Γιατί οι γερμανικές εταιρείες χάνουν το «τρένο» των αμερικανικών επενδύσεων

Μπορεί οι ΗΠΑ να έχουν δρομολογήσει τις μεγαλύτερες επενδύσεις βιομηχανικής πολιτικής όλων των εποχών, αλλά οι γερμανικές εταιρείες δυσκολεύονται να επωφεληθούν από αυτό – και επειδή ενεργούν αδέξια.

Αυτό υποστηρίζει η Handelsblatt, συμπληρώνοντας πως ο Κρίστοφ Σεμιονέκ, εκπρόσωπος των του Ομοσπονδιακού Συνδέσμου της Γερμανικής Βιομηχανίας (BDI) και του Γερμανικού Εμπορικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου (DIHK) στην Ουάσινγκτον, επισημαίνει πως “στο σημερινό γεωπολιτικό μείγμα, οι ΗΠΑ τραβάνε σήμερα το πιο ισχυρό ρεύμα”.

Όμως η “έκρηξη Μπάιντεν” (σ.σ. το ρεύμα των βιομηχανικών επενδύσεων στις ΗΠΑ) έχει δύο όψεις: Για τις εταιρείες που εδρεύουν στις ΗΠΑ, οι συνθήκες πλαισίου έχουν βελτιωθεί. Επωφελούνται ήδη από τον χαμηλότερο φόρο εισοδήματος εταιρειών, ο οποίος μειώθηκε από 35% σε 21% επί Ντόναλντ Τραμπ. Ταυτόχρονα, όμως, έχουν προστεθεί πολυάριθμοι κανονισμοί υπό τον Τραμπ και τον Μπάιντεν για να γίνουν οι αλυσίδες εφοδιασμού της αμερικανικής μεταποίησης “περισσότερο αμερικανικές”.

“Για τις εταιρείες που συναλλάσσονται με τις ΗΠΑ από το εξωτερικό, η κατάσταση τείνει να γίνει κάπως πιο δύσκολη”, εξηγεί ο εκπρόσωπος των Γερμανικών Βιομηχανιών στην Ουάσινγκτον.

Οι μικρές, μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις έχουν ένα “πρόσθετο διοικητικό βάρος” και μετά τη βιομηχανική “επίθεση” του Μπάιντεν αναγκάζονται όλο και συχνότερα να υποβάλλουν αιτήσεις για τις λεγόμενες waivers, δηλαδή για εξαιρέσεις, όταν εισάγουν προϊόντα στις ΗΠΑ.

Η Γερμανία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος άμεσος επενδυτής στις ΗΠΑ με 619 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως. Μόνο η Ιαπωνία, ο Καναδάς και η Μεγάλη Βρετανία επηρεάζονται περισσότερο από τη βιομηχανική πολιτική του Μπάιντεν από τη Γερμανία. Κατά την άποψη του Έρικ Κάντορ, αντιπροέδρου της επενδυτικής τράπεζας Moelis της Νέας Υόρκης, τα γερμανικά κορυφαία στελέχη πρέπει να δείξουν μεγαλύτερη παρουσία στις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή.

“Είναι πολύ σημαντικό οι Γερμανοί διευθύνοντες σύμβουλοι να ταξιδεύουν στις ΗΠΑ και να συστήνονται στην Ουάσινγκτον, αλλά και στους πολιτειακούς και τοπικούς πολιτικούς, ώστε όλοι να γνωρίζουν ποιοι είναι”, δήλωσε ο Κάντορ στην Handelsblatt.

Οι εταιρείες από τη Γερμανία είναι μόνο “μικρά ψάρια” όταν πρόκειται για lobbying

Οι πρώτες γερμανικές εταιρείες αντιδρούν στην αμερικανική στροφή στη βιομηχανική πολιτική και εντείνουν τις προσπάθειές τους να έρθουν πιο κοντά στην Ουάσιγκτον. “Δεν πρέπει να κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας: Οι ΗΠΑ έχουν γίνει πιο προστατευτικές. Αυτό ισχύει και για τα δύο πολιτικά στρατόπεδα, τους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικάνους”, αναφέρουν διπλωματικές πηγές της Handelsblatt.

Είναι αλήθεια ότι οι γερμανικές εταιρείες εκπροσωπούνται ήδη έντονα στις ΗΠΑ, μέσω εμπορικών ενώσεων, γραφείων για τις λεγόμενες κυβερνητικές σχέσεις ή εμπορικών επιμελητηρίων στις επιμέρους πολιτείες. Όσον αφορά όμως το lobbying στο κέντρο εξουσίας των ΗΠΑ, για παράδειγμα, οι γερμανικές εταιρείες είναι συχνά μόνο “μικρά ψάρια”, σύμφωνα με πληροφορίες της γερμανικής εφημερίδας.

Πέρυσι, για παράδειγμα, η Siemens επένδυσε περίπου 5,5 εκατομμύρια σε προσπάθειες άσκησης πίεσης στην Ουάσιγκτον και η Daimler 1,4 εκατομμύρια, σύμφωνα με την πλατφόρμα OpenSecrets.

Αυτό τις τοποθετεί στην 89η και 502η θέση μεταξύ των μεγαλύτερων εταιρειών άσκησης πίεσης στις ΗΠΑ. Οι γερμανικές εταιρείες δεν πλησιάζουν τις 10 ή τις 20 πρώτες θέσεις.

Ο λομπίστας της Schaeffler, Βίτινγκ, άρχισε να δημιουργεί το νέο τμήμα “Παγκόσμιες Υποθέσεις” για την εταιρεία τον Μάιο του 2020. Μία από τις πρώτες του ενέργειες ήταν να δώσει στον προμηθευτή την πρώτη εκπροσώπηση των συμφερόντων του στην Ουάσινγκτον.

Το γραφείο στο κέντρο της πόλης, όχι μακριά από τον Λευκό Οίκο και πολλές βιομηχανικές ενώσεις, μεταφέρθηκε πέρυσι. “Για να εκμεταλλευτούμε όλες τις ευκαιρίες, είναι σημαντικό να παρακολουθούμε από κοντά τις δυναμικές διαδικασίες στην Ουάσιγκτον”, λέει ο Βίτινγκ.

Ο IRA έπιασε την Ευρώπη “στα πράσα”

Το τι εννοεί με τον όρο “δυναμικές διαδικασίες” φαίνεται από το πρόσφατο παρελθόν. Ειδικότερα, ο “Νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού” (IRA), όπως το θέτει ένας Γερμανός λομπίστας, “έφερε την Ευρώπη και τη Γερμανία προ τετελεσμένων γεγονότων”.

Υπό τον Μπάιντεν, οι ΗΠΑ αποφάσισαν τις μεγαλύτερες επενδύσεις βιομηχανικής πολιτικής όλων των εποχών, και μάλιστα μέσα σε μόλις ένα χρόνο. Αυτό συνεπάγεται προσοδοφόρες επιχειρηματικές ευκαιρίες, αλλά και πληθώρα περιορισμών.

Τον Νοέμβριο του 2021, το Κογκρέσο των ΗΠΑ ψήφισε ένα τεράστιο πακέτο υποδομών. Προβλέπει ότι ένα ορισμένο ποσοστό των υλικών για τα νέα κατασκευαστικά έργα πρέπει να προέρχεται από τις ΗΠΑ. Στη συνέχεια, τον Αύγουστο του 2022, ο Μπάιντεν υπέγραψε το “Chips Act”, ένα πρόγραμμα επιδότησης ημιαγωγών. Όποιος θέλει να επωφεληθεί από αυτό δεν μπορεί να κάνει νέες επενδύσεις στην Κίνα για τουλάχιστον δέκα χρόνια.

Τέλος, λίγες ημέρες αργότερα ακολούθησε το IRA, το έργο κύρους του Μπάιντεν. Οι επιδοτήσεις για τα ηλεκτρονικά αυτοκίνητα που περιέχονται σε αυτό είναι διαθέσιμες μόνο υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Πολλοί ξένοι κατασκευαστές δεν πληρούν τα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων πολλών γερμανικών. Οι εμπορικές ενώσεις επικρίνουν τους νέους κανόνες ως “πολύ συγκεχυμένους”.

Ο IRA δείχνει πόσο σημαντικό είναι για τις γερμανικές εταιρείες να παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στην Ουάσινγκτον. Άλλωστε, οι αμφιλεγόμενες φορολογικές πιστώσεις με τις οποίες ο Μπάιντεν θέλει να αυξήσει μαζικά την πώληση των ηλεκτρονικών αυτοκινήτων ήταν υπό συζήτηση εδώ και αρκετό καιρό.

Αρχικά, το πέρασμα για τα ηλεκτρονικά αυτοκίνητα επρόκειτο να φιλοξενηθεί στο πακέτο υποδομών. Πετάχτηκε έξω από το νομοσχέδιο την τελευταία στιγμή – και επανεμφανίστηκε στο ΙΡΑ μήνες αργότερα.

Ο προστατευτισμός των ΗΠΑ θα παραμείνει

Δεδομένου ότι η ΕΕ δεν έχει συνάψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές αποκλείονται από τις επιδοτήσεις, εκτός εάν κατασκευάζουν τα ηλεκτρονικά τους αυτοκίνητα στη Βόρεια Αμερική. Αυτή η περίσταση επιβαρύνει εν τω μεταξύ πολύ τη διατλαντική σχέση.

Τα μέλη του Κογκρέσου δήλωσαν ότι “δεν γνώριζαν” ότι η ΕΕ δεν έχει σύμφωνο ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ. Ο Μπάιντεν έκανε λόγο για “δυσλειτουργία”. Παρ’ όλα αυτά, η αμερικανική κυβέρνηση δεν απέσυρε ποτέ τον κανονισμό, παρά μόνο τον εκτόνωσε.

Ο εκπρόσωπος της γερμανικής βιομηχανίας στην Ουάσινγκτον προτρέπει σε βιασύνη. Καθίσταται “όλο και πιο σημαντικό οι μεγάλες και μεσαίες γερμανικές επιχειρήσεις να κατανοήσουν καλύτερα τι συμβαίνει στην Ουάσιγκτον. Πρέπει να δικτυωθούν πολύ στενότερα με την Ουάσιγκτον, διότι η βιομηχανική πολιτική των ΗΠΑ έχει αντίκτυπο στις τοπικές επιχειρήσεις”.

Συχνά, υπάρχει “έλλειψη κατανόησης σχετικά με το τι κάνει σήμερα η ομοσπονδιακή πολιτική των ΗΠΑ και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ με συγκεκριμένους όρους για να διαμορφώσει τους νόμους στις ΗΠΑ από ρυθμιστική άποψη”, προειδοποιεί ο Σεμιονέκ. Υπάρχει ανάγκη για δράση.

Τον Νοέμβριο του επόμενου έτους θα διεξαχθούν προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ και είναι πιθανή η αλλαγή κυβέρνησης. Ωστόσο, ο εκπρόσωπος της γερμανικής βιομηχανίας στην αμερικανική πρωτεύουσα δεν πιστεύει ότι τα εμπόδια για τις ευρωπαϊκές εταιρείες θα γίνουν χαμηλότερα τα επόμενα χρόνια, “ανεξάρτητα από το αν θα είναι στην εξουσία οι Δημοκρατικοί ή οι Ρεπουμπλικάνοι”.