JPMorgan: Οι κεντρικές τράπεζες έδωσαν ώθηση στις αγορές τον Οκτώβριο

Αν και –τελικώς– υπήρξαν λίγες μόνο αλλαγές στην πολιτική των μεγάλων κεντρικών τραπεζών παγκοσμίως, η διαφοροποίηση στη διατύπωση και στα μηνύματα είχαν σημασία για τις αγορές.

Αυτό αναφέρει η αναλύτρια της JPMorgan Asset Management, Nandini Ramakrishnan, στην ανασκόπηση του Οκτωβρίου, τον μήνα που οι μετοχές κινήθηκαν και πάλι δυναμικά.

Τα χρηματιστήρια ανά τον κόσμο κατέγραψαν εντυπωσιακά καλή πορεία στη διάρκεια του μήνα, ανακάμπτοντας μετά την υποχώρηση που σημειώθηκε στα τέλη του καλοκαιριού, και οι περισσότεροι δείκτες των ανεπτυγμένων αγορών επανήλθαν σε θετικό έδαφος για το έτος. Ακόμη και οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών κατέγραψαν εύρωστα κέρδη τον Οκτώβριο, με αποτέλεσμα η υποχώρησή τους να περιορίζεται στο 1,8% μέχρι στιγμής φέτος. Η πορεία των εταιρικών πιστωτικών τίτλων εμφάνισε πιο ανομοιογενή αποτελέσματα, καθώς τα αμερικανικά και τα ευρωπαϊκά ομόλογα υψηλής απόδοσης κατέγραψαν άνοδο 3%, ενώ η άνοδος των ομολόγων υψηλής διαβάθμισης παγκοσμίως ήταν μόλις 0,6%. Τα κρατικά ομόλογα παρουσίασαν μικρότερες αποκλίσεις, αν και τα κρατικά ομόλογα των χωρών της περιφέρειας της Ευρώπης υπεραπέδωσαν έναντι των αντίστοιχων αμερικανικών και βρετανικών τίτλων. Οι τιμές του πετρελαίου παρέμειναν περίπου στα 49,6 (μπρεντ στα τέλη του μήνα) και 46,6 (αργό στα τέλη του μήνα) δολάρια κατά το μεγαλύτερο διάστημα του Οκτωβρίου.

Η μεταβλητότητα στην αγορά διαμορφώθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα κατά τον Οκτώβριο, ενδεχομένως επειδή το ενδιαφέρον της επενδυτικής κοινότητας στράφηκε στην προοπτική της οικονομίας σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου και στην πολιτική των κεντρικών τραπεζών. Οι επενδυτές παρακολουθούσαν με προσοχή και περίμεναν τις ανακοινώσεις για τη νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) και της Τράπεζας της Ιαπωνίας. Αν και –τελικώς– υπήρξαν λίγες μόνο αλλαγές στην πολιτική αυτών των κεντρικών τραπεζών, η διαφοροποίηση στη διατύπωση και στα μηνύματα είχαν σημασία για τις αγορές.

ΕΥΡΩΠΗ

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, προκειμένου να αποφασίζει εάν απαιτούνται περαιτέρω μέτρα για την επίτευξη του στόχου για τον πληθωρισμό (σχεδόν 2%), δεν θα τηρεί πλέον στάση αναμονής, αλλά θα προβαίνει σε ενέργειες και θα αξιολογεί τις εξελίξεις. Οι αγορές, όπως θα ήταν αναμενόμενο, αντέδρασαν σε αυτή τη σαφώς συγκρατημένη θέση και το ευρώ υποχώρησε έναντι του δολαρίου μετά τη συνέντευξη Τύπου του κ. Ντράγκι. Εάν η ΕΚΤ προβεί όντως σε περαιτέρω μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης (QE), τα επόμενα βήματα θα είναι πιθανότατα παράταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης πέρα από την προγραμματισμένη ημερομηνία λήξης του τον Σεπτέμβριο 2016, αύξηση των αγορών τίτλων που πραγματοποιούνται κάθε μήνα και περαιτέρω μείωση του επιτοκίου των καταθέσεων σε αρνητικά επίπεδα – ή ένας συνδυασμός αυτών των μέτρων.

Τα οικονομικά στοιχεία για την Ευρώπη υποστηρίζουν το σενάριο για ανάκαμψη της ευρωζώνης. Αν και ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή υποχώρησε σε μηδενικά επίπεδα από το 0,1% τον Σεπτέμβριο, η ανεργία μειώθηκε στο 10,8%, φθάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας τετραετίας. Ο Σύνθετος Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (ΡΜΙ), που μετρά τη δραστηριότητα στους κλάδους της μεταποίησης και των υπηρεσιών, αυξήθηκε στο 54,0 τον Οκτώβριο, υπερβαίνοντας τις προβλέψεις και ακολουθώντας την αύξηση του ΑΕΠ, που ήταν σχεδόν 2%. Το γενικώς θετικό κλίμα για την οικονομία αποτυπώθηκε στις περισσότερες κατηγορίες επένδυσης. Η περίοδος ανακοίνωσης αποτελεσμάτων ξεκίνησε αρκετά καλά για τις μετοχές της ευρωζώνης και τα κέρδη ανά μετοχή (EPS) κατέγραψαν άνοδο 4% έναντι της αντίστοιχης περιόδου πέρσι. Οι κλάδοι της τεχνολογίας, των βασικών καταναλωτικών αγαθών και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών εμφανίζουν την πιο ισχυρή αύξηση κερδών ανά μετοχή μέχρι στιγμής και όλοι οι κλάδοι κατέγραψαν θετική αύξηση εσόδων, εκτός από τους κλάδους της ενέργειας και των πρώτων υλών.

Δεδομένης της έντονης ανόδου των ευρωπαϊκών μετοχών, ίσως θα ήταν αναμενόμενη μια υποτονική απόδοση των εταιρικών και των κρατικών ομολόγων της Ευρώπης. Ωστόσο, αν κα τα βρετανικά ομόλογα κινήθηκαν ελαφρώς πιο συγκρατημένα εν συγκρίσει με την εντυπωσιακή πορεία τους από την αρχή το έτους έως σήμερα, τα κρατικά ομόλογα της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Γερμανίας κατέγραψαν καλή απόδοση. Τα επιπλέον μέτρα τόνωσης που ανακοίνωσε η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας, σε συνδυασμό με τη συγκρατημένη θέση από πλευράς Ντράγκι, οδήγησαν την απόδοση ορισμένων κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης στα χαμηλότερα επίπεδα του δεύτερου εξαμήνου του 2015.

ΗΠΑ

Μετά τη συνεδρίαση της 28ης Οκτωβρίου, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα δεν ανακοίνωσε καμία μεταβολή των επιτοκίων, όπως ανέμεναν οι αγορές και οι αναλυτές. Υπήρχαν, όμως, ορισμένες αλλαγές στη γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε στην ανακοίνωσή της. Δόθηκε λιγότερη έμφαση στις ανησυχίες για τις διεθνείς εξελίξεις και η Fed ανέφερε ρητά το ενδεχόμενο να αυξήσει τα επιτόκια κατά την επόμενη συνεδρίασή της. Όσον αφορά στην πραγματική ανάπτυξη, η επέκταση της αμερικανικής οικονομίας συνεχίστηκε και κατά το τρίτο τρίμηνο και το ΑΕΠ του τρίτου τριμήνου του 2015 αυξήθηκε κατά 1,5% έναντι του προηγούμενου τριμήνου (ετησιοποιημένος συντελεστής με εποχική προσαρμογή). Τα αποθέματα και η εμπορική κίνηση προκάλεσαν ορισμένες δυσκολίες κατά το τρίμηνο, αλλά φαίνεται ότι τα περισσότερα προβλήματα που προέκυψαν λόγω των αποθεμάτων ανήκουν πλέον στο παρελθόν, ενώ η εγχώρια κατανάλωση διατηρήθηκε σε καλά επίπεδα.

Η εξασθένηση του κλάδου της μεταποίησης μπορεί να προσελκύσει την προσοχή της Ομοσπονδιακής Τράπεζας και των αγορών, καθώς οι παραγγελίες για διαρκή καταναλωτικά αγαθά συρρικνώθηκαν κατά 1,2% τον Σεπτέμβριο, λόγω των ασθενέστερων στοιχείων για τη βιομηχανική παραγωγή που ανακοινώθηκαν νωρίτερα μέσα στον μήνα. Τα στοιχεία για την αγορά κατοικίας στις ΗΠΑ ήταν επίσης ελαφρώς ασθενέστερα τον Σεπτέμβριο. Οι πωλήσεις νέων κατοικιών κινήθηκαν σε χαμηλότερα του αναμενομένου επίπεδα, ενώ οι υπό εξέλιξη πωλήσεις κατοικιών μειώθηκαν κατά 2,3% στη διάρκεια του μήνα. Οι χαμηλότερες πωλήσεις αποδόθηκαν στην άνοδο των τιμών των κατοικιών. Ο Δείκτης Κόστους Απασχόλησης κατέγραψε άνοδο 0,6% στο τρίτο τρίμηνο, υποδεικνύοντας μια σταδιακή ανάκαμψη των μισθών. Δεδομένου ότι τα στοιχεία είναι ανομοιόμορφα, η Fed δεν έχει στη διάθεσή της όλα τα απαιτούμενα συστατικά για να προβεί σε αύξηση των επιτοκίων και, συνεπώς, κάθε ανακοίνωσή της έως τη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου αποκτά μια ιδιαίτερη σημασία. Η απόδοση του αμερικανικού κρατικού ομολόγου δεκαετούς διάρκειας διακυμάνθηκε από 1,97% (το χαμηλότερο σημείο του μήνα στις αρχές Οκτωβρίου) έως 2,17% (το υψηλότερο σημείο του μήνα μετά τη συνεδρίαση της Fed).

Αν και η στιγμή που θα αρχίσει η αύξηση των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα εξακολουθεί να είναι αβέβαιη, οι αποδόσεις του S&P 500 είναι πιο αξιόπιστες. Ο δείκτης S&P 500 κατέγραψε τα καλύτερα μηνιαία αποτελέσματα μέχρι στιγμής φέτος, με άνοδο 8,4% βάσει των συνολικών αποδόσεων τον Οκτώβριο. Η δυναμική της κερδοφορίας παρείχε στήριξη στη σημαντική άνοδο: για ποσοστό 76% των επιχειρήσεων του S&P 500, τα κέρδη ανά μετοχή (EPS) υπερέβησαν τις προβλέψεις των αναλυτών και, την τελευταία εβδομάδα του Οκτωβρίου, τα κέρδη ανά μετοχή των εταιρειών εκτός του κλάδου της ενέργειας ήταν 3% υψηλότερα εν συγκρίσει με την αντίστοιχη περίοδο πέρσι. Αν και εκκρεμεί η ανακοίνωση αποτελεσμάτων από τις μισές εταιρείες του δείκτη, σε επίπεδο κεφαλαιοποίησης της αγοράς έχει ήδη ανακοινωθεί το 70% των αποτελεσμάτων.

ΑΣΙΑ

Στα τέλη Οκτωβρίου, η Τράπεζα της Ιαπωνίας μετέθεσε για δεύτερη φορά φέτος το χρονικό πλαίσιο για την επίτευξη του στόχου του 2% για τον πληθωρισμό. Ο Χαρουχίκο Κουρόντα δήλωσε ότι είναι αισιόδοξος για την πορεία του πληθωρισμού και της ανάπτυξης και ανέφερε ότι τα χαμηλά επίπεδα της τιμής του πετρελαίου είναι ο κυριότερος λόγος για αυτό τον ετεροχρονισμό. Κατά τη συνεδρίαση της 30ης Οκτωβρίου, από την οποία αναμενόταν –σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις– ότι θα προέκυπταν περαιτέρω μέτρα χαλάρωσης, η Τράπεζα της Ιαπωνίας δεν διαφοροποίησε το πρόγραμμα αγοράς τίτλων που εφαρμόζει. Αν και η κεντρική τράπεζα της χώρας δεν προέβη σε πρόσθετα μέτρα χαλάρωσης και παρά τα μέτρια αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν, ο δείκτης TOPIX κινήθηκε σταθερά ανοδικά στη διάρκεια του μήνα, καταγράφοντας καλύτερες αποδόσεις για τον μήνα, αλλά και για το έτος μέχρι σήμερα.

Κατά τη συνάντηση των κινεζικών αρχών την τελευταία εβδομάδα του Οκτωβρίου, θεσπίστηκαν αρκετά νέα μέτρα και οι αρχές είναι αποφασισμένες να αντιμετωπίσουν την επιβράδυνση της οικονομίας της χώρας, οπότε εκτιμούμε ότι η ανάπτυξη στην Κίνα θα σταθεροποιηθεί περίπου στο 6%. Η Πολιτική του Ενός Παιδιού καταργήθηκε, αλλά η επίδραση αυτής της απόφασης στην οικονομία θα είναι περιορισμένη στο άμεσο μέλλον. Το κυβερνών κόμμα θα δώσει μεγαλύτερη έμφαση στη διαμόρφωση μιας «σχετικά ευημερούσας κοινωνίας» έως το 2020, που πιθανότατα σημαίνει ότι θα επικεντρωθεί εκ νέου στην αντιμετώπιση της εισοδηματικής ανισότητας και στη βελτίωση της κοινωνικής πρόνοιας.

Προοπτική των επενδύσεων έως το τέλος του έτους

Οι επενδυτές θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για μια αύξηση της μεταβλητότητας, καθώς οι αγορές θα προσαρμόζονται στην πρώτη άνοδο των επιτοκίων στις ΗΠΑ από τα χαμηλά/μηδενικά επίπεδα μετά από σχεδόν επτά χρόνια, ενώ παράλληλα η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Ιαπωνίας ενδέχεται να προβούν σε αύξηση της ποσοτικής χαλάρωσης. Οι μετοχές της Ευρώπης και της Ιαπωνίας φαίνονται ελκυστικές, δεδομένης της υποστηρικτικής πολιτικής που εφαρμόζουν οι κεντρικές τράπεζές τους. Από την άλλη μεριά, καθώς πλησιάζουμε στο 2016, οι αρνητικές συνέπειες της υψηλής ισοτιμίας του δολαρίου ΗΠΑ και των χαμηλών τιμών του πετρελαίου έχουν ήδη προεξοφληθεί στις προβλέψεις και στον προγραμματισμό των αμερικανικών επιχειρήσεων. Οι αποκλίνουσες νομισματικές πολιτικές και οι προοπτικές της ανάπτυξης των μεγάλων οικονομιών εξακολουθούν να υποδεικνύουν ότι η επιλεκτική προσέγγιση στις μετοχές και στους τίτλους σταθερού εισοδήματος είναι πολύ σημαντική για τις επενδύσεις κατά τους τελευταίους μήνες του έτους, αλλά και για το 2016.