Η Γαλλία απαγορεύει τις επενδύσεις από funds σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο – φυσικό αέριο)

Τα διάφορα επενδυτικά-χρηματοδοτικά κεφάλαια, που ισχυρίζονται ότι επενδύουν σε εταιρείες με αξιόλογους δείκτες ESG, δηλαδή που υποτίθεται ευαισθητοποιούνται περιβαλλοντικά, κοινωνικά και σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, ενδέχεται να πουλήσουν τις μετοχές που κατέχουν σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων (πετρελαίου και φυσικού αερίου) μετά από απόφαση της γαλλικής κυβέρνησης.

Η κίνηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναγκαστικές αποεπενδύσεις αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ κατά τη διάρκεια του 2024.

Η Γαλλία έχει αποφασίσει ότι τα κεφάλαια που λειτουργούν υπό την «κοινωνικά υπεύθυνη» ταυτότητα «ISR» (L’investissement Socialement Responsable) της θα απαγορεύονται, από τις αρχές του 2025, να επενδύουν σε εταιρείες που ξεκινούν νέα έργα έρευνας, εκμετάλλευσης ή διύλισης υδρογονανθράκων. Οι εταιρείες που εκμεταλλεύονται άνθρακα ή «μη συμβατικούς» υδρογονάνθρακες θα είναι επίσης των επενδύσεων αυτών των ταμείων.

Ο σαρωτικός χαρακτήρας των νέων κανονισμών είναι πιθανό να αναδιαμορφώσει ριζικά τα χαρτοφυλάκια κεφαλαίων ESG.

Η Ελλάδα 

Πρόκειται για μία πολύ τολμηρή απόφαση, αλλά ταυτόχρονα πρωτοποριακή που βάζει το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης «επί των τύπων των ήλων». Μην ξεχνάμε ότι η Γαλλία διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες στον κόσμο την TotalEnergies. Από την άλλη πλευρά, φανταστείτε κάτι τέτοιο να γινόταν στην Ελλάδα από την υποτίθεται μεταρρυθμιστική κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, που άφησε κυρίως τα δύο διυλιστήρια πετρελαίου στην Ελλάδα την Motoroil, συμφερόντων της οικογένειας Βαρδινογιάννη και τα Ελληνικά Πετρέλαια, συμφερόντων της οικογένειας Λάτση και Ελληνικού Δημοσίου, να επιτυγχάνουν ανέλπιστα κέρδη από τα ορυκτά καύσιμα την περίοδο της τεχνητής ενεργειακής κρίσης. Και φυσικά μία τέτοια κίνηση για την Ελλάδα, μάλλον αποκλείεται αφού συνεχίζονται οι επενδύσεις από ορισμένες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Πρόβλημα πανευρωπαϊκό για τα αμοιβαία κεφάλαια ETF

Οι αυστηρότεροι κανόνες, που αποκάλυψε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Bruno Le Maire, αναμένεται να επηρεάσουν και τις επενδυτικές αποφάσεις εκτός Γαλλίας, επειδή πολλοί διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων επενδύουν σε τέτοιες εταιρείες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα αμοιβαία κεφάλαια που είναι υπό διαπραγμάτευση σε χρηματιστήρια (τα ETF), τα οποία είναι συνήθως εισηγμένα σε πολλά χρηματιστήρια και «διαβατήρια» σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Τα υπάρχοντα 1.200 επενδυτικά κεφάλαια με σήμανση ISR διαθέτουν μετοχές 7 δισεκατομμυρίων ευρώ σε παραδοσιακές εταιρείες ενέργειας, σύμφωνα με υπολογισμούς της Morningstar Direct, με το 45% αυτών των κεφαλαίων να κατέχουν μετοχές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τα Tocqueville Value Europe ISR, CM-AM Europe Value, DNCA Invest Archer Mid-Cap Europe και δύο ταμεία της BNP Paribas έχουν όλα ανοίγματα τουλάχιστον 13% σε εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, δήλωσε η Morningstar.

Σε όρους ευρώ, τις μεγαλύτερες θέσεις κατέχουν το iShares MSCI USA SRI Ucits ETF της BlackRock, στα €324 εκατ. από τα μέσα Νοεμβρίου, το iShares MSCI World SRI Ucits ETF (€208 εκατ.) και η Eleva European Selection (€171 εκατ.).

Η γαλλική πετρελαϊκή εταιρεία TotalEnergies κατέχεται από 161 αμοιβαία κεφάλαια με σήμανση ISR με συνολική συμμετοχή 2,4 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την Morningstar, που αντιπροσωπεύουν το 1,6 τοις εκατό της κεφαλαιοποίησης της εταιρείας.

Ενεργειακοί όμιλοι Neste, Eni, Repsol, Galp Energia, BP, Shell και OMV εμφανίζονται επίσης σε πολλά ταμεία, αν και τα κεφάλαια ISR μπορεί να μην χρειάζεται να πουλήσουν ορισμένα από αυτά, όπως το Neste της Φινλανδίας.

Η γαλλική απόφαση θα ισχύει και για επενδυτικά κεφάλαια σταθερού εισοδήματος, γεγονός που ενδέχεται να επισπεύσει το ξεπούλημα των ομολόγων των ενεργειακών εταιρειών.

Το γαλλικό υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών δήλωσε ότι η «ενίσχυση» των απαιτήσεων επιλογής ασφάλειας των κεφαλαίων ISR «καθιστά τον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής βασική αρχή του σήματος».

Τα μέτρα έχουν επίσης σχεδιαστεί για να βοηθήσουν στην επίτευξη «προοδευτικής ευθυγράμμισης των χαρτοφυλακίων ISR με τη Συμφωνία του Παρισιού [2015]», πρόσθεσε. Μια νέα διάταξη σημαίνει ότι τα ταμεία ISR πρέπει να επενδύουν τουλάχιστον το 15% των χαρτοφυλακίων τους σε εταιρείες με σχέδια μετάβασης στον άνθρακα σύμφωνα με το Παρίσι, αριθμός που θα αυξηθεί σταδιακά με την πάροδο του χρόνου.

Η άρση οποιασδήποτε αντίληψης για το greenwashing και η βελτίωση της σαφήνειας για τους ιδιώτες επενδυτές είναι μεταξύ των στόχων της πρώτης σημαντικής αυστηροποίησης των κανονισμών από τότε που δημιουργήθηκε η ετικέτα ISR το 2016.