Goldman Sachs: Ανθεκτικές οι ευρωπαϊκές τράπεζες παρά τις πιέσεις – Πόσο θα χτυπήσει την ανάπτυξη η τρέχουσα κρίση

Ενώ οι τραπεζικές μετοχές έχουν υποχωρήσει και τα spreads των ομολόγων τους έχουν διευρυνθεί απότομα, το τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης εξακολουθεί να φαίνεται ανθεκτικό, σημειώνει η Goldman Sachs.

Πρώτον, οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι καλά κεφαλαιοποιημένες. Οι δείκτες κεφαλαίου υπερβαίνουν τις ρυθμιστικές απαιτήσεις κατά μέσο όρο πάνω από 400 μονάδες βάσης. Δεύτερον, οι θέσεις ρευστότητας και χρηματοδότησης είναι ισχυρές. Όλες οι τράπεζες που καλύπτει η Goldman υπερβαίνουν τους απαιτούμενους δείκτες κάλυψης ρευστότητας και έχουν σταθερούς καθαρούς δείκτες χρηματοδότησης. Τρίτον, η κερδοφορία των ευρωπαϊκών τραπεζών αυξάνεται, με τα πρόσφατα αποτελέσματα να δείχνουν θετική δυναμική καθαρού εισοδήματος από τόκους, η οποία οφείλεται σε υψηλότερα επιτόκια.

Η κύρια ανησυχία επικεντρώνεται γύρω από τις επιπτώσεις των έντονων πιέσεων που έχουν δεχτεί μεμονωμένες τράπεζες, τονίζει η Goldman. Το ευρύτερο τραπεζικό σύστημα φαίνεται υγιές και η G.S. θεωρεί ότι ο συστημικός κίνδυνος μετάδοσης είναι περιορισμένος. Το “χτύπημα” στην οικονομική δραστηριότητα είναι πολύ πιθανό ωστόσο και θα προέλθει από τη σύσφιξη του τραπεζικού δανεισμού, ο οποίος ήδη συρρικνώνεται ως απάντηση στα υψηλότερα επιτόκια. 

Για να εντοπίσει την επίπτωση του δανεισμού στην ανάπτυξη από την τρέχουσα αναταραχή στον τραπεζικό κλάδο, η Goldman, εξετάζει μια σειρά προσεγγίσεων.

Αρχικά, συσχετίζει πρότυπα τραπεζικού δανεισμού (που μετρήθηκαν από την Έρευνα Τραπεζικού Δανεισμού) με δείκτες πίεσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές για να μετρήσει πόσο αυστηρότεροι μπορεί να γίνουν οι όροι δανεισμού. Διαπιστώνει ότι η πρόσφατη πτώση των τραπεζικών μετοχών, η άνοδος των spreads και η αύξηση της αβεβαιότητας ενδέχεται να περιορίσουν τα πρότυπα τραπεζικού δανεισμού κατά περίπου 10 ποσοστιαίες μονάδες στη ζώνη του ευρώ. Αυτή η σύσφιξη θα είναι σημαντική, αλλά αρκετά μικρότερη από την επιδείνωση των πιστωτικών συνθηκών που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης (50%) και της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη (20%).

Στη συνέχεια, υπολογίζει την εκτιμώμενη αυστηροποίηση των προτύπων τραπεζικού δανεισμού στην οικονομική ανάπτυξη, χρησιμοποιώντας ιστορικά δεδομένα. Η ανάλυση της Goldman δείχνει ότι το χτύπημα στο πραγματικό ΑΕΠ της ευρωζώνης αγγίζει περίπου το 0,3%. Αν και υπόκειται σε σημαντική αβεβαιότητα, οι εκτιμήσεις της, όπως τονίζει, υποδεικνύουν μια διαχειρίσιμη επίπτωση στην ανάπτυξη από τις τραπεζικές εντάσεις που έχουν παρατηρηθεί μέχρι στιγμής.

Η Goldman στη συνέχεια διασταυρώνει αυτά τα συμπεράσματα με τρεις τρόπους. Πρώτον, διενεργεί ένα test όπου μετρά το μερίδιο των δανείων που μπορεί να περιορίσουν οι τράπεζες ως απάντηση σε μια επιδείνωση των δεικτών κεφαλαίου τους. Δεύτερον, λαμβάνει υπόψη προηγούμενες μελέτες που δείχνουν ότι το μέτριο χρηματοοικονομικό στρες συνήθως συνεπάγεται μέτριες μειώσεις της οικονομικής δραστηριότητας, αλλά έχουν μη γραμμικές επιδράσεις στην παραγωγή καθώς οι χρηματοοικονομικές εντάσεις εντείνονται. Τρίτον, εξετάζει μία ευρύτερη προοπτική για το πώς η μακροοικονομική αβεβαιότητα μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη, βρίσκοντας σε γενικές γραμμές παρόμοια αποτελέσματα.

Δεδομένων αυτών των εκτιμήσεων, η Goldman προχωρά στην υποβάθμιση των εκτιμήσεών της για το επίπεδο του πραγματικού ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ κατά 0,3% το 2023, μειώνοντας την ανάπτυξη (σε τριμηνιαία, όχι ετήσια βάση) κατά 0,1% σε κάθε τρίμηνο έως και το πρώτο τρίμηνο του 2024. Έτσι, βλέπει τώρα ανάπτυξη 0,7% το 2023, η οποία παραμένει ελαφρώς πάνω από τη μέση εκτίμηση της αγοράς αλλά κάτω από τις τελευταίες προβλέψεις του προσωπικού της ΕΚΤ. 

Δεδομένου του πρόσθετου χτυπήματος στην ανάπτυξη λόγω της πίεσης που προκαλεί ο τραπεζικός κλάδος η Goldman Sachs πλέον αναμένει ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης τον Μάιο (έναντι 50 μ.β. που ανέμενε πριν από την έναρξη των τραπεζικών εντάσεων) και άλλες 25 μ.β. τον Ιούνιο, με το τελικό επιτόκιο να φτάνει έτσι το 3,5%. 

Δεδομένης της ρευστής κατάστασης της χρηματοπιστωτικής αγοράς, η αβεβαιότητα σχετικά με τις κινήσεις των κεντρικών τραπεζών είναι ωστόσο μεγάλη, όπως καταλήγει η Goldman Sachs. Η επιμονή (ή η εντατικοποίηση) των τραπεζικών πιέσεων θα μπορούσε να πείσει την ΕΚΤ ότι ένα ισχυρό χτύπημα στην ανάπτυξη λόγω της κατάστασης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι στα σκαριά, έτσι ώστε να σταματήσει τις αυξήσεις νωρίτερα από το αναμενόμενο. Ωστόσο, μια γρήγορη επίλυση των πιέσεων των τραπεζών (μαζί με τα δεδομένα για την αύξηση των σταθερών μισθών και τον πληθωρισμό των υπηρεσιών) θα μπορούσε να απαιτήσει ακόμη μεγαλύτερη αυστηροποίηση από ό,τι αναμένεται τώρα, ειδικά από την ΕΚΤ.