Guardian: Πως οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας και τα data centers παράγουν τόνους ρύπων

Ένα ρεπορτάζ από αυτά που αναζητούν τι κρύβεται πίσω από την λαμπερή βιτρίνα της τεχνολογίας, δημοσίευσε την Κυριακή 15/9 η Guardian. Το ρεπορτάζ ασχολείται με τις μεγαλύτερες ανάγκες σε ενέργεια που δημιουργεί η τεχνολογία και η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης, κρύβοντας το πραγματικό κόστος των κέντρων δεδομένων (data centers) που τροφοδοτούν την τεχνολογική επανάσταση και δεν είναι κάτι άλλο εκτός από τους ρύπους.

Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ από το 2020 έως το 2022 οι πραγματικές εκπομπές ρύπων από τα εταιρικά κέντρα δεδομένων της Google, της Microsoft, της Meta και της Apple είναι υψηλότερες κατά 662% – ή 7,62 φορές – από αυτές που έχουν ανακοινωθεί.

Η Amazon που αποτελεί και τη μεγαλύτερη πηγή ρύπων από τις πέντε μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας δεν έχουν μετρηθεί σωστά και εμφανίζονται να είναι μικρότερες από τις εκπομπές της της Apple. Ο λόγος είναι ότι οι εκπομπές της Amazon δεν υπολογίστηκαν σωστά επειδή η εταιρεία έχει διαφορετικές δραστηριότητες και το μοντέλο της καθιστά δύσκολη την απομόνωση των αριθμών εκπομπών ειδικά για τα κέντρα δεδομένων που διαθέτει.

Καθώς οι ενεργειακές απαιτήσεις για αυτά τα κέντρα δεδομένων αυξάνονται , πολλοί ανησυχούν ότι θα αυξηθούν και οι εκπομπές άνθρακα. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας δήλωσε ότι τα κέντρα δεδομένων αντιπροσώπευαν ήδη το 1% έως 1,5% της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας το 2022 – και αυτό ήταν πριν ξεκινήσει η έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης με την κυκλοφορία του ChatGPT στα τέλη του ίδιου έτους.

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι πολύ πιο ενεργοβόρα στα κέντρα δεδομένων από τις τυπικές εφαρμογές που βασίζονται στο cloud. Σύμφωνα με την Goldman Sachs , ένα ερώτημα ChatGPT χρειάζεται σχεδόν 10 φορές περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια για να επεξεργαστεί από μια αναζήτηση στο Google. Επίσης, η αμερικανική τράπεζα εκτιμά πως η ζήτηση ενέργειας για τα κέντρα δεδομένων θα αυξηθεί 160% έως το 2030. Αντίστοιχη αναφορά της Morgan Stanley έχει παρόμοια ευρήματα, προβάλλοντας ότι οι εκπομπές ρύπων των κέντρων δεδομένων παγκοσμίως θα δημιουργήσουν 2,5 δισ. μετρικούς τόνους ισοδύναμου CO2 έως το 2030.

Εν τω μεταξύ και οι πέντε μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας έχουν ισχυριστεί ουδετερότητα άνθρακα, αν και η Google απέσυρε την σχετική σήμανση πέρυσι καθώς ενίσχυσε τα πρότυπα λογιστικής εκπομπών άνθρακα. Η Amazon είναι η πιο πρόσφατη εταιρεία που το έκανε, ισχυριζόμενη τον Ιούλιο ότι πέτυχε τον στόχο της επτά χρόνια νωρίτερα και ότι είχε εφαρμόσει ακαθάριστη μείωση των εκπομπών κατά 3%.

Η Guardian στο ρεπορτάζ φιλοξενεί δηλώσεις εκπροσώπου των εργαζομένων της Amazon σχετικά με την κλιματική δικαιοσύνη, που δηλώνει ότι πρόκειται για δημιουργική λογιστική.

«Η Amazon – παρά τις δημόσιες σχέσεις και την προπαγάνδα που βλέπετε για τις ηλιακές φάρμες της, για τα ηλεκτρικά της φορτηγά – επεκτείνει τη χρήση ορυκτών καυσίμων, είτε πρόκειται για κέντρα δεδομένων είτε για φορτηγά ντίζελ», ανέφερε ο εργαζόμενος.

Τα πιο σημαντικά εργαλεία σε αυτήν τη «δημιουργική λογιστική» όσον αφορά τα κέντρα δεδομένων είναι τα πιστοποιητικά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ή Recs. Αυτά είναι πιστοποιητικά που αγοράζει μια εταιρεία για να δείξει ότι αγοράζει ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές για να καλύψει ένα μέρος της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Όμως  αυτή η ανανεώσιμη ενέργεια δεν χρειάζεται να καταναλωθεί από τις εγκαταστάσεις μιας εταιρείας.

Η τάση σε αυτές τις εκπομπές είναι ανησυχητική. Εάν αυτές οι πέντε εταιρείες ήταν μία χώρα, το άθροισμα των εκπομπών τους «με βάση την τοποθεσία» το 2022 θα τις κατέτασσε ως την 33η χώρα με τις υψηλότερες εκπομπές, πίσω από τις Φιλιππίνες και πάνω από την Αλγερία.

Ωστόσο, το πρωτόκολλο για τα αέρια του θερμοκηπίου (GHG), επιτρέπει στα Recs να χρησιμοποιούνται στις επίσημες αναφορές, αν και ο βαθμός στον οποίο θα πρέπει να επιτρέπονται παραμένει αμφιλεγόμενος μεταξύ των εταιρειών τεχνολογίας και έχει οδηγήσει σε μια μάχη μεταξύ λόμπι.

Οι ακαδημαϊκοί και άλλοι ειδικοί στα θέματα ενέργειας είναι επίσης με την ανεκτικότητα του πρωτοκόλλου GHG. Σε μια ανοιχτή επιστολή του 2015, περισσότερα από 50 τέτοια άτομα υποστήριξαν ότι «θα πρέπει να είναι θεμελιώδης αρχή της λογιστικής GHG να μην επιτρέπεται σε καμία εταιρεία να αναφέρει μείωση του αποτυπώματος GHG για μια ενέργεια που δεν οδηγεί σε καμία αλλαγή στις συνολικές εκπομπές GHG. Ωστόσο, αυτό ακριβώς μπορεί να συμβεί υπό την καθοδήγηση δεδομένης της μεθόδου αναφοράς βάσει σύμβασης/Rec.»

Προς τιμή του Πρωτοκόλλου GHG, ο οργανισμός ζητά από τις εταιρείες να αναφέρουν στοιχεία που βασίζονται στην τοποθεσία μαζί με τα στοιχεία που βασίζονται στο Rec. Παρόλα αυτά, καμία εταιρεία δεν περιλαμβάνει μετρήσεις τόσο με βάση την τοποθεσία όσο και με βάση την αγορά και για τις τρεις υποκατηγορίες εκπομπών στα σώματα των ετήσιων περιβαλλοντικών εκθέσεων της.

Εδώ το πλήρες ρεπορτάζ