Γιαζιτζόγλου (ΣΜΕ): Η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει ριζικά τη νοοτροπία της για να γίνει ανταγωνιστική

Στο πλαίσιο της συζήτησης  για το πρόγραμμα «DIKTYO- Network for reform in Greece and Europe» της Άννας Διαμαντοπούλου, ο κ. Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, Πρόεδρος του Σύνδεσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, μίλησε για την στρατηγική αυτονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τις πολιτικές Τραμπ και για το κρίσιμο γεωπολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται γύρω από τις κρίσιμες πρώτες ύλες.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δημιουργήσει εδώ και 15 χρόνια μια λίστα από κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες στις οποίες εντάσσει, με βάση ορισμένα κριτήρια, ορυκτά τα οποία παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο όχι μόνο στην οικονομική δραστηριότητα αλλά και στην τεχνολογία, την καινοτομία και τη στρατηγική ασφάλεια.

Η λίστα αυτή στην τελευταία της έκδοση περιέχει 34 ορυκτά. Από αυτά, τα 26 ελέγχονται σε ποσοστό πάνω από 50% από τους BRICS, για τα 20 από το 26 δε, ο έλεγχος είναι σχεδόν πλήρης», δήλωσε ο κ.Γιαζιτζόγλου.

Εξηγώντας  το πώς φτάσαμε σε αυτή τη συγκέντρωση του ελέγχου, ο ίδιος ανέλυσε τη στρατηγική της Κίνας που είναι η κύρια δύναμη των κρίσιμων πρώτων υλών.

«Η Κίνα, εφαρμόζοντας ένα στρατηγικό σχέδιο για σχεδόν τρεις δεκαετίες, έχει αναπτύξει στα εδάφη της την εξόρυξη όλων των κοιτασμάτων που διαθέτει, έχει φροντίσει να αποκτήσει εντός ή εκτός εισαγωγικών έλεγχο σε αντίστοιχα κοιτάσματα χωρών με τις οποίες μπορεί να έχει φιλικές σχέσεις και έχει προσφερθεί εθελοντικά  να δημιουργήσει στο έδαφός της τις μεγαλύτερες μονάδες επεξεργασίας αυτών των πρώτων υλών, ώστε να μην «ενοχλούνται» οι κάτοικοι των Δημοκρατιών πολυτελείας. 

Παρότι καμία μεμονωμένη πρώτη ύλη δεν μπορεί να δώσει σε κάποιον τεχνολογικό πλεονέκτημα -τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα -o έλεγχος σχεδόν του συνόλου, σίγουρα δεν αποβλέπει μόνο σε κάποια τυπικά οικονομικά οφέλη», ανέλυσε.  

Παράλληλα, μίλησε για τις σύγχρονες ιδιαίτερες πρώτες ύλες, όπως το στρόντιο, το χάφνιο, το νιόβιο, το βισμούθιο, το σκάνδιο, το ταντάλιο,   τα οποία τις τελευταίες δεκαετίες αποκτούν όλο και περισσότερη σημασία για την καθημερινότητά μας.

«Είτε πρόκειται για τα κράματα των σύγχρονων οπλικών συστημάτων, είτε πρόκειται για το υλικό από το οποίο χτίζονται οι μικροεπεξεργαστές, είτε πρόκειται για την τεχνολογία που καθορίζει την κατανάλωση ρεύματος των μεγάλων data centers, οι ιδιότητες συγκεκριμένων ορυκτών μπορεί να κάνουν πολύ μεγάλη διαφορά τόσο στην εξέλιξη της συγκεκριμένης τεχνολογίας όσο και στα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της», συμπλήρωσε. 

«Κατά συνέπεια ο έλεγχος των ορυκτών πρώτων υλών σήμερα, εκτός από άμεση επίπτωση στην οικονομική δραστηριότητα μπορεί να έχει επίπτωση στην ασφάλεια και στην καινοτομία εκείνου που δεν τα έχει», τόνισε.

Σε ερώτηση για το τι πρέπει να κάνει η Ευρώπη για να μπορέσει  να ανακτήσει ένα μέρος από την στρατηγική αυτονομία της στις πρώτες ύλες ο κ Γιαζιτζόγλου τόνισε τα εξής:

«Η Ευρώπη διαθέτει και κοιτάσματα και τεχνογνωσία. Ο λόγος που δεν έχει αναπτυχθεί η παραγωγή είναι καθαρά η έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Για την ακρίβεια, η Ευρώπη είχε και παραγωγή, την οποία σιγά σιγά σταμάτησε, ακριβώς διότι το στενό συμφέρον μικρών ομάδων πληθυσμού επεκράτησε του ευρύτερου συμφέροντος της κοινωνίας.

Σήμερα ο βασικός λόγος που δεν αναπτύσσονται με γοργούς ρυθμούς επενδύσεις στις ορυκτές πρώτες ύλες, πέρα από την μη δημοφιλία τους, είναι το γεγονός ότι δεν είναι ανταγωνιστικές με απόλυτα οικονομικά κριτήρια», ξεκαθάρισε.

«Μια απλή ανάγνωση της έκθεσης Draghi θα σας δώσει ξεκάθαρη εικόνα του γιατί συμβαίνει αυτό. Οι επιλογές στην ενέργεια,  στο κανονιστικό πλαίσιο, στην κατανομή του κοινωνικού κόστους, ακόμα ακόμα και η δυστοπία της Κοινοτικής Νομοθεσίας,  καθιστούν την παραγωγή ορισμένων αγαθών επί Ευρωπαϊκού εδάφους τόσο πολύ πιο ακριβή από άλλα μέρη του πλανήτη, ώστε να μην μπορεί σε καμία περίπτωση να καλυφθεί η διαφορά από την τιμή του αγαθού και το περιθώριο κέρδους».

«Για να αλλάξει αυτό πρέπει να αλλάξει ριζικά η νοοτροπία και ο τρόπος που σκέπτεται και αντιδρά η Ευρωπαϊκή Ένωση. (…) Όταν η Ευρώπη θέλει 2 χρόνια για να διαπραγματευτεί εσωτερικά τον κανονισμό για τις κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες, η Κίνα μόνο σε ένα μήνα (τον Οκτώβριο του 2024) ξόδεψε 22 δισεκατομμύρια για να αγοράσει κοιτάσματα σε τρίτες χώρες», τόνισε.

Σχολιάζοντας τα νέα δεδομένα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, το αν θα αλλάξουν τους σχεδιασμούς και αν τελικά θα μας επηρεάσουν οι δασμοί Τράμπ, ο κ. Γιαζιτζόγλου δήλωσε ανοιχτά ότι οι παλιές θεωρίες για επικράτηση της Δύσης έχουν τελειώσει οριστικά και πως οι εμπορικές σχέσεις έχουν επίσης αλλάξει ριζικά.

«Τα νέα δεδομένα που φέρνει η καινούργια ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών δεν έχουν να κάνουν τόσο πολύ με τις διεθνείς εμπορικές σχέσεις, αφού σε αυτό το πεδίο ούτε η ίδια δείχνει να έχει ξεκαθαρίσει τι ακριβώς θέλει να κάνει. Η μεγάλη αλλαγή είναι η λεγόμενη λογική του “no rules rules” , δηλαδή η άποψη ότι δεν υπάρχει κανένας προσυμφωνημένος κανόνας», είπε.

«Η ανθρωπότητα μετά τον δεύτερο παγκόσμιο  πόλεμο, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο κατόρθωσε να συμφωνήσει σε μερικές βασικές αρχές συνύπαρξης, που εκφράσθηκαν με δομές όπως Ηνωμένα Έθνη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και λοιπά. Σήμερα η ηγεσία στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού στέλνει το μήνυμα ότι δεν αναγνωρίζει τίποτα από όλα αυτά και δεν δεσμεύεται σε τίποτα από τη λεγόμενη συνέχεια και συνέπεια της εξουσίας. Αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα της εποχής μας».