Περίπου 75 χιλιόμετρα μακριά από τις ακτές του βόρειου Ισραήλ βρίσκεται μία πλωτή εγκατάσταση, η οποία κάποτε αποτελούσε στόχο της Χεζμπολάχ. Σήμερα, φυλάσσεται από δύο ισραηλινά πολεμικά πλοία, προκειμένου να φωτίζει το Ισραήλ, κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Η γιγάντια πλωτή μονάδα παραγωγής ενέργειας, είναι το κύριο περιουσιακό στοιχείο της εισηγμένης ελληνικής εταιρείας στο Λονδίνο Energean, η οποία ξεκίνησε να παράγει φυσικό αέριο από το κοίτασμα Karish πέρυσι.

Παρόλο που είναι σχετικά μικρή στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου, η Energean «παρέχει κατά καιρούς έως και το 60% της συνολικής ζήτησης φυσικού αερίου του Ισραήλ» από το Karish, μετά την έναρξη του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου με τη Χαμάς, αναφέρει στους Financial Times o ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Μαθιός Ρήγας.

«Έπρεπε να παράγουμε για να κρατήσουμε τα φώτα αναμμένα στο Ισραήλ»…«απλώς διατηρήστε τη ροή του φυσικού αερίου» ήταν το μήνυμα, οπότε φτάσαμε στη μέγιστη χωρητικότητα», δηλώνει χαρακτηριστικά ο κ. Ρήγας.

Οι συμφωνίες και οι κίνδυνοι

Το task ανατέθηκε στην Energean, καθώς η ισραηλινή κυβέρνηση διέταξε προσωρινό κλείσιμο του κοιτάσματος αερίου Tamar που λειτουργεί από τη Chevron, το οποίο συνήθως καλύπτει περίπου το 70% των ενεργειακών αναγκών της χώρας.

Η πλατφόρμα παραγωγής της Tamar, ορατή από τα βόρεια της λωρίδας της Γάζας, βρίσκεται μόλις 25 χιλιόμετρα από τις ακτές του νότιου Ισραήλ – πολύ εντός εμβέλειας από τους πυραύλους της Χαμάς, παρόλο που η παραγωγή αποκαταστάθηκε μετά από ένα μήνα.

Ωστόσο, για τον κ. Ρήγα, οι κίνδυνοι για τους παραγωγούς φυσικού αερίου στα ανοιχτά του Ισραήλ, δεν είναι άγνωστοι.

Τον Ιούλιο πέρσι, το Ισραήλ κατέρριψε τρία αναγνωριστικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Χεζμπολάχ, τα οποία η λιβανέζικη μαχητική ομάδα ισχυρίστηκε ότι κατευθυνόταν προς το πλωτό σκάφος παραγωγής Energean Power καθώς έφτασε στο Karish, εν μέσω εδαφικής διαμάχης μεταξύ του εβραϊκού κράτους και της Βηρυτού για τον έλεγχο του κοιτάσματος αερίου.

Η παραγωγή φυσικού αερίου ξεκίνησε στο εργοτάξιο μόλις τον Οκτώβριο του 2022 αφού οι ΗΠΑ μεσολάβησαν σε μια σημαντική συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ των δύο χωρών, αφήνοντας το Karish στην ισραηλινή πλευρά.

Πτώση 20% των μετοχών

Ο πόλεμος με τη Χαμάς έχει αναζωπυρώσει τους φόβους ότι η Χεζμπολάχ θα μπορούσε να προσπαθήσει να βάλει ξανά στο στόχαστρο την Energean, οδηγώντας σε πτώση 20% των μετοχών της εταιρείας, από τη στιγμή που ξεκίνησε η σύγκρουση.

Ωστόσο, έχοντας σταθεροποιηθεί τις τελευταίες εβδομάδες, έχουν μειωθεί μόνο κατά 6% από τα επίπεδα πριν από τη σύγκρουση, αποτιμώντας την Energean στα 1,7 δισεκατομμύρια λίρες, εν μέρει με τη βοήθεια του κ. Ρήγα και άλλων ανώτερων στελεχών.

Ο Alex Smith, αναλυτής της Investec, δήλωσε: «Παρά το γεγονός ότι η εταιρεία έχει πολλές δραστηριότητες σε διάφορες χώρες, είναι σε μεγάλο βαθμό εκτεθειμένη στο εν ενεργεία Karish, θέτοντας σίγουρα σε κίνδυνο ένα περιουσιακό στοιχείο».

«Η αύξηση της παραγωγής, αποτελεί βασικό μοχλό για τις τρέχουσες και μελλοντικές ταμειακές ροές», πρόσθεσε.

Δύσκολες συνθήκες

Σύμφωνα με τον κ. Ρήγα, είναι βέβαιο ότι η πλωτή εγκατάσταση προστατεύεται καλά, με τα δύο ισραηλινά πολεμικά πλοία να μεταφέρουν τη θαλάσσια έκδοση της αντιπυραυλικής ασπίδας του Ισραήλ «Iron Dome».

Είχε μια σύντομη διακοπή λειτουργίας τον Οκτώβριο λόγω μιας λανθασμένης ένδειξης του μετρητή, αλλά κατά τα άλλα παρήγαγε σταθερά και λειτουργούσε, καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου.

Ένα συνεργείο συνεχίζει την παραγωγή, ενώ το μη απαραίτητο προσωπικό έχει μεταφερθεί με πλοίο σε Ελλάδα και Κύπρο.

Μια άλλη σημαντική βραχυπρόθεσμη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο διευθύνων σύμβουλος είναι η διαχείριση μιας διαφορετικής ομάδας προσωπικού, σε μια περίοδο μεγάλων εντάσεων στην περιοχή.

Σημειώνεται ότι η Energean έχει γραφεία στην Αίγυπτο όπου πραγματοποιεί γεωτρήσεις για φυσικό αέριο με την ιταλική Eni, ως μέρος της στρατηγικής της, με επίκεντρο την Ανατολική Μεσόγειο.

«Έχουμε ανθρώπους στο ισραηλινό γραφείο που έχουν τα παιδιά τους στον πόλεμο, οι οποίοι πρέπει να πάνε σε καταφύγια βομβών πολλές φορές μέσα στην ημέρα, που ζουν με τη φρίκη της 7ης Οκτωβρίου», σημειώνει ο κ. Ρήγας.

«Αλλά η άποψή τους είναι ότι έχουν μια δουλειά να κάνουν και την κάνουν», προσθέτει.

«Έχουμε επίσης τους μουσουλμάνους που αισθάνονται πολύ έντονα την κατάσταση στη Γάζα. Δουλεύοντας σε αυτή την περιοχή πρέπει να μπορείς να διαχειριστείς αυτές τις εντάσεις», συμπληρώνει.

Ο κ. Ρήγας, μηχανικός και με μεγάλη εμπειρία στον τομέα της ενέργειας, ίδρυσε την Energean το 2007.

Έχοντας ξεκινήσει με ένα μικρό κοίτασμα πετρελαίου στην Ελλάδα, η εταιρεία απέκτησε το κοίτασμα Karish το 2016, καθώς το Ισραήλ προσπαθούσε να διαφοροποιήσει τους ομίλους που δραστηριοποιούνται στη χώρα.

Ισχυρός εξαγωγέας αερίου

Το Ισραήλ ιστορικά βασιζόταν στις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων για να καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες.

Εντούτοις, μετά από σημαντικές ανακαλύψεις κοιτασμάτων αερίου από το 2009, την έναρξη της παραγωγής από το Tamar και το μεγαλύτερο κοίτασμα Leviathan, η χώρα κατάφερε να γίνει ισχυρός εξαγωγέας φυσικού αερίου.

Ο κ. Ρήγας αντιπαραβάλλει την ταχύτητα με την οποία το Ισραήλ έχει αναπτύξει τις ανακαλύψεις φυσικού αερίου του με άλλες χώρες όπως η Κύπρος, όπου η ανάπτυξη παρόμοιων ευρημάτων μόλις έχει ξεκινήσει.

Επικρίνει επίσης την αποτυχία πολλών μικρότερων επιχειρήσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου που έχουν υποσχεθεί υπερβολικά πολλά στους επενδυτές.

«Δείξαμε ότι μπορείτε πραγματικά να δημιουργήσετε μια σημαντική επιχείρηση πετρελαίου και φυσικού αερίου και να επιστρέψετε χρήματα στους μετόχους, επειδή ο τομέας μας ήταν κάκιστος στην απόδοση αποτελεσμάτων», αναφέρει.

Υποστήριξε δε ότι η εστίαση της Energean στην Ανατολική Μεσόγειο έχει αποδώσει, καθώς «γνωρίζουμε τους λίθους και γνωρίζουμε και τα υπερ-επιφανειακά θέματα».

«Έτσι, ξέρουμε πώς να παράγουμε φυσικό αέριο, κάτι που έχει αποδειχθεί από την επιχειρησιακή μας επιτυχία», είπε.

«Γνωρίζουμε επίσης πώς να αντιμετωπίσουμε τα γεωπολιτικά ζητήματα και το αποδεικνύουμε σήμερα», εξηγεί ο κ. Ρήγας.