Ηλεκτρονικές πληρωμές: Ραγδαία αύξηση και θετικές επιπτώσεις στα έσοδα του ΦΠΑ

Κερδίζουν έδαφος οι ηλεκτρονικές πληρωμές το τελευταίο διάστημα, εξέλιξη η οποία αποτυπώνεται και στα φορολογικά έσοδα και κυρίως το ΦΠΑ.

Μελέτη της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έδειξε μείωση των μετρητών σε τρείς από τις τέσσερις επιχειρήσεις του τριτογενή τομέα (χονδρικό, λιανικό εμπόριο, καταλύματα, δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης, συντήρηση και επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων, νομικές και λογιστικές δραστηριότητες, κ.α.).

Σε 215 κλάδους καταγράφηκε πτώση και σε μόλις 67 σημειώθηκε αύξηση στη χρήση μετρητών.

Η στροφή προς το «πλαστικό» χρήμα αποτυπώνει αφενός τη μεταβολή στις καταναλωτικές συνήθειες, αφετέρου είναι αποτέλεσμα της υποχρεωτικής χρήσης των POS και του IRIS στην αγορά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης τις μεγαλύτερες αυξήσεις ηλεκτρονικών συναλλαγών καταγράφουν:

οι δραστηριότητες παροχής συμβουλών για Η/Υ (+2.459%),

η εκμετάλλευση αιθουσών θεαμάτων (+469%),

η εκμετάλλευση ταξί (+221%), το λιανικό εμπόριο σε υπαίθριους πάγκους ή αγορές (+271%), οι υποστηρικτικές δραστηριότητες για τις τέχνες του θεάματος (+148%), οι εσωτερικές πλωτές μεταφορές επιβατών (+101%), το λιανικό εμπόριο μέσω αλληλογραφίας ή διαδικτύου (+82%) και οι εγκαταστάσεις γυμναστικής (+81%).

Οι ηλεκτρονικές πληρωμές το 2024 αυξήθηκαν κατά 22%, με την αξία τους να προσεγγίζει τα 48 δισεκ. ευρώ από 39,4 δισεκ. ευρώ το 2023 περιορίζοντας την χρήση των μετρητών κατά 5,79 δισεκ. ευρώ.

Η αύξηση αυτή αντικατοπτρίσθηκε και στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ. Συγκεκριμένα κατέγραψαν αύξηση 2,6 δισεκ. ευρώ σε σχέση με το 2023, φτάνοντας τα 18,94 δισεκ. ευρώ. Με βάση τα στοιχεία της μελέτης, εκτιμάται ότι από το σύνολο των 2,66 δισεκ. της αύξησης στις καθαρές εισπράξεις ΦΠΑ, το ένα τρίτο αποδίδεται αποκλειστικά στη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης. Από τη μελέτη προκύπτει ακόμα ότι:

Ο τζίρος (εισπράξεις) που δήλωσαν οι επιχειρήσεις το 2024 αυξήθηκε κατά 22,23 δισεκ. ή 5,8% σε ένα χρόνο, από 381,4 δισεκ. το 2023 σε 403,66 δισεκ. το 2024. Η αύξηση αυτή αποδίδεται στην ανάπτυξη, αλλά και στην αποκάλυψη φορολογητέας ύλης .

Ο καθαρός τζίρος (έσοδα μείον έξοδα) στον οποίο επιβάλλεται και ο ΦΠΑ αυξήθηκε κατά 9,88 δισεκ. ευρώ σε έναν χρόνο ή κατά 12%. Δηλαδή, ως ποσοστό, σημείωσε διπλάσια αύξηση από την ετήσια αύξηση που είχαν τα συνολικά έσοδα των επιχειρήσεων (5,8% όπως αναφέρθηκε).

Η πλήρης διασύνδεση POS-ταμειακών μηχανών διεύρυνε τη φορολογητέα βάση, ειδικά στον τριτογενή τομέα. Από τα επιπλέον 8,3 δισεκ. ευρώ σε ηλεκτρονικές πληρωμές, τα 7,5 δισεκ. ευρώ αφορούν υπηρεσίες του τριτογενούς τομέα.

Η αντικατάσταση των μετρητών από ηλεκτρονικές πληρωμές αποκάλυψε αδήλωτες συναλλαγές. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ για κάθε 10 ευρώ επιπλέον ηλεκτρονικών δαπανών καταγράφονται 0,67 ευρώ προηγουμένως αδήλωτα έσοδα ΦΠΑ).

Ο κλάδος του λιανικού εμπορίου κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση (+3,11 δισεκ. ευρώ) στα έσοδα που πραγματοποιήθηκαν μέσω καρτών πληρωμής μεταξύ των ετών 2024 και 2023 ενώ σημαντικές αυξήσεις κατά 1,47 δισεκ. ευρώ και 567 εκατ. ευρώ σημειώνουν οι κλάδοι της εστίασης και των καταλυμάτων. Ακολουθούν μεταξύ άλλων οι δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας, προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι χερσαίες μεταφορές και άλλες δραστηριότητες παροχής προσωπικών υπηρεσιών.