Guardian: Εφοπλιστές κέρδισαν πάνω από 6 δισ. δολάρια πουλώντας τάνκερ στον ρωσικό «σκιώδη στόλο» – Πρώτοι οι Έλληνες

Ευρωπαίοι και Aαμερικανοί πλοιοκτήτες πούλησαν τουλάχιστον 230 γερασμένα δεξαμενόπλοια στον «σκιώδη στόλο» που χρησιμοποιεί η Ρωσία για να αποφύγει τις δυτικές κυρώσεις στις εξαγωγές πετρελαίου της και να βοηθήσει στη χρηματοδότηση του πολέμου κατά της Ουκρανίας , αποκαλύπτει διεθνής έρευνα, σύμφωνα με τον Guardian.

Οι πλοιοκτήτες έχουν κερδίσει περισσότερα από 6 δισ. δολάρια από την εισβολή της Ρωσίας το 2022 πουλώντας τα πλοία σε αγοραστές σε χώρες όπως η Ινδία, το Χονγκ Κονγκ, το Βιετνάμ ή οι Σεϋχέλλες που δεν συμμετέχουν στις οικονομικές κυρώσεις κατά της Μόσχας, διαπίστωσε η έρευνα.

Ανέφερε ότι οι Έλληνες ιδιοκτήτες είχαν πουλήσει τον μεγαλύτερο αριθμό δεξαμενόπλοιων, εκφορτώνοντας 127 πλοία, με βρετανικές εταιρείες να πωλούν 22 και Γερμανούς και Νορβηγούς ιδιοκτήτες 11 και οκτώ. Τα περισσότερα θα είχαν πουληθεί διαφορετικά για σκραπ σε ένα κλάσμα της τιμής, είπε.

Συνολικά, ιδιοκτήτες από 21 από τις 35 χώρες που έχουν επιβάλει κυρώσεις στο εμπόριο πετρελαίου με τη Ρωσία είχαν πουλήσει δεξαμενόπλοια στον σκιώδη στόλο, η έρευνα, υπό την ηγεσία ενός ολλανδικού ερευνητικού πρακτορείου, Follow the Money (FTM), και περιλάμβανε ειδησεογραφικές αίθουσες σε εννέα χώρες, αποκαλύφθηκαν.

Οι δυτικές κυβερνήσεις λένε ότι πλοία από τον σκιώδη στόλο χρησιμοποιούνται για να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο, να διεξάγουν δραστηριότητες κατασκοπείας για τη Μόσχα και να χαρτογραφούν -και μερικές φορές καταστρέφουν- ζωτικής σημασίας υποθαλάσσιες υποδομές, όπως καλώδια.

Η ομάδα, σε συνεργασία με την ανεξάρτητη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου (KSE), οι ερευνητές της οποίας πιστεύουν ότι ο σκιώδης στόλος των 600 ατόμων αποστέλλει περίπου το 70% όλων των εξαγωγών πετρελαίου της Ρωσίας, ανέλυσε εκατοντάδες αρχεία θαλάσσιων εμπορευμάτων και νηολογίων πλοίων.

Η έκθεση ανέφερε την περίπτωση δύο δεξαμενόπλοιων ελληνικών 15 ετών που πωλήθηκαν σε εταιρεία με έδρα το Ανόι, που μετονομάστηκε και μετονομάστηκε από τη Μάλτα στον Παναμά, η οποία αργότερα συγκέντρωσε 120 εκατομμύρια λίτρα ρωσικού πετρελαίου από το ρωσικό λιμάνι της Βαλτικής Ουστ- Λούγκα, κοντά στα σύνορα της Εσθονίας.

Αφού η G7 και η ΕΕ εισήγαγαν ανώτατο όριο στην τιμή του πετρελαίου στα τέλη του 2022, απαγορεύοντας σε εταιρείες που είναι εγγεγραμμένες στην επικράτειά τους να διευκολύνουν τις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου πάνω από μια συγκεκριμένη τιμή, οι τιμές για τα πλοία που θα μπορούσαν να νηολογηθούν σε μη δυτικές δικαιοδοσίες εκτοξεύτηκαν στα ύψη.

«Πολλοί ευρωπαίοι πλοιοκτήτες είχαν παλιά χωρητικότητα που πίστευαν ότι δεν άξιζε πραγματικά πολύ», είπε στην κοινοπραξία ένας αναλυτής της Lloyd’s List, της ειδικής ναυτιλιακής εφημερίδας. «Ξαφνικά διπλασιάστηκε σε αξία – έτσι προσπάθησαν να το πουλήσουν».

Ο βελγικός όμιλος θαλάσσιων μεταφορών CMB.Tech πούλησε πέντε δεξαμενόπλοια για 135 εκατομμύρια δολάρια που κατέληξαν στον στόλο το 2022 και στις αρχές του 2023. Ένας εκπρόσωπος είπε στη βελγική εφημερίδα De Tijd , μέρος της κοινοπραξίας, ότι δεν ήταν υπεύθυνη για τα πλοία μετά την πώληση.

Στα τέλη του 2023, η ΕΕ εισήγαγε νέους κανόνες που απαιτούσαν από τις εταιρείες που πωλούν πλοία σε τρίτες χώρες να ελέγχουν ότι δεν είχαν χρησιμοποιηθεί για την κατάργηση των κυρώσεων – αλλά 32 ευρωπαϊκά δεξαμενόπλοια έχουν πουληθεί από τότε στον σκιώδη στόλο.

Πιο πρόσφατα, η ΕΕ και οι ΗΠΑ προχώρησαν περισσότερο, εν μέρει επειδή πολλά δεξαμενόπλοια του σκιώδους στόλου δεν έχουν δυτική ασφάλιση, δεν μπαίνουν ποτέ σε ευρωπαϊκά λιμάνια, επομένως δεν μπορούν να ελεγχθούν και είναι τόσο εξαθλιωμένα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν περιβαλλοντική καταστροφή.

Τα μεμονωμένα δεξαμενόπλοια αποκλείονται πλέον από τα λιμάνια και τις υπηρεσίες της ΕΕ εάν διαπιστωθεί ότι μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο ή εμπλέκονται σε «επικίνδυνες ναυτιλιακές πρακτικές». Περίπου 70 έχουν τεθεί υπό κυρώσεις από το μπλοκ, με αναφορές να ακολουθήσουν άλλες 74.

Ωστόσο, δεν υπάρχουν αναφορές για σχέδια εισαγωγής συγκεκριμένων μέτρων που να απαγορεύουν την πώληση πλοίων στον σκιώδη στόλο, εν μέρει λόγω της αντίστασης από κράτη μέλη με σημαντικούς ναυτιλιακούς τομείς, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα.