IEA: Το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας δεν μπορεί να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση

Το παγκόσμιο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας αδυνατεί να συμβαδίσει με την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας καθώς οι πιέσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και το υψηλό κόστος των βασικών εξαρτημάτων το εμποδίζουν να αναπτυχθεί περαιτέρω, σύμφωνα με νέα έκθεση που δημοσίευσε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) την Τρίτη (25 Φεβρουαρίου).

Ο ΙΕΑ σημειώνει χαρακτηριστικά ότι οι χρόνοι προμήθειας και το κόστος των βασικών εξαρτημάτων, όπως οι μετασχηματιστές και τα καλώδια, έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από το 2021, γεγονός που ασκεί πιέσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα και εμποδίζει την ανάπτυξη των υποδομών του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως.

Πιέσεις στην εφοδιαστικής αλυσίδας

Η έκθεση, Building the Future Transmission Grid: Strategies to Navigate Supply Chain Challenges, υπογραμμίζει ότι η ανάπτυξη υποδομών μεταφοράς είναι απαραίτητη για την ενεργειακή ασφάλεια και την αξιόπιστη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, οι προκλήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα που αντιμετωπίζει ο τομέας έρχονται την ώρα που κόσμος οδεύει προς την εποχή της ηλεκτρικής ενέργειας, και η παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας όλο και αυξάνεται.

Η συμαντικότερη πρόκληση στην εφοδιαστική αλυσίδα είναι η προμήθεια των εξαρτημάτων. Η έρευνα του ΙΕΑ ανάμεσα στους ηγέτες του κλάδου διαπίστωσε ότι η προμήθεια διαρκεί σήμερα δύο έως τρία χρόνια για τα καλώδια και έως τέσσερα χρόνια για τους μεγάλους μετασχηματιστές ισχύος – διπλάσιος χρόνος σε σχέση με το 2021. Τα εξειδικευμένα εξαρτήματα αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερες καθυστερήσεις, με τους χρόνους παράδοσης για τα καλώδια συνεχούς ρεύματος – που χρησιμοποιούνται συχνά για τη μετάδοση σε μεγάλες αποστάσεις – να ξεπερνούν τα πέντε έτη.

Η ανταγωνιστική ζήτηση από έργα επέκτασης του δικτύου που βρίσκονται σε εξέλιξη ταυτόχρονα σε πολλές περιοχές επιδεινώνει τις συμφορήσεις, ενώ η αυξημένη ανάπτυξη υπεράκτιων έργων αιολικής ενέργειας έχει αυξήσει περαιτέρω τη ζήτηση για εξειδικευμένα υποθαλάσσια καλώδια υψηλής τάσης, ασκώντας έτσι πρόσθετη πίεση στις ήδη επιβαρυμένες αλυσίδες εφοδιασμού.

Οι αυξήσεις των τιμών για τα εξαρτήματα είναι εξίσου ανησυχητικές. Η έκθεση του ΙΕΑ σημειώνει πως το κόστος των καλωδίων έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2019, ενώ οι τιμές των μετασχηματιστών ισχύος έχουν αυξηθεί κατά περίπου 75%.

Οι περιορισμοί στην αλυσίδα εφοδιασμού έρχονται σε μια ιδιαίτερα δύσκολη στιγμή, με περισσότερα από 1.600 γιγαβάτ ηλιακών και αιολικών έργων σε προχωρημένα στάδια ανάπτυξης να περιμένουν συνδέσεις με το δίκτυο, παρατηρεί ο ΙΕΑ.

Η έκθεση σημειώνει, επίσης, ότι, ενώ οι παγκόσμιες επενδύσεις στη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν κατά 10% το 2023 και έφτασαν τα 140 δισεκ. δολάρια, το ποσό αυτό θα πρέπει να ξεπεράσει τα 200 δισεκ. δολάρια ετησίως μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2030 για να καλυφθεί η ολοένα αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας.

Συντονισμένες προσπάθειες

Η έκθεση υπογραμμίζει ότι οι συντονισμένες προσπάθειες σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού θα είναι απαραίτητες για να ξεπεραστούν αυτά τα σημεία συμφόρησης στην εφοδιαστική αλυσίδα και να καταστεί δυνατή η αξιόπιστη ανάπτυξη του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας για το μέλλον, και δη το άμεσο.

Η έκθεση δείχνει ότι οι κατασκευαστές ανταποκρίνονται με σχέδια και επενδύσεις για την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας, αλλά οι επεκτάσεις αυτές θα χρειαστούν σημαντικό χρόνο για να υλοποιηθούν, και με την αβεβαιότητα να εμμένει ως προς την κάλυψη των μελλοντικών επιπέδων ζήτησης τόσο σε ενέργεια όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό .

Η έκθεση διαπιστώνει ότι περίπου 8 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως απασχολούνται σήμερα στην κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία των δικτύων και το εργατικό αυτό δυναμικό θα πρέπει να αυξηθεί κατά τουλάχιστον 1,5 εκατ. έως το 2030 για να ανταποκριθεί στην προβλεπόμενη ζήτηση.

Ξεχωρίζουν Ισπανία & Γαλλία από την ΕΕ σε επενδύσεις στο δίκτυο

Η έκθεση επιλέγει να αναφέρει την Ισπανία και τη Γαλλία ως παραδείγματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μεταξύ άλλων ανεπτυγμένων οικονομιών όπως η Κίνα, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ινδία κ.ά. Συγκεκριμένα, αναφέρονται τα ποσά τα οποία καταβάλλουν οι δύο χώρες, συγκριτικά με τις άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες, για προγραμματισμένες επενδύσεις  στο δίκτυο μεταφοράς και οι χρονικοί ορίζοντες.

Η Ισπανία στο πλαίσιο της για το 2021-2023 ανέφερε επενδύσεις ύψους 8 δισεκ. δολαρίων, ενώ η Γαλλία υπολογίζεται, σύμφωνα με την έκθεση ότι θα καταβάλει 104 δισεκ. δολάρια σε επενδύσεις που αφορούν στο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Μαριάνθη Πελεκανάκη