Ιταλία: Επίσημα σε ειδική διαχείριση η μεγαλύτερη χαλυβουργία στην Ευρώπη

Η κυβέρνηση της Τζώρτζια Μελόνι στην Ιταλία ξεκίνησε επίσημα τη διαδικασία για να θέσει τη μεγαλύτερη χαλυβουργία της Ευρώπης υπό ειδική διαχείριση, αφού δεν κατάφερε να συμφωνήσει με τον διεθνή κολοσσό χάλυβα την ArcelorMittal για το μέλλον του εργοστασίου. Η Invitalia, ο κρατικός οργανισμός επενδύσεων της Ιταλίας και μέτοχος μειοψηφίας του εργοστασίου ζήτησε επίσημα τον διορισμό ειδικού διαχειριστή για να διοικήσει την εταιρεία, σύμφωνα με τον κυβερνητικό αξιωματούχο μετά τη συνάντηση υπουργών της κυβέρνησης με τα σωματεία των εργαζομένων.

Η απόφαση για την έναρξη ειδικής διαχείρισης έρχεται μετά από μια τεταμένη αντιπαράθεση μεταξύ Ρώμης και ArcelorMittal για την εισφορά 320 εκατ. ευρώ σε φρέσκο ​​κεφάλαιο που απαιτείται επειγόντως για τη διατήρηση της λειτουργίας του εργοστασίου — συμπεριλαμβανομένης της πληρωμής των εκκρεμών λογαριασμών φυσικού αερίου.

Το ιστορικό χαλυβουργείο λειτουργεί από την Acciaierie d’Italia (AdI), μια κοινοπραξία που ανήκει κατά πλειοψηφία στην ArcelorMittal ενώ η Invitalia κατέχει μειοψηφικό μερίδιο.

Το εργοστάσιο που βρίσκεται στο  νότο στην πόλη του Τάραντα αντιμετωπίζει εδώ και καιρό περιβαλλοντικά προβλήματα με την παραγωγή να υποχωρεί κάτω από 3 εκατομμύρια τόνους πέρυσι, σε σύγκριση με την παραγωγική ικανότητα των 8 εκατομμυρίων τόνων. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα δικαστήριο έδωσε το πράσινο φως στην εταιρεία φυσικού αερίου Snam να σταματήσει την παροχή ενέργειας στο χαλυβουργείο λόγω χρέους 200 εκατ. ευρώ. Επί της απόφασης η AdI άσκησε έφεση.

Πιθανό κλείσιμο του εργοστασίου που απασχολεί περίπου 10.000 άτομα θα αποτελούσε μεγάλο πρόβλημα για την κυβέρνηση, η οποία έχει ορκιστεί να ενισχύσει τη βιομηχανική βάση της Ιταλίας και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας.

Μόλις το εργοστάσιο τεθεί υπό ειδική διαχείριση — ένα ιταλικό καθεστώς αφερεγγυότητας που προορίζεται να διατηρήσει τη λειτουργία μεγάλων βιομηχανιών με έλλειψη ρευστότητας, η Ρώμη θα μπορεί να διορίσει το δικό της μεταβατικό στέλεχος για να αναλάβει τη διαχείριση από την ArcelorMittal ενώ αναζητά αγοραστή.

Κατά τη διάρκεια συνομιλιών στη Ρώμη την περασμένη εβδομάδα, ο Aditya Mittal, διευθύνων σύμβουλος της ArcelorMittal, είπε στους Ιταλούς ότι η εταιρεία του δεν ήταν διατεθειμένη να εισφέρει άλλα χρήματα στην επιχείρηση.

Η κυβέρνηση — η οποία χορήγησε έκτακτο δάνειο 680 ​​εκατ. ευρώ στη χαλυβουργία πέρυσι — είπε ότι η Invitalia θα μπορούσε να εισφέρει η ίδια τα χρήματα και να μετατρέψει το περσινό δάνειο σε ίδια κεφάλαια, καθιστώντας έτσι το πλειοψηφικό μέτοχο.

Ωστόσο, οι εταίροι διαφωνούν για το πώς θα κυβερνηθεί η AdI εάν η Invitalia γίνει ο πλειοψηφικός μέτοχος. Η ArcelorMittal προσφέρθηκε επίσης να αποχωρήσει εντελώς από την επιχείρηση, αλλά θέλει αποζημίωση 200 εκατ. ευρώ για τις μετοχές της και επιπλέον 200 εκατ. ευρώ για προμήθειες που παρέχονται στο εργοστάσιο.

Μετά την αποτυχία της περασμένης εβδομάδας να επιτευχθεί συμφωνία ο υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης της Ιταλίας, Adolfo Urso, είπε στο κοινοβούλιο ότι απαιτείται «δραστική παρέμβαση» για τη διάσωση του εργοστασίου.

Ο υπουργός Οικονομικών Giancarlo Giorgetti είπε ότι η Ιταλία χρειάζεται «έναν εταίρο που μοιράζεται αυτή τη μεγάλη φιλοδοξία να παράγει χάλυβα στην Ιταλία με περιβαλλοντικά συμβατό τρόπο» και είναι πρόθυμη να κάνει τις απαραίτητες επενδύσεις για να το πετύχει. «Υπάρχουν πολλοί που ενδιαφέρονται να παράγουν στον Τάραντα», είπε στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός την Τετάρτη.

Χτισμένο τη δεκαετία του 1960, το εργοστάσιο ήταν κάποτε πηγή υπερηφάνειας. Αλλά αποδείχθηκε μια περιβαλλοντική καταστροφή, εκτοξεύοντας θανατηφόρες καρκινογόνες ουσίες.

Το 2014, η Ρώμη ανέλαβε τον έλεγχο, με την πρόθεση να βρει νέους ιδιοκτήτες για να καθαρίσουν το παλιό εργοστάσιο, να το αποκαταστήσουν και να αυξήσουν την παραγωγή. Το 2018, μετά από μια ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών, η ArcelorMittal συμφώνησε σε συμφωνία μίσθωσης για αγορά 1,8 δισ. ευρώ, δεσμεύοντας εκατοντάδες εκατομμύρια επιπλέον κεφάλαια για τον περιβαλλοντικό καθαρισμό.

Πώλησε πολλά από τα άλλα ευρωπαϊκά χαλυβουργεία της για να εξασφαλίσει το πράσινο φως από την αρχή ανταγωνισμού της ΕΕ. Αλλά το επόμενο έτος, το αντισυστημικό κόμμα Πέντε Αστέρων ήρθε στην εξουσία και απέσυρε τη ρήτρα νομικής ασυλίας που προστάτευε την ArcelorMittal από ποινική ευθύνη για τα περιβαλλοντικά προβλήματα του εργοστασίου.

Η ArcelorMittal απείλησε να αποχωρήσει, αλλά αντ’ αυτού συμφώνησε να δημιουργήσει μια κοινοπραξία με τον οργανισμό δημοσίων επενδύσεων για τη λειτουργία του εργοστασίου από κοινού .

Ωστόσο, οι σχέσεις παρέμειναν τεταμένες με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται ότι δεν τήρησαν τις δεσμεύσεις τους. Η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου το 2022 άσκησε περαιτέρω πίεση.