστα οι συνολικές επενδύσεις στην Ελλάδα έχουν υποχωρήσει κάτω από το 10% του ΑΕΠ, το χαμηλότερο ποσοστό από το 1960! Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ έχει εκτιμήσει στο παρελθόν ότι ο τουριστικός κλάδος μπορεί να προσελκύσει μέχρι και 100 δις ευρώ σε ξένες επενδύσεις σε βάθος μόλις μιας τετραετίας. Για να ευοδωθεί, όμως, η προσπάθεια πρέπει να συμβάλουν όλοι οι εμπλεκόμενοι.
Ασφαλώς το κράτος. Με μια φορολογική πολιτική που να υπηρετεί τον αναγκαίο στόχο των αυξημένων δημοσιονομικών αναγκών (αυτό δεν μπορούμε να το αποφύγουμε), αλλά να μην εκτρέπεται στα άκρα και να συνιστά αντικίνητρο για τις επενδύσεις στον τουρισμό, τις επιχειρήσεις και τις υποδομές του. Είναι παρήγορο ότι γίνονται βήματα στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων, όπως με τα περιφερειακά αεροδρόμια, με τον Αστέρα Βουλιαγμένης. Από την άλλη πλευρά βέβαια, πρέπει να επιταγχυνθεί το πολύ μεγάλης κλίμακας έργο του Ελληνικού, ενώ υπήρξαν και αντίθετες εξελίξεις, πολύ πρόσφατα στην υπόθεση της επένδυσης στην Αφάντου στη Ρόδο.
Δεύτερον, στην προσέλκυση ξένων επενδυτών πρέπει να είναι παρόν το τραπεζικό σύστημα, παρέχοντας όχι μόνον χρηματοδότηση αλλά και τεχνογνωσία και συμβουλευτικές υπηρεσίες, κυρίως για επιχειρηματικά και επενδυτικά σχέδια μεσαίας και μεγάλης κλίμακας. Στο πεδίο αυτό υπήρξαν ήδη συμφωνίες-πιλότοι που ανοίγουν το δρόμο ώστε να ξαναμπεί η Ελλάδα στο ραντάρ των μακροπρόθεσμων και σοβαρών διεθνών επενδυτών που χρειαζόμαστε, συμφωνίες στις οποίες και η Eurobank είχε ενεργό συμμετοχή.
Αλλά τίποτα δεν μπορεί να γίνει βέβαια χωρίς τη δική σας συμβολή και συνεργασία. Οι πρωταγωνιστές όλων των εξελίξεων δεν μπορεί παρά να είστε οι ίδιοι εσείς, οι επιχειρηματίες του τουρισμού. Θα πρέπει όμως να κάνω μια διαπίστωση – δυσάρεστη, αλλά πρέπει να δούμε την πραγματικότητα για να την αντιμετωπίσουμε. Η χρηματοοικονομική εικόνα πολλών τουριστικών επιχειρήσεων δεν αντικατοπτρίζει την ανθεκτικότητα που επέδειξε ο κλάδος στην κρίση. Παρά την αύξηση των αφίξεων με νέα ρεκόρ σχεδόν κάθε χρόνο, παρά την διατήρηση των τουριστικών εσόδων σε πολύ υψηλά επίπεδα, έχουμε το φαινόμενο τα ληξιπρόθεσμα δάνεια του ξενοδοχειακού κλάδου να κινούνται περίπου στα ίδια επίπεδα με κλάδους που δέχτηκαν σφοδρότατο το πλήγμα της οικονομικής κρίσης. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι το πρόβλημα αυτό εστιάζεται σε συγκεκριμένους μόνο Ομίλους. Γνωρίζετε πως είναι κρίσιμης σημασίας η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Δεν αποτελεί πρώτη μας επιλογή η πώληση χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων, ειδικά δε τουριστικών επιχειρήσεων, αλλά οφείλουμε να κινηθούμε γρήγορα και με ρεαλισμό στην εξεύρεση βιώσιμων λύσεων και ενίσχυση των επιχειρήσεων με νέα κεφάλαια, όπου αυτό είναι απαραίτητο. Σε διαφορετική περίπτωση, φοβάμαι ότι θα είμαστε υποχρεωμένοι να προχωρήσουμε σε λύσεις που θα προτιμούσαμε να αποφύγουμε.

Πέρα όμως από τις επιχειρήσεις με ληξιπρόθεσμα δάνεια, ο κλάδος συνολικά πρέπει να εκμεταλλευτεί τη θετική πορεία των τελευταίων ετών ώστε να ισχυροποιήσει τη χρηματοοικονομική του θέση, με είσοδο νέων κεφαλαίων από τους σημερινούς επιχειρηματίες ή και από νέους μετόχους. Οι τράπεζες – και ασφαλώς η Eurobank – θα είναι δίπλα στους πελάτες για να στηρίξουμε θεμιτές επιλογές και βιώσιμα επιχειρηματικά σχέδια.

Δεν βρίσκομαι εδώ σήμερα για να επαναλάβω ότι η Eurobank είναι η τράπεζα του ελληνικού τουρισμού. Έχουμε ήδη χτίσει βαθιές σχέσεις που δοκιμάστηκαν και όχι απλώς άντεξαν, αλλά ενδυναμώθηκαν περαιτέρω στα χρόνια της οικονομικής κρίσης που βίωσε η χώρα μας και που ελπίζουμε ότι σύντομα θα βρίσκεται πίσω μας.

Το 2015, μια χρονιά που η στενότητα ρευστότητας έφτασε σε ακραίο σημείο,  διατηρήσαμε τη ροή χρηματοδότησης προς τις τουριστικές επιχειρήσεις και προχωρήσαμε μάλιστα και σε νέες εκταμιεύσεις. Συγκεκριμένα:
Πρώτον, η Τράπεζα ενέκρινε νέες χρηματοδοτήσεις  (νέα κεφάλαια) συνολικού ύψους € 200 εκ. Δεύτερον, ειδικό ενδιαφέρον δείξαμε και για τις μικρότερης κλίμακας δραστηριότητες στον τουριστικό κλάδο. Προσφέραμε μια δέσμη υπηρεσιών και λύσεων για τη διαχείριση της καθημερινής λειτουργίας τους, κάτι που το συνεχίζουμε και φέτος για έκτη συνεχή χρονιά
Τρίτον, σχετικά με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του κλάδου, αναδιαρθρώθηκαν συνολικές οφειλές σχεδόν € 100 εκ. Συγχρόνως, η Τράπεζα μεσολάβησε για την είσοδο στρατηγικού επενδυτή, την τοποθέτηση management διεθνούς κύρους ή την πώληση  προβληματικών μονάδων σε διάφορους τουριστικούς προορισμούς, μεταξύ των οποίων τη Σαντορίνη και τη Ρόδο, προκειμένου να τις καταστήσει βιώσιμες.
Τέταρτον, στο παρελθόν έχουμε χρηματοδοτήσει σε συνεργασία με το ΣΕΤΕ ειδικές μελέτες μεγάλης κλίμακας για τον τουρισμό, μελέτες που μπορούν να αποτελέσουν τη βάση και για το σχεδιασμό της τουριστικής πολιτικής συνολικά. Μια νέα τέτοια μελέτη, θα έχουμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε στο Συνέδριο Τουρισμού που συνδιοργανώνουμε με το ΣΕΤΕ στις 2 Ιουνίου.

Αγαπητά μέλη του ΣΕΤΕ,

Όπως πάντοτε μέχρι σήμερα, σε όλες τις επιλογές προοπτικής, οι Έλληνες τουριστικοί επιχειρηματίες γνωρίζουν πως η Eurobank θα είναι εταίρος και αρωγός τους. Ο τουρισμός διαθέτει τη διεθνή απήχηση για να υπάρξει επενδυτικό ενδιαφέρον, οι εκτιμήσεις για τις αφίξεις φέτος το καλοκαίρι παραμένουν αισιόδοξες, παρά τις εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις, οι εξωτερικοί αρνητικοί παράγοντες σταδιακά περιορίζονται, και, επομένως, προσβλέπω στη συνέχιση και τη διεύρυνση της στενής συνεργασίας μας καθώς διαμορφώνονται ιδιαίτερα θετικές προοπτικές για όλους.